به زبان ساده در یک طرح پونزی هر روز سرمایه افراد جدیدی گرفته شده و از روی همان سرمایههای جدید به سرمایهگذاران قدیمی سود داده میشود!
شت کوین چیست؟ — از مفهوم تا ویژگی ها و تشخیص به زبان ساده
شت کوین یکی از اصطلاحات رایج بازار کریپتو است که برای اشاره به رمزارزهای بدون برنامه استفاده میشود. این واژه پس از گسترش ایجاد آلتکوینها ابداع شد اما عمده استفاده آن مربوط به سال 2018 و پس از ترکیدن حباب عرضه اولیه ارز دیجیتال است. در طول سالهای گذشته، تعاریف مختلفی برای این واژه استفاده شده است. ما در این مقاله به سوال شت کوین چیست پاسخ میدهیم و راهحلهای موجود برای شناسایی شتکوینها را معرفی میکنیم. طبیعی است که ترید و سرمایهگذاری بر روی شت کوینها ممکن است سود زیادی نصیب معاملهگران کند اما ریسک انجام این کار بسیار بالا است. در این مقاله دلایل علمی برای این که چرا نباید بر روی شت کوینها سرمایهگذاری کنید را بررسی میکنیم.
شت کوین چیست ؟
«شت کوین» (Shitcoin) یکی از اصطلاحات بسیار معروف بازار ارز دیجیتال است که برای اشاره به ارزهای بدون پشتوانه استفاده میشود. در حال حاضر بیش از 20 هزار توکن ارز دیجیتال در سایتهای معتبر کریپتو فهرست شدهاند و هزاران ارز دیجیتال دیگر نیز فعالیت خود را بدون ثبت شدن در این سایتها دنبال خصوصیات اصلی تمام طرح های پانزی میکنند. طبیعی است که این رمز ارزها نمیتوانند هر کدام یک ایده ناب برای گسترش تکنولوژی بلاک چین و کاربردهای آن داشته باشند. بنابراین، بیشتر این رمزارزها شت کوین هستند و در عمل کاربردی ندارند.
در زمان پیدایش اولین آلت کوینها، اصطلاح شت کوین برای اشاره به تمام ارزهای دیجیتال به غیر از بیت کوین استفاده میشد. در آن زمان بسیاری از فعالان بازار معتقد بودن که آلت کوینها هیچ ایده و نوآوری خاصی ندارند و تنها با دستکاری کدهای پایه بیت کوین، سعی در ایجاد ارزهای جدید دارند. علاوه بر این، تغییرات جزئی صورت گرفته نیز نه تنها در جهت بهبود سیستم نبودند بلکه باعث ایجاد شکافهای امنیتی یا عدم رشد این فضا میشدند. به عنوان مثال، بیت کوین کش که به عنوان مهمترین هاردفورک بیت کوین شناخته میشود، برای مقاومت در برابر سافت فورک «سگویت» راهاندازی شد در حالی که سگویت، برای افزایش تعداد تراکنشهای شبکه و کاهش هزینههای تراکنش در شبکه بیت کوین اجرایی شده بود.
با ایجاد شبکه اتریوم نگاهها به آلتکوینها کمی تغییر کرد چرا که اتریوم توانست با ارائه مفهوم جدید قرارداد هوشمند، تکنولوژی بلاک چین را به سایر امور زندگی انسانها گسترش دهد. اگرچه همچنان بسیاری از فعالن بازار بیت کوین را از نقطه نظر پولی و مالی تنها کوین ارزشمند بازار میدانند اما از نظر نوآوری و کارایی اتریوم جزو بهترین پروژههای ارز دیجیتال است. اگرچه اتریوم پروژه قدرتمندی است و توانسته است در سالهای گذشته بیشتر ایدههای خود را اجرایی کند اما ایدههای قرارداد هوشمند این شبکه کار را برای ایجاد شت کوینها نیز هموارتر کرده است.
عرضه اولیه ارز دیجیتال و ظهور شت کوینها
نسل اولیه شت کوینها، آلتکوینهای مشابه با بیت کوین بودند که ایده بیت کوین را کپی کرده بودند و ایده جدیدی نداشتند. برخی از این آلت کوینها مثل «لایت کوین» و «دوج کوین» همچنان زنده هستند اما برخی دیگر مانند «بیت کوین ایکستی» و «بیت کانکت» از بین رفتهاند. این پروژهها اگرچه شت کوین هستند اما برای ایجاد آنها به صرف زمان زیاد به منظور دستکاری کد و همچنین جمعآوری کامیونیتی نیاز است. ایده قرارداد هوشمند باعث گسترش ایجاد شت کوین از سال 2017 شد.
قرارداد هوشمند یک قطعه کد است که داخل آن یک سری عبارتهای شرطی «اگر . آنگاه . » نوشته شده است. این کدها داخل بلاک چین قرار میگیرند و با هر بار فراخوانی توسط کاربران، شرطهای داخل آنها به صورت خودکار اجرایی میشوند. از قراردادهای هوشمند برای ساخت «اپلیکیشنهای غیرمتمرکز» (DApps) استفاده میشود. توسعهدهندگان میتوانند با استفاده این قراردادها، برنامههای کاربردی و توکنهای مرتبط با آنها را ایجاد کنند و از آنها برای ساخت کامیونیتی خود استفاده کنند.
اگرچه برنامهنویسی قرارداد هوشمند ساده و آسان نیست اما در مقایسه با ساخت خصوصیات اصلی تمام طرح های پانزی انواع بلاک چین بسیار راحتتر است و امکانات بیشتری را برای توسعهدهندهها فراهم میکند. در سالهای 2017 و 2018 که قراردادهای هوشمند در شبکه اتریوم مطرح شدند، بسیاری از توسعهدهندگان پروژههای خود را به همراه توکن کاربردی در شبکه ایجاد کردند و در طی فرایند عرضه اولیه به عموم کاربران از سراسر دنیا فروختند.
در طی این فرایند، کاربران اولیه سود زیادی کسب کردند و برخی از ارزها شاهد رشدهای زیادی بودند. این مساله باعث شد که ایجاد توکنهای ارز دیجیتال به صورت نمایی رشد کند و همه توسعهدهندگان توکنهای خود را در عرضه اولیه به مردم بفروشند. بسیاری از این پروژهها ایدهای نداشتند و تنها از شرایط به وجود آمده استفاده کردند و توکنهای بیارزش خود را فروختند. پس از گذشت مدت زمان کوتاهی، بسیاری از این شت کوینها ارزش خود را از دست دادند و بسیاری از کاربران دچار ضررهای جبرانناپذیر شدند.
راههای تشخیص شت کوین چیست ؟
در بخش شت کوین چیست گفته شد که ویژگی اصلی این دسته از ارزهای دیجیتال، نداشتن ایده مشخص است. بسیاری از شت کوینها از فضای ایجاد شده در بازار ارزهای دیجیتال استفاده میکنند و توکنهای بیارزش خود را به چندین برابر قیمت به دیگران میفروشند و سود کسب میکنند. در نهایت، کاربرانی که بدون آگاهی در این ارزها سرمایهگذاری کردهاند، با ضرر هنگفت از آن خارج میشوند. برای تشخیص شت کوین بودن پروژه کافی است به چند سوال در ارتباط با پروژه پاسخ داد. در ادامه این بخش این سوالات و نحوه تفسیر پاسخ آنها را بررسی میکنیم.
توجه داشته باشید که در سطوح بالاتر، تفسیر افراد از شت کوینها با یکدیگر متفاوت است. به عنوان مثال، بیت کوین ماکزیمالیستها (کسانی که معتقدند بیت کوین ارز اصلی دنیا خواهد شد) هر ارز دیجیتالی به غیر از بیت کوین را شت کوین مینامند. یا برخی از طرفداران اتریوم، تمامی پروژههای رقیب خود مثل «سولانا»، «پولکادات» و «کاردانو» را به دلایل مختلف از جمله متمرکز بودن، شت کوین مینامند. در این مقاله، هدف ما بیشتر پروژههایی هستند که به صورت واضح، هیچ ایده و برنامهای ندارند و کلاهبرداری با استفاده از آنها به راحتترین شکل ممکن صورت میگیرد.
هدف پروژه شت کوین چیست ؟
اولین ویژگی مشترک پروژههای شت کوین این است که اهداف مشخص شده برای آنها یا بسیار ساده و دم دستی است یا اینکه بسیار خیالی است و امکان رسیدن به آن در توان یک پروژه شت کوین نیست. بیشتر پروژههای شت کوین هدف خود را ایجاد سیستم پرداخت بینالمللی با هزینه کم و سرعت زیاد عنوان میکنند. این هدف شاید برای فعالان جدید بازار اغواکننده و مهم به نظر برسد اما برای سرمایهگذاران قدیمی به وضوح نشانه شت کوین بودن پروژه است چرا که این هدف برای بیت کوین و تمام 20 هزار ارز دیجیتال فعلی صادق است.
مثال دوم برای بررسی اهداف پروژه شت کوین را از میان اهداف خیالی انتخاب میکنیم. فرض کنید پروژه ارز دیجیتال هدف خود را جلوگیری از آب شدن یخهای قطب جنوب عنوان میکند. در نگاه اول این ایده برای همه جذاب به نظر میرسد اما راهکار پروژه برای این کار بسیار مهم است. پروژه در وایت پیپر خود عنوان میکند که از پول حاصل از فروش توکنهای این پروژه میخواهد تعدادی فریزر بخرد و از این فریزرها برای جلوگیری از آب شدن یخهای قطب جنوب استفاده کند. این راهکار مشخص میکند که هدف پروژه کاملا تخیلی است و با یک شت کوین طرف هستیم که به احتمال زیاد دنبال کلاهبرداری است.
بنابراین، برای تشخیص شت کوین بودن یک پروژه ارز دیجیتال اولین قدم بررسی اهداف آن و راهکارهایی است که برای رسیدن به آن اهداف خصوصیات اصلی تمام طرح های پانزی ارائه کرده است. طبیعی است که برای این که متوجه نوآوری پروژه شوید نیاز است که ابتدا با بسیاری از انواع ارزهای دیجیتال و کارهایی که در حوزههای مختلف انجام میشود آشنایی نسبی داشته باشید.
تیم پروژه چه کسانی هستند؟
برای این که پروژه ارز دیجیتال معتبر باشد باید از تیم قوی در حوزههای مختلف مثل برنامهنویسی و مارکتینگ برخوردار باشد. اگرچه این معیار به تنهایی برای تشخیص پروژه خوب از بد مناسب نیست اما، مشخص نبودن تیم پروژه میتواند یک نشانه بسیار قوی برای شت کوین بودن یک پروژه باشد. معمولا سه دلیل برای ناشناس بودن تیم پروژه میتوان داشت.
- قوی نبودن تیم مدیریتی و توسعهدهنده و نبود برنامه مشخص برای آینده پروژه
- کلاهبردار بودن اعضای پروژه و عدم تمایل به شناختهشدن
- فعالیت بر روی پروژههای حریم خصوصی
دو مورد اول به طور قطع ثابت میکند که یک پروژه شت کوین است. مورد سوم میتواند به عنوان یک استثنا مورد قبول واقع شود و آن هم تا زمانی که پروژه ایجاد شده باشد و عملکرد آن مورد بررسی قرار بگیرد. اگر یک پروژه ارز دیجیتال به بهانههای مختلف از معرفی تیم خود در سایت، وایت پیپر و سایر شبکههای اجتماعی خود خودداری کرد، به احتمال زیاد پروژه شت کوین و کلاهبرداری است.
تفاوت شت کوین و میم کوین چیست ؟
«میم کوین» (Meme Coin) به دستهای از ارزهای دیجیتال گفته میشود که با الگو گرفتن از میمهای اینترنتی ایجاد شدهاند. این پروژههای ارز دیجیتال به عنوان شوخی و خنده ایجاد میشوند و هدف خاصی را دنبال نمیکنند. معمولا لوگوی مربوط به این ارزها دارای میمهای حیوانات است و تعداد توکنهای آنها به سقف مشخصی محدود نشده است. اولین میم کوین شناخته شده دوج کوین است که برای تمسخر پیدایش آلتکوینهای جدید ایجاد شد. این ارز دیجیتال توانست با موجسواری افرادی مانند ایلان ماسک و کامیونیتی قدرتمندی که ایجاد کرده بود رشد فضایی داشته باشد و همین مساله باعث گسترش ایجاد میم کوینها شد.
امروزه شاهد گسترش انواع و اقسام میمکوینها با نامهای عجیب غریب مثل «بیبی دوج» و «دوج فادر» هستیم. ناگفته پیداست که میمکوینها از اصلیترین شت کوینهای بازار هستند و سرمایهگذاری بر روی آنها تفاوتی با قمار ندارد. سرمایهگذاری بر روی میم کوینها به مثابه خرید پول برره با پول واقعی است. اگرچه ممکن است کسانی پیدا شوند که پول برره را از شما دوباره خرید کنند اما در نهایت این پول محکوم به نابودی است و باعث از بین رفتن سرمایه مالک خود میشود.
ناگفته نماند که میمکوینهایی مانند «دوج کوین» و «شیبا اینو» سعی کردهاند کاربردهایی برای توکنهای خود ایجاد کنند تا از این طریق بتوانند کمی از ویژگی شت کوین بودن خود را کاهش دهند. به عنوان مثال، دوج کوین برای پرداخت انعام برای تولیدکنندگام محتوا در بسیاری از سایتها استفاده میشود و شیبا اینو با ایجاد متاورس خود و توکن سوزی بخشی از ارزهای خود سعی در ارزشمند کردن آنها دارد.
طرح های پانزی که در کلود ماینینگ ارز دیجیتال وجود دارد
حواستان به سایت هایی که ادعا می کنند استخراج ابری ارز دیجیتال انجام می دهند یا طرح های پانزی جدید باشد . در محیط ارزهای دیجیتال تعداد زیادی از کلاهبرداران وجود دارند که هدفشان این است پول های افراد را به دست آورند . بنابراین مراقب این کلاهبرداران باشید .
امروزه به دلیل نبود دانش کافی کسانی که وارد این حیطه می شوند ، این امکان برای کلاهبرداران فراهم شد که به راحتی کارشان را انجام دهند و میزان زیادی پول کسب کنند .
در این مطلب تصمیم داریم درباره ی یکی از رایج ترین کلاهبرداریها که در حیطه ی استخراج ارز دیجیتال صورت می گیرد صحبت کنیم : سیستمهای استخراج ارز که با طرح پونزی ، پول سرمایهگذاران را به چنگ می آورند .
کلاهبرداری های زیادی در این عرصه وجود دارد اما شناختن اسکم های ماینینگ از همه سخت تر است و تشخیص شرکت ها و سایت های کلاهبرداری از سایت های معتبر ، آسان نیست .
به علت اینکه استخراج بیت کوین کاری فنی به شمار می رود و افراد به شدت تمایل دارند در این زمینه فعالیت کنند ، کلاهبرداران که در حیطه ی استخراج ارز این کار را انجام دهند . این کلاهبرداران به گونه ای شیوه های خود را اجرا می کنند که جذاب به نظر برسد که مشتری را به سوی خود بکشاند .
کسانی که می خواهند کار استخراج را انجام دهند حتی اگر آگاهی نداشته باشند و حرفه ای نباشند ، می توانند با پرداختن مبلغی مشخص و در دست داشتن سخت افزار و … کار را شروع کنند .
البته گفتنی است که سیستمهای سالمی نیز هست اما مشکلی که وجود دارد این است که شرکتهای معتبر استخراج ابری ارز همچون genesis-mining معمولا دیگر در جستجوهای گوگل وجود ندارند ، سایر سایتها که دارای فعالیتهای مشکوکی هستند جایگزین آنها شدند .
با این حال ، به منظور شناسایی کلاهبرداران همواره راه هایی نیز وجود دارد که یکی از آسانترین این روش ها می تواند مطالعه ی نظرات افراد متخصص و جستجوی اطلاعات مرتبط در انجمنهایی نظیر bitcointalk.org و سایت reddit.com می باشد .
طرح پونزی که در استخراج ارز وجود دارد .
یکی از آسان ترین روش ها جهت شروع استخراج ارز دیجیتال ، استخراج ابری است ، به این خاطر که شرکتهایی که این خدمات را ارائه می دهند ، فقط با فروختن میزان معینی هشریت ، برای افراد استخراج ارز را امکان پذیر می کنند .
به همین خاطر ، افراد نیازمند خرید سختافزار ، نصب و راهاندازی آن نیستند و همچنین نگرانی در مورد مکان و هزینه برق و … ندارند . اما سودی که از این کار به دست می آید به خاطر هزینه هایی که شرکت های استخراج ابری می گیرند ، اکثر اوقات اندک می باشد .
در صورتی که استخراج ارز دیجیتال از جانب فرد انجام شود ، هم مستلزم سرمایه بیشتر است و هم داشتن مکان مناسب ، پرداخت هزینه برق و آگاهی داشتن از نکات فنی استخراج ، که هرکسی قادر به انجام دادن آن نیست . بنابراین ، شرکتهای استخراج ابری ارز دیجیتال توانستند به رشد خیلی خوبی برسند .
طرح پانزی (ponzi scheme) چیست ؟
طرح پونزی با وسوسه کردن شرکت کنندگان به منظور سرمایه گذاری در یک شیوه خاص و یا صندوق که معمولا سودهای کلان و ضمانت شده را به آن ها نشان می دهند ، از سرمایه گذاران پول دریافت می کنند . ولی در حقیقت سرمایه ای که این سرمایه گذاران وارد شرکت ، سایت یا پروژه ها کردند ، به منظور کسب و کار و چیزهایی که عنوان کرده اند استفاده نمی شود و سود پرداختی به سرمایهگذاران قدیمی از طریق سرمایههای جدید که سرمایهگذاران تازه وارد میکنند ، پرداخت میگردد .
در طرح پونزی حتما باید به صورت مداوم پول وارد سیستم شود تا با استفاده از سرمایه ای که سرمایه گذاران جدید وارد سیستم می کنند ، پول سرمایه گذاران قدیمی پرداخت شود تا سیستم بتواند کار خود را ادامه دهد ، و اگر پول ورودی به سیستم کم شود ، کلاهبردار بودن سیستم مشخص می شود زیرا پولی برای پرداخت ندارد .
در طرحهای پانزی در ارزهای دیجیتال ، زمانی که فروپاشی می کنند ، معمولا افراد فعال در این سیستم عجولانه از سیستم خارج می شوند و پول افراد را سرقت می کنند .
فراموش نکنید که فعالیت سیستمهای پانزی ، وقتهایی که در بازار حباب وجود دارد و یا بازار صعودی است ، بیشتر می شود و آن هم به این دلیل است که سرمایه گذاران و سایر افراد دید خوشبینانه ای پیدا می کنند که این موجب می گردد این طرح ها خیلی خوب بتوانند کلاهبرداری های خود را انجام دهند .
به عنوان مثال می توان ارز Bitconnect را نام برد که در ابتدای سال 2017 ایجاد شد و در زمان اوج بازار ارزهای دیجیتال به قیمت بالایی یعنی 435 دلار به ازای هر ارز رسید .
طرحهای پانزی چه نشانه هایی دارند ؟
برای اینکه بتوانیم طرح های پانزی را تشخیص دهیم یکسری نشانه ها وجود دارد که باعث می شود شناسایی آن ها راحت تر شود .
طرحهای پانزی در هر فضایی ، چه آفلاین و چه دیجیتال و آنلاین باشند ، دارای ویژگیهای معینی هستند . در صورتی که فرصت سرمایهگذاری که شما در حال نگاه کردن به آن می باشید همانند طرحهای قبلی کلاهبرداری و پونزی به نظر میرسد بنابراین می بایست آن را یک طرح پونزی بدانید .
بعضی از ویژگیهای طرحهای پانزی به شرح زیر است :
1. آدرس مشخصی وجود ندارد
هنگامی که شما اقدام به خرید میزانی هشریت از یک سیستم استخراج ابری ارز دیجیتال میکنید باید این امکان را داشته باشید تا آدرسهای عمومی آن تشکیلات را مشاهده کنید .
آدرس عمومی که بیان شد یعنی همان آدرسی که ارز استخراج شده در آن قرار میگیرد . یک شرکت یا سایت نباید آدرس کیف پولی که ارزهای استخراج شده در آن قرار میگیرند را افشا کند .
2. ارائهدهنده سختافزار تاییدیه ای نمی دهد
بیشتر کسانی که حرفه ای هستند ، از شرکت های مدعی استخراج ارز ، درخواست می کنند تا سند یا مدرکی که مالک بودن سختافزارهای استخراج و اجرا شدن استخراج را ثابت کند ، ارائه دهند .
بنابراین شرکتی که می خواهید اقدام به خرید هش ریت از آن کنید می بایست مالکیت خود را ثابت کند و فقط نمایش دادن چند سختافزار دلیل نمی شود که بگوییم شرکت معتبر است .
3. تصویر و فیلمی از مراکز استخراج ارز وجود ندارد
چیزی که خیلی رایج است و باید از شرکتهای کلود ماینینگ بخواهید ، نشان دادن فیلم یا تصاویر از مراکز استخراج می باشد که می بایست به شما ارائه دهند . البته نیازی نیست که در تصاویر و فیلمها ، جزییات کامل مثل محل آن عنوان شود ، چون شاید از نظر امنیتی این کار امکان پذیر نباشد .
4. در خرید هش محدودیتی وجود ندارد
شرکتهای کلود ماینینگ ارز دیجیتال محدودیت هایی برای فروش هشریت دارند ، چون دارای سختافزارهای محدود هستند و کسی که فعالیتش قانونی است نمی تواند مدعی شود که هش ریت نامحدود دارد .
5. وجود طرحهای چندسطحی زیرمجموعهگیری
اکثرا سیستمهای پونزی در تلاشند تا طرحهای بازاریابی یا زیرمجموعهگیری چندسطحی به وجود آورند تا با وسوسه کردن کاربران ، تعداد بیشتری از افراد را وارد این سیستم کنند . چون با اینکار افراد برای بیشتر شدن زیرمجموعه ها تلاش می کنند تا بتوانند سود بیشتری کسب کنند .
6. تیم آنها شناخته شده نیست
در صورت ناشناس بودن تیم پروژه یا شرکت ، از آن سایت یا پروژه اجتناب کنید . چون باید فعالانی که در یک پروژه ، سایت یا شرکت هستند هویتشان مشخص باشد و دلیلی برای پنهان کردن وجود ندارد . به ویژه زمانی که بحث کلود ماینینگ ارز دیجیتال به میان می آید .
البته این امکان هم وجود دارد که تیم پروژه ، دارای هویت جعلی باشند و تصاویر و اطلاعات ارائه شده در مورد تیم ، حقیقی نباشد که می بایست با تحقیق کردن در شبکههای اجتماعی این موضوع را بهتر مورد بررسی قرار داد .
7. مدعی شدن برای ارائه سود تضمینی و زیاد
بیشتر طرحهای پانزی ، مدعی هستند که سودی تضمینی و با درصد زیاد ارائه میدهند .
در صورتی که هریک از موارد ذکر شده را در یکی از ارائهدهندگان خدمات کلود ماینینگ ارز دیجیتال مشاهده کردید ، می بایست در زمینه ی قانونی و سالم بودن آن تحقیق و بررسی دقیق تری انجام دهید .
کلام پایانی
اینکه فکر کنید فقط یکی از موارد بالا در یک سایت ، شرکت یا پروژه وجود دارد یعنی کلاهبردار است ، درست نیست . برای اینکه بتوانید طرحهای پونزی را متوجه شوید باید بیشتر دقت و بررسی کنید و حواستان باشد طرح های پانزی را با طرح های سالم و معتبر اشتباه نگیرید .
اولین و اساسی ترین چیزی که در طرح پونزی مطرح است ، دریافت پول از سرمایهگذاران می باشد . در صورتی که هیچ پولی از کسی گرفته نشود ، نمی توان گفت که آن طرح پانزی است .
در زیر نمونه هایی از طرح های پانزی را نام می بریم .
Power Mining Pool ، BitClub Network ، HashOcean، Coinmulitplier Club، MinersLab، Bitcoin Cloud Services
آشنایی با مفهوم طرح پانزی در صنعت ارزهای دیجیتال و معرفی پنج نمونه از بزرگترین کلاهبرداریهای این حوزه
بازار ارزهای دیجیتال فرصتهای زیادی برای سودآوری دردسترس کاربران قرار داده است؛ اما برای سرمایهگذاری در این حوزه باید بسیار دقت کنید. در این مقاله به پنج نمونه از بزرگترین طرحهای پانزی در فضای بلاکچین اشاره خواهیم کرد.
صنعت رمز ارز پر از فرصتهای مختلف سرمایهگذاری است. سرمایهگذاران معمولی این بازار بهخوبی میدانند که ماهیت نوآورانهی فناوری ارزهای دیجیتال و بلاکچین میتواند بازده زیادی برای آنها داشته باشد؛ بهویژه در بخشهایی که در آیندهی نهچندان دور، آمادهی جذبشدن به جریان اصلی هستند.
همین تصور رایج باعث شده است که شاهد تکرار کلاهبرداریهای مختلف بزرگ و کوچک در حوزهی ارزهای رمزنگاریشده باشیم. منطق پشت این کلاهبرداریها این است که بهدلیل نوسانات بالای داراییهای دیجیتال و پیچیدگیهای ذاتی فناوری زیربنایی آن، میتوان راهحلهای سرمایهگذاری رمزنگاری فازی و غیرواقعی برای سرمایهگذاران ارائه کرد. بنابراین، هنگام ابداع استراتژیهای کلاهبرداری از سرمایهگذاران، اکثر این پروژهها روی جذابیت فریبندهی داراییهای دیجیتال و احتمال کشف رمزارزی که میتواند جایگزین جدید بیت کوین باشد و فقدان آموزشهای عمومی در زمینهی اصول اولیهی فناوری ارزهای دیجیتال تمرکز میکنند.
در این مقاله، قصد داریم پنج نمونه از بدنامترین طرحهای پانزی بیت کوینرزهای دیجیتال در تاریخ را معرفی کنیم و نشان دهیم که توسعهدهندگان پشتپردهی این نوع پروژهها چگونه از نوسانات و پیچیدگی و جذابیتهای جدید حوزهی ارزهای دیجیتال برای پیشبرد اهداف شوم خود بهره گرفتند. پیش از شروع، اجازه دهید نگاهی کلی به ویژگیهای تعیینکنندهی طرح پانزی در بازار رمزارزها بیندازیم.
طرح پانزی ارزهای دیجیتال چیست؟
طرحهای پانزی معمولا با وعدهی سودهای درخورتوجه و بهرهگرفتن از جذابیتهای حوزهی ارزهای دیجیتال سرمایهگذاران جدید را جذب میکنند
طرح پانزی معمولا روش پیچیدهی کلاهبرداری سرمایهگذاری است که شرکتی غیرمجاز با وعدهی ایجاد نرخ بازده بالا و سریع برای سرمایهگذاران طراحی میکند. این شرکتها بیشتر مواقع بر دریافت پول از سرمایهگذاران جدید و توزیع آن به حامیان قبلی پروژه تمرکز دارند، به این بهانه که پول آنها سود حاصل از فعالیت سرمایهگذاری قانونی است. درنهایت، خصوصیات اصلی تمام طرح های پانزی زمانی که جریان سرمایهگذاریهای جدید کاهش پیدا میکند، شاهد از هم پاشیدهشدن این نوع سیستمها خواهیم بود.
دربارهی طرح پانزی در بازار ارزهای دیجیتال شرکتهای رمزنگاری خیالی راهاندازیشده سرمایهگذاران را با داستانهای مختلف و آمارهای دورغین به خود جذب میکنند. اجرای این فرایند در فضای ارزهای دیجیتال با بازاریابی برای سودهای غیرواقعی برای مخاطبان ناآگاه از روش کارکرد دقیق رمزارزها عملی میشود؛ زیرا پتانسیل داراییهای رمزنگاریشده برای ایجاد بازدهی سرمایهگذاری بسیار جذاب است.
- وعدهی بازگشت سریع و بدون ریسک سرمایهگذاری بدون توجه به شرایط بازار
- مدلهای سرمایهگذاری یا فعالیتهای تجاریِ پشت چنین طراحهایی که ظاهرا برای توضیح بیشازحد پیچیده ارائه میشوند
- نبود دسترسی به اسنادی که میتواند مشروعیت و وجود تجارت و سرمایهگذاری آنها را تأیید کند
متأسفانه اپراتورهای طرحهای پانزی بهخوبی میدانند که چگونه این پرچمهای قرمز را پنهان و احساسات سرمایهگذاران را دستکاری کنند؛ بههمیندلیل، طرحهای پانزی امروزی یک قرن کامل پس از کلاهبرداریای که نام خود را به آنها داده است، همچنان به رشد خود ادامه میدهند.
آیا طرحهای پانزی با طرحهای هرمی تفاوت دارند؟
طرح هرمی شبیه به طرح پانزی است؛ زیرا این سیستم برای پرداخت بازده به سرمایهگذاران قبلی به جریان سرمایهگذاریهای جدید متکی است. تنها تفاوت این دو سیستم در این است که طرح پانزی خود را بهعنوان سرمایهگذاری قانونی بازاریابی میکند که با ارائهی خدمات یا فروش محصولات سود کسب میکند؛ درحالیکه در طرح هرمی، سودآوری به عملکرد شرکت نسبت داده نمیشود.
بزرگترین طرحهای پانزی تاریخ در حوزهی ارزهای دیجیتال
وانکوین (Onecoin)
شاید بتوان گفت وانکوین طولانیترین طرح پانزی است که صنعت ارزهای دیجیتال تاکنون شاهد آن بوده است. وانکوین را کلاهبردار بلغاری به نام روجا ایگناتوا (Ruja Ignatova) و با نام مستعار «ملکهی کریپتو» (Cryptoqueen) تأسیس کرد. این پروژه موفق شد سرمایهگذاران را بین سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۹ جذب کند. در این دوره، طرح پانزی یادشده با بازاریابی وانکوین بهعنوان «قاتل بیت کوین» و «جدیدترین نوآوری نسل بعد صنعت ارزهای دیجیتال»، مبلغ درخورتوجه ۵/۸ میلیارد دلار از سرمایهگذاران کلاهبرداری کرد.
در پشتپردهی این سرمایهگذاری تجاری، طرح بازاریابی چندسطحی وجود داشت که هربار بهازای ورود سرمایهگذاران جدید، پول نقد و وانکوین اعطا میکرد. مشکل این طرح استراتژی آن نبود؛ بلکه مسئلهی اصلی این واقعیت بود که وانکوین بلاکچین اختصاصی نداشت. بنابراین هر زمان که سرمایهگذاران این پروژه وانکوین دریافت کردند یا خریدند، درواقع یک سکهی بیارزش بهدست آوردهاند که فناوری داراییهای دیجیتال پذیرفتهشده از آن پشتیبانی نمیکردند.
دولت ایالات متحده پس از سالها هشدار به سرمایهگذاران دربارهی سرمایهگذاری در وانکوین، درنهایت عملیات شرکت را سرکوب و اتهاماتی را علیه رهبران آن مطرح کرد؛ بااینحال، در این زمان ایگناتوا ناگهان ناپدید شد.
بیتکانکت (Bitconnect)
یکی دیگر از طرحهای پانزی مهم در بازار رمزارزها بیتکانکت است که در سال ۲۰۱۶ و بهعنوان راهکار وامدهی بیت کوین راهاندازی شد. وعدهی شیرین این طرح بازده ماهانهی ۴۰ درصدی بود. اپراتورهای بیتکانکت توسعهدهندگان ناشناختهای بودند که با رهبری فردی به نام ساتاو ناکاموتو (Satao Nakamoto) فعالیت میکردند که مشخصا نامی مستعار محسوب میشود. سرمایهگذاران باید توکنهای BCC را میخریدند و آنها را روی پلتفرم قفل میکردند. سپس باید منتظر میماندند تا رباتهای تجاری از وجوه قفلشدهی آنها برای تجارت استفاده کنند.
ویتالیک بوترین، یکی از بنیانگذاران اتریوم و پس از وی مایک نووگراتز و چارلی لی، اولین چهرههای برجستهای بودند که از بازگشت ناپایدار سرمایهگذاری وعده دادهشده بیتکانکت انتقاد کردند. طولی نکشید که این طرح توجه دولت بریتانیا را به خود جلب کرد. درنهایت، مقامهای ایالات متحده بیتکانکت را طرح پانزی اعلام کردند و در سال ۲۰۱۸ از آن خواستند که عملیات خود را متوقف کند. قیمت BCC با اعلام این خبر تا ۹۰ درصد سقوط کرد که باعث شد سرمایهگذاران این پروژه درمجموع بیش از ۳/۵ میلیاد دلار از دست بدهند.
پلاستوکن (PlusToken)
پلاستوکن یکی از جدیدترین و بزرگترین طرحهای پانزی است که تابهحال در دنیای ارزهای دیجیتال ثبت شده است. این کلاهبرداری کمپین بازاریابی خود را بیشتر ازطریق اپلیکیشن پیامرسان چینی ویچت انجام داد. پروژه مذکور برای جذب سرمایهگذاران جدید به آنها وعدهی بازده ماهانهی ۱۰ تا ۳۰ درصدی را ارائه کرد. پلاستوکن بیش از ۳ میلیون سرمایهگذار جذب کرد که اکثر آنها اهل چین و کرهجنوبی و ژاپن بودند. کل مدل کسبوکار این پروژه حول محور سواد رمزنگاری و سرویس کیف پول است. درنهایت، کلاهبرداران سرمایهگذاران را بهمنظور کسب درآمد بیشتر به خرید توکنهای این پروژه ترغیب کردند.
تیم پلاستوکن پس از یک سال فرار از سرمایهگذاریهای خود، این طراح را در سال ۲۰۱۹ تعطیل کرد و با ارزهای دیجیتالی به ارزش بیش از ۳ میلیارد دلار متواری شدند. البته مثل بسیاری از طرحهای پانزی دیگر، مقامهای دولتی موفق شدند چند تن از افراد اصلی پشت این طرح را دستگیر کنند. دولت چین مدتی بعد ۴ میلیارد دلار رمزارز مرتبط با این کلاهبرداری را مصادره کرد. بااینحال، بهنظر میرسد که همهی افراد درگیر در این طرح ردیابی نشدهاند؛ زیرا نهادهای ناشناس در سال ۲۰۲۰، با موفقیت برخی از وجوه سرقتشده را برداشت کردند.
گِین بیت کوین (GainBitcoin)
گین بیت کوین فعالیت خود را در سال ۲۰۱۶ و بهعنوان راهکار استخراج ابری هندی آغاز کرد. این طرح پانزی با وعدهی بازده ماهانهی ۱۰ درصد بهمدت ۱۸ ماه فعالیت کرد. این پروژه در همین مدت موفق شد ۳۰۰ میلیون دلار سرمایه از سرمایهگذاران هندی بهدست بیاورد. در سال ۲۰۱۷، مشخص شد که این پروژه هیچ تجهیزات فیزیکیای برای ارائهی خدمات خود دراختیار ندارد.
خوشبختانه آمیت بهاردواج، مغز متفکر این طرح، در سال ۲۰۱۸ دستگیر شد و بهدلیل کلاهبرداری از بیش از ۸ هزار سرمایهگذار متهم شناخته شد. باوجوداین، باتوجهبه همهی نشانهها این پروژه بهپایان رسیده است و بعید بهنظر میرسد که زیان سرمایهگذاران آن جبران شود.
ماینینگ مکس (Mining Max)
ماینینگ مکس مثل گین بیت کوین فعالیت خود را بهعنوان راهکار سرمایهگذاری برای ارائهی خدمات استخراج ابری آغاز کرد. این پلتفرم به سرمایهگذاران وعده داد راهی برای سرمایهگذاری روی تبلیغات گستردهی ارزهای دیجیتال ایجاد کند. ماینینگ مکس ایدهی شرکت در اکوسیستم استخراج چند رمزارزی را مطرح کرد که پتانسیل بازدهی آن بسیار بالا بود. بااینحال، درست مثل هر طرح پانزی دیگر در حوزهی ارزهای دیجیتال بیشتر مدل کسبوکار این پروژه به کمپینهای بازاریابی سنگین با هدف جذب سرمایهگذاریهای جدید بود.
ماینینگ مکس درمجموع موفق شد بیش از ۱۸ هزار سرمایهگذار را از ۵۴ کشور جهان جذب کند. این طرح ۲۵۰ میلیون دلار سرمایه بهدست آورد و فقط ۷۰ میلیون دلار آن را برای خرید سختافزارهای ماینینگ هزینه کرد. باقیماندهی پول بهدستآمده برای تأمین مالی کمپین بازاریابی ماینینگ مکس و همچنین سبک زندگی اشرافی اعضای تیم توسعهدهندهی آن صرف شد. اگرچه چند مظنون مرتبط با این کلاهبرداری دستگیر و متهم شدند، نایبرئیس و سایر همدستان شرکت همچنان آزاد هستند.
نتیجهگیری
باتوجهبه آنچه گفته شد، واضح است که کلاهبرداران از فقدان آموزشهای مرتبط با ارزهای دیجیتال، جذابیت این صنعت بهعنوان فناوری جدید، شهرت آن بهدلیل نوسانات قیمتی درخورتوجه و سودآوری زیاد برای جذب طعمههای جدید بهره گرفتند. نکتهی مهم این است که توصیه میشود هر زمان که با فرصت سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال مواجه میشوید، باید ابتدا بررسیهای لازم را با دقت فراوان انجام دهید و اهمیت ندارد که شما در ابتدا چقدر به پروژه و شرکت توسعهدهندهی ان اعتماد دارید. مراقبت و احتیاط بهترین راه برای شناسایی پلتفرمهای پرچم قرمز است تا هیچوقت گرفتار این نوع کلاهبرداریها نشوید.
دیدگاه شما کاربران زومیت دربارهی طرحهای پانزی بازار رمزارزها چیست؟ اگر طرح پانزی دیگری در حوزهی ارزهای دیجیتال میشناسید که در این مقاله به آن اشاره نشده است، آن را با زومیت و سایر کاربران بهاشتراک بگذارید.
طرح پونزی (Ponzi Scheme)
نقشه یا بازی پونزی نوعی کلاهبرداری در سرمایهگذاری توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی است به این ترتیب که سود سپردهگذاران قدیمی با سپرده سپردهگذاران جدید پرداخت و معمولاً برای جذب سپردههای بیشتر سودهای بالاتر و غیرمتعارف پیشنهاد میشود.
متاسفانه طمع پول و درآمد آسان میتواند هرکسی را به دام کلاهبرداران بیندازد.
با افزایش مشکلات اقتصادی، کلاهبرداران نیز از ترفندهایی که در زمینه کسب سود است بیشتر استفاده میکنند.
یکی از این روشهای کلاهبرداری، استفاده از طرح پونزی (تلفظ Ponzi) است که امروز میخواهیم در این مقاله از بورسینس در مورد آن صحبت کنیم.
طرح پونزی چیست؟
طرح پونزی یا طرح پانزی (به انگلیسی Ponzi Scheme) به روش کلاهبرداریای گفته میشود که در آن به سرمایهگذاران قول بازگشت سرمایه و سود را با کمترین ریسک میدهد.
به طور کلی در دنیای اقتصاد امروز هیچ فعالیت سودآوری نمیتواند بدون ریسک باشد و هرکس با هر ظاهری به شما وعده درآمد آسان را داد، حرف او را قبول نکنید.
به زبان ساده در یک طرح پونزی هر روز سرمایه افراد جدیدی گرفته شده و از روی همان سرمایههای جدید به سرمایهگذاران قدیمی سود داده میشود!
این کار شبیه همان خصوصیات اصلی تمام طرح های پانزی طرح هرمی است و پایه هردوی این روشهای کلاهبرداری “گرفتن پول از سرمایهگذاران جدید” برای پرداخت سود “سرمایهگذاران قدیمیتر” است.
در این روشهای هیچ ارزشی تولید نمیشود و هیچ گردش سرمایه خاصی اتفاق نیفتاده است. تنها تا زمانی که سرمایهگذاران جدید به مجموعه اضافه شوند، سود افراد پرداخت شده و در صورتی که اضافه شدن افراد جدید قطع بشود، این طرح لو رفته و همه چیز برملا میشود.
در واقع دیگر پول کافی برای پرداخت سود وجود نداشته و به دلیل عدم تولید ارزش، پول جدیدی هم بدون سرمایهگذاران جدید اضافه نمیشود و همه افراد درون مجموعه پول خود را از دست میدهند.
چگونه متوجه یک طرح پونزی شویم؟
با دانستن این مطالب که در ادامه گفته میشود؛ میتوانید به راحتی تمام طرحهای پونزی و راههای سرمایهگذاری درست و اصولی را از هم جدا کنید. در واقع میتوانید متوجه یک طرح پونزی بشوید.
همانطور که گفته شد طرح پونزی یک کلاهبرداری از طریق سرمایهگذاری است که در آن به افراد وعده سود بسیار زیاد همراه با ریسک کم و یا اصلا بدون ریسک داده میشود. شرکتهایی که با طرح پونزی کار میکنند، تمام تمرکز خود را بر روی جذب افراد و مشتریهای جدید میگذارند و به دنبال خلق ارزش نیستند.
این درآمد جدید از طریق سرمایهگذاران جدید به افراد قدیمیتر داده میشود و به آنها میگویند که این سود خصوصیات اصلی تمام طرح های پانزی از فعالیتهای اقتصادی و سرمایهگذاری در پروژهای سنگین به دست آمده است.
طرحهای پونزی بر جریان ورود سرمایهگذاران جدید پایدار است و زمانی که این جریان قطع شود، طرح شکست خورده و همه چیز برملا میشود؛ اما تا آن زمان تعداد بسیاری از افراد پول و زمان با ارزشتر از پول خود را از دست دادهاند.
ریشههای طرح پونزی
نام طرح پونزی از کلاهبرداری به اسم چارلز پونزی برداشته شده است که این کار را برای اولین بار در سال 1919 اجرا کرد.
در آن زمان سرویس خدمات پستی کوپنهایی برای پاسخ دادن به نامههای بینالمللی تهیه کرده بود که به فرستنده نامه اجازه میداد یک تمبر پستی را پیشخرید کند و در نامه خود قرار دهد.
گیرنده نامه این کوپن را در کشور خودش به یه اداره پست محلی برده و تمبر مخصوص ارسال نامههای هوایی را برای پاسخ دادن به نامه تهیه میکرد.
تغییر دائم و نوسان زیاد قیمتهای مربوط به پست باعث شده بود که قیمت تمبر در برخی کشورها پایینتر از جاهای دیگر باشد. چارلز پونزی افرادی را استخدام کرد تا کوپنهای ارزان قیمت کشورهای دیگر را خریداری کرده و برای او بفرستند.
سپس این فرد این کوپنها را با تمبرهایی که گرانتر از کوپن اصلی بودند عوض میکرد و به مردم با سود بیشتر میفروخت.
این کار به نوعی دلالی محسوب میشود که گرچه برای اقتصاد یک منطقه مضر است؛ اما غیرقانونی نیست. پونزی آدم حریص و طمعکاری بود و این ویژگی او باعث شد که فعالیتهای خود را گسترش دهد.
او تحت نام شرکت خود، که مخصوص خرید و فروش اوراق بهادار بود، به مردم قول سود 50 درصد در 45 روز و 100 درصد در 90 روز را داد. با توجه به موفقیت عظیم او در زمینه تمبرها افراد زیادی جذب این پیشنهاد او شدند.
سرمایهگذاران پولهای هنگفتی به وی دادند و او به جای سرمایهگذاری این مبالغ آنها را نگه داشته و بین آنها به عنوان سود توزیع میکرد. این کلاهبرداری تا ماه آگوست سال 1920 میلادی ادامه داشت تا اینکه روزنامه بوستون پست شروع به تحقیق در مورد این شرکت خرید و فروش اوراق بهادار کرد.
در نتیجه این تحقیقات، چارلز پونزی در 12 آگوست سال 1920 میلادی توسط مقامات فدرال دستیگر شد و به جرم کلاهبرداری محکوم گردید.
نشانههای طرح پونزی
طرح پونزی در سال 1920 تمام نشد و تا همین الان که در حال مطالعه این مقاله هستید به روشهای مختلف در حال اجراست. با پیشرفت بشر و تکنولوژی شکلهای مختلفی از این روش کلاهبرداری به وجود آمدند که برخی از آنها به سختی قابل تشخیص هستند.
در سال 2008 فردی به اسم Bernard Madoff یک طرح پونزی جدید را راهاندازی کرد که در آن گزارشات جعلی مربوط به معاملات مختلف را به مشتریهایش نشان میداد تا آنها متقاعد شوند که یک سرمایهگذاری، که وجود خارجی ندارد، در حال انجام است.
اما شما که در حال خواندن این مقاله هستید، نگران نباشید؛ زیرا با وجود پیشرفت تکنولوژی، طرحهای پونزی ویژگیهای یکسان و مشابهی دارند که تشخیص آنها را سادهتر میکند. در ادامه برخی از این ویژگیها را معرفی کردهایم:
- تضمین سود بسیار بالا با ریسک کم
- تداوم در پرداخت سود بدون توجه به شرایط بازار
- سرمایهگذاریهایی که در یک جای رسمی ثبت نمیشوند
- سرمایهگذاریهایی که روش انجام آنها به سرمایهگذاران توضیح داده نشده و یا گفته میشود کخ توضیح روش بسیار پیچیده است
- مشتریها و سرمایهگذاران اجازه بازدید از کاغذبازیها و اسناد مربوط به سرمایهگذاری و تجارت گفته شده را ندارند
- سرمایهگذاران برای بازگشت پول خود با مشکل مواجه میشوند
سخن پایانی
چیزی که همه میدانند این است که پول از راه حلال به هیچوجه به آسانی به دست نمیآید. برای ثروتمند شدن باید کار زیاد و فکر خلاق داشته باشیم و اگر هرکس به شما پیشنهاد درآمد آسان و بدون دردسر را داد، بدانید که یا جیب شما و یا جیب تعداد زیادی از افراد دیگر قرار است خالی شود.
هرکس و هر مجموعهای پیشنهاد کاری را داد که نیازمند زحمت نباشد و در عین حال پول زیادی را به سمت شما روانه کند، قطعا در حال دروغ گفتن است.
این موضوع تقریبا محال است؛ ولی اگر در بین میلیونها نفر قربانی طرحهای هرمی و پونزی فردی را دیدید که از این راه ثروتمند شده است، بدانید که این ثروت به قیمت فقیر و بدبخت شدن هزاران نفر به دست آمده است و این کار از تمام جنبهها کاری نا درست است.
یکبار دیگر نکات مهمی که در این مقاله گفته شد را با هم بررسی میکنیم:
- در یک طرح پونزی؛ درست مانند طرحهای هرمی، سود سرمایهگذاران قدیمیتر از طریق پول سرمایهگذاران جدید پرداخت شده و به آنها قول سود بسیار زیاد و ریسک کم داده میشود.
- هردوی این روشهای کلاهبرداری بر پایه وجود سرمایهگذاران جدید استوار هستند و در صورت عدم اضافه شدن افراد جدید، طرح شکست میخورد.
- شرکتهایی که با طرح پونزی کار میکنند، تمام انرژی خود را بر روی جذب افراد جدید میگذارند و هیچ ارزش و کالای خاصی در این شرکتها تولید نمیشود.
قصد شروع سرمایهگذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاریها انجام دهید:
برای سرمایهگذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه میشود:
7 روش برای شناسایی طرح پانزی
طرح پانزی (Ponzi scheme)، طرحی برای کلاهبرداری است که در آنیک کلاهبردار، به افراد ناآگاه وعده میدهد که با پول آنها کار میکند و سودهای تضمینی به سرمایهگذاران میدهد. ابتدا برای جلب اعتماد، از پول کاربران جدید، سود کاربر قدیمی داده میشود حتماً تا به اینجا متوجه شدهاید که اگر سرمایهگذار جدیدی وارد این چرخه نشود به دلیل عدم وجود سرمایهگذار جدید این طرح نابود میشود و طراح این چرخه با مقدار زیادی پول متواری میشود. تشخیص این طرحها اصلاً کار سختی نیست، مهمترین مشخصه طرحهای پانزی سودهای نجومی است.در این مقاله 7 روش برای شناسایی طرح پانزی می پردازیم
تاریخچه طرح پانزی
چارلز پانزی (Charles Ponzi) انگلیسی، خود را بازرگانی اهل ایالاتمتحده آمریکا معرفی کرده بود اما او طراح یک سیستم کلاهبرداری بود که به نام طرح پانزی معروف شد.
او با خرید کوپنهای تخفیفی اداره پست و تعهد دادن آنها در آمریکا و کشورهای دیگر به سرمایهگذاران وعده ۵۰ درصد سود را در ۴۵ روز یا ۱۰۰ درصد سود در ۹۰ روز میداد.
درحالیکه او با استفاده از سرمایه سرمایهگذاران پیشین و همچنین سرمایهگذاران جدید، سود اولینها را پرداخت مینمود. درحالیکه این کلاهبرداری چندین سال توسط او پیش رفته بود و بانام خود او (پانزی) شناخته میشد توانست در حدود یک سال ۲۰ میلیون دلار کسب کند.
با فشار اقتصادی که این روزها وجود دارد افراد به دنبال افزایش درآمد هستند اما به دلیل آگاهی نداشتن در دام کلاهبرداران و طرحهای پانزی میافتند. از طرفی کلاهبرداران به فشار اقتصادی واقفاند و با رؤیای یکشبه پولدار شدن و سودهای نجومی افراد ناآگاه را گول میزنند و باعث از دست رفتن سرمایه آنها میشوند.
روشی که در حال حاضر مرسوم است افرادی رمز ارز کلاهبرداری میسازند و با ایجاد هیجانهای کاذب و سودهای نجومی شروع به جذب سرمایه مردم میکنند. به این نکته توجه کنید که پروژههای ارز دیجیتال نیاز به بررسی دارند و باید پارامترهای مختلفی را بررسی کرد تا متوجه شد سود ده هستند یا نه.
یکی از معروفترین طرحهای پانزی یونیک فایننس است.
چرخه طرح پانزی
همه طرحهای پانزی یک چرخه را دنبال میکنند؛ اما ممکن است ظاهر این کلاهبرداری متفاوت باشد. چرخه طرح پانزی در این چند مرحله خلاصه میشود:
۱. تبلیغات رنگ و لعابدار
ابتدا با تبلیغات کاذب چند نفر جذب سیستم میشوند و مقدار کمی سرمایهگذاری میکنند بعد با وعده دعوت از دوستان برابر با سود بیشتر استفاده میکنند.
۲. واریز سودهای اولیه جهت جلب اعتماد
سودهای اولیه واریز میشود تا اعتماد افراد جلب شود و افراد بیشتری را وارد چرخه کنند. این سودها با استفاده از پول سرمایهگذاران جدید پرداخت میشود.
۳. ورود سرمایه بیشتر
پس از جلب اعتماد سرمایهگذاران قدیمی، سرمایه کلانی به سیستم وارد میشود. سرمایهگذاران قدیمی طمعکار میشوند و پول بیشتری سرمایهگذاری میکنند و دوستان و آشنایان خود را به طرح دعوت میکنند. عدم آگاهی موجب میشود برخی از سرمایهگذاران، وام سنگین دریافت کنند، قرض بگیرند یا خانه/ماشین خود را بفروشند و به این طرح وارد شوند.
۴. فروپاشی طرح پانزی
مراحل قبل چندین بار تکرار میشود تا دیگر سرمایهگذار جدیدی وجود نداشته باشد پس طراح پولها را برداشته و ناپدید میشود.
ویژگیهای طرح پانزی
- وعده سودهای نجومی
- ورود افراد بیشتر = سود بیشتر
- مبهم بودن تیم توسعهدهنده
- نداشتن نقشه راه و نامعلوم بودن فعالیتها
- عدم اطلاعات تماس و آدرس
طرحهای پانزی جدید
سایتهای استخراج ابری
چگونه طرح پانزی را بشناسیم؟
افراد به دلیل آسان و سریع بودن کسب سود به طرحهای پانزی روی میآورند اما اغلب روی آوردن به این پروژهها از ناآگاهی است، برای سرمایهگذاری در هر پروژهای بهتر است به بررسی پروژه بپردازید.
1. تیم توسعهدهنده پروژه و سابقه فعالیتشان
بررسی کنید تیم توسعهدهنده این پروژه چه افرادی هستند اگر تیم پروژه سابقه خوبی داشت میتوان به سرمایهگذاری در این پروژه امیدوار بود اما اگر تیم این خصوصیات اصلی تمام طرح های پانزی خصوصیات اصلی تمام طرح های پانزی پروژه در ابهام بود میتوان گفت این پروژه طرحی پانزی است.
2. دفتر مرکزی پروژه و صحت آدرس آن
بررسی کنید دفتر این تیم کجاست و صحت آن را بررسی کنید که وجود داشته باشد و صرفاً یک آدرس نباشد بهتر است برای اطمینان استعلام شرکت را بگیرید.
3. هدف پروژه و قابلیت دستیابی آن
هدف پروژه را بررسی کنید، اگر پروژه سعی دارد مشکلی از فضای بلاک چین را حل کند و قصد کارهای عجیبوغریب را ندارد میتوان به آن اطمینان کرد اغلب طرحهای به دنبال بزرگ جلوه دادن پروژه خود هستند.
4. مجوزهای پروژه و صحت آن
مجوزهای قانونی پروژه را چک کنید و مطمئن شوید که این مجوزها صحت دارند.
5. بررسی شبکههای اجتماعی و سایت پروژه
شبکههای اجتماعی را بررسی کنید و در آنها عضو شوید پیامها را بررسی کنید تا متوجه شوید اطلاعاتی که به کاربران میدهد تا چه حد صحیح است.
6. برای سود بیشتر باید افراد دیگری را به پروژه اضافه کنید یا خیر؟
معمولاً طرحهای پانزی/هرمی از شما میخواهند تا افراد دیگری را به این پروژه اضافه کنید تا سود بیشتری کسب کنید.
7. میزان سوددهی پروژه معقول باشد نه هیجانی
میزان سودی که به شما وعده میدهند منطقی و معقول باشد نه نجومی و هیجانی.
چه زمانی طرح پانزی به پایان میرسد؟
راه ادامه دادن طرحهای پانزی ورود افراد بیشتر بهعنوان زیرمجموعه است زمانی که افراد جدید به این چرخه وارد نشوند طرح به پایان رسیده و افراد آخری که وارد سیستم شدهاند بیشترین ضرر را کردهاند. اصولاً 80-90 درصد افراد در این طرحها ضرر میکنند.
طرح هرمی چیست؟
حال که دانستیم طرح پانزی چیست بهتر است با تعریف طرح هرمی نیز آشنا شویم. در طرح هرمی به افراد شرکت کننده وعده داده می شود که در صورت اضافه کردن عضو جدید به شاخه و زنجیره خود سودهای بیشتری به فرد تعلق می گیرد.
همچنین در طرح هرمی معمولا یکسری کالا یا خدمات وجود دارد که بایستی توسط عضو جدید خریداری شده تا سود به نفر بالایی هرم تعلق بگیرد.
شباهت طرح پانزی و هرمی
- با دادن وعده سودهای نجومی، جیب قربانیان را خالی میکنند.
- برای بقا و ادامه دادن، نیاز به جذب اعضای جدیدتر دارند.
تفاوتهای طرح پانزی و هرمی
- طرح پانزی مدعی سرمایهگذاری پولها در بازار است اما در طرح هرمی با یکسری محصول یا خدمات طرف هستیم.
- طرح پانزی میتواند شبکهای نباشد اما طرح هرمی شبکهای است، به این صورت که اعضای قدیمی، اعضای جدیدتر را دعوت میکنند.
- طرحپانزی کاملا کلاهبرداری است و قانون با آن برخورد میکند اما طرح هرمی با اینکه از اساس مشکل دارد، میتواند قانونی هم باشد.
جمعبندی
طرح پانزی روشی کلاهبرداری است که با وعده سودهای نجومی، از افراد سرمایه جذب میکند. برای جلب اعتماد بیشتر، در ماههای اول سود را به سرمایهگذاران پرداخت میکنند، سود ماههای اول با پول سرمایهگذاران جدید انجام میشود.
پس از مدتی که پول زیادی جذب شد و دیگر سرمایهگذار جدیدی وارد سیستم نشد، کلاهبرداران دیگر پولی پرداخت نمیکنند و متواری میشوند. تشخیص طرحهای پانزی اصلاً سخت نیست و مهمترین شاخصه این طرحها، سودهای نجومی است.
عدم وجود مشاوران سرمایهگذاری و عدم آگاهی و آموزش باعث شده چند سالی همه ما خیلی راحت سرمایههایی که بهسختی به دست آوردیم را در اختیار سیستمهای پانزی و کلاهبرداری بگذاریم.
آکادمی آموزشی همیار کریپتو برگزار کننده دوره های آموزش ارز دیجیتال در مشهد بر اساس جدیدترین محتوای آموزشی کریپتو از صفر تا صد با ارایه دوره های کریپتو استارتر، کریپتو جم، کریپتو گیمر و متاورس برای اولین بار در مشهد
سوالات متداول
1. طرح پانزی چیست؟
کلاهبرداری پانزی در حال حاضر در ایران به دلیل ثابت بودن نرخ سود بانکی و نوسان در بازارهای مالی بسیار مورد توجه کلاهبرداران داخلی و خارجی است.
2. طرح پانزی چگونه کار میکند؟
این روش از کلاه برداری را در ساده ترین حالت میتوان به ۴ مرحله تقسیم کرد: تبلیغات وسوسه انگیز، واریز سودهای اولیه، ورود حجم اولیه سرمایه به طرح از طرف سرمایه گذاران ناآگاه و در نهایت؛ فروپاشی طرح.
3. بازار هدف شرکتهای پانزی کجاست؟
بازار هدف شرکتهای پانزی، بیشتر کشورهای جهان سوم و در حال توسعه است. چرا که مردم این کشورها، اکثرا فقیر و تشنهی پول هستند و شرایط اقتصادی مناسبی ندارند. پولدار شدن یک شبه برای مردم جهان سومی، رویایی است که مدام در حال دنبال کردن روشهای مختلف آن هستند.
4. طول عمر یک شرکت پانزی چقدر هست؟
طرح پانزی تا زمانی ادامه پیدا میکند که سرمایهگذاران تازه، به اندازهی کافی وجود داشته باشند و یا طراح از میزان پول بهدست امده، راضی شود و پروژه را متوقف کند.
دیدگاه شما