چالش های سرمایه گذاری در بازار بورس/ مزایا و معایب سرمایه گذاری در بورس (قسمت دوم)
یکی از علاقهمندی های افراد برای کسب سود و سرمایه بیشتر، سرمایه گذاری در بازار بورس و سهام است. همانطور که میدانید سرمایهگذاری در هریک از بازارهای مختلف علاوه بر داشتن مزایای مخصوص به خودش، دارای معایب و خطراتی نیز میباشد. به همین دلیل افراد مایل به سرمایهگذاری باید پیش از انجام عملیات سرمایهگذاری، با دقت بررسی و تحقیق کرده و سپس اقدام به سرمایهگذاری کنند تا در اثر غفلت و آگاهی کم، دچار ضرر و زیان نشوند. در قسمت قبلی این مقاله به برخی از چالشهای بازار بورس اشاره کردیم و در اینجا ادامه آن را در پیش میگیریم.
. نبود تقسیم مناسب سرمایه در سبدهای متنوع
حتما شما هم بارها شنیدهاید که افراد با تجربه می گویند همه تخممرغ ها را در یک سبد قرار ندهید. این ضربالمثل در تمامی بازارهای سرمایه به خصوص در بازار بورس صحت دارد. زمانی که شما تمامی سرمایه خود را تنها در یک سهام سرمایه گذاری می کنید، درصد ریسک و خطر سرمایه شما بیشتر میشود در نتیجه خطر جدی سرمایه شما را تهدید می کند. زیرا ریسک های احتمالی مانند بسته شدن سهام برای مدت زمان طولانی فرصت سود را از شما می گیرد. در این حالت قطعاً شما سود کمتری خواهید کرد و یا حتی ممکن است دچار ضرر و زیان هم بشوید. به همین علت پیشنهاد می شود تا چندین سهام خوب و مناسب را زیر نظر بگیرید، سپس سرمایه خود را در بین این سهام ها تقسیم بندی کنید. انجام این کار بهترین شیوه سرمایه گذاری دربازار بورس است که باعث می شود ریسک سرمایه گذاری شما بسیار کمتر شود.
. نبود برنامه ریزی مناسب
شما هم می دانید که برای انجام هر کاری و هر معامله نیاز به یک استراتژی خوب و مطمئن است. این موضوع در بازار بورس هم کاملاً صحت دارد و شما باید با استراتژی هایی از پیش تعیین شده فرصت ورود و خروج را در معاملات بورسی به خود بدهید. استراتژی تعیین شده توسط شما باید به گونهای باشد که تمامی شرایط بازار را مدنظر بگیرد. برای مثال زمانی که بازار ثبات خوبی ندارد، باید استراتژی تعیین شده شما در این موارد هم کاملاً درست عمل کند.
. نداشتن بررسی و تحقیق
توجه داشته باشید که سرمایه گذاری میتواند بازده خیلی بیشتری نسبت به پس انداز پول داشته باشد، البته باید بدانید که سرمایهگذاری در بازار بورس و دیگر بازارهای مالی کاملاً تضمین شده نیست و شما نمی توانید پیش بینی کنید که چه اتفاقی قرار است در بازار سرمایه پیش بیاید، اما با علم و آگاهی میتوانید بازار را زیر نظر بگیرید. ممکن است شما در سهمی سرمایه گذاری کنید که در سقف قیمتی خود قرار گرفته باشد و یا زمانی وارد آن سهم شوید که سهم مورد نظر در حالی نزول باشد این کار کاملا اشتباه است. به همین دلیل است که میگویند مهمترین ریسک ها و خطراتی که بازار بورس را تهدید می کند، عدم اطلاع دقیق نسبت به اتفاقاتی است که در گذشته برای سهام و بازار پیش آمده است. در واقع می توانیم نتیجه بگیریم که عدم علم و آگاهی کافی در بازار سرمایه می تواند از مهمترین و بزرگترین خطراتی باشد که معامله گر و یا سرمایه گذار را به طور جدی تهدید می کند. در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا با مزایا و معایب سرمایه گذاری در بازار بورس آشنا شوید.
سرمایه گذاری در بورس چه مزایایی دارد؟
. از اصلی ترین مزیت های سرمایه گذاری در بازار بورس می توان به شانس رشد پول اشاره کرد. هر چه زمان بگذرد ارزش سهم شما ممکن است بیشتر شود، در نتیجه بهتر است در شرکت هایی که اطمینان کافی دارید سرمایه گذاری خود را شروع کنید تا سود بیشتری به دست آورید.
. میتوانیدبازار بورس را به عنوان یک کسب و کار جدید نگاه کنیدتا از آن به بهترین شیوه ممکن کسب درآمد کنید.
معایب سرمایه گذاری در بازار بورس
. خطر از دست دادن بخش زیادی از سرمایه به علت نداشتن آگاهی کافی و دقیق از بازار سرمایه وجود دارد.
. ممکن است در یک دوره زمانی خاص، سهم مورد نظر شما افت شدیدی پیدا کند و شما مجبور به فروش آن شوید.
کلام آخر
به طور کلی باید گفت که بازار بورس همانند هر بازار سرمایه دیگری دارای یک سری مزایا و معایب است. شما با در نظر گرفتن این شرایط و علم و آگاهی در مورد ماهیت بازار بورس کسب دانش آن میتوانید خطرات و ریسکهای این بازار را کاهش دهید. امیدواریم با مطالعه این مقاله اطلاعات خوب و مفیدی در مورد خطرات سرمایه گذاری در بازار بورس به دست آورده باشید.
مزایا و معایب سرمایهگذاری در بورس چه معایبی دارد؟ صندوق های سرمایه گذاری برای سرمایه گذاران
حضور و سرمایه گذاری در بازار بورس علاوه بر سرمایه نیازمند برخورداری از فاکتورهای مختلفی مانند دانش و تجربه بالا است در غیر اینصورت ممکن است سرمایه های افراد از دست برود. می توان گفت صندوق سرمایه گذاری یک نهاد است که وظیفه سرمایه گذاری صحیح و مطمئن سرمایه افراد را بر عهده سرمایهگذاری در بورس چه معایبی دارد؟ می گیرد. صندوق سرمایه گذاری یک شخصیت حقوقی تحت نظارت سازمان بورس می باشد و توسط شرکت های سبدگردان مدیریت می شود. هر کدام از سرمایه گذاران به اندازه میزان سرمایه خود در این صندوق ها سهیم هستند.
به صورت کلی می توان گفت سرمایه گذارانی که دانش و مهارت کافی برای حضور مستقیم در بازار بورس را ندارند می توانند سرمایه خود را به یک صندوق واگذار کنند و از مزایای سرمایه گذاری در بورس بهره مند شوند. صندوق های سرمایه گذاری انواع مختلفی دارند از جمله می توان به صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت، صندوق سرمایه گذاری سهامی، صندوق سرمایه گذاری مختلط و صندوق سرمایه گذاری در طلا و … اشاره کرد.
مزایای استفاده از صندوق سرمایه گذاری
همانطور که گفته شد استفاده از صندوق های سرمایه گذاری برای کسانی که دانش، مهارت و تجربه کافی برای حضور مستقیم در بورس را ندارد می تواند مزیت های متعددی داشته باشد و سودآوری بسیار خوبی برای آنها داشته باشد. از مهم ترین مزایای استفاده از این صندوق می توان به موارد زیر اشاره کرد:
مدیریت حرفه ای و اطمینان بالا
همانطور که عنوان شد صندوق های سرمایهگذاری به وسیله کارشناسان و مدیران متخصص و متبحر اداره می شوند. این افراد معمولا دانش، مهارت و تجربه بالایی دارند و این فاکتورها باعث می شود که سرمایه گذاران ریسک کمتری را نسبت به فعالیت شخصی متحمل شوند. این کارشناسان متخصص با استفاده از تجزیه و تحلیل های علمی و منطقی تلاش می کنند که بازده مناسبی را برای صندوق کسب کنند.
قابلیت نقد شوندگی بالا
میتوان گفت یکی از مهم ترین، بهترین و اصلی ترین مزیت های استفاده از صندوق سرمایه گذاری قابلیت نقد شوندگی بسیار خوب و سریع آن است. به صورت کلی می توان گفت سرمایه گذاری در بورس برخلاف خرید ملک، ماشین و ارز می تواند دست سرمایه گذاران را برای نقد کردن سرمایه خود باز کند. معمولا در صندوق های سرمایه گذاری ضامن نقد شوندگی یا بازارگردان وجود دارد و این باعث می شود که سهامداران در زمان نیاز به پول و نقدینگی در فاصله زمانی دو تا سه روزه بتوانند به پول دسترسی داشته باشند.
شفافیت در اطلاعات و امکان مقایسه
شفافیت مالی از مهم ترین دغدغه های افراد برای سرمایه گذاری در حوزه های مختلف است. از آنجایی که عملکرد صندوق سرمایه گذاری از طریق نهادهای مالی معتبری همچون سازمان بورس، متولی صندوق و حسابرس بازبینی می شود از شفافیت بالایی برخوردار است. عملکرد این صندوق ها به گونه ای است که هم سرمایه گذاران، هم رسانه ها و هم تحلیلگران می توانند آن را ارزیابی و بررسی کنند و این امکان مقایسه را به سرمایه گذاران می دهد. سرمایه گذار می تواند با مقایسه صندوق های مختلف بهترین انتخاب را داشته باشند.
صرفه جویی در زمانه و هزینه
استفاده از صندوق های سرمایه گذاری برخلاف سایر بازارهای دیگر به افراد این امکان را می دهد که در زمان خود نیز صرفه جویی داشته باشند. از آنجایی که تمام امور مربوط به تحلیل و پیگیری بازار بر عهده کارشناسان است دیگر نیازی نیست فرد سرمایه گذار زمان خود را صرف بررسی این موضوعات کند در حالی که کسانی که به صورت مستقیم در بازار بورس فعالیت دارند باید همیشه شرایط بازار را تحت نظر داشته باشند. افرادی که دارای شغل دیگری هستند می توانند از این صندوق ها برای کسب سود بیشتر استفاده کنند و همزمان شغل خود را داشته باشند.
داشتن تنوع بالا
همانطور که گفته شد در این صندوق ها سرمایه های زیادی جمع آوری می شود و همین باعث می شود که امکان تنوع سازی در آنها فراهم شود. تنوع بالای دارایی ها در این صندوق ها باعث می شود که ریسک معاملات کمتر شود. به صورت کلی این صندوق ها تنوع بالایی دارند و افراد می توانند در حوزه های مختلفی سرمایه گذاری داشته باشند.
· انتخاب درست با استفاده از مقایسه، سرمایه گذاری آسان و اطمینان بالا، بازدهی مناسب و … از دیگر مزایای استفاده از صندوق های سرمایه گذاری هستند.
معایب استفاده از صندوق سرمایه گذاری
در کنار تمامی مزیت هایی که برای این صندوق ها معرفی شد می توان گفت معایبی نیز دارند که باید مورد توجه قرار بگیرند. از مهم ترین معایب این صندوق ها می توان موارد زیر را عنوان نمود:
کاهش قدرت اختیار سرمایه گذاران بر سرمایه های شخصی
یکی از مهم ترین معایبی که در این صندوق ها وجود دارد کاهش اختیارات سرمایه گذاران بر روی سرمایه خودشان است. در حقیقت زمانی که فرد سرمایه خود را به این صندوق ها بسپارد دیگر اختیاری بر روی آن نخواهد داشت در حالی که در سرمایه گذاری مستقیم در بازار بورس فرد اختیار و کنترل کاملی بر روی سرمایه های خود دارد. در روش غیر مستقیم و زمانی که فرد از صندوق ها استفاده می کند مدیریت و تصمیم گیری ها در مورد سرمایه بر عهده مدیران صندوق خواهد بود و سرمایه گذاران فقط سود خود را دریافت خواهند کرد. به صورت کلی سرمایه گذار نمی تواند مشخص کند که از سهام کدام شرکت ها خریداری شود و کارشناسان و مدیران صندوق تصمیم می گیرند که بر روی سهام کدام شرکت ها و در چه حوزه هایی سرمایه گذاری کنند.
نداشتن حق رأی در مجامع صندوق
در صورتی که افراد به صورت مستقیم در بازار بورس فعالیت داشته باشند با خرید هر سهمی می توانند مالک بخشی از آن شرکت شوند و همین امر به آنها اجازه می دهد که در مجامع آن شرکت حضور داشته باشند و نسبت به سهام دارای حق رای هستند در صورتی که در صندوق های سرمایه گذاری سرمایه گذاران حق شرکت در مجامع و اظهار نظر را نخواهند داشت.
عدم قیمت گذاری لحظه ای
بر خلاف سرمایه گذاری مستقیم در بازار بورس، در صندوق های سرمایه سرمایهگذاری قیمت آنی واحدها مشخص نمی شود. قیمت صدور و ابطال واحدهای صندوق جهت سرمایه گذاران در سرمایهگذاری در بورس چه معایبی دارد؟ پایان روزهای اداری محاسبه می گردد.
جمع بندی نهایی
سرمایه گذاری در بازار بورس در مقایسه با سایر حوزه ها می تواند بهترین و مطمئن ترین شیوه برای افزایش سرمایه و کسب سود بیشتر باشد اما این کار نیاز به دانش، مهارت و تجربه دارد بنابراین افرادی که علم و شناختی نسبت به این بازار ندارند می توانند به صورت غیر مستقیم و از طریق صندوق های سرمایه گذاری اقدام کنند البته در مقاله پاسخ به سوالات متداول درباره سبدگردانی می توانید اطلاعات مفیدی کسب کنید. همچنین افراد می توانند سرمایه خودشان را به شرکت های معتبری همچون شرکت سبدگردان آرکا که زیر نظر سازمان بورس فعالیت دارند بسپارند و با استفاده از خدماتی همچون سبدگردانی اختصاصی و خرید واحدهای صندوق سرمایه گذاری ثروت افزون ثمین از مزایای سرمایه گذاری در بورس و حفظ قدرت خرید خود در برابر تورم منتفع گردند.
بورس و آموزش کسب درآمد از آن
بورس چیست؟ در اوضاع فعلی که هر لحظه سرمایههای ریالی بالا و پایین شده و ظرف بیست و چهار ساعت ثروتمند یا فقیر میشویم، یافتن بازار موازی که بتواند در عین حفظ ارزش سرمایه ریالی ما، سودآوری نیز داشته باشد؛ ضروری به نظر میرسد. بازار بورس یا همان بورس اوراق بهادار تهران محل مناسبی برای سرمایه گذاری به شمار میآید؛ به شرط آن که نسبت به روشهای کسب درآمد در این بازار آگاهی و اطلاعات کافی داشته باشید.
اگرچه احاطه بر بازار سهام دریای وسیعی از اطلاعات را میطلبد، اما این هرگز بدین معنا نیست که افراد معمولی قادر به سرمایه گذاری در آن نیستند و نمیتوانند به سوددهی در این بازار دست یابند.
برای کسب درآمد در بازار بورس، کافیست که رصد خوبی روی سهام شرکت های مختلف داشته باشید و به قول خودمانی بی گدار به آب نزنید.
بازار سهام تهران مزایا و معایبی دارد که لازم است پیش از ورود به آن، نسبت به آنها آگاهی نسبی پیدا کنید.
گروه وکلای یاسا بنا بر ضرورت و اهمیتهای سرمایه گذاری در بورس؛ تصمیم گرفته است مطلب آموزشی در چارچوب آموزش کسب درآمد از بورس و جنبههایی که بایستی همه سرمایه گذاران خرد و کلان قبل از ورود به دنیای بورس مد نظر قرار دهند، آماده کرده است که خدمت همراهان محترم و همیشگی گروه وکلای یاسا تقدیم مینماید.
مزایای سرمایه گذاری در بازار بورس تهران
از جمله مزایای آن، این است که شما میتوانید با هر میزان سرمایه اولیه به بازار ورود پیدا کرده و شروع به سرمایه گذاری کنید. به علاوه هر روز میتوانید سود و زیان خود را مشاهده نموده و در لحظه نسبت به خریدهای جدید یا به فروش گذاشتن سهمهای مختلف خود اقدام نمایید.
از دیگر مزایای بازار سهام تهران این است که در این بازار، سرمایه گذاری صفر و 100 وجود ندارد. به این معنا که نه شما میتوانید ظرف 24 ساعت میلیاردر شوید؛ و نه این که در این مدل کل سرمایهتان از دست برود. علت هم آن است که در بازار سهام ما، دامنه ی تغییرات به میزان حداکثر 5 درصد است و امکان ندارد که سهامی بیش از این بالا برود و یا تنزل پیدا کند. به این دلیل شما با هر رقم سرمایه گذاری می تواند حداکثر و حداقل سود و زیانتان را برای روز بعدی محاسبه و پیش بینی کنید.
معایب بازار سهام
اما ورود به این بازار معایبی نیز دارد. از جمله آن که شما ممکن است سرمایه گذاری کلانی انجام داده و فردایش با منفی شدن سهام خریداری شده، روبرو شوید و از سرمایه ضرر کنید. اگر مهارت کافی نداشته باشید و سهمهای مختلف و پتانسیلهای رشد آن ها را به خوبی نشناسید، ریسک ضرر کردن خود به خصوص در ارقام و اعدد سرمایه گذاری بالا را پذیرفتهاید.
چطور به بورس وارد شویم؟
برای ثبت نام در بازار بورس لازم است که ابتدا در یکی از شرکتهای کارگزاری بورس اوراق بهادار ثبت نام، و کدی را که موسوم به کد بورسی است دریافت کنید. (تمام این شرکتها زیر پوشش سازمان کل اوراق بهادار تهران فعالیت میکنند و به نوعی واسطه بین خریدار سهام و سازمان بورس هستند.)
پس از ثبت نام در یکی از این کارگزاریها، و طی مراحل و ارسال مدارک لازم؛ میتوانید وارد پنل ده و نسبت به خرید سهمهای مورد نظرتان اقدام نمایید.
برای خرید سهام لازم است پول به حساب شرکت کارگزار واریز شود. این شرکتها به دلیل داشتن تعهدهای سنگین نزد سازمان بورس از امنیت تبادلات مالی بالایی برخوردارند.
راههای کسب درآمد از بورس
خب، حالا در یکی از کارگزاریها ثبت نام کردهایم و میخواهیم شروع به خریداری سهام کنیم. برا یاین که خرید ما از بازار بورس تهران با سوددهی همراه باشد، چه نکاتی را باید مد نظر داشت؟
از تصمیمهای هیجانی پرهیز کنید
حتما در شروع خرید هیجان زده هستید و با موجه شدن با ارقام و اعداد فروش سهمها، تمایل زیادی به خرید سهمهای متعددی خواهید داشت. اما اگر میخواهید در کمترین زمان از حضور در بازار سهام و سرمایه گذاری در آن، سرخورده و پشیمان نشوید، لازم است تصمیمات هیجانی اتخاذ نکنید. شما باید حساب شده عمل کنید؛ به خصوص در ابتدای راه با احتیاط نسبت به خرید سهام اقدام نمایید.
از سرمایه گذاریهای کلان در ابتدای ورود به بازار خودداری نمایید.
حتما از سودآوریهای هنگفت در بازار بورس اوراق بهادار تهران چیزهای زیادی شنیدهاید. با این حساب شاید بخواهید در ابتدای کار به امید این سودهای کلان، سرمایه زیادی را وارد بازار کنید؛ اما اگر ضررهای محتمل را هم لحاظ نمایید، حتما از ورود به یکباره سرمایه کلان خودداری خواهید کرد.
توصیه میشود در شروع ورود به بازار سهام رقم اندک، مثلا چیزی بین 500 هزار تومان تا سقف یک میلیون تومان سهم بخرید. با توجه به چیزی که در مورد حداکثر رشد و تنزل 5 درصد روزانه گفتیم، ضرر احتمالی روی این اعداد و ارقام تکان دهنده نخواهد بود. در حقیقت اگر بخواهیم واقع بینانه به ماجرا بنگریم، این سرمایه گذاری ابتدایی در بازار اوراق بهادار نوعی دست گرمی، کسب تجربه و بستری برای آزمون و خطاست.
تصمیم گیرندهی نهایی خودتان باشید.
رسم خاصی در بازار بورس تهران وجود دارد که هر روز مشاوران و متخصصان بورس جهت دهی و خط دهی برای خرید سهم های خاصی ارائه میدهند. اگر چه به طور مطلق نمیتوان گفت که همیشه این جهت دهیها اشتباه است، اما مثالهای متعددی وجود دارد که ثابت میکند تاثیر پذیری از مشاوران بورسی، لزوما به سوددهی منجر نمیشود. بنابر این بهتر است با مطالعهی شخصی و رصد کردن وضعیت شرکتهای ارائه دهنده ی سهمها، تصمیمات درستی در خریدن یا نخریدن یک سهم بگیرید.
راهنمایی که در این جا میتوان ارائه داد در یک جمله خلاصه میشود و آن این است که همیشه در تصمیمات خود، سعی در حفظ سرمایه اولیه داشته باشید.
سهام شرکت های محدود برای سرمایه های کوچک.
پخش سرمایه بین سهمهایی از شرکتهای مختلف به منظور کاهش ریسک ضرر کردن، ایدهی خوبی به نظر میرسد. اما این فرمول زمانی کارایی دارد که سرمایه اولیه ی شما عدد کوچکی نباشد و حداقل چیزی نزدیک به 10 میلیون تومان وارد بازار بورس کرده باشید. ولی در غیر این صورت و در شرایطی که به عنوان یک تازه وارد در این بازار سرمایه اندکی وارد کردهاید، توصیه می کنیم از پراکندگی خرید سهام پرهیز نمایید.
البته لازم به ذکر است که این موضوع کمی سلیقهای و بنابر تشخیصها و ترجیحهای افراد است. اگر قابلیت ریسک پذیری بالایی در خود سراغ دارید، میتوانید الگوی اول را نیز برای سرمایهها کوچک امتحان کنید.
گروه وکلای یاسا امیدوار است کلیه اشخاصی که این مطلب آموزشی را مطالعه نمودهاند؛ به پاسخ سوالات خود رسیده باشند و دغدغهها و نگرانیهای روزهای نخست سرمایه گذاری در بازار بورس برایشان مرتفع گردد.
مزایا و معایب صندوقهای سرمایهگذاری مشترک
پیشتر انواع روشهای سرمایهگذاری در بورس را برایتان توضیح دادم. همان طور که عنوان شد، دو روش کلی برای سرمایهگذاری در بورس وجود دارد. انتخاب کنیم که یا خودمان سِپر به دست به مصافِ این گاوِ پیشانیسفید برویم، یا سرمایهی بیزبان خود را به کاردان بسپاریم.
گفتیم که اگر نِشادرمان تند است و عجله داریم، جزء دستهی ریسکپذیرها هستیم؛ بنابراین باید پیش از ورودِ مستقیم به بورس شرایطی داشته باشیم؛ اما هرکسی این شرایط را ندارد!
آنچه در مطلب پیشین عنوان شد، اشارهای به دو روش سرمایهگذاری در بورس بهطور غیرمستقیم بود. در این جستار تصمیم دارم به بررسی عمیقتر جوانبِ یکی از این روشها بپردازم.
صندوقهای سرمایهگذاری مشترک
گفتیم که صندوقهای سرمایهگذاری مشترک (صندوقهای مشاع) همان پولِ جمعآوری و یککاسه شدهی سرمایهگذاران خرد است. درواقع با این روش سرمایهگذاری در بورس با جمعآوری پولهای خردِ سرمایهگذاران، میتوانند از مزایای سرمایهگذاری در مقیاسی بزرگ بهره ببرند.
صندوقهای سرمایهگذاری مشترک پس از تجمیع سرمایهی سرمایهگذاران خرد، آنها را در انواع داراییهای مالی سرمایهگذاری میکنند. این داراییها شامل اوراق قرضه با درآمد ثابت، سهام و یا حتی سپردههای بانکی است. اینکه نسبت توزیع وزنِ این داراییها به چه میزان باشد به نوع صندوق بازمیگردد و تابع قوانین خاصی است؛ اما به تجمیع این داراییها اصطلاحاً پرتفوی گفته میشود.
آنچه سرمایهگذار در این روش در دست دارد اصطلاحاً “واحد” صندوق گفته میشود. هر واحد درواقع نشانهی سهمِ سرمایهگذار از مالکیت و درآمدهای احتمالی صندوق است. سرمایهگذار با خرید هر واحد، درواقع به همان میزان مالک داراییهای آن صندوق است. درست همانند بورس که با خرید هر سهم، به همان میزان مالک بخشی از داراییهای شرکت فوق هستیم.
آنچه برای این روش سرمایهگذاری در بورس قابلتوجه است، برخورداری از مدیریت حرفهای بر داراییهای صندوق است. بهعبارتدیگر تعدادی از افراد متخصص، با وظایف مشخص، امر مدیریت بر پرتفوی را تشکیل میدهند. آنها سرمایهگذاری در بورس چه معایبی دارد؟ بهواسطه تجربه و تسلطی که بر تحلیل اوضاع اقتصادی دارند، بهترین تصمیمات را برایِ خریدوفروش بهموقع سهام اتخاذ میکنند.
اینکه اَرکان تشکیلدهندهی یک صندوق سرمایهگذاری مشترک چیست در حوصلهی این جستار نیست؛ اما در ادامه میخواهم دو روش عمدهی کسب سود در این صندوقها را برایتان توضیح دهم.
افزایش خالص داراییهای صندوق
پولهای خردِ من و شما درون پرتفوی متشکل از سهام و اوراق بهادار است. طبیعتاً مادامیکه ارزش اوراقِ سهام افزایش پیدا میکند، ارزش داراییهای صندوق هم بالا میرود؛ اما یک صندوق سرمایهگذاری مشترک باید در پایان ماه حقوق کارکنان خود را پرداخت کند، پس هزینههایی دارد!
اگر ارزش داراییهای پرتفوی را از هزینهها و بدهیها کسرکنیم، به ارزش خالصِ داراییها خواهیم رسید. این خالصِ ارزشِ داراییها را اصطلاحاً NAV میگویند.
اعطای سود ثابت
معمولاً بخشی از داراییهای یک صندوق شامل اوراق قرضهی دولتی یا سپردههای بانکی است؛ بنابراین سود حاصلِ از این داراییها، سودی بدون ریسک محسوب میشود. برخی از صندوقها متناسِب با نوع صندوق و سیاستهایشان، این سود رابین سهامداران تقسیم میکنند.
مزایای صندوقها
از سازوکارِ صندوقهای مشاع که بگذریم، مزایا و معایب آن قابلبحث است. بالاخره با حلوا حلوا گفتن، دهان شیرین نمیشود!
اگر با مزایا و معایب سرمایهگذاری در صندوقهای مشاع آشنا شویم، با فراغ فکرِ بهتری میتوانیم دربارهی آن تصمیم بگیریم. در ادامهی این جستار بَنا دارم تا هفت ویژگی مثبتِ صندوقهای سرمایهگذاری مشترک را برایتان توضیح دهم.
۱) مدیریت حرفهای
صندوقهای سرمایهگذاری دارای تحلیل گران و مدیران برجستهای هستند که ریسک را کاهش میدهند. آنها پیوسته تلاش میکنند تا با سرمایهگذاری روی اوراق مناسب، عملکرد خوبی را برای سرمایهگذاران فراهم کنند.
۲) تنوعبخشی
در صندوقهای سرمایهگذاری مشاع بهواسطهی سرمایهی بزرگی که از تجمیعِ پولهای خرد ایجادشده است، امکان متنوع سازی به بهترین شکل فراهمشده است. متنوع سازی و تخصیص صحیح داراییهای یک پرتفوی تا حدود زیادی ریسک را کاهش میدهد. درواقع این متنوع سازی است که در دورههای سرمایهگذاری بلندمدت باعث کاهش ریسک و دوام پرتفوی میشود.
شاید برای یک سرمایهگذاری خرد با سرمایهی یکمیلیون تومان، متنوع سازی کاری احمقانه باشد؛ اما موجودی صندوقهای سرمایهگذاری مشترک گاها در حد چند صد میلیارد تومان است. در این صورت تک سهم شدن روی این میزان سرمایه است که فرآیند سرمایهگذاری را احمقانه جلوه میدهد!
۳ ) قابلیت نقد شوندگی بالا
واحدهای یک صندوق سرمایهگذاری مشاع، نقد شوندگی بالایی دارد. بهخصوص اگر پشتِ صندوق، یک ضامن نقد شوندگی هم وجود داشته باشد. بعید است برای فروش واحدهای سرمایهگذاری خود با مشکل مواجه شوید. درحالیکه این سناریو برای سرمایهگذاری مستقیم در بازار بورس ممکن است کمی متفاوت باشد.
۴ ) نظارت و شفافیت اطلاعاتی
عملکرد هر صندوقِ سرمایهگذاری مشترک طی بازههای مشخص توسط نهادهای مالی بازبینی میشود. این نهادها عموماً شامل سازمان بورس، متولی صندوق و حسابرس است. تمامی فعالیتهای یک صندوق بهطور شفافی اطلاعرسانی میشود. در این صورت سرمایهگذاران، رسانهها و تحلیل گران میتوانند عملکرد صندوق را موردبررسی قرار دهند.
۵ ) صرفهجویی در هزینهها
صندوقهای سرمایهگذاری مشترک حجم بالایی از داراییها را بهصورت معاملات بلوکی انجام میدهند. بر همین اساس این صندوقها صرفهجویی قابلتوجهی در کاهش هزینهها دارند.
۶ ) صرفهجویی در زمان
بدون شک انتخاب صندوقهای سرمایهگذاری مشترک برای افرادی که وقت کافی و تخصص ندارند گزینهی خوبی است. سرمایهگذاری در این صندوقها جهت جلوگیری از به هدر رفتن زمان و پیش از اینکه طاقتمان طاق شود توصیه میشود.
۷ ) قابلیت مقایسه و انتخاب
این امکان فراهمشده تا سرمایهگذار از میان دهها صندوق سرمایهگذاری مناسبترین گزینه را انتخاب کند. انتخاب هر شخص بر اساس رویکردهای سرمایهگذاری که دارد متفاوت است. هر سرمایهگذار میتواند بین صندوقهای سرمایهگذاری در سهام ، مختلط و درآمد ثابت یکی را انتخاب کند.
معایب صندوقها
هرچند مدیریت حرفهای و تنوعبخشی، به همراه نقد شوندگی بالا، اهرمهای جذابی برای سرمایهگذاری هستند. برخی سرمایهگذاران عطای این سرمایهگذاری را به لقایش میبخشند! منظورم سرمایهگذارانی هستند که بهواسطه وقت و انرژی کافی که در اختیاردارند، خود تصمیم به مدیریت سرمایهدارند.
درست است که طی فرایند سرمایهگذاری بهواسطهی تنوعبخشی، ریسک را کاهش میدهیم؛ اما به همان میزانِ کاهشِ ریسک، درآمدها کاهش پیدا میکند؛ و این سناریو باب دندان برخیها نیست.
با فرض بر اینکه تخصص و دانش کافی برای فعالیت در بازار بورس نیز داشته باشیم. نداشتن زمان کافی و عدم برخورداری از مهارتهای روانی عدهی زیادی را طی سالیان گذشته به سمتِ این نوع سرمایهگذاری غیرمستقیم در بورس کشانده است.
نمودار فوق مجموع داراییهای تحت مدیریت صندوقهای سرمایهگذاری مشترک در ایران را به تصویر میکشد. خبر بسیار خوبی است که استقبال سرمایهگذاران از این روش سرمایهگذاری در بورس بهشدت بالا رفته است. بماند که هنوز تا آمار جهانی و مشارکت عمومی در توسعهی اقتصادی فاصلهی زیادی داریم.
سخنِ نویسنده
در این جستار تلاش کردم تصویری از ویژگیهای سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری مشترک ارائه کنم. همانطور که پیشتر هم گفتم هیچ طلسم شفابخشی در این بازار پرهیاهو وجود ندارد! نمیتوان و اساساً شدنی نیست که برای همه سرمایهگذاران نسخهی از پیش پیچیده شدهای را تجویز کرد. هرکسی با رویکردهای شخصی و با اهداف مشخصی وارد این بازار میشود، حال تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل…
در مطالب آینده تلاش میکنم روش دومِ سرمایهگذاری غیرمستقیم در بورس (سبد گردانی) را برایتان شرح دهم.
صندوق های سرمایه گذاری
صندوقهای سرمایهگذاری به نوعی نهاد مالی به حساب می آیند که فعالیت اصلی آنها سرمایهگذاری در اوراق بهادار است. مالکان آنها نسبت به سرمایهگذاری خود، در سود و زیان آن شریک می باشند. سرمایهگذاری در صندوقها، به گونه ای غیرمستقیم سرمایه گذاری در بورس محسوب می شود.
کار صندوق ها جمع آوری مبالغ کوچک و سرمایه گذاری آنها در زمینه های مختلف تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار است، و سود بدست آمده از این راه به نسبت سرمایه هر سرمایه گذار بین آنها تقسیم می شود.
مدیریت صندوق نیز بابت این کار حرفه ای که انجام می دهد درصدی کارمزد دریافت می کند. اصولا زمینه فعالیت این صندوق ها: طلا، ارز، اوراق بهادار و حتی ساختمان می باشد. برای اطلاع از اوضاع فعالیت و نظارت بر این صندوقها، لازم است که سرمایهگذاران با مطالعه دقیق اساسنامه و امیدنامه مربوطه با تمام موارد آن آشنا شوند و با توجه به استراتژیها و نیازهای خود از سرمایهگذاری در بورس اوراق بهادار در مورد خرید واحدهای سرمایهگذاری این صندوقها تصمیم گیری درستی انجام دهند.
ویژگی های سرمایه گذاری در صندوق ها:
این صندوقها میتواند جایگزین خرید سهامدر بورس شود:
شخصی که مجموعه ای از واحدهای سرمایهگذاری یک صندوق را در اختیار دارد، مالکیت سهام چند شرکت را بر عهده دارد که صندوق از محل داراییهای خود به عنوان سبد سرمایهگذاری خریداری کرده است. به این ترتیب سود یا زیان مالکان واحدهای سرمایهگذاری صندوق، تحت تأثیر مستقیم نوسان قیمت مجموعه سهام موجود در سبد سرمایهگذاری صندوق است.
امکان مدیریت حرفهای:
می توان در این صندوقها از مدیریت حرفهای بهره برد که منظور از آن، مقایسه تخصص و توان مدیران با تجربه و کاربلد است که با سرمایهگذارانی است که تجربه لازم را ندارند و امکانات لازم برای تحلیل و خرید سبد سرمایهگذاری به صورت مستقل را ندارند کاملا متفاوت است.
نقدشوندگی:
از ویژگیهای مهم سرمایهگذاری، قابلیت تبدیل به وجه نقد شدن آن در هنگامی است که سرمایهگذار تصمیم به تغییر موضع سرمایهگذاری خود یا تصمیم به خارج شدن بگیرد. قانون صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، به سرمایهگذاران اجازه میدهد تا در هر زمان بخواهند با توجه به ارزش روز داراییهای موجود در صندوق و پس از کسر هزینههای مربوطه، تمام یا تعدادی از واحدهای سرمایهگذاری خود را به وجه نقد تبدیل کرده یا به اصطلاحی دیگر باطل کنند.
صرفهجویی نسبت به مقیاس:
با دقت به این نکته که صندوقهای سرمایهگذاری از جمع آوری پولهای کم ولی تعداد زیاد سرمایهگذار تشکیل شده اند، پس امکان استفاده از مزایای یک مجموعه سرمایهگذاری بزرگ برای اجزای تشکیل دهنده آن مهیا خواهد بود. مطمئنا امکان پرداخت هزینههای بالای مشاوره یا استفاده از نرمافزارهای مختلف اطلاع رسانی و تحلیلگری برای یک سرمایهگذار صرفه اقتصادی ندارد با این حال می توان با تجمیع سرمایههای اندک سرمایهگذاران خرد، به چنین امکاناتی دست یافت.
انگیزه مدیریت صندوق سرمایهگذاری:
با توجه به ساختار طراحی شده صندوقهای سرمایهگذاری مشترک در سهام و ارتباطی که بین رشد ارزش داراییهای صندوق و نفع بردن مدیر و سایر ارکان صندوق می باشد، قابل پیشبینی است که مدیر انگیزه خوبی برای تشکیل بهترین صندوق سرمایهگذاری را دارد، تلاش می کند تا خالص ارزش داراییهای صندوق را به بالاترین حد خود برساند.
برای مطالعه مقاله اوراق بهادار می توانید از این لینک استفاده نمایید.
مزایای صندوق های سرمایه گذاری
مزایای صندوق های سرمایه گذاری:
- مدیریت حرفه ای، صندوقهای سرمایهگذاری، توسط مدیران مجرب و تحلیل گران اداره میشود، بنابراین ریسک عملیات به کمک دانش و تجربه افراد متخصص کم می شود. این اشخاص، بطور مداوم تلاش میکنند تا با سرمایهگذاری روی اوراق مناسب، نتیجه خوبی را برای سرمایهگذاران بدست آورد.
- تنوع بخشی، در این روش سرمایه بزرگی جمع میشود، بنابراین امکان تنوع سازی در آن فراهم خواهد شد. متنوع کردن داراییها در یک سبد به کم شدن ریسک آن کمک میکند. متنوع سازی میتواند باعث کم شدن ریسک و دوام پرتفوی در دورههای سرمایهگذاری بلندمدت شود.
- قابلیت نقد شوندگی بالا، واحدهای یک صندوق سرمایهگذاری، نقد شوندگی بالایی دارد. بخصوص اگر صندوق دارای یک ضامن نقد شوندگی مطمئن باشد. با وجود ضامن نقد شوندگی، در زمان فروش واحدهای صندوق، با مشکلی روبرو نخواهید شد. در حالیکه در بازار بورس، چنین ویژگی را ندارد.
- نظارت و شفافیت اطلاعات موجود، عملکرد صندوق های سرمایهگذاری مشترک از طریق نهادهای مالی و در طی بازههای مشخصی بازبینی میشود. این نهادهای نظارتی مثل سازمان بورس، متولی صندوق و حسابرس است که عملکردهای هر صندوق را به طور واضح اطلاعرسانی میشود. در این صورت سرمایهگذاران، رسانهها و تحلیل گران عملکرد این صندوق را بررسی میکنند.
- صرفه جویی در هزینهها، صندوقهای سرمایهگذاری مشترک حجم بالایی از داراییها را بهصورت معاملات بلوکی انجام میدهند. به همین دلیل این صندوقها صرفهجویی قابلتوجهی در کم کردن هزینهها دارند.
- صرفه جویی در زمان، صندوقهای سرمایهگذاری مشترک یک انتخاب مناسب برای افرادی است که زمان و مهارت و اطلاعات کافی ندارند. بنابراین سرمایهگذاری در این صندوقها برای مانع از به هدر رفتن زمان خواهد شد.
- انتخاب درست با استفاده از مقایسه، در این صندوق ها سرمایهگذار میتواند بعد از مقایسه از میان دهها صندوق سرمایهگذاری مناسبترین را برگزیند. بنابراین مسلما انتخاب هر سرمایهگذار بر اساس رویکردهای خاصی که در نظر دارد، متفاوت است. سرمایهگذاران میتوانند از میان صندوقهای سرمایهگذاری در سهام، مختلط و درآمد ثابت یکی را انتخاب کنند.
- سرمایه گذاری آسان و اطمینان بالا، سرمایهگذاری در این صندوقها، با نظارت مدیران و مشاوران حرفهای انجام میشود. بنابراین، سرمایه گذاران از تنشهای مستقیم در امان خواهند بود. همچنین اگر شخص اطلاعات و تجربه کافی از بازار نداشته باشد نیز امکان دارد که به راحتی در این روش کسب سود کند و متحمل ریسک زیادی نشود.
برای مطالعه مقاله اوراق مشارکت می توانید از این لینک استفاده نمایید.
معایب صندوق های سرمایه گذاری
معایب صندوق های سرمایه گذاری:
در هر بازار مالی علاوه بر مزایای زیادی که برای سرمایهگذاران وجود دارد، معایبی نیز هستند و گاهی بسیاری به دنبال پاسخ این پرسش باشند که معایب صندوقهای سرمایهگذاری چیست؟ ابتدا باید گفته شود که در رابطه با صندوقهای سرمایهگذاری استفاده از کلمه محدودیت بسیار مناسبتر از کلمه عیب است. زیرا تمامی مواردی که در ادامه گفته میشود محدودیتهای صندوقهای سرمایهگذاری است نه عیوب آن. اصولا این محدودیتها از طرف سازمان بورس و اوراق بهادار به صندوقها اعمال شده است.
محدودیت در تعداد کل واحدهای قابل صدور صندوق، از مشکلاتی که گاهی برای سرمایهگذاران پیش میآید، این است که ممکن است قصد خرید واحد از صندوقی را داشته باشند اما تعداد واحدهای صادرشده آن صندوق به سقف خود رسیده باشد در این صورت یا باید سرمایهگذار منتظر بماند که تعدادی از واحدهای صندوق باطل شوند تا برای او واحد سرمایهگذاری صادر شود یا اینکه خود صندوق با کسب مجوز از سازمان بورس سقف تعداد کل واحدهای قابل صدور خود رابیشتر کند. این حالت بیشتر در مورد صندوقهای پر طرفداری اتفاق میافتد که عملکرد خوبی داشتهاند و تقاضا برای خرید واحدهای آنها زیاد است.
ناشناخته بودن صندوق های سرمایه گذاری، صندوقهای سرمایهگذاری در ایران در سال ۸۸ برای اولین بار کار خود را شروع کردند. اما هنوز هم بسیاری از افراد جامعه از وجود صندوقهای سرمایهگذاری بیخبر هستند یا در مورد آن اطلاعات کافی ندارند. حتی ممکن است در مورد آن شنیده باشند اما بیتوجه از کنارش رد شده باشند. اما اگر که شناخت کافی از صندوقها و مزایای آنها باشید هرگز این موقعیت را از دست نمیدهید. اگر بتوانید از این موقعیت استفاده کنید و سرمایه خود را به دست صندوقها بسپارید خواهید توانست سود زیادی را از این راه بدست آورید.
لحظهای نبودن قیمت گذاری واحدهای سرمایه گذاری، از دیگر محدودیتهای صندوقهای سرمایهگذاری نوع قیمتگذاری آنها است به این صورت که در این صندوقها قیمت گذاری ها لحظهای نیست. این فاکتور فقط برای صندوقهای سرمایهگذاری غیرقابل معامله صدق میکند ولی در صندوقهای قابل معامله بورس قیمتها بهصورت لحظه ای به روز رسانی میشوند.
کمبود سامانه ای جامع برای پوشش اطلاعات صندوق ها و مقایسه آن ها، امروزه تعداد مراجع قابل اعتمادی که اطلاعات کامل صندوقها را در کنار یکدیگر پوشش بدهند تا سرمایهگذاران بتوانند صندوقها را با هم مقایسه و بهترین صندوق سرمایهگذاری را انتخاب کنند، بسیار کم است.
خطرپذیری در بخش بازار، یعنی در صورت سرمایهگذاری بر روی بخشی خاص، در صورت عملکرد نادرست در آن بخش، این صندوق متحمل خساراتی خواهند شد.
موازنه با نرخ بهره، در صورت زیاد شدن نرخ بهره، بازدهی این نوع از صندوقها کاهش پیدا می کند.
اشکالات معاملاتی، که منشأ آن نقص هایی در مدیریت شرکتهای سرمایهگذاری بر روی سبد اوراق بهادار معینشده ایجاد می شود و به دلیل عدم همخوانی عرضه و تقاضا، منجر به ریسک معاملاتی میشود.
امکان عدم تطابق با شاخص، عملکرد صندوق، باید دقیقا مطابق با عملکرد شاخص هدف باشد. در صورت عدم مطابقت ممکن است خطای پیروی از شاخص ایجاد شود.
سود تضمین شده، صندوقها انواع گوناگونی دارند اما باید بدانیم صندوقی مطمئن و مناسب است که بانک اصل پول را در آن تضمین کرده باشد. این صندوقها معمولا حداقلی از سود را تضمین میکنند تا خیال سرمایه گذار آسوده باشد. در صورت عدم وجود این ضمانت و در شرایط خاص که بازدهی صندوق کم شود، سود سرمایه گذار هم بالطبع کاهش پیدا می کند در حالی که بانک و صندوق سرمایهگذاری هم تعهدی در این زمینه ندارند.
نداشتن حق رأی در مجامع شرکت ها، اگر شخصی به طور مستقیم در بازار سرمایه، سرمایهگذاری کنید، مالک بخشی از آن شرکت شده، میتواند در مجامع آن شرکت کند و به نسبت سهام خود حق تصمیمگیری دارد. حتی اگر شرکت سود ده باشد و سود تقسیمی داشته باشد، سالانه به وی سود نقدی تعلق میگیرد. اما اگر صندوق سرمایهگذاری خریداری کند، حق شرکت در مجامع شرکتهایی که در قالب صندوق آنها را خرید، ندارد. و فقط در صورت داشتن واحد سرمایهگذاری ممتاز قادر به شرکت در مجمع صندوق سرمایهگذاری است.
کاهش قدرت اختیار سرمایه گذار بر سرمایه گذاری شخصی، در سرمایهگذاری مستقیم شخص اختیار کامل بر سبد دارایی خود دارد و میتواند بر خرید و فروش داراییهای خود نظارت کامل داشته باشد. ولی در این صندوقها تصمیم گیری ها توسط مدیران صندوق انجام میشود. در نتیجه سرمایه گذار هیچگونه دخالت و نظارت در تصمیم گیری ندارد و فقط سود را دریافت میکند.
هزینه های اداره صندوق، از دیگر معایب صندوقهای سرمایهگذاری، هزینههای نگهداری صندوق است. در حالی که سرمایه گذار از پرداخت این هزینهها در صورتی که قصد انجام معامله به صورت مستقیم را داشته باشد، معاف میشود.
سخن پایانی:
درپایان همان گونه که مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری گفته شد، و با توجه به منافعی که از طریق این سرمایه گذاری کم ریسک و آسان برای افراد فراهم میشود، غالبا این سرمایه گذاری طرفداران زیادی دارد. بنابراین بهتر است با دیده اغماض به مشکلات و ایرادات این صندوقها نگاه کنیم و با در نظر گرفتن مزیتهای آن، این روش مطمئن و کم ریسک را برای سرمایه گذاری امتحان کنیم.
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله اوراق مالی اسلامی را به شما پیشنهاد می کنیم.
دیدگاه شما