نقش اساسی کارگزاران بورس در رونق بازار سرمایه کشور
نقش اساسی کارگزاران بورس در رونق بازار سرمایه کشور .
تهران ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 87/05/14 اقتصاد.بورس .کارگزاری با وجودی که تجهیز منابع مالی به موقع و مناسب، تاثیر مطلوبی در رشد صنعت یک کشور و در نتیجه بهبود وضعیت اقتصادی آن دارد، با خارج کردن اقتصاد ایران از وضعیت بانک محوری می توان در روند اقتصاد کشور رشد مطلوب ایجاد کرد.
در چند سال اخیر به مدد شروع واگذاری شرکتهای صدر اصل 44 قانون اساسی در قالب خصوصی سازی، استقبال سرمایه گذاران و افزایش شرکت های متقاضی ورود به بورس و از طرفی رکود و ناتوانی بازارهای دیگر از جمله بانک و مسکن در جهت جذب مناسب نقدینگی، بورس ایران در حال نقش آفرینی جدی تر در اقتصاد ملی است. این امر تا جایی ادامه دارد که امید می رود نسبت ارزش بازار بورس به تولید ناخالص داخلی (GDP( از 19 درصد کنونی در سال های آینده بیش از پیش افزایش یابد.
تمهیدات اتخاذ شده برای افزایش ارزش بازار سرمایه در حالی است که تنها 3 تا 5 درصد افراد در ایران سهامدار هستند که البته این رقم نسبت به بورس های سایر کشورها بسیار اندک است.
واقعیت این است که تنها با افزایش تعداد سهامداران در بورس، اکثر پارامترها و شاخص ها نیز روند رشد را تجربه خواهند کرد و با وجودی که همه جا صحبت از جذب نقدینگی های سرگردان و تشویق و ترغیب آحاد مردم به سرمایه گذاری در بورس است و ابزارهای مالی جدید و متنوعی نیز در حال عملیاتی شدن است کمتر کسی از نقش کارگزاران در جهت جذب نقدینگی به بازار و ترغیب افراد به سرمایه گذاری و گسترش بازاریابی چه در سطح افراد حقیقی و چه حقوقی، سخنی به میان می آورد.
این درحالی است که اولویت نقش جذب نقدینگی های سرگردان در سطح جامعه به نمایندگی از بازار سرمایه برعهده کارگزاران است.
این نقش، زمانی اهمیت پیدا می کند که بدانیم با افزایش تعداد سهامداران و خریداران و تعداد دفعات و حجم معاملات، میزان سودآوری کارگزاران نیز در شرایطی که درآمد اصلی آنها بر پایه کارمزد می چرخد، افزایش قابل توجهی می یابد.
کارگزاران در بازار سرمایه را می توان به بانک ها در بازار پول مقایسه کرد و مبالغه نخواهد بود که با گسترش فعالیت کارگزاران چه از نظر شعبات و چه زیرساختهای الکترونیکی و اینترنتی در سراسر کشور، نقش بورس در اقتصاد کشور قابل توجه خواهد بود.
اما متاسفانه این بازیگر بازار سرمایه همچنان با مشکلات عدیده ای که مهمترین آن، بخش مالی است دست به گریبان است. عدم تناسب بازار 55 میلیارد دلاری بورس ایران با تعداد بیش از 100 کارگزار از جمله این مشکلات است که متاسفانه اکثر آنها نیز خدمات تک محصولی و مشابه ای ارایه می دهند که مشتریان را در انتخاب، به نقطه بی تفاوتی می رساند.
به عنوان نمونه، در نقش کارگزار در معاملات بورس بورس مالزی با 180 میلیارد دلار سرمایه بازار، تنها 35 کارگزاری وجود دارد.
علاوه بر پایین بودن حجم معاملات در بورس ایران، نسبت سرعت گردش معاملات نیز در وضعیتی مناسب قرار ندارد تا جایی که سرعت گردش معاملات در بورس تهران 20 درصد است که در مقایسه با حجم سرعت گردش بیش از 60 درصد بورس های کشورهای همسایه می تواند به خوبی مشکلی را که کارگزاران با آن مواجهند، نشان دهد.
این در حالی است که همین نسبت، در بورس استانبول 120 درصد است که نشان دهنده آن است که بورس تهران برای فروش سهام مشکل داشته و هر پنج سال یکبار می تواند سهم را بفروشد در حالی که در بورس نیویورک افراد سالی دو بار می توانند سهام خود را بفروشند. برخی از کارگزاران (قریب به 50 درصد آنها) ظرف 3 سال گذشته دخل و خرج نکرده اند. یعنی درآمدهای معاملاتی کارگزاران نتوانسته هزینه های جاری آنها را پوشش دهد.
البته بخش زیادی از عدم رشد این شاخص ها برمی گردد به ماهیت کشورهای در حال توسعه و در حال گذار که نقش کارگزار در معاملات بورس ریسک های سیستماتیک منحصر به خود را دارند کارگزاران به عنوان یکی از بازیگران اصلی بازار، نقش و مسئولیت استراتژیکی جهت بالابردن کیفیت خدمات و تنوع آنها و جذب افراد بیشتری جهت سرمایه گذاری در بورس برعهده دارند.
گسترش دامنه فعالیت کارگزاری ها از خرید وفروش به سایر فعالیتها همانند پرتفوی گردانی، سبد سهام، مشاوره و ایجاد صندوق های مشترک و غیره می تواند جایگاه این گروه را در کل بازار سرمایه تحکیم بخشد.
از سویی مدیران کارگزاری ها بخشی از موفقیت خود را در این زمینه مرهون ارتباط گسترده تر با فعالان بازار هستند. با همه این شرایط، بورس ایران در چند سال اخیر چه با رکود و تشکیل و ترکیدن حباب و چه در دوره رونق، همه نگاهها را به خود جلب کرده است. این ادعا زمانی چهره واقعیت به خود می گیرد که با نگاهی به ارزش ریالی معاملات در دو ، سه سال اخیر روند روبه رشدی را خواهیم دید.
ارزش ریالی معاملات بدون احتساب سهام عدالت (حدود 454 میلیارد تومان ) و عرضه های بلوکی فولاد و آلومینیوم در سال 86 بالغ بر هفت هزار میلیارد تومان بود. این در حالی است که ارزش ریالی معاملات در سال 85 بالغ به پنج هزار میلیارد تومان شد که با این شرایط سال 86 نسبت به سال 85 ارزش معاملات بالغ بر 40 درصد رشد را شاهد است.
تحولات کنونی در بازار سرمایه بعد از ترکیدن حباب آذر 84 و تدوین قانون جدید و از طرفی تکلیف مسئولیت خصوصی سازی از کانال بورس می تواند فرصتی به شمار آید که کارگزاران به عنوان یکی از متولیان بازار سبد مالی خود را تجهیز کنند و از این طریق ضمن کاهش خطرات در جذب نقدینگی و تجهیز منابع مالی مورد نیاز بنگاه ها و شرکت های تولیدی و خدماتی و در کل اقتصاد کشور نقش آفرینی کنند.
از آنجا که افت شاخص های بورس در سالهای اخیر زمینه ای برای ارزش گذاری پایین تر از حد واقعی قیمت سهام را فراهم ساخته بود بخشی از رشد شاخص ها در چند ماه گذشته نتیجه جبران عقب ماندگی آن از واقعیت ها و رخدادهای حادث شده در اقتصاد ملی قلمداد می شود. از طرفی آزاد شدن قیمت های محصولات برخی از صنایع و گروه ها همانند شوینده ها و سیمان با افزایش سودآوری شان رشد قیمت سهام این شرکت ها را به دنبال داشت که خود زمینه ای مناسب فراهم کرده که کارگزاران بورس بتوانند با ایجاد محصولات و خدمات متنوع ضمن آموزش و گسترش فرهنگ سازی به آحاد مردم جایگاه خود را وسیع تر کنند.
خصوصی سازی یا عمومی سازی، طرح موسوم به سهام عدالت و گسترش ارایه سهام کارگری (سهام ترجیحی )، کاهش جذابیت بازار بانکی ناشی از سیاستهای دولت نهم در کاهش نرخ سود تسهیلات برای سپرده گذاران ، راه اندازی بازار خارج از بورس (OTC( بازار بورس را از حیث ارزش سرمایه، حجم معاملات و سرعت گردش معاملات و به تبع بزرگ شدن کارگزاری ها و افزایش درآمد آنها را طی دو ، سه سال آینده موجب خواهد گشت.
با جذب حجم عظیمی از نقدینگی های افراد به بازار سرمایه توازن درآمدی نیز بین تعداد زیاد کارگزاری ها ایجاد خواهد شد و همانند زمان کنونی (4 ماهه اخیر) بیشتر از 41 درصد معاملات خرد و بلوک در اختیار کمتر از 13 درصد کارگزاری ها قرار نخواهد گرفت و توزیع درآمد و مشتری از پراکندگی دمکراتیک تری برخوردار خواهد بود. همچنان که حدود 70 درصد معاملات عمده نیز که هم اکنون در انحصار کمتر از 13 درصد کارگزاری ها است، خارج خواهد گشت. به عبارتی از ارزش کل خرید چهارماه ابتدایی 57 تریلیون و 993 میلیارد و 984 میلیون ریال سال87 مبلغ 20 تریلیون و 538 میلیارد و 332 میلیون ریال یعنی حدود 36 درصد کل معاملات به معاملات خرد و بلوک اختصاص داشته و مابقی سهم معاملات عمده و سایر بوده است.
این ارقام شامل واگذاری به کارگران (سهام ترجیحی )، رد دیون، جوایز صادراتی و سهام عدالت نیز بوده است.
وضعیت کارگزاران در صورتی که معاملات عمده و ترجیحی و سهام عدالت را در نظر بگیریم بصورت انحصاری در اختیار 14 کارگزاری است که حدود 70 درصد معاملات را به خود اختصاص داده اند و مابقی میان 91 کارگزار پراکنده است.
این در حالی است که وضعیت کارگزاری ها در معاملات خرد و بلوک بدون درنظر گرفتن معاملات عمده و سایر بین کارگزاری ها پراکنده تر است. بطوری که 14 کارگزاری حدود 41درصد این نوع معاملات را به خود اختصاص داده اند و 60 درصد مابقی بین 91 کارگزار دیگر تقسیم شده است.
رقابت بین کارگزاری در ماههای مختلف در مورد معاملات خرد و کلان بسیار نزدیک است اما در مورد معاملات عمده و سایر به علت میزان نفوذ و ارتباطات هیات مدیره کارگزاری ها برای ماه بعد قابل پیش بینی نیست و از طرفی با ورود شرکت های اصل 44 و دولتی به بورس احتمال اینکه این طبقه بندی به هم بخورد دور از ذهن نخواهد بود.
شرکتهای کارگزاری که دارای ایستگاه های معاملاتی بیشتری در سطح کشور هستند، در زمان عرضه اولیه سهام، سهم بیشتری از مجموع سهام عرضه شده را می توانند به خود اختصاص دهند و توان رقابتی بیشتری در انجام معاملات خواهند داشت که این موضوع باعث افزایش حجم معاملات و به دنبال آن افزایش سودآوری شرکت کارگزاری می شود.
از طرفی گردش وجه نقد عملیاتی کارگزاران که یکی از مهمترین شاخص های کیفیت سود است، در نیمه اول سال 86 رشدی معادل 465 درصد را نسبت به نیمه اول سال 85 نشان می دهد و به بیان دیگر جریان خروج وجه نقد در سال 85 به جریان ورود وجه نقد در سال 86 تبدیل شده است.
همچنین بازده دارایی ها و بازده حقوق صاحبان سهام شرکت های کارگزاری در دوره یادشده به ترتیب از 5 و 35 درصد افزایش برخوردار بوده است.
طبق گزارشی که شرکت بورس اوراق بهادار تهران درمورد 67 کارگزاری ارایه کرد، تعداد شرکت های کارگزاری سودده در نیمه اول سال 86 نسبت به 85 حدود 21 درصد افزایش یافته است.
یکی از مهمترین دلایل افزایش در تعداد کارگزاری های سودده، افزایش در حجم معاملات در نیمه اول سال 86 به واسطه حضور شرکتهای صدر اصل 44 در بورس بوده که افزایش 43درصدی درآمد کارمزد معاملات شرکت های کارگزاری نسبت به سال گذشته نیز شاهدی بر این مدعا است.
براساس این گزارش 16شرکت کارگزاری که توانسته اند 80 درصد کل سود شرکت های سودده را به خود اختصاص دهند از جمله کارگزارانی هستند که علاوه بر فعالیت خرید و فروش اوراق بهادار اقدام به فعالیت در سایر حوزه ها کرده اند که این موضوع نشان می دهد تنوع بخشی خدمات باعث افزایش توان سودآوری و رقابت در آن شرکتها شده است.
به هر صورت حجم عظیمی از نقدینگی های جامعه در سال های پیش رو به سمت بازار سرمایه هدایت خواهد شد و با فرض این نقش کارگزار در معاملات بورس شرایط ارزش بازار بورس حجم معاملات و گسترش تعداد سهامداران یک بازار نقدینگی پر سرعت و قابل توجهی را نیز به همراه خواهد داشت که متولی سازماندهی این سرمایه های عظیم در کوچه پس کوچه های بازار سرمایه برعهده کارگزاران خواهد بود که در صورت عدم بهره گیری از ابزارهای الکترونیکی همچون امضای الکترونیکی، پول الکترونیکی، قوانین تجارت الکترونیک و غیره. با معضلات بیشماری مواجه شماره 004 ساعت 10:56 تمام
معیارهای ۷ گانه انتخاب یک کارگزار خوب برای بورسی شدن
انتخاب یک کارگزاری خوب نقش بسزایی در موفقیت سرمایه گذارانی که عزم ورود به بازار سرمایه را دارند، خواهد داشت و در این میان " صرف حداقل وقت و در اختیار داشتن سامانه معاملاتی سریع، روان و بدون بار ترافیکی سنگین، از بارزترین شاخصه های انتخاب یک کارگزاری قابل اتکا است.
به گزارش ایسنا، بنابر اعلام دلیران پارس، طبق آخرین آمارهای شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، از ابتدای تاسیس بورس تا ابتدای سال ۹۹ کمتر از ۱۲ میلیون کد بورسی در ایران صادر شده بود، اما این رقم با صدور بیش از صدور ۸ میلیون و ۸۳۵ کد بورسی در ۶ ماهه نخست امسال به بیش از ۲۰ میلیون و ۵۰۰ هزار کد و چیزی معادل یک چهارم جمعیت ایران رسیده است.
با وجود تعداد پرشمار سهامداران در کشور، این سوال مطرح می شود که فاکتورهای انتخاب یک کارگزاری خوب برای معاملات سهام چیست؟
همانگونه که می دانید خرید و فروش سهام شرکتهای بورسی در بازار فقط توسط کارگزاران رسمی سازمان بورس و اوراق بهادار امکانپذیر است و نمی توان به طور مستقیم اقدام به خرید و فروش سهام کرد.
بر این اساس"ارائه خدمات در حوزههای مختلف بورس اعم از اوراق بهادار، بورس کالا یا بورس انرژی"، " دسترسی سرمایهگذار به کارگزاری فاقد ازدحام و با قابلیت ارائه خدمات غیرحضوری" ، "در اختیار داشتن شعب متعدد و نزدیک به لحاظ بعد مسافت"، "تخفیف کارمزد و ارائه خدمات اعتباری" ،"در اختیار داشتن سامانه معاملات برخط سریع، روان و کارآمد و بدون بار ترافیکی سنگین"، "ارائه تحلیل، مشاوره و آموزش" و "ارائه خدمات پشتیبانی" جهت پاسخگویی به پرسش های فنی و عمومی در صورت بروز مشکل از مهمترین ویژگی های انتخاب یک کارگزار خوب برای سهامدار شدن است.
به طور کلی انتخاب یک کارگزار خوب برای سهامداران با سرمایهگذارای ۵۰۰ هزار تا ده ها میلیارد تومان در بورس ضروری است. در این رابطه تمرکز کارگزار بر مشتریان حقیقی و محوریت آنها برای کارگزار نیز از شاخصه های مهم است، در غیر این صورت ممکن است سهامداران خرد اولویت کمتری در دریافت خدمات داشته باشند.
شرکت کارگزاری دلیران پارس از جمله کارگزاری های فعال و خوشنام بازار سرمایه و همچنین مـوسس بورس فلزات تهران است که سهم بسزایی در رشد و توسعه بـورس اوراق بهادار، کالاو انرژی و همچنین ارتقا جایگاه و فرهنگ آن در اقتصاد کـشورمان داشته و دارد.
گستردگی جغرافیایی با در اختیار داشتن ۱۵ شعبه در شهرهای مختلف و شعب در حال تاسیس و ارائه خدمات به صورت کاملا غیرحضوری از دیگر امتیازات و ویژگی های کارگزاری دلیران پارس برای مشتریان است.
کارگزاری بورس چیست؟
ٖهمواره یکی از دغدغه های افراد حاضر در هر جامعه ای افزایش سود حاصل از سرمایه گذاری است و این مسئله موجب می شود که افراد به ارزیابی گزینه های مختلف سرمایه گذاری جهت ورود به آن باشند. تا مدت ها عموم افراد حاضر در جامعه ما از بانک و ملک به عنوان گزینه های اصلی سرمایه گذاری خودشان یاد می کردند اما از سال 1388 به بعد با توجه بیشتر دولتمردان بر بازار بورس به تدریج توجه بخش بیشتری از جامعه ایرانی به بورس جلب شده است. در این مقاله به نقش کارگزاری در معاملات بازار بورس و اهمیت حضور این نهاد مالی در بازار سرمایه می پردازیم و به این پرسش پاسخ خواهیم داد که کارگزاری بورس چیست؟ و چه خدماتی را ارائه می دهند؟
نقش کارگزاری در معاملات بازار سهام چیست؟
بیمه، بانک و بورس سه ضلع اصلی اقتصاد را در یک کشور تشکیل می دهند. در کشور ما با توجه به گستردگی نقش بانک ها عامه مردم شناخت اولیه خوبی را از جایگاه بانک و شیوه سرمایه گذاری از طریق بانک به دست آورده اند و به تازگی با گسترش مبحث بیمه عمر و سرمایه گذاری از طریق رسانه های جمعی مردم با حوزه فعالیت های بیمه ای نیز شناخت مناسبی پیدا کرده اند. همان طور که شما جهت افتتاح حساب بانکی به یکی از شعب بانک های مورد تائید بانک مرکزی و یا جهت اخذ یکی از خدمات صنعت بیمه به شعب شرکت های بیمه مورد تائید بیمه مرکزی مراجعه می فرمایید، برای ورود به بورس و سرمایه گذاری در آن بایستی به یکی از کارگزاری های مورد تائید سازمان بورس و اوراق بهادار مراجعه نمایید. در واقع شما با مراجعه به کارگزاری بورس بایستی فرم های تعریف شده توسط سازمان را پر نموده و هم چنین در سامانه سجام ثبت نام نمایید و پس از آن طی دو روز کاری کدی یکتا برای شما صادر می گردد که به کد بورسی معروف است.
پس از صدور این کد شما می توانید اقدام به خرید و فروش سهام در بازار بورس نمایید. در واقع کارگزاران بورس به عنوان واسطی می باشند تا شما بتوانید به راحتی معاملات بازار را انجام دهید(توجه فرمایید که ثبت نام در کارگزاری ها به صورت رایگان انجام می گیرد و تنها بابت ثبت نام در سامانه سجام از شما مبلغی دریافت می گردد). شما از طریق سامانه معاملات آنلاین، اینترنتی یا حضوری درخواست خود را ثبت نمایید و پس ازآن کارگزاری به نمایندگی از شما در بازار معامله را به انجام می رساند. برای درک بهتر نقش کارگزاری فرض کنید که کارگزاری ها نبودند؛ در این صورت شما برای انجام معاملات در بازار سهام مجبور بودید در ساعات فعالیت بازار، دائماً در ساختمان مرکزی بورس واقع در خیابان حافظ حاضر می شدید و در بین جمعیت انبوه معامله گران که در حال حاضر بیش از یک میلیون نفر می باشند حاضر شده و درخواست خود را در همهمه موجود اعلام می کردید و حالا ممکن بود تلاش شما به نتیجه برسد درحالی که با وجود کارگزاری ها شما به راحتی در قیمت و تعداد مدنظر خود سفارش را ثبت نموده و پس از آن تمامی فعالیت ها به صورت خودکار انجام می گیرد و خرید یا فروش انجام می گیرد. بنابراین نقش کارگزاری ها لازمه فعالیت و حیات و گسترش بازار سرمایه است و این موضوع برای تمامی اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی صادق است.
حال کارگزاری ها در قبال خدمات معاملاتی مزبور، مبلغی تحت عنوان کارمزد معاملاتی را از شما دریافت می کنند. توجه فرمایید که کارمزد معاملات پس از خرید یا فروش انجام شده از حساب شما کسر می گردد و از این دریچه دغدغه ای بابت انجام امور اداری تکمیل فرم های پرداخت کارمزد در طی یک ماه یا یک سال وجود ندارد. هم چنین طبق قانون بابت فروش سهام معادل 0٫5 درصد ارزش فروش سهام( و نه سود حاصله برای شما) به صورت خودکار کسر می گردد. یک سؤال ممکن است پیش بیاید و آنکه آیا فعالیت کارگزاری ها تنها به معاملات بازار بورس انحصار دارد؟ در پاسخ به این موضوع باید گفت که در حال حاضر علاوه بر بازار اوراق بهادار، بورس کالا، بورس انرژی و بورس مشتقات نیز وجود دارد که کارگزاری های مختلف متناسب با سیاست های خود در این بازارها فعالیت می کنند و به طور مشابه بابت معاملات شما در این بازارها کارمزد مصوب سازمان را اخذ می نمایند. ازآنجایی که ممکن است برای شما این سؤال پیش بیاید که در سایر بورس های مطرح شده چه فعالیت هایی انجام می گیرد توضیح مختصری در رابطه با این بازارها مطرح می کنیم.
بورس کالا محلی برای مبادله محصولات کالایی است. برای مثال در این بازار تیرآهن، ورق گرم و سرد و بسیاری از محصولات دیگر پتروشیمی، فلزی، کشاورزی و … مبادله می گردد. عرضه کنندگان این بازار اشخاص حقوقی هستند و خریداران این بازار نیز عموماً اشخاص حقوقی بورسی و غیربورسی می باشند. با توجه به ماهیت و حجم محصولات ارائه شده در این بازار اشخاص حقیقی در این بازار وارد نمی گردند مگر اینکه یک شرکت حقوقی داشته باشند که محصولات ارائه شده در این بازار برای آن ها مفید باشد. آدرس سایت شرکت بورس کالای ایران http://www.ime.co.ir/ است.
ماهیت ساختاری این بورس نیز مانند بورس کالا است با این تفاوت که در این بازار محصولات حوزه انرژی مانند نفت، برق و … در حجم های سنگین ارائه می گردد و طبعا عموم متقاضیان محصولات این بازار نیز اشخاص حقوقی است. لازم به ذکر است که برخی محصولات مانند متانول در بورس انرژی عرضه می گردند. سایت بورس انرژی ایران http://www.irenex.ir/ است.
در این بازار اوراق مشتقه معامله می گردد. اوراق مشتقه اوراقی هستند که مبتنی بر یک دارایی پایه قرار دارند و سررسید این اوراق در تاریخی در آینده است. دارایی های پایه این بازار اوراق، سکه طلا، گندم، ذرت و … می توانند باشند. فرض کنید که قیمت سکه طلا در حال حاضر 4 میلیون تومان است. حال شما می خواهید به تاریخ 90 روز دیگر تعداد 10 سکه خریداری کنید، از طرفی احتمال افزایش شدید قیمت سکه تا قیمت 6 میلیون تومان را در آن تاریخ می دهید، درنتیجه می توانید وارد یک قرارداد آتی سکه طلا (هر قرارداد آتی سکه طلا معادل 10 سکه است) به تاریخ 90 روز دیگر به قیمت اعمال 5٫5 میلیون تومان می شوید و از این دریچه خود را در برابر افزایش شدید قیمت سکه طلا ایمن می کنید، حال اگر تحلیل شما اشتباه بود می توانید زودتر از موعد از قرارداد خود خارج شوید. با توجه به ماهیت ابزارهای موجود در این بازار اشخاص حقیقی حضور پررنگی در این بازار دارند و در صورت شناخت مناسب از این بازار سود جذابی را نیز تجربه می کنند ولی برای ورود به این بازار سرمایه سنگینی نیاز است درحالی که در بازار سهام با 100 هزار تومان نیز می توانید معامله کنید. البته اگر موقعیت معاملاتی شما به تحویل کالا منجر شود بایستی بر اساس استانداردهای موجود در بورس کالا تحویل کالا انجام پذیرد.
خدمات کارگزاری ها
کارگزاری ها صرفاً واسطه معامله گری را انجام نمی دهند بلکه خدمات متنوعی را ارائه می دهند، خدماتی همچون ارائه اعتبار معاملاتی، مشاوره سرمایه گذاری برای صاحبان سرمایه، تخفیف کارمزد معاملاتی، ارائه کلاس های آموزشی در حوزه تحلیل تکنیکال، تحلیل بنیادی و … می پردازند. هم چنین خدمات پشتیبانی آنلاین و آفلاین، ارائه مطالب آموزشی رایگان ازجمله دیگر خدمات عمومی کارگزاری ها محسوب می شود. در ادامه توضیح مختصری در رابطه با این نوع از خدمات ارائه می گردد.
- اعتبار معاملاتی: برخی از کارگزاری ها متناسب با سطح گردش معاملاتی شما( میزان خرید و فروش شما) بر اساس سیاست های تعریف شده خودشان، اعتبار معاملاتی( مشابه وام بانکی) را به سرمایه گذاران ارائه می دهند که این موضوع می تواند جذابیت معاملات در آ> کارگزاری را افزایش دهد زیرا مبلغ سودآوری شما را افزایش می دهد.
- مشاوره سرمایه گذاری: افراد یک جامعه در زمینه های متفاوتی تخصص دارند. بسیاری از افراد درزمینهٔ غیرمالی فعالیت دارند درحالی که سرمایه گذاری در بورس برای تمامی اقشار جامعه توصیه می شود. به همین دلیل قطعاً برای انجام یک سرمایه گذاری موفق نیازمند تبیین مسائل مختلف در حوزه سرمایه گذاری در بورس دارید و به همین دلیل کارگزاری های مختلف در این حوزه مشاوره هایی را ارائه می دهند. البته توجه فرمایید که سطح سرمایه شما به کیفیت خدمات مشاوره ای کارگزاران مختلف اثرگذار است، مثلاً برخی از کارگزاران فقط برای سرمایه های بالای یک میلیارد تومان خدمات مشاوره ارائه می دهند و برخی دیگر بدون توجه به سرمایه شما خدمات مشاوره را ارائه می دهند.
- تخفیف معاملاتی: همان طور که پیش ازاین نیز ذکر گردید بابت خدمات ارائه شده جهت انجام معاملات در کارگزاری ها مبلغی تحت عنوان کارمزد معاملات از شما اخذ می گردد که سقف آن توسط سازمان بورس تصویب شده است. با این وجود برخی از کارگزاران متناسب با سیاست های خود تخفیفانی در کارمزد معاملات اعمال می کنند تا از این طریق بتوانند مشتریان بیشتری را جذب کنند.
برای یافتن بهترین کارگزاری های بورس باید جستجو کنید و ببینید کدامیک از کارگزاران بورسی این خدمات را به نحو مطلوبی به مشتریان خود، به خصوص مشتریان خرد ارائه می دهند.
کارگزاری چیست؟ پل ارتباطی سرمایهگذار و بازار بورس
اگر از هر یک از سهامداران بورسی بپرسید که سرمایهگذاری در بورس را از کجا شروع کردهاند، پاسخشان مراجعه به کارگزاری خواهد بود. سرمایهگذاری در بورس با کارگزاریها گره خورده است. این نهاد را میتوان به نوعی پل ارتباطی میان سرمایهگذار یا معاملهگر با بازار سهام دانست. کارگزاریها نقش بسیار مهم و تعیینکنندهای در بازار سرمایه و معاملات آن ایفا میکنند. در ادامه این مطلب توضیح میدهیم که وظایف یک کارگزاری بورس چیست و این نهاد در چارچوب چه ضوابطی عمل میکنند.
کارگزاری بورس چیست؟
در تعریف کارگزار میتوان این گونه بیان کرد که کارگزاران اشخاصی حقوقی هستند که به نوعی وکیل سرمایهگذاران به حساب میآیند. کارگزاری به نمایندگی از مشتریان اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار، کالا یا اوراق مبتنی بر کالا و سایر خدمات در بازار سرمایه میکند. در واقع کارگزاران نماینده مشتریان برای خرید و فروش در بازار سهام هستند.
برای تاسیس نقش کارگزار در معاملات بورس و آغاز به کار کارگزاری نیاز به دریافت مجوز فعالیت از سازمان بورس اوراق بهادار است. کارگزار پس از اخذ مجوز تاسیس، به عضویت در کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار در میآید. برای اخذ مجوز تاسیس، کارگزار بورس باید آزمونهای تخصصی و متعددی که مرتبط با فعالیت در بازار بورس اوراق بهادار هستند را بگذراند.
تمامی سرمایهگذاران از طریق کارگزاریها اقدام به خرید و فروش میکنند و به همین خاطر کارگزاریها از حساسیت کاری بالایی برخوردارند. به همین دلیل برای مدیران و پرسنل شرکتهای کارگزاری قوانین و شرایط خاصی وجود دارد. برای مثال، کلیه اعضای هیات مدیره و مدیرعامل شرکتهای کارگزاری میبایست قبل از پذیرش سمت از جانب سازمان بورس اوراق بهادار در زمینه صلاحیتهای علمی، تجربی، عمومی و تحصیلی بررسی شوند. همچنین باید از حیث صلاحیت حرفهای مورد تایید قرار گیرند.
اما راه و روش کارگزاریهای بورس برای ارائه خدمات به مشتریانشان چیست؟ کارگزاریها از طریق شعبی که در شهرهای مختلف دارند، به ارائه خدمات به سرمایهگذاران و مشتریان خود در سراسر کشور میپردازند. البته در بسیاری از مواقع برای استفاده از خدمات کارگزاریها نیازی به مراجعه حضوری نیست و نیازهای مشتری توسط سامانه آنلاین کارگزاری برطرف میشود.
این سوال برای بیشتر افراد مطرح است که آیا حتما از طریق کارگزاریها باید برای معاملات بورسی اقدام کنند یا میتوانند با مراجعه به تالار بورس به صورت حضوری و مستقیم هم برای خرید و فروش اقدام کرد. در پاسخ به این پرسش باید گفت، خیر. کارگزاریها واسطهای بین مردم و تالار بورس هستند. آنها از جانب مشتریان برای خرید و فروش سهم اختیار تام دارند. پس بدون وجود این واسطه امکان معامله برای افراد وجود ندارد.
برای معامله سهام حضور در تالار بورس الزامی است؟
خیر؛ سهامداران برای معامله کردن نیازی به مراجعه و حضور در تالار ندارند. اما اینکه عدهای از سهامداران به صورت حضوری به این تالار مراجعه میکنند به این خاطر است که بتوانند با سایر سهامداران آشنا شوند یا در مواقعی که بازار وضعیت خوبی ندارد و قیمتها افت میکنند، بتوانند به یکدیگر دلگرمی دهند.
مراجعه حضوری به کارگزاریها اجباری است؟
برای شروع معاملات بورسی و سرمایهگذاری در این بازار، داشتن کد بورسی الزامی است. مراحل صدور کد بورسی نیز از سوی کارگزاریهای بورس انجام میشود. بنابراین همه افراد برای دریافت کد بورسی ناگزیر به مراجعه به کارگزاریها هستند.
در حال حاضر برخی کارگزاریها شرایطی را فراهم کردهاند که مشتریان برای دریافت کد بورسی میتوانند بدون حضور در دفتر کارگزاری و با ثبت نام اینترنتی و سپس مراجعه مامور کارگزاری به آدرسی که فرد متقاضی ارائه کرده، کد بورسی دریافت و معاملات خود را آغاز کنند. اما پیشتر لازم بود که همه افراد جهت دریافت کد معاملاتی به کارگزاری مراجعه کنند و فرم مربوط به دستور خرید سهام شرکتها را نیز تکمیل نمایند.
بیشتر بخوانید
عملکرد شرکتهای کارگزاری چگونه است؟
کارگزاریها را میتوان بنگاههای معاملاتیای در نظر گرفت که معاملات در این بنگاهها به نمایندگی از خریداران یا فروشندگان سهام انجام میگیرد. کارگزاریها در ازای انجام این کار، کارگزارها حقالزحمه یا حق کارگزاری دریافت میکنند.
کارگزاریها به غیر از نمایندگی از جانب معاملهگران برای خرید و فروش سهام که تحت شرایط و ضوابط خاصی انجام میگیرد، وظایف دیگری نیز دارند. اما مسئولیتهای دیگر یک کارگزاری بورس چیست؟
کارگزاریها میتوانند علاوه بر مواردی که در بالا به آنها اشاره شد، آموزش سهامداران، مشاوره سرمایهگذاری و بازارگردانی را نیز بر عهده بگیرند. به همین خاطر فعالیت در کارگزاری و اشتغال در آنها نیازمند تخصص و گذراندن آزمونهای کارگزاری است که از جانب سازمان بورس اوراق بهادار انجام میگیرد.
افرادی که در کارگزاریها اشتغال دارند، شرایط بازار و مسائل مالی را به خوبی میدانند و نسبت به بازار اوراق بهادار و بازار کالاهای مختلف شناخت کافی دارند. این افراد به دلیل مهارت و تخصص و همچنین آشنایی با قوانین و مقررات، در تالار معاملات بورسها و بازارهای خارج از بورس، به نیابت از مشتریان معامله میکنند.
کارگزاریهای بورس چه خدماتی ارائه میکنند؟
الف) سرمایهگذاری و خدمات کارگزاری:
کارگزار میتواند به نمایندگی از جانب اشخاص یا به حساب کارگزاری اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار کند، برای اوراق پذیرفته شده در بورس پذیره نویسی انجام دهد، به نمایندگی از اشخاص مدیریت سرمایهگذاری آنان را بر عهده داشته باشد یا اوراق بهادار را سبدگردانی کند.
ب) خدمات مالی:
کارگزاریها علاوه بر اقدامات گفته شده، خدمات مشاوره و راهنمایی مالی و سرمایهگذاری نیز ارائه میکنند. این موسسات در زمینههای مالی، اقتصادی و سرمایهگذاری به مشتریان مشاوره میدهند. کارگزار همچنین شرکتهایی که قصد ورود به بازار سهام را دارند، در رابطه با نحوه عرضه سهامشان برای فروش و عرضه در بورس، روشهای افزایش سرمایه و فروش سایر اوراق بهادار راهنمایی میکند.
جمعبندی
کارگزاری نهادی واسط میان بازار بورس و سرمایهگذاران آن است. هر سرمایهگذار بورسی باید کارگزاری را برای خود برگزیند تا امور مربوط به معاملات خود را از طریق آن انجام دهد. صدور کد بورسی نیز که برای شروع معاملات در بازار سهام نیاز است نیز از طریق کارگزاریها انجام میشود. کارگزاریها همچنین میتوانند بنا به انتخاب مشتری، به نمایندگی از او معامله انجام دهند و کارمزد آن را دریافت کنند.
از جمله دیگر خدمات کارگزاریها میتوان به آموزشهای سرمایهگذاری، انجام پذیرهنویسیها و ارائه مشاوره مالی و سرمایهگذاری و همچنین خدمات بازارگردانی اشاره کرد. افرادی که در کارگزاریها مشغول به کار میشوند باید آزمونهای تخصصی را پشت سر گذاشته و صلاحیتشان از سوی سازمان بورس اوراق بهادار تایید شود.
پایان نامه بررسی حقوقی تعامل کارگزار و مشتری (اصیل) در بورس
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد
در رشته حقوق خصوصی
عنوان:
بررسی حقوقی تعامل کارگزار و مشتری (اصیل) در بورس
بهار 1395
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
فهرست مطالب
چکیده
از مشاغل حرفه ای که در عصر کنونی، اهمیت روزافزونی را به خود گرفته است، نهاد کارگزاری بورس اوراق بهادار می باشد. کارگزاری در بورس دارای یک جایگاه اساسی است. در بورس اوراق بهادار كلیه معاملات از طریق كارگزاریها انجام می شود. كارگزار یک شخص حقوقی است كه اوراق بهادار را برای دیگران و به حساب آنها معامله می كند. به عبارتی كارگزار مأمور خرید و یا فروش اوراق بهادار از نقش کارگزار در معاملات بورس سوی مشتریان است و مشتری با مراجعه به یكی از كارگزاران نسبت به خرید و یا فروش اوراق بهادار اقدام می كنند. این پایان نامه تحت عنوان بررسی رابطه حقوقی كارگزار با مشتری با هدف تحقیق در خصوص مسائل حقوقی مربوط به كارگزاران و مشتریان در بورس اوراق بهادار انجام شده است. در راستای انتخاب این عنوان سعی شده ضمن استفاده از روش كتابخانه ای ابهامات موجود در این خصوص با بررسی قواعد حاكم بر رابطه حقوقی كارگزار و مشتری و وظایف هر یک در مقابل دیگری و بالاخره بحث و بررسی ماهیت حقوقی عملكرد كارگزار و اصیل بیان شده است.
واژگان کلیدی: کارگزار، مشتری، بورس، اوراق بهادار، سهام، رابطه حقوقی
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1-مقدمه
از آنجائی كه نظام مالی از سه ركن ابزار مالی، نهاد مالی و بازارهای مالی تشكیل شده است بدون تردید جهت توسعه نظام مالی در یک اقتصاد، توسعه همه جانبه این اركان مورد نظر است. بازار اوراق بهادار، بازار كالا، بازار ارز و … از جمله بازارهای مالی هستند كه نه تنها در تأمین نیازهای سرمایه گذاران و تأمین منافع پایدار و طولانی مدت نقش اساسی دارند، بلكه در توسعه اقتصادی كلی كشور نیز بسیار مهم می باشند. در بازارهای مالی چرخش نقدینگی از سوی فضای مازاد به سوی فضاهای كمبود نقدینگی می باشد و حلقه اتصال این چرخش از طریق واسطه های مالی یعنی شركت های كارگزاری می باشد. با استنباط از ماده 1 بند 3 قانون بازار اوراق بهادار داد و ستد اوراق بهادار در بورس اوراق بهادار تهران منحصراً فقط توسط كارگزاران بورس انجام گیرد و ورود به تالار معاملات تنها برای كارگزاران و مسئولان سازمان مجاز است. حدود 110شركت كارگزاری در بورس تهران پذیرفته شده كه فعالیت بازار اعم از معاملات، بازارسازی و … در كنترل این شركتها گردیده است. با این تفاسیر شناخت هر چه بیشتر این نهادها به عنوان یک عامل و اهرم قابل توجه در نزد سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی می تواند در افزایش حجم فعالیت سرمایه گذاری این گروه ها نقش اساسی داشته باشد. سهامدار یا مشتری آخرین شخصی است كه سود دریافت می كند و از طرفی كسی است كه در اتخاذ تصمیمات شركت مشاركت دارد. در خصوص
شركتهای پذیرفته شده در بورس و فرابورس كسی كه بخواهد سهامدار شركت باشد تنها راه آن مراجعه به یک كارگزار یا شركت كارگزاری می باشد. شركتهای كارگزاری بعنوان واسطه رسمی بازار نه تنها در معاملات فعال هستند بلكه در جهت ایجاد تعادل و بازارسازی نقش اساسی داشته و می توانند در تنظیم بازار نقش قابل توجهی داشته باشند. صرف نظر از تدوین قوانین جدید، بورس تهران شاهد تحولات بسیار زیادی در دهه گذشته و در ادامه آن در دو سه دهه اخیر بوده است. بدنبال توسعه بازار اوراق بهادار، ارزش بورس از حدود 10میلیارد ریال در سال 1380به حدود 45میلیارد ریال در سال 1383در سال 1387حدود 138میلیارد ریال و در سال 1388به حدود 184میلیارد ریال رسیده است( نشریه بورس اوراق بهادار: 1388، 20).
طبق آخرین گزارش كه توسط سایت سنا اعلام شد در اردیبهشت سال 90 ارزش بورس به 48میلیارد ریال رسیده است. توجه به نهادهای فعال این بازار مورد توجه محققان و پژوهشگران قرار گرفته است. با این اوصاف و توجه به نقش كلیدی این شركتها یكی از مسائل مهم برای سهامدار و سرمایه گذار انتخاب برترین یا بهترین شركت برای محول كردن عملیات خرید و فروش می باشد. از آنجائی كه مشتریان معمولاً به دنبال شركتهای كارگزاری هستند كه كارایی خوب و از درجه اعتماد بالایی برخوردار باشند لذا كیفیت كار این شركتها در برقراری رابطه حقوقی سالم این دو ركن (كارگزار و مشتری) بسیار مهم و اساسی می باشد. لذا در این پژوهش ضمن بررسی رابطه حقوقی مشتری و کارگزار در بورس اوراق بهادار پرداخته می شود.
1-2-بیان مسئله
گسترش شرکت های کارگزاری بورس اوراق بهادار در ابعاد مختلفی چون تعداد شعب ، تنوع فعالیت و حجم معاملات و همچنین افزایش حوزه های فعالیت (از قبیل مشاوره و سبد گردانی ، معرفی و پذیرش شرکت ها در بورس) و افزایش نیروی انسانی روابط حقوقی متعددی را میان اصیل (مشتری) و کارگزار بوجود آورده است؛ ماهیت رابطه کارگزار و مشتری مساله بسیار مهمی است که حقوق و تعهدات آنها را در مقابل یکدیگر رقم می زند؛ حق العمل کاری، دلالی و عاملیت سه نظری است که از سوی اساتید حقوق در توضیح و توجیه این رابطه اظهار شده است موضوع پایان نامه پیشرو بررسی ماهیت حقوقی رابطه میان این دو شخص می باشد.
1-3-سوالات
سوالات این پژوهش به قرار زیر خواهد بود:
- ماهیت حقوقی رابطه کارگزار و مشتری چه می باشد؟
- اصول حقوقی حاکم بر انتقال اوراق بهادار کدامند؟
- تعهدات کارگزار در مقابل مشتری چه می باشد؟
1-4-فرضیات پژوهش
با توجه به سوالات مطرح شده می توان فرضیات را بدین صورت بیان نمود:
- کارگزار نیاز به حمایت حقوقی بیشتری نسبت به وضعیت فعلی دارد.
- مسئولیت انجام تعهد بر عهده کارگزاران می باشد.
- ماهیت حقوقی عملکرد کارگزران بورس صریح نیست.
1-5- ضرورت انجام تحقیق
با توجه به اینكه شركتهای كارگزاری گسترش یافته و تعداد شركتهای سهامی در بازار افزایش یافته است، در نتیجه لازم است امنیت سرمایه گذاری در بازار اوراق بهادار بالا رفته در نتیجه مشتریان بیشتری را جلب نموده و حجم معاملات افزایش می یابد، لذا نهایتاً باعث افزایش میزان موارد مورد اختلاف این دو ركن خواهد شد. بنابراین اینجانب لازم دانستم كه از نظر حقوقی ابعاد مختلف رابطه بین كارگزار و مشتری را بررسی كرده و موارد مختلف را بیان و راه های پیشگیری از ایجاد موانع در انجام این معاملات را یافته و نهایتاً سهمی هرچند كوچك در چرخه توسعه بازار اوراق بهادار داشته باشیم.
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
دیدگاه شما