بررسی مدل‌های گوناگون سرمایه گذاری

بررسی نقش و اثرات سرمایه‌گذاری خصوصی و عمومی بر اشتغال در استان‌های ایران: با رویکرد گشتاورهای تعمیم‌یافته

با توجه به اهمیت سرمایه­گذاری در بخش­های اقتصادی و تأثیر آن بر متغیرهای کلان اقتصاد از جمله تولید و اشتغال و با توجه به محدودیت منابع در اقتصاد، بررسی میزان کارایی سرمایه­های به کار رفته در جامعه توسط بخش خصوصی و دولتی از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. لذا در این پژوهش به بررسی اثرات سرمایه­گذاری خصوصی و عمومی بر اشتغال در 30 استان کشور و طی دوره زمانی 1394-1384 با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم­یافته و در سه مدل مختلف؛ اشتغال بخش خصوصی، دولتی و کل پرداخته شده است. نتایج برآورد مدل اشتغال خصوصی حاکی از بهبود بازار اشتغال ناشی از افزایش سرمایه­گذاری خصوصی می­باشد که این رابطه مثبت نه تنها در دوره جاری وجود دارد بلکه تابعی از سرمایه­گذاری دوره گذشته نیز هست. در برآورد مدل اشتغال عمومی، تأثیر سرمایه­گذاری عمومی در دوره جاری و گذشته بر اشتغال این بخش منفی و معنادار بوده است. به عبارتی سرمایه­گذاری­های صورت گرفته توسط دولت طی دوره زمانی مورد بررسی نتوانسته است باعث بهبود بازار اشتغال و برطرف کردن معضل بیکاری در کشور شود. این نتیجه حتی در مدل کلی اشتغال نیز مشهود است، بررسی همزمان سرمایه­گذاری خصوصی و عمومی و تأثیر آن بر اشتغال کل، نشان از اثر مثبت سرمایه­گذاری خصوصی و اثر منفی سرمایه­گذاری عمومی بر اشتغال کل است.

کلیدواژه‌ها

• سرمایه گذاری خصوصی
• سرمایه گذاری عمومی
• اشتغال
• روش گشتاورهای تعمیم یافته
• استان های ایران

عنوان مقاله [English]

Investigating the role and effects of private and public investment on employment in provinces of Iran: GMM approach

نویسندگان [English]

• Kiomars Sohaili 1
• Shahram Fatahi 1
• saeedeh mohammadi 2

1 Associate professor, Department of Economics, Faculty of Social Sciences, Razi University, Kermanshah, Iran

2 M.A. student of Economic Development and Planning, Department of Economics, Faculty of Social Sciences, Razi University, Kermanshah

Considering the بررسی مدل‌های گوناگون سرمایه گذاری investment importance in the economic sectors and its impact on the macroeconomic variables, including production and employment, and due to limited resources in the economy, the study of the efficiency of capital employed in the society by the private and public sectors have particular importance. Therefore, in this research, the effects of private and public investment on employment in 30 provinces of Iran, during the period of 2005-2015 were investigated using generalized moments method and by three different models: private, government and general employment. The results of private employment model estimation indicate improving labor market caused by increasing private employment, which is a positive relationship not only in the current period but also as a function of past investment. In the estimation of general employment model, public investment effect in the current and past period on employment of this sector has been negative and significant. In other words, investments made by the government have not been able to improve the employment market and solve the unemployment problem. This result is even evident in the total employment model. The simultaneous study of private and public investment and its impact on total employment indicate positive effect of private investment and the negative effect of general investment on total employment.

کلیدواژه‌ها [English]

• Private Investment
• General Investment
• Employment
• Generalized Moments Method
• Iran Provinces

مراجع

Abbas Rizvi, S, & Nishat, M.) 2009). The بررسی مدل‌های گوناگون سرمایه گذاری Impact of Foreign Direct Investment on Employment Opportunities: Empirical Evidence from Pakistan, India and China, 48: 841–851.

Afshah Anvari, S. M. E. & Marashi, H. (1393). The Effect of Investment on Employment and Income in the Industrial Sector Using the Pattern of Self Returning, 1-12. [In Persian]

Amir Nezhad, H. (1394). The Impact of Value Added and Investing on Agricultural Employment, Entrepreneurship and Agriculture, 3 (2): 34-27. [In Persian]

Amini, A. (1381). Analysis of Factors Affecting Labor Demand in Economic Sectors and Employment Prediction in the Third Development Plan, Journal of Program and Budget, vol74: 112-119. [In Persian]

Azman, S., W.N.W. Law, H., & Ahmad, H. (2010). FDI and economic growth: New evidence on the role of financial markets, Economics Letters, Elsevier, 107(2): 211-213.

Barbosa, D., Carvalho, V. & Pereira, P. (2015). Public stimulus for private investment: An extended real options model, Economic Modeling, (52), 742–748.

Bilali, H. & Khalilian, S. (1382). The Impact of Investment on Employment and Labor Demand in Iranian Agriculture, Agricultural and Development Economics, 41, 42 (11): 117-118. [In Persian]

Chaudhuri, S. & Banerjee, D. (2010). FDI in Agricultural Land, Welfare and Unemployment in a Developing Economy, MPRA, 25: 1-27.

Chen, S. (2012). The Effect of Foreign Direct Investment (FDI) on Employment in China, Journal of Economic Analysis & policy, 6: 341-434.

Elberfeld. W., Gotz, G. & Stahler, F. (2004). Vertical foreign direct investment, Welfare, and employment. Journal of Economic Analysis & policy, 5(1): 2194-6108.

Falk. M, koebel.B, (2004). The impact of office machinery and computer capital on the demand for heterogeneous labour, labour economics, 11(1):302-309.

Gholamali, Asgari, M. (1390). The Effect of Private and Governmental Investments on Economic Growth in Iran, Journal of Applied Economics, 2 (5): 100-120. [In Persian]

Ghomi, R. (1376). "Government Investment - Private Investment and the Challenge of the (crow dingout) in Iran, Institute for Advanced Research in Planning and Development, 20 (2): 90-99. [In Persian]

Hassanzadeh A. (1384). The Effect of Overflow of Foreign Direct Investment (Job Gap) on Employment in Iran's Industrial Industries, Quarterly Economic Reviews, 4 (2): 1-20. [In Persian]

Jude, C., loana, M. & POP, S. (2016) .Employment effects of foreign direct investment: New evidence from Central and Eastern European countries, International Economics, (145), 32–49.

Kajjani, A. & Ghavidel, S. (2006). The effect of overflow of foreign direct investment on skilled and non-operational employment of Iran, Journal of Economic Research, (76): 29-50. [In Persian]

Masih, A., Mansur M., and Rumi Masih. (2002), Propagative Causal PriceTransmission among International StockMarkets: Evidence from the Pre- and PostGlobalization Period, Global FinanceJournal, 13, 63-91.

Nasibian, Sh. (1385). The Role of Foreign Direct Investment on Iran's Employment, Economic Research, 3 (6): 97-122. [In Persian]

Sidayi, S. I. Bahari, J. Zarei, A. (2011). A Study of the Status of Employment and Unemployment in Iran during the Years 1335-1389, 25: 217 -245. [In Persian]

انواع صندوق های سرمایه گذاری در بورس

صندوق های سرمایه گذاری گزینه بسیار خوبی برای سرمایه گذاری افرادی به حساب می آید که ریسک پذیری بالایی ندارند و نقدشوندگی داراییشان برایشان خیلی مهم است. برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری باید ابتدا انواع صندوق های سرمایه گذاری را بشناسید تا با مقایسه صندوق های سرمایه گذاری مختلف به یک اجماع برسید که بین انواع صندوق های سرمایه گذاری کدام مناسب تر شماست. بنابراین اگر شما هم دوست دارید با انواع صندوق های سرمایه گذاری آشنا شوید و برای سرمایه گذاری در صندوق های مختلف بورسی و غیر بورسی اقدام کنید، این مطلب بهترین راهنمایی را در اختیارتان قرار می دهد.

انواع صندوق های سرمایه گذاری

بعضیی از افراد به علت نداشتن دانش بورسی یا زمان کافی به منظور انجام معاملات در بازار سرمایه، سرمایه خود را به شکل غیر مستقیم به روانه این بازار می کنند که یکی از روش‌ های این کار با نام صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری معرف حضور شماست. صندوق سرمایه‌ گذاری در واقع یک نهاد مالی است که تحت نظارت سازمان بورس فعالیت های خود را انجام می دهد؛ مجموعه‌ ای که نقدینگی را از مردم گرفته و به دارایی‌ های گوناگون تخصیص می دهد تا بتواند سود به دست آورد.

درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، سرمایه گذاری بر روی حق تقدم و یا فروش آن و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.

در حقیقت هر فرد با توجه به مقدار سرمایه خود، در این سود یا زیان محقق شده، سهیم است. به طور کلی بیشتر صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری در بازار بورس به وسیله کارگزاران بورس و تحت نظارت سازمان بورس راه اندازی می شود که هر سرمایه‌ گذار در این بازار به سادگی قادر است به منظور خرید واحدهای این صندوق اقدام نماید. در ادامه ۶ نوع از مهم ترین و اصلی ترین صندوق های سرمایه گذاری را معرفی کرده ایم که با آگاهی از انواع صندوق های سرمایه گذاری می توانید بهترین صندوق سرمایه گذاری مناسب خودتان را شناسایی و انتخاب کنید.

۱) صندوق سرمایه‌ گذاری با درآمد ثابت

این طور شروع کنیم که درصد بالایی از دارایی این صندوق‌ ها در بازار سرمایه به صورت معمول از اوراق مشارکت، گواهی سپرده بانکی و دیگر اوراق بهادار با درآمد ثابت تشکیل می شود و تنها ۱۰ درصد از دارایی این صندوق را اوراق بهادار تشکیل داده است، بنابراین صندوق‌ های با درآمد ثابت یکی از کم ریسک‌ ترین روش های سرمایه‌ گذاری در بازار بورس محسوب می شوند و چنانچه شما هم جزو آن دسته از افرادی هستید که قدرت ریسک‌ پذیری بالایی ندارید، این صندوق‌ ها را بهترین بررسی مدل‌های گوناگون سرمایه گذاری و سودآورترین نوع سرمایه گذاری برای شما به شمار می رود. در نظر داشته باشید که صندوق های با درآمد ثابت از ضامن نقد شوندگی برخوردارند و این امر از لحاظ روانی برای سرمایه‌ گذاران بسیار خوب است.

اگر دوست داشته باشید این نوع از صندوق های سرمایه گذاری را بشناسید، تنها با سرچ در اینترنت و یا مراجعه به سایت سازمان بورس می توانید این نوع صندوق ها را یکجا ملاحظه کنید، ولی در این مطلب برای این که راهنمای بی طرفانه ارائه داده ایم، سعی شده که اسم هیچ صندوق سرمایه گذاری عنوان نشود تا خودتان بهترین و مطمئن ترین صندوق را برای خود انتخاب کنید. همچنین اگر دوست دارید بهترین صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت ایران در حال حاضر را بشناسید، این مطلب شما را به زبان ساده راهنمایی می کند.

۲) صندوق سرمایه‌ گذاری مختلط

صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری مختلط در بازار بورس در واقع ترکیبی از دو صندوق درآمد ثابت و در سهام هستند که بین ۴۰ الی ۶۰ درصد از دارایی های خود را به سهام عادی و اوراق با درآمد ثابت تخصیص می دهند، بنابراین صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری مختلط گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری افراد فعال در بورس به حساب می آیند و در صورتی که قدرت ریسک‌ پذیری افراد در حد متوسط است، بهتر است که سرمایه خود را به این صندوق‌ ها اختصاص دهند.

جالب است بدانید که این صندوق‌ ها حاشیه امن مناسبی دارند و در صورت صعودی بودن بازار سودهای خوبی برای سرمایه‌ گذاران به همراه دارند. باز هم تاکید می کنم که در این مطلب سعی داریم اسم هیچ کدام از صندوق های سرمایه گذاری را نیاوریم تا دیدی نسبت به هیچ کدام به شما ندهیم و تنها قصد معرفی نوع صندوق را داریم و شما به یک جستوجوی ساده در اینترنت می توانید زیر گروه های هر کدام از صندوق هایی که معرفی کرده ایم را ملاحظه کنید. اگر دوست دارید در مورد این نوع از صندوق سرمایه گذاری در بورس اطلاعات بیشتری کسب کنید، مطلب صندوق سرمایه گذاری مختلط چیست + آموزش سرمایه گذاری گام به گام بهترین راهنمای شماست.

۳) صندوق سرمایه‌ گذاری در سهام

همان طور که از اسم این صندوق ها مشخص است، عمده دارایی‌ های این صندوق‌ ها را اوراق بهادار تشکیل داده است. این صندوق‌ ها از لحاظ ریسک‌ پذیری به نوعی نقطه مقابل صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری با درآمد ثابت به حساب می آیند و این بدین یعنی است که کسانی که سرمایه‌ خود را به این صندوق‌ ها اختصاص می دهند، قدرت ریسک‌ پذیری بالاتری دارند و در صورت وجود هیجانات در بازار بورس، دارایی این صندوق هم به نوعی با جو بازار حرکت خواهد کرد، ولی این را نباید از یاد برد که میزان کسب سود از طریق صندوق‌ های در سهام بسیار بیشتر از صندوق‌ های با درآمد ثابت خواهد بود. اگر دوست دارید در مورد این نوع از صندوق های سرمایه گذاری بیشتر بدانید، مقاله سرمایه گذاری در صندوق های سهامی چیست به شما کمک شایانی خواهد کرد.

۴) صندوق های قابل معامله (ETF)

صندوق های قابل معامله در بورس یا همان ETFها از انواع صندوق سرمایه‌ گذاری هستند که دقیقا مثل سهام معمولی در بورس خرید و فروش می شوند. یعنی شما در هر زمان که بخواهید، می‌ توانید یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را خریداری کنید، یا چند واحد از آن را به فروش برسانید. در واقع شما با خرید واحدهای ETF، پول خود را در اختیار صندوقی قرار خواهید داد که با استفاده از یک تیم مدیریت حرفه‌ ای در تلاش است تا با تشکیل پرتفویی از سهام و دیگر اوراق بهادار، سود به دست آورد. این نوع صندوق‌ ها بیش از ۲۰ سال است که در بازار وجود دارند و در طول دهه گذشته رشد بسیار زیادی را تجربه کرده اند.

همان‌ طور که گفتیم این صندوق‌ ها ساختاری شبیه به صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری مشترک دارند، ولی برخلاف آنها که تنها با قیمت تعیین شده در پایان روز و بعد از محاسبه NAV می‌ توان آن‌ ها را مورد معامله قرار داد، سرمایه‌ گذاران قادرند واحدهای ETF را مثل سهام در طول روز خرید و فروش نمایند و از مزیت نقدشوندگی بالای آن به نسبت انواع دیگر صندوق‌ ها بهره مند شوند. همچنین کم‌ هزینه‌ تر بودن و مزایای مالیاتی از دیگر قابلیت های مثبت این نوع صندوق‌ های قابل معامله به شمار می رود.

البته در نظر داشته باشید که این نوع صندوق‌ ها با محدودیت‌ هایی نیز مواجه هستند، از جمله به این دلیل که مثل سهام قابلیت خرید و فروش دارند، ممکن است که واحدها پیش از ناپدیدی آربیتراژ و برقراری تعادل، به قیمت‌ بررسی مدل‌های گوناگون سرمایه گذاری های متفاوت از NAV خرید و فروش وشند. در ETF‌ ها رکن ضامن نقدشوندگی حذف شده‌ و رکن جدیدی به‌ عنوان بازارگردان در نظر گرفته شده است و در صورت نبود فروشنده یا خریدار موظف به عرضه یا خرید واحدهای صندوق می باشد.

صندوق‌ های قابل معامله در بورس یا ETF به سه گروه کلی سرمایه‌ گذاری در سهام، سرمایه‌ گذاری مختلط و سرمایه‌ گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت تقسیم‌ می شوند. جالب است بدانید که تفاوت این سه نوع صندوق علاوه بر استراتژی معاملاتی آن‌ ها که از نام هر کدام کاملا مشخص است، در کارمزد خرید و فروش آن‌ ها خلاصه می شود. اگر دوست دارید همه چیز درباره صندوق های قابل معامله در بورس را به زبان ساده و کاملا رایگان یاد بگیرید، این مطلب جذاب را به هیچ عنوان از دست ندهید.

۵) صندوق سرمایه گذاری جسورانه

سرمایه‌ گذاری جسورانه یک مدل سرمایه‌ گذاری به منظور راه اندازی کسب و کارهای نوپا مثل انواع استارتاپ و شرکت‌ های کوچک با پتانسیل رشد در طولانی مدت است، در حقیقت این نوع سرمایه‌ گذاری منبع حائز اهمیتی برای راه‌ اندازی کسب و کارهای کوچک به حساب می آیند که دسترسی مناسب به منابع مالی ندارند و به صورت معمول از ریسک بالا و به‌ تبع آن از بازدهی مورد انتظار بالایی نیز برای سرمایه‌ گذار برخوردار خواهند بود. نکته جالب توجه اینجاست که صندوق های جسورانه از زمان تشکیل ایده تا انتهای پروژه، منابع مالی را تامین خواهند کرد.

هدف از تشکیل صندوق سرمایه‌ گذاری جسورانه، گردآوری سرمایه از سرمایه‌ گذاران و سرمایه‌ گذاری در شرکت‌ های در شرف راه اندازی یا نوپای دارای پتانسیل رشد زیاد و سریع با هدف کسب بیشترین بازده اقتصادی ممکن در برابر پذیرش ریسک بالاست. البته در کنار کسب بازدهی از سرمایه‌ گذاری‌ های طولانی مدت در این زمینه، کمک به رشد اقتصادی، کارآفرینی، ایجاد اشتغال و توسعه فن‌ آوری از دیگر اهداف صندوق به شمار می رود. در راستای این اهداف، صندوق منابع مالی را گردآوری کرده و در اوراق در مالکیت اشخاص حقوقی با توجه به موضوع فعالیت و برای بهره‌ برداری کردن و تجاری‌ سازی دارایی‌ های یاد شده از طریق تملک خرد یا مدیریتی، سرمایه‌ گذاری می نماید.

ایجاد این صندوق موجب می شود که قسمتی از سرمایه‌ گذاران حقوقی یا حقیقی که از منابع مالی زیادی برخوردار هستند، بتوانند پرتفوی خود را با حضور در سرمایه‌ گذاری صنایع نوظهور تنوع بخشند. صندوق سرمایه‌ گذاری جسورانه این امکان را در اختیار سرمایه‌ گذاران قرار می دهد که بدون درگیر شدن در چالش‌ ها و پیچیدگی‌ های صنعت سرمایه‌ گذاری مخاطره‌ پذیر از مزایا و منافع آن استفاده کنند. سرمایه‌ گذاری در این صندوق با ریسک بالایی همراه است که ناشی از ماهیت این‌ گونه سرمایه‌ گذاری می باشد.

البته، تمهیدات لازم انجام شده است تا سرمایه‌ گذاری‌ های این صندوق سوددهی لازم را داشته باشد، ولی هیچ گونه تضمینی در مورد سود یا اصل سرمایه وجود ندارد. این امکان وجود دارد که در اثر کاهش ارزش خالص دارایی‌ های صندوق، سرمایه‌ گذار در موقع فروش واحدهای سرمایه‌ گذاری خود، مبلغی دریافت نماید كه از مبلغ پرداختی وی در زمان پذیره‌ نویسی یا خرید واحدهای سرمایه‌ گذاری بسیار کم تر باشد.

۶) صندوق‌ سرمایه گذاری در طلا

بسیاری از مردم علاقه دارند که با خرید طلا و سکه، ارزش پول خود را در بدترین حالت ممکن حفظ کنند و یا افزایش دهند، ولی اتفاقاتی مثل ربوده شدن، همواره پیش روی این نوع از سرمایه‌ گذاری‌ ها وجود داشته است. صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری طلا با خرید و فروش سپرده سکه و انواع اوراق بهادار مبتنی بر طلا که به صورت معمول در بورس پذیرفته ‌شده‌ اند، به کسب بازده می پردازند.

بنابراین سرمایه‌ گذاران در کنار رهایی از مشکلاتی که عنوان کردیم، می‌ توانند با ارقام خرد در طلا سرمایه‌ گذاری نمایند. البته نباید فراموش کرد که این صندوق‌ ها می‌ توانند مازاد دارایی‌ های خود را در اوراق بهادار با درآمد ثابت، سپرده‌ ها و گواهی سپرده بانکی سرمایه‌ گذاری نمایند. چنانچه دوست دارید در مورد این نوع از صندوق ها اطلاعات بیشتری کسب کنید، مطلب بهترین صندوق های طلا در بورس را مطالعه کنید.

نحوه انتخاب بهترین صندوق سرمایه‌ گذاری

• اعتبار و شهرت صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری : بیشتر تصمیمات حائز اهمیت در صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری بر دوش مدیر صندوق می باشد و وی نقش بسزایی در نحوه عملکرد صندوق در بازار بر عهده دارد. یک مدیر خوب اغلب دارایی‌ های صندوق را به صورتی مناسب در سبد سرمایه‌ گذاری استفاده می کند، به نوعی که تنوع و ترکیب دارایی‌ های آن در نتیجه با بازدهی خوب و حداقل ریسک را همراه داشته باشد. در نهایت مجموع این عملکردها و کسب کارنامه درخشان از صندوق، موجبات شهرت و اعتبار بیشتر آن صندوق بین سرمایه‌ گذاران در بازار بورس را فراهم خواهد کرد.
• ارزیابی صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری : یکی از ابتدایی‌ ترین امور برای تزریق سرمایه در صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری، بررسی سوابق آن صندوق از طریق درگاه‌ های قانونی است، از همین روی برای سرمایه‌ گذاران درگاه‌ هایی تعبیه شده است که به سادگی همه فرآیندهای بازدهی و فعالیت‌ های صندوق قابل ملاحظه است. با کمی وقت گذاشتن و بررسی این سوابق به سادگی راجع به عملکرد صندوق مد نظر در بازار بورس اطلاعات خوبی را به دست می آورید. سایت مدیریت فناوری بورس تهران به نشانی TSETMC.COM یکی از بهترین مرجع‌ها جهت ارزیابی سوابق صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری به حساب می آید.
• مقایسه بازدهی صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری : یکی از روش های تشخیص بهترین صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری، مقایسه یک صندوق با انواع مشابه آن صندوق می باشد. برای مثال چنانچه می خواهید سرمایه خود را در صندوق در سهام واریز نمایید، با یک بررسی اجمالی قادرید میزان بازدهی این نوع از صندوق‌ ها را در یک بازه زمانی مشخص محاسبه نمایید و در صورت کسب نتیجه از این مقایسه، تصمیم نهایی برای انتخاب بهترین صندوق را انجام دهید.

نتیجه گیری و کلام پایانی

به صورت کلی افراد به دو روش می‌ توانند در بازار بورس سرمایه‌ گذاری نمایند؛ روش اول سرمایه‌ گذاری به صورت مستقیم است که در این روش افرادی که از دانش بورسی و مهارت‌ های معامله‌ گری کافی در بازار بورس برخوردارندف از این روش استفاده می کنند. در نقطه مقابل سرمایه‌ گذاری غیر مستقیم قرار می گیرد که برای افرادی که دانش کافی در مورد بازار بورس و نحوه معاملات آن ندارند، بهتر است از این روش استفاده کنند و این روش به این صورت است که افراد با تزریق سرمایه به صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری به صورت غیر مستقیم سرمایه‌ گذاری در بورس را تجربه می کنند.

این صندوق‌ ها در بازار بورس انواع گوناگونی دارند و سرمایه‌ گذاران بنا به سطح ریسک‌ پذیری و سلایق خود قادرند یکی از این صندوق‌ ها را برای سرمایه‌ گذاری انتخاب نمایند. در انتها ذکر این نکته ضروری است که سرمایه‌ گذاری در انواع صندوق های سرمایه گذاری حتی برای افراد خبره در این بازار هم گزینه مناسبی می باشد و از این طریق می‌ توانند به سودهای خوبی دست پیدا کنند، ولی پیش از واریز پول به این صندوق‌ ها حتما در مرحله نخست اطلاعات خود را تکمیل نمایید و در ادامه برای سرمایه‌ گذاری اقدام کنید که هیچ نکته دیگری نباشد که در طول سرمایه گذاری شما را شگفت زده و یا پشیمان کند.

همان طور که در ابتدای مطلب قول دادیم، در این مطلب ۶ مورد از انواع صندوق های سرمایه گذاری را معرفی کردیم.

اگر دوست دارید بدانید ترکیب دارایی در صندوق های سرمایه گذاری به چه معناست، می توانید مطلب ترکیب دارایی صندوق سرمایه گذاری چیست را در این خصوص مطالعه فرمایید.

هر سوالی در مورد صندوق های سرمایه گذاری داشتید، در بخش دیدگاه ها بنوسید تا در اولین فرصت پاسختان را بدهیم.

سرمایه گذاری چیست

سرمایه گذاری چیست و چی نیست؟ این سؤال را بهتر است به این شکل بپرسیم و تعریف کنیم. در یک کلام می‌توان گفت سرمایه گذاری یعنی کارهایی که باعث رشد دارایی شود. با همین تعریف می‌توان به سادگی فهمید که چقدر این موضوع در زندگی ما تاثیر گذار است و چه اندازه نیاز به سرمایه گذاری داریم.

آخرین باری که تصمیم به سرمایه گذاری گرفتید را به یاد بیاورید. شاید همین چند ساعت پیش یا چند روز قبل یا شاید هم سال گذشته و سال‌های قبل‌تر باشد. اما نکته اینجاست که عمل هم کرده‌اید، در سرمایه گذاری موفق بوده‌اید؟ ممکن جواب بسیاری منفی باشد و دلیل آن هم این است که قبل از سرمایه گذاری تعریف دقیق آن را نمی‌دانند و با چارچوب معنایی این فعالیت تخصصی آشنا نیستند.

در این مقاله از بلاگ داراتو قرار است به صورت کامل و جامع به تعریف سرمایه گذاری و اهمیت آن در زندگی بپردازیم. همچنین ببینیم که این کار مهم چه مزایا و چه اصولی دارد. در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا با سرمایه گذاری بیشتر آشنا شده و بتوانید برای سرمایه گذاری‌های آینده خود تصمیم گیری بهتری داشته باشید.

فهرست موضوعات مقاله

سرمایه گذاری چیست؟

سرمایه گذاری یعنی قرار دادن سرمایه در مسیری که باعث کسب سود شود. یعنی شما از طریق خرید دارایی‌های مختلف بتوانید در آینده نزدیک یا دور با فروش آن دارایی سود کنید. از نظر اقتصاددان‌ها سرمایه گذاری یعنی خرید انواع کالا که در حال حاضر استفاده نمی‌شوند و در آینده به آن نیاز پیدا خواهید کرد.

در بازار بورس فرآیند خرید سهم به عنوان دارایی و پیش بینی اینکه سهم در آینده سودآور خواهد بود یا خیر، سرمایه گذاری نامیده می‌شود. همانطور که مشاهده می‌کنید در تعریف سرمایه گذاری واژه سود و کسب سود بیشترین کاربرد را دارد.

دلیل آن هم این است که سرمایه گذاری با هدف کسب سود یا حداقل حفظ ارزش دارایی اولیه انجام می‌شود. البته امکان ضرر و از دست دادن سرمایه هم وجود دارد، اما ترجیح این است که افراد قبل از شروع سرمایه گذاری احتمال ضرر دارایی را به حد ناچیز برسانند.

سرمایه گذاری را می‌توان از نظر زمانی و میزان ریسک به دسته‌های مختلفی تقسیم کرد. در ادامه تعریف سرمایه گذاری از نظر زمانی را قرار داده‌ایم.

انواع سرمایه گذاری از نظر زمانی

به طور معمول سرمایه گذاری‌ها از نظر زمانی به سه دسته سرمایه گذاری کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تقسیم می‌شوند. در ادامه با این مفاهیم بیشتر آشنا خواهیم شد.

سرمایه گذاری کوتاه مدت

هدف افرادی که وارد این مدل از سرمایه گذاری می‌شوند، کسب سود در بازه زمانی کوتاه مدت است. ریسک این روش سرمایه گذاری بسیار بالاست. گاهی از طریق نوسان گیری بازار بورس، فرصت طلبی در نوسانات قیمتی بازار سکه و طلا و همچنین خرید خودرو یا ملک در بازارهای ناثابت می‌توان به صورت کوتاه مدت به سودهای بالایی دست یافت. البته این روش همیشه روی خوش نشان نمی‌دهد و ممکن است ضررهای جبران ناپذیری را به شما متحمل کند.

سرمایه گذاری میان مدت

در این مدل از سرمایه گذاری هدف از قرار دادن پول در بازارهای مختلف کسب سود در بازه‌های چند ماهه (معمولا بیشتر از یک ماه) و تا 2 سال است. ریسک این مدل کمتر از سرمایه گذاری کوتاه مدت است. افرادی که قصد اینگونه از سرمایه گذاری را دارند، باید شناختی نسبی از بازار مورد نظر خود داشته باشند. سرمایه گذاری در سپرده‌های بانکی و صندوق‌های سرمایه گذاری از انواع میان مدت به حساب می‌آید. برای مثال صندوق درآمد ثابت یا صندوق طلا در بازه زمانی یک ساله بازدهی قابل قبولی دارد.

سرمایه گذاری بلند مدت

سرمایه گذاری بلند مدت معمولا در بازه‌های زمانی 2 تا 5 سال و حتی گاهی بیشتر انجام می‌شود. هدف از این نوع کسب سود در بلند مدت است. سرمایه گذاران برای این مدل باید صبر بالایی داشته باشند و براساس نوسانات و جو بازارهای مختلف تصمیم گیری‌های احساسی نداشته باشند. وارن بافت غول سرمایه گذاری جهان می‌گوید: «اگر می‌خواهی پول دار شوی، وقتی می‌بینی همه حریص سرمایه گذاری‌اند، آرام باش و وقتی همه آرامند حریص سرمایه گذاری باش.» این جمله برای سرمایه گذاران بلند مدت خیلی کاربرد بیشتری پیدا می‌کند. البته برای این مدل سرمایه گذاری باید بازار را خیلی خوب شناخته باشید.

برای مثال اگر از سال 80 تا سال 90 در بازار بورس سرمایه گذاری می‌کردید، سود زیادی نصیب شما نمی‌شد. در مقابل اما بازار طلا در این مدت رشد بسیار زیادی داشته است. اما در بازه زمانی سال 90 تا 1400 بازدهی بازار سهام از بازار طلا خیلی بیشتر بوده است.

مزایای سرمایه گذاری

سرمایه گذاری در هر کجا از دنیا مزایای بسیاری دارد. در ایران اما وضعیت متفاوت است. تورم و کم شدن هرروزه ارزش پول باعث شده تا همه افراد به هر طریقی به فکر حفظ ارزش پول یا افزایش سرمایه خود باشند. در ادامه با توجه به همین اوضاع، مزایای مختلف سرمایه گذاری در ایران را بررسی کردیم.

دور زدن تورم با سرمایه گذاری

تورم در دو دهه گذشته صدمات زیادی را به اقتصاد ما وارد کرده و بار تحمل آن بیش از هر چیز بر دوش مردم بوده است. در این شرایط سرمایه گذاری می‌تواند تا حدی باعث حفظ ارزش دارایی در برابر تورم‌های افسار گسیخته باشد. گاهی هم ممکن است حتی سرمایه گذاری به گونه‌ای انجام شود که ارزش پول و دارایی از تورم پیشی بگیرد.

برای درک این موضوع به این مثال توجه کنید:

در سال 1380 قیمت معمول یک خانه 60 متری در تهران حدود 10 تا 15 میلیون بود. در بهترین حالت قیمت همان خانه در تورم امروز در مرکز تهران حدود 3 میلیارد تومان است. اما اگر همان زمان دارایی خود را در یک بررسی مدل‌های گوناگون سرمایه گذاری سرمایه گذاری با سود سالانه 30 درصد قرار می‌دادید، امروز سرمایه شما حدود 7 میلیارد تومان می‌شد. با این سرمایه در حال حاضر می‌توان در مرکز تهران دو خانه 60 متری خرید.

حفظ ارزش پول

یکی از تاثیرات مستقیم افزایش تورم، از بین رفتن ارزش پولی کشور است. در این وضعیت پس انداز نه تنها گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری نیست، بلکه بسیار غلط و زیان ده است. به همین دلیل افراد باید برای حفظ ارزش بررسی مدل‌های گوناگون سرمایه گذاری پولی خود سرمایه گذاری کنند تا در آینده پشیمان نباشند.

آرامش خاطر بیشتر

وقتی با سرمایه گذاری آشنا باشید، هیچ وقت در آینده حسرت فرصت‌های مالی از دست رفته را نمی‌خورید و می‌توانید رفاه و آسایش بیشتری برای خودتان و خانواده‌تان فراهم کنید.

رسیدن به اهداف مالی و غیر مالی

همه ما اهداف مالی و غیر مالی بسیاری داریم که برای رسیدن به آن‌ها برنامه ریزی می‌کنیم. اما برای رسیدن به اهداف مالی و حتی گاهی اهداف غیر مالی تنها راه موجود سرمایه گذاری است. خرید خانه، زمین، ویلا، وسیله نقلیه، لوازم منزل، تجهیزات کامپیوتری و مواردی از این دست همه با سرمایه گذاری میسر می‌شوند. از طرفی اهداف غیر مالی مثل ازدواج هم نیاز به سرمایه گذاری درست و اصولی دارند.

چند اصل مهم برای موفقیت در سرمایه‌گذاری

سرمایه گذاری کاری تخصصی است و برای انجام آن باید اصول خاصی را رعایت کرد. افرادی که قصد سرمایه گذاری دارند باید ابتدا هدف خود را مشخص کنند و سپس مواردی مثل شرایط مالی، خصوصیت‌ها، ریسک، بازدهی و نقد شوندگی بازار مورد نظر را بسنجند. در ادامه هر کدام از این موارد را به تفصیل بررسی کردیم.

مشخص کردن هدف سرمایه‌گذاری

اولین اصل در شروع سرمایه گذاری مشخص کردن هدف است. اهداف سرمایه گذاری شما ممکن است خیلی بزرگ باشند، مثل خرید یک خانه مجلل یا تبدیل شدن به یکی از ثروتمندان جهان. گاهی هم اهداف کوچکتر هستند، مثل خرید لپ تاپ یا دوچرخه و مواردی از این دست.

بهتر است هدفی که برای سرمایه گذاری انتخاب می‌کنید، واضح و روشن باشد. مثلا اگر هدف خرید خانه است، مشخص کنید که خانه در کدام منطقه است و چه متراژی دارد. وقتی هدف مشخص و واضح باشد بهتر می‌توان برای دستیابی به آن برنامه ریزی کرد.

تعیین افق زمانی سرمایه گذاری

هر مدل سرمایه گذاری باید افق زمانی مشخص داشته باشد. در واقع اگر برای سرمایه گذاری افق زمانی تعیین نکنید، هیچ گاه موفق نخواهید شد. برای مثال اگر قصد سرمایه گذاری در بورس را دارید باید از ابتدا تعیین کنید که قرار است طی دو سال پول خودتان را به خرید سهام یا سرمایه گذاری در صندوق‌های سرمایه گذاری اختصاص بدهید.

توجه به شرایط مالی

برای سرمایه گذاری باید شرایط مالی را در نظر گرفت. به طور معمول به افراد مختلف پیشنهاد می‌شود که با کل دارایی خود وارد سرمایه گذاری در یک بازار یا حتی چند بازار نشوند. بهتر است قبل از قرار دادن دارایی در یک سرمایه گذاری ابتدا هزینه‌های زندگی را تخمین بزنید و سپس در صورتی که مبالغی برای شما باقی مانده باشد که به آن‌ها نیازی ندارید، می‌توانید این مبالغ را وارد انواع مختلف سرمایه گذاری‌ها کنید.

سن سرمایه‌گذار

افراد در سنین مختلف، استراتژی‌های متفاوتی برای سرمایه گذاری دارند. مثلا افراد بین 20 تا 25 ساله ریسک پذیری بیشتری دارند و منابع مالی خود را راحت‌تر می‌توانند در سرمایه گذاری‌های مختلف وارد کنند. اما در مقابل افراد 60 تا 65 ساله که در دوران بازنشستگی به سر می‌برند، بیشتر به فکر حفظ سرمایه خود هستند و به کارهایی مثل پس انداز کردن و سرمایه گذاری در دارایی‌های ثابت مثل صندوق درآمد ثابت روی می‌آورند.

تعیین زمان

یکی از اصول مهم سرمایه گذاری تعیین مدت زمان سرمایه گذاری است. شما باید این نکته را بدانید که سرمایه گذاری یک کار از نظر زمانی نامحدود نیست. حتما قبل از شروع سرمایه گذاری باید با خودتان عهد ببندید که مثلا می‌خواهم تا دو سال این پول را در صندوق طلا قرار بدهم یا می‌خواهم طی پنج سال آینده با این روش سپرده گذاری یک سود معقول به دست بیاورم.

گاهی هم ممکن است براساس هدف خود، زمان را مشخص کنید. مثلا خرید دوچرخه تا آخر سال هدف شماست. در این حالت شما باید پول خود را در بازه یکساله سرمایه گذاری کنید تا بتوانید به نتیجه دلخواه خود برسید.

تعیین زمان تا حد زیادی هم به مدل شخصیت شما ارتباط دارد؛ مثلا اگر آدم صبوری نیستید، بهتر است وارد سرمایه گذاری‌های بلند مدت نشوید. برای مثال صندوق‌های سهامی و طلا در کوتاه مدت احتمال بازدهی بالایی ندارند و برای سرمایه گذاری در آن‌ها باید صبر بیشتری داشته باشید.

کسب دانش سرمایه‌گذاری

سرمایه گذاری کاری تخصصی است و برای موفقیت در آن باید علم آن را کسب کرده باشید. البته هر سرمایه گذاری نیازمند دانش متفاوتی است. برای مثال برای ورود به بازار بورس نیاز به تخصص و مهارت‌های بسیاری دارید، اما در مقابل صندوق‌های سرمایه گذاری خیلی نیاز به دانش و مهارت‌های بالا ندارند.

بررسی میزان ریسک پذیری

سرمایه گذاری و ریسک دو مقوله از هم جدا نشدنی‌اند. یعنی نمی‌توان بدون در نظر گرفتن ریسک و بدون ریسک سنجی وارد سرمایه گذاری شد. برای مثال صندوق درآمد ثابت یک صندوق کاملا کم ریسک است، اما در مقابل صندوق سهامی ریسک بالایی دارد. سرمایه گذاری در این دو صندوق بدون در نظر گرفتن میزان ریسک ممکن است شما را به یک سرمایه گذار همیشه شکست خورده تبدیل کند.

در نظر گرفتن بازدهی مورد انتظار

هدف اصلی سرمایه گذاری کسب بازدهی است، اما نکته اینجاست که میزان بازدهی مقداری بی نهایت نیست و به همین دلیل شما باید مقدار بازدهی مورد انتظار خود را مشخص کنید. یا اینکه میزان بازدهی مورد انتظار سرمایه گذاری را تعیین کنید. البته برای بررسی میزان بازدهی همیشه باید میزان ریسک را هم در نظر گرفت و این دو مقوله کاملا با یکدیگر هم سو هستند. به طوری که می‌توان گفت ریسک بیشتر احتمال بازدهی بیشتر دارد و ریسک کمتر احتمال بازدهی کمتری دارد.

بررسی نقدشوندگی

مقوله نقد شوندگی خیلی مهم است و افراد نابلد آن را نادیده می‌گیرند. نقد شوندگی یعنی دارایی که برای سرمایه گذاری خریده شده، به راحتی در بازار قابل خرید و فروش باشد و نقد کردن آن سخت نباشد. برای مثال خرید مسکن یا یک دستگاه صنعتی گران قیمت ممکن است از نظر اقتصادی خیلی پر سود باشد، اما از نظر نقد شوندگی در مقایسه با خرید سهام یا صندوق سرمایه گذاری در رتبه پایین‌تری قرار می‌گیرد.

چه چیزهایی سرمایه گذاری نیست؟

در این مقاله از چیزهایی گفتیم که از جنس سرمایه گذاری هستند، اما جالب است که خیلی از کارها با اینکه سرمایه گذاری نیست، اما سرمایه گذاری به حساب می‌آید؛ برای مثال سپرده گذاری. بسیاری از افراد فکر می‌کنند که سپرده گذاری بانکی و دریافت سود نوعی سرمایه گذاری است، اما این نکته درست نیست.

نوسان گیری هم از نظر بسیاری از افراد نوعی سرمایه گذاری به حساب می‌آید، که تعبیر غلطی است. افرادی که از نوسان بازار سود می‌کنند، معمولا در کوتاه مدت به دنبال سود گرفتن از تلاطم‌های بازارند. این بررسی مدل‌های گوناگون سرمایه گذاری کار پر ریسک معمولا بدون دانش خاصی انجام می‌شود و بعید است افرادی که به این کار مشغولند دچار ضررهای هنگفت نشده باشند.

سرمایه گذاری در داراتو

یکی از روش‌های سرمایه گذاری، قرار دادن پول در صندوق‌های سرمایه گذاری است. سرمایه گذاری در داراتو به همین شیوه انجام می‌شود. اما نکته‌ای که باعث تمایز داراتو از سایر شرکت‌های خدمات دهنده صندوق می‌شود، مدیریت سبد دارایی‌ها و تحلیل شرایط بازار برای انجام بهتر این مدیریت است.

داراتو به پشتوانه کارگزاری آگاه و با کمک متخصصان مالی با تجربه از الگوریتم‌های پیشرفته‌ای استفاده می‌کند تا با بررسی روند تغییرات بازار بتواند با بهترین عملکرد و تحلیل، بهترین ترکیب دارایی را به شما پیشنهاد بدهد. همچنین پیش از سرمایه گذاری در داراتو با شرکت در آزمون ریسک سنجی می‌توانید با شخصیت مالی خود آشنا شوید و در نهایت بهترین سبد داراتو به شما پیشنهاد داده می‌شود.

پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی بیشتر با سبدهای داراتو وارد صفحه طرح‌های داراتو شوید.

سخن پایانی؛ هیچ وقت برای سرمایه گذار شدن دیر نیست

در این مقاله توضیح دادیم که سرمایه گذاری چیست و سعی کردیم مزایا و اصول مهم آن را توضیح بدهیم. اما نکته مهم اینجاست که سرمایه گذاری امری بسیار مهم و حیاتی برای داشتن زندگی بهتر است. به همین دلیل همه افراد می‌توانند با هر مدل شخصیتی سرمایه گذاری خود را آغاز کنند. برای این کار به شما پیشنهاد می‌کنیم که ابتدا اصول مهم سرمایه گذاری را یاد بگیرید و سپس شخصیت مالی خودتان را بشناسید. در پایان می‌توانید بازار مناسب خودتان را پیدا کنید و با دید بازتری وارد سرمایه گذاری شوید.

از شما خواهشمندیم نظرات و پیشنهادات خودتان را در قسمت نظرات وارد کنید. همچنین می‌توانید سؤالات خودتان را درباره سرمایه گذاری در قسمت نظرات بنویسید. کارشناسان ما در داراتو پاسخگوی شما خواهند بود.

تحریریه داراتو

ما در تیم تحریریه داراتو امیدواریم با مطالب آموزشی بتوانیم سطح دانش مالی شما را ارتقا بدهیم تا در آینده سرمایه گذاری را به شکل بهتری تجربه کنید. در این راه حمایت‌های شما با نظرات و پیشنهادات بیشترین کمک را به ما خواهد کرد. پس منتظر شنیدن نظرات شما در بخش ارسال دیدگاه‌ها هستیم. همیشه در سود باشید.

بررسی ارتباط بازده سرمایه گذاری در بازار طلا و بازده سهام در بازاربورس اوراق بهادار تهران

اهمیت سرمایه گذاری برای رشد و توسعه اقتصادی و اجتماعی به اندازهای است که از آن به عنوان یکی از اهرمهای قوی برای رسیدن به توسعه یاد میشود. اما باید به یاد داشت که به همان میزان که توجه به این امر میتواند با افتادن در یک دور مثبت، باعث رشد و شکوفایی اقتصاد شود، عدم توجه به آن نیز میتواند موجب افت اقتصادی و فروغلتیدن به یک سیر نزولی و دور منفی شود. بنابراین، باید گفت که رشد اقتصادی و افزایش رفاه عمومی دربلند مدت بدون توجه به سرمایه گذاری و عوامل مهم موجود در محیط سرمایه گذاری ، که بر آن تاثیر میگذارد امکان پذیر نیست. یکی از این عوامل، ریسک و بازده سرمایه گذاری است. سرمایه گذاری به عنوان یک تصمیم مالی، همواره دارای دو مولفه ریسک و بازده ی بوده که مبادله این دو ترکیبهای گوناگون سرمایه گذاری را عرضه مینماید. از یک سو، سرمایه گذاران به دنبال بیشینه کردن عایدی خود ازسرمایه گذاری هستند و از سوی دیگر، با شرایط عدم اطمینان حاکم بر بازارهای مالی مواجه میباشند که عامل اخیر، دستیابی به عواید سرمایه گذاری را با عدم اطمینان مواجه میسازد. به عبارت دیگر، تمامی تصمیمات سرمایه گذاری براساس روابط میان ریسک و بازده صورت میگیرد. سرمایه گذاری از جمله مباحث اقتصادی مالی است که هم از دیدگاه کلان و هم به صورت خرد حایز اهمیت بسیار است. اگر سرمایه گذاری را به تعویق انداختن مصرف فعلی برای دستیابی به امکان مصرف بیشتر در آینده تعریف نماییم، شناسایی فرصتهایی که بتوان از طریق آنها وجوه بیشتری را برای مصرف در آینده بدست آورد اهمیتی دو چندان پیدا میکند.هدف از این مطالعه شناسایی بازاری امن برای سرمایه گذاری در بحرانهای مالی و نوسانات شدید ایجاد شده در بازارهای مالی موازی آنان است. بازار امن بازاری است که در بحرانهای مالی و نوسانات سایر بازارهای موازی- به دلیل رابطه ی بدون همبستگی یا همبستگی منفی این بازار با سایر بازارها- ریسک کمتری را دارا میباشد و در زمان آشفتگی بازار، سرمایه گذاران میتوانند سرمایه خود را به اینگونه بازارها انتقال دهند. به عبارت دیگر این بازارها با بازار اصلی که دارای نوسانات شدید است، همبستگی نداشته و در نتیجه نوسانات کمتری را تجربه میکنند.معمولا بازار طلا به عنوان یک بازار کم ریسک برای سرمایه گذاران در دوره های سخت اقتصادی مطرح میشود و بیشتر افراد سعی در سرمایه گذاری در بازار طلا به منظور حفظ سرمایه خود دارند.

معرفی انواع مختلف مدل های مالی

انواع مختلفی از مدل های مالی در مدلسازی مالی وجود دارد. مدل‌ های مالی با توجه به هدفی که بر اساس آن ساخته می شوند، می‌توانند از نظر شکل، نوع و پیچیدگی متفاوت باشند. لذا شما به عنوان یک مدلساز مالی، باید با توجه به مساله ای که سعی در حل آن دارید و اینکه چه کسانی استفادکنندگان نهایی مدل های شما هستند، مدل های مالی خود را طراحی کنید.

این مطلب آموزشی با هدف آشنایی شما با انواع مدلهای مالی و همچنین موارد استفاده آنها نوشته شده است.

قبل از پرداختن به موضوع اصلی، باید به این نکته توجه کنیم که تمام انواع مدل های مالی، از ابتدایی ترین تا پیچیده ترین آنها، چهار ویژگی اصلی دارند که عبارت اند از:

• پویا بودن: مدل مالی شامل ورودی‌هایی است که به تبع تغییرات آنها، محاسبات و لذا نتایج هم مشمول تغییرات می شود. بنابراین مدل مالی همواره باید از انعطاف‌پذیری داخلی برای نمایش نتایج مختلف یا محاسبات نهایی براساس تغییر چند ورودی اصلی، برخوردار باشد.
• داشتنزنجیره ای از روابط بین متغیرها: هنگام تغییر هر یک از فرضیات ورودی توسط کاربر، اغلب یک واکنش زنجیره‌ای رخ می‌دهد. برای مثال، تغییر نرخ رشد سبب تغییر حجم فروش می‌شود؛ هنگام تغییر حجم فروش، درآمد، کمیسیون‌های فروش و سایر هزینه‌های متغیر تغییر خواهد کرد.
• قابلیت پیش‌بینی‌: مدل‌های مالی نگاه به آینده دارند. مدل‌سازان مالی اغلب می‌خواهند بدانند که پیش‌بینی‌های مالی آنها در ادامه راه چه خواهد بود. برای مثال، در صورت ادامه دادن به نرخ رشد ثابت خود، وجوه در گردش شما در پنج سال آینده چگونه خواهد بود؟
• دربردارنده سناریوها (نتایج فرضی): از آنجا که مدل مالی به جای نگاه به گذشته به آینده توجه دارد، یک مدل مالی خوب، به آسانی برای اجرای سناریو و تحلیل حساسیت قابل استفاده است. به طور مثال در صورت بالا رفتن نرخ بهره چه اتفاقی می‌افتد؟ قبل از آغاز ضرر، چقدر می‌توان تخفیف داد؟

درادامه با ما همراه باشید تا به رایج ترین انواع مدل های مالی نگاهی بیندازیم:

مدل سه صورت مالی (Three Statment Model)

ما در این مدل مالی، همانطور که از نام آن بر می آید، برای تعیین عملکرد مالی یک شرکت، از سه صورت مالی اساسی استفاده می کنیم. این سه صورت مالی شامل ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت جریان وجوه نقد است. در این مدل، هر سه صوررت مالی از طریق فرمول‎ های اکسل اثرات متقابل بر هم دارند. این ارتباط به نحوی است که تمامی حساب‎ها به هم متصل و مجموعه‎ای از مفروضات بتوانند باعث تغییراتی در کل این مدل شوند. این مدل به عنوان اساسی ترین و مهم ترین مدل مالی شناخته می شود. از این رو بسیار مهم این است که با نحوه پیوند این سه صورت مالی آشنا شویم.

ما در یک مطلب آموزشی دیگر، نحوه ساخت مدل سه صورت مالی در اکسل را آموزش خواهیم داد.

موارد استفاده:

بانک‎ ها و موسسات مالی، برای ارزیابی عملکرد مالی وام‎ گیرندگان شرکتی‎، از این مدل استفاده می‎کنند.

مدل رتبه بندی اعتباری (Credit Rating Model)

این مدل بر مبنای مدل سه صورت مالی ایجاد می شود. با این تفاوت که مدل رتبه‌بندی اعتباری، برای انجام پیش‌بینی‌های سه تا پنج ساله بسط بیشتری می یابد و شامل پارامترهای دیگری نظیر رشد آتی تقاضا در صنعت، قدرت و کیفیت مدیریت، کیفیت وثیقه‌ها، هدایت حساب‌های بدهی جاری و غیره است. امتیاز اعتباری، میانگین وزنی امتیاز ریسک مالی، امتیاز ریسک مدیریت، امتیاز ریسک تجاری، و امتیاز ریسک صنعتی محاسبه شده است.

موارد استفاده:

وقتی شرکتی درخواست وام می‎کند، بانک از این مدل برای ارزیابی نرخ بهره قابل اعمال و پتانسیل وام‎گیری قانونی شرکت استفاده می‎کند.

مدل تحلیل مقایسه ‏ای شرکت و یا تحلیل نسب (Comparable Company Analysis or Ratio Analysis)

تحلیلگر، باید بر مبنای پروفایل تجاری شرکت (همچون دامنه فعالیت، دسته‎بندی محصولات و خدمات و مشتریان هدف و غیره) و پروفایل مالی (اندازۀ شرکت، رده بندی و غیره) مجموعه‎ای از شرکت‎های قابل مقایسه را تعیین کند.

انواع مختلف نسبت‎های مالی، که می ‏توان از آنها در این تحلیل استفاده کرد، عبارتند از نسبت قیمت به ارزش دفتری (P/B)، ضریب قیمت به سود (PE Multiple)، ارزش بنگاه اقتصادی به سود قبل از کسر بهره، مالیات و استهلاک (EV/ EBITDA) و غیره.

موارد استفاده:

هنگام سنجش جایگاه یک شرکت‌ نسبت به رقبا و شرکت های متناظر آن، باید از روش‌ تحلیل نسبت یا تحلیل مقایسه‌ای شرکت استفاده کنیم.

مدل جریان نقد تنزیل‎شده ( Discounted Cash Flow (DCF) Model )

این مدل یک مدل تحلیل ارزش ‎گذاری به شمار می ‎رود. اساس مدل جریان نقدی تنزیل‎شده برای ارزیابی شرکت، ارزش خالص فعلی (NPV) جریان نقدی آتی کسب و کار است. جریان‎های نقدی آتی باید با نرخ تنزیل مناسبی که همان متوسط وزنی هزینه فرصت سرمایه ( WACC ) است، تنزیل شوند.

با توجه به اهمیت این مدل، سعی خواهیم کرد به در مورد توابع XNPV ، NPV و نحوه ساخت مدل جریان نقد تنزیل شده، در یک مطلب آموزشی، به طور مفصل صحبت کنیم.

موارد استفاده:

از این نوع مدل مالی برای تحقیق در مورد حقوق صاحبان سهام و سایر حوزه‎ های بازارهای سرمایه مانند ارزش گذاری یک پروژه یا سرمایه گذاری استفاده می‎شود.

مدل تملک اهرمی (Leveraged Buyout (LBO) Model)

این مدل، شکل پیچیده‎ای از مدلسازی مالی به شمار می‎رود. این مدل نیز مدل تحلیل ارزش‎گذاری است، اما تفاوت آن با مدل جریان نقدی تنزیل‎شده در این است که در مدل تملک اهرمی، عمده تأمین مالی از محل استقراض در نظر گرفته می‎شود. به عبارت دیگر، در خرید اهرمی، یک شرکت تملک را از طریق مقدار زیادی بدهی تأمین مالی می‌کند. کار مدل‌سازی LBO تخمین این است که کسب‌وکار با چه احتمالی بدهی را حفظ می‌کند یا چه سطحی از عملکرد برای فروش نهایی و تأدیه بدهی لازم است. مدل تملک اهرمی معمولاً مستلزم زمان‎ بندی‎ های بدهی پیچیده مدلسازی است.

موارد استفاده:

این مدل با تعیین بازده خروجی و ارزش‎گذاری منصفانه به شرکت خریدار اجازه می دهد تا بالاترین نرخ بازده داخلی تعدیل شده با ریسک را کسب کند.

مدل ادغام و تملیک (Merger and Acquisition (M&A) Model)

مدل ادغام و تملیک مدل پیشرفته‌ تری است که برای ارزیابی تاثیر ادغام و تملک بر سود هر سهم (EPS) استفاده می شود. بنابراین هدف کلی مدل‌سازی ادغام، درک تأثیر تملک بر EPS خریدار و نحوه مقایسه EPS جدید با EPS موجود است. اگر EPS جدید بیشتر باشد، معامله مزبور «نموکننده» خوانده می‌شود درحالی‌که به سناریوی مقابل «تقلیل‌دهنده» گفته می‌ شود.

موارد استفاده:

وقتی دو شرکت تصمیم می ‎گیرند که به منظور گرفتن سهم بیشتری از بازار، متنوع‎ سازی و یا دلایل دیگر با هم ادغام شوند، یا وقتی شرکتی تصمیم می‎گیرد شرکت دیگری را تحت تملک خود درآورد، تحلیلگر بانکداری سرمایه‏ گذاری، این نوع مدل ها را برای ارزیابی سهام انجام می دهد.

مدل بودجه‌ای (Budget Model)

از این مدل به منظور مدلسازی تأمین مالی برای تحلیل و برنامه‌ ریزی مالی استفاده می‌ شود. هدف از این کار پیش بینی بودجه است. مدل‌ های بودجه‌ای معمولا بر مبنای ارقام بررسی مدل‌های گوناگون سرمایه گذاری بررسی مدل‌های گوناگون سرمایه گذاری ماهیانه یا سه‌ ماهه طراحی می‌ شوند و تمرکزشان عمدتا بر صورت سود و زیان است.

مدل قیمت‌گذاری اختیار معامله (Option Pricing Model)

در تعریف اختیار معامله آمده است که این معامله به خریدار آن، اختیار و نه اجبار خرید و فروش یک دارایی معین را در قیمت تعیین شده تا یک زمان مشخص اعطا می کند. به‌طور کلی، دو نوع مدل در اینجا به کار می‌رود که عبارتند از مدل دوجمله‌ای و مدل بلک-شولز. هر دوی این مدل‌ ها از روش‌های آماری پیچیده‌ای استفاده می‌کنند.

موارد استفاده:

معامله‌ گران حرفه‌ای اختیار معامله از این مدل استفاده می‌کنند. از این مدل‌ ها برای تعیین پارامترهایی که ارزش‌ آنها در حال حاضر مشخص هستند (مانند قیمت پایه، قیمت اعمال، و روزهای انقضای اختیار معامله) و نیز پیش‌ بینی‌ ها و مفروضات در سایر پارامترها از جمله نوسانات ضمنی به منظور محاسبه ارزش نظری برای اختیارات معامله خاصی در زمانی معین، استفاده می شود.