بازار ساز خودکار AMM چه چیزی است؟

آموزش و معرفی AMM(آشنایی با پلتفرم بازارساز خودکار)

آموزش و معرفی AMM در این ویدیو و مقاله مرتبط با آن به نحوه استفاده از AMM خواهیم پرداخت و شما را با بازارساز خودکار آشنا خواهیم کرد. پروتکل AMM محبوبیت زیادی این روزها بین کاربران پیدا کرده و از دلایل آن می توان به غیر متمرکزسازی، استفاده بدون نیاز به مجوز، تصمیم گیری کلی درباره توسعه و بهبود نحوه عملکرد بازارسازهای خودکار اشاره کرد. بهتره بدونین که پروتکل AMM یا بازارسازهای خودکار، بزرگترین مانع برای پذیرش گسترده صرافی های غیر متمرکز، یعنی نبود نقدینگی رو حل کرده. این ویدیو رو ببینید و مطالب مرتبط با اون رو مطالعه کنین تا با صفر تا صد این موضوع بطور کامل آشنایی پیدا کنین.

ما سعی می کنیم در ویدیوی اموزش و معرفی AMM، به بررسی پروتکل AMM بپردازیم و اطلاعاتی در مورد بازارساز خودکار یا AMM و نحوه کار بازارساز خودکار برای شما ارائه کنیم. بهتره بدونین بازار ارزهای دیجیتال در چند سال گذشته به دلیل رشد قیمت های چشمگیری که داشتن، تونستن محبوبیت زیادی به دست بیارن و افراد زیادی وارد این بازار شدن و اقدام به سرمایه گذاری کردن. همچنین با توسعه و گسترش رمز ارزها و افزایش استقبال و محبوبیت اون ها، بسترهای معاملاتی زیادی به وجود اومدن که به کاربران این امکان رو میدن تا در این پلتفرم ها، خرید و فروش ارزهای دیجیتال خودشون رو انجام بدن و به این دلیل محبوبیت زیادی به دست اوردن.
صرافی ها متمرکز به عنوان اولین نسل از صرافی های ارز دیجیتال، محیط کاربری بسیار ساده رو برای سفارش های خرید و فروش رمز ارزها فراهم کردن و به این دلیل کاربران زیادی به سمت این پلتفرم ها جذب شدن و خرید و فروش های ارز دیجیتال خودشون رو در این پلتفرم ها انجام میدن. همچنین بهتره بدونین سفارشات خرید و فروش در این نوع صرافی های، در دفتر سفارشات ثبت شده و معاملات بین خریداران و فروشنده ها در بستر صرافی انجام میشه. ولی نوع دیگه ای از صرافی ارز دیجیتال نیز وجود داره که معاملات اون ها در بستری غیر متمرکز انجام میشه، که به این صرافی ها، صرافی غیر متمرکز گفته میشه.
اگه در بازارهای مالی فعالیت داشته باشین، احتمالا با نحوه کار صرافی ها آشنا هستن. زمانی که برای معامله به صرافی های مختلف مراجعه می کنین، برای ثبت سفارش خودتون، با یه دفتر سفارش روبرو میشین و با مراجعه اون و ثبت سفارش، معامله خودتون رو انجام میدین. بهتره بدونین که در Dex ها از مکانیسمی به نام بازارساز خودکار یا AMM برای انجام معامله ها استفاده میشه. به همین منظور سعی کردیم در این ویدیوی آموزش ارز دیجیتال، اطلاعاتی در مورد بازارساز خودکار و نحوه کار بازارساز خودکار برای شما ارائه کنیم و به بررسی پروتکل AMM بپردازیم.

بازارساز خودکار چیست؟

همونطور که در ویدیوی اموزش و معرفی AMM نیز گفتیم، در دکس ها برای ثبت سفارش، مکانیسمی به اسم دفتر سفارش وجود نداره و دکس ها از پروتکل AMM یا بازارساز خودکار استفاده می کنند. بهتره بدونین بازارساز خودکار یا پروتکل AMM نوعی پروتکل موجود در صرافی های غیر متمرکز هست که از اون به عنوان قیمت گذاری دارایی ها به جای استفاده از یه دفتر سفارش، مورد استفاده قرار می گیره و به فرمول ریاضی تکیه داره. همچنین میشه بازارساز خودکار یا پروتکل AMM رو به عنوان یه ربات در نظر گرفت که قیمت یه دارایی رو مشخص و تعیین می کنه.
به عبارت دیگه برخلاف صرافی های غیر متمرکز، پلتفرم های Dex به دنبال حذف همه فرایندهای واسطه ای درگیر در معامله های ارزهای دیجیتال هستن. همچنین Dex ها از سیستم های انطباق سفارش ها و یا زیرساخت های حفاظتی پشتیبانی نمی کنند و منظور از زیرساخت های حفاظتی، جایی هست که صرافی ها از همه کلیدهای خصوصی کیف پول ها نگهداری و محافظت می کنن. بنابراین صرافی های غیر متمرکز به مستقل بودن و خودکار بودن خودشون تاکید دارن و به طوری کاربران بتونن معامله هاشون رو به صورت مستقیم از کیف پول های غیر رسمی خودشون انجام بدن، کیف پول هایی که در اون کلید خصوصی تحت کنترل خود افراد هست. برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله کیف پول ارز دیجیتال چیست؟ ما رو مطالعه نمایید.
اگه بخواهیم به زبان ساده تر، مفهوم بازارساز خودکار یا پروتکل AMM رو توضیح بدیم، می تونیم بگیم که بازارساز خودکار در اصل نوعی ربات هوشمند هست که به شما ارزش دو دارایی رو بر اساس یه فرمول نشون میده. همچنین پروتکل AMM جایگزین شیوه معاملات سنتی صرافی ها هست. بهتره بدونین که این روش با حذف دفتر های سفارش سنتی و جایگزین قراردادهای هوشمند بلاک چین، برای هر معامله ای نقدینگی لازم رو فراهم می کنه و به همین دلیل با توجه به میزان عرضه و تقاضا، قیمت رمز ارز رو تعیین می کنه.

نحوه کار بازارساز خودکار چگونه است؟

همونطور که در ویدیوی اموزش و معرفی AMM نیز در مورد نحوه کار بازارساز خودکار بازار ساز خودکار برای اولین بار در صرافی یونی سواپ راه اندازی شدن و از اون به بعد صرافی های غیر متمرکز دیگه نیز از این مکانیسم استفاده کردن. صرافی های متمرکز نیز خیلی دیر متوجه این مکانیسم شدن و زمانی که به اهمیت پروتکل AMM پی بردن، تصمیم گرفتن تا از این مکانیسم استفاده کنند و بتونن نقدینگی زیادی برای مبادلات ارزهای دیجیتال فراهم کنند. نحوه کار بازارساز خودکار به این صورت هست که صرافی میگه که روی فلان ارز دیجیتال سرمایه گذاری کن و استخر نقدینگی اون ارز دیجیتال رو تامین کن و هر کسی که روی این ارزها معامله داشته باشن، از کارمزد معاملات، سودی به دست میارن، به عبارت دیگه کاربران می تونن با این صرافی شراکت داشته باشن.
برای مثال فرض کنین که جفت ارز UNI/ETH رو انتخاب کردین و قصد دارین در ازای فروش برخی از اترهای خودتون، توکن یونی رو بخرین. بهتره بدونین برای انجام این کار باید توکن های اتر خودتون رو به استخر واریز کنین و با توجه به مقدار اترهای واریز شده و معادل اون، توکن یونی رو به دست بیارین. به این ترتیب حجم اترهایی که در استخر نقدینگی وجود داره، افزایش پیدا می کنه و تعداد توکن های یونی نیز کم میشن. همچنین این کار اونقدر تکرار میشه که معاملاتی برعکس معامله شما از طرف بقیه کاربران انجام بشه و قیمت به تعادل برسه.
بازارساز خودکار از فرمول های ریاضی از قبل تعیین شده برای پیدا کردن و حفظ قیمت ارزهای دیجیتال جفت شده استفاده می کنه. همچنین بهتره بدونین که بازارساز خودکار به هر کسی اجازه میده نقدینگی مورد نیاز برای دارایی های جفت شده رو فراهم بکنه، ولی این پروتکل به هر کسی اجازه میده تا ارائه دهنده نقدینگی باشه. علاوه بر این، بازارسازهای خودکار بازار ارزهای دیجیتال، با ارائه سطح مناسبی از نقدینگی به منظور کاهش نوسانات قیمت، شبانه روز فعالیت دارن.

استخر نقدینگی چیست؟

همونطور که در ویدیوی اموزش و معرفی بازارساز خودکار نیز گفتیم، استخر نقدینگی از اصطلاحات رایج در بازار ارزهای دیجیتال هست که کاربردهای زیادی نیز داره. بهتره بدونین استخر نقدینگی از قسمت های اصلی سیستم های مالی غیر متمرکز یا دیفای هست. همچنین استخر نقدینگی یا Liquidity pool از بخش های اساسی در حوزه بازارسازهای خودکار یا AMM، پروتکل وام بازار ساز خودکار AMM چه چیزی است؟ دهی، تولید محصول، دارایی های دیجیتال و بیمه های درون زنجیره ای نیز شناخته میشه. علاوه بر این، استخر نقدنگی مثل یه محیط بزرگ دیجیتالی هست که بدون نیاز به هیچ مجوزی هر کاربری این امکان رو داره تا به اون نقدینگی اضافی بکنه.
استخر نقدینگی در اصل همون بازارساز خودکار یا پروتکل AMM هست که توسط قراردادهای هوشمند و به صورت اتوماتیک سفارش های خرید و فروش رو بر اساس پارامترهای از قبل تعیین شده، به همدیگه متصل میشن. بهتره بدونین که بازار ساز خودکار AMM چه چیزی است؟ در استخر نقدینگی دیگه لازم نیست که معامله گرها با هم دیگه ارتباط داشته باشن و نقدینکی فضای استخر نیز تا زمانی که سرمایه گذاران دارایی های خودشون رو وارد استخر می کنند، وجود داره.
بازارسازهای خودکار یا پروتکل AMM در صرافی های مبتکی بر دفتر سفار، نیاز هست که همواره سفارش های معاملاتی خوشدون رو بروز کرده و نوسان قیمتی رو در نظر بگیرن. همچنین بازارساز ها باید حرفه ای باشن و زمان و تجربه لازم رو برای مدیریت استراتژی های خودشون داشته باشن، ولی در استخر نقدینگی نیازی به تخصص و استراتژی یا روش خاص نیست، به عبارتی تامین کننده های نقدینگی فقط کافیه که دارایی های خودشون رو وارد یه استخر نقدینگی کرده و بقیه کارها رو قراردادهای هوشمند واگذار کنند. علاوه بر این، قراردادهای هوشمند در صرافی غیر متمرکز مثل یونی سواپ، جوری طراحی شدن که باعث کاهش هزینه های گس میشن.

دلیل وجود پروتکل AMM چیست؟

همونطور که در ویدیوی اموزش و معرفی بازارساز خودکار نیز گفتیم، دلایل زیادی برای وجود بازارسازها وجود داره. بهتره بدونین صرافی های غیر متمرکز نقدینگی رو راحت تر و کم هزینه تر به کاربران حوزه بلاک چین و ارزهای دیجیتال ارائه میدن و قبل از به وجود اومدن Dex ها، کاربران بلاک چین و حوزه ارزهای دیجیتال، در سپرده کردن سرمایه های خودشون یا سپرده گذاری سرمایه هاشون در صرافی ها، با خطراتی مثل خطر هک شدن، کلاهبرداری صرافی ها، امکان بستن حساب کاربران توسط اون ها و. در این صرافی های روبرو بودن، ولی با وجود اومدن دکس ها، محیط امن تری برای سپرده گذاری به وجود اومد و این خطرات کاهش پیدا کرد.
وقتی کاربران در هنگام سپرده گذاری کردن در صرافی ها، با ریسک های زیادی مواجه شدن، نیاز به وجود Dex ها روز به روز بیشتر شد و به عبارتی نیاز به دکس ها در بلاک چین برای غیر متمرکز شدن معامله ها، یعنی هدف اصلی بلاک چین حس می شد و به همین دلیل، Dex ها به وجود اومدن و معامله ها در بلاک چین به صورت غیر مترکز انجام شدن و بلاک چین به این هدف خودش رسید. بهتره بدونین که قبل از ظهور شدن بازارساز خودکار یا پروتکل AMM نیز، صرافی های غیر متمرکز مثل EtherDelta و زیرو ایکس پروتکلی که بر روی بستر شبکه اتریوم به وجود اومده بودن، به دنبال استفاده از مکانیزم دفتر سفارش سنتی بودن.
پلتفرم های EtherDelta و زیرو ایکس با مسئله و مشکلاتی مثل کمبود نقدینگی نیز روبرو بودن، چون برای ایجاد هر سفارش نیاز بود تا کارمزد پرداخت بشه و زمان زیادی منتظر موند تا بلاک تایید بشه و در اخر تراکنش انجام بشه. همچنین بهتره بدونین ضعف شبکه اتریوم در مقیاس پذیری و سرعت پایین تراکنش ها نیز باعث می شد تا فقط تعدادی کمی از تراکنش ها قبل از پر شدن بلاک چین با این سفارش ها ثبت بشن.

نحوه استفاده از AMM ها چگونه است؟

همونطور که در ویدیوی اموزش و معرفی بازارساز خودکار نیز گفتیم، نحوه استفاده از AMM بسیار راحته و برای اینکه بتونین از پروتکل AMM استفاده کنین، فقط باید کیف پولتون رو متصل و تراکنش رو تایید کنین. همچنین دیگه نیازی به احراز هویت نیست و لازم نیست که به سرور صرافی های متمرکز متصل بشین، همونطور که گفتیم، نحوه استفاده از AMM ها به همین راحتی هست و پیچیدگی زیادی نداره، بنابراین هر کسی می تونه به راحتی در بازارسازهای خودکار استفاده بکنه بدون اینکه با مشکلی مواجه بشه.
نحوه استفاده از AMM ها به این صورت هست که کاربران به وب سایت پلتفرم مورد نظر مراجعه می کنند، کیف پول خودشون رو به پلتفرم DeFi متصل می کنند، دارایی یا ارز دیجیتال مورد نظر خودشون رو برای خرید یا فروش انتخاب می کنند، گزینه تبادل یا swap رو انتخاب و بعدا تراکنش رو در کیف پول دیجیتالی خودشون تایید می کنند. به این ترتیب شما می تونین ار مکانیسم بازارساز خودکار در معامله های خودتون استفاده کنین. همچنین اموزش نحوه کار با بازارساز خودکار رو در ویدیو نیز توضیح دادیم و می تونین اون رو هم مشاهده کنین.
همچنین بهتره بدونین که ارائه نقدینگی نیز مثل انجام معامله هست. به این ترتیب بعد از متصل کردن کیف پول دیجیتالیتون به پلتفرم، می تونین به بخش ارائه دهنده نقدینگی مرجعه کنین و مقدار مورد نظر یا دلخواهتون رو برای ارائه به استخر نقدینگی انتخاب کنین. نکته قابل توجه این هست که در بیشتر پروتکل ها، باید هر دو دارایی موجود رو تامین کنین. به عنوان مثال اگه قیمت اتر 2000 تتر باشه، باید یک اتر و 2000 تتر رو در استخر Dex مورد نظرتون سپرده گذاری کنین. بعدا با تایید تراکنش، می تونن توکنی رو به دست بیارین که نشون دهنده مالکیت شما در استخر نقدینگی هست. نکته قابل توجه این هست که این توکن نیز می تونه به افراد دیگه انتقال بشه و معامله نیز با توکن های مورد نظر هست.

دلیل محبوبیت بازارساز خودکار چیست؟

پروتکل AMM بخاطر داشتن مواردی مثل غیر متمرکزسازی، استفاده بدون نیاز به مجوز، تصمیم گیری کلی درباره توسعه و بهبود نحوه عملکرد بازارسازهای خودکار از مواردی هستن که باعث شدن تا پروتکل AMM محبوبیت زیادی در بین کاربران و صرافی ها به دست بیاره. بهتره بدونین که پروتکل AMM یا بازارسازهای خودکار، بزرگترین مانع برای پذیرش گسترده صرافی های غیر متمرکز، یعنی نبود نقدینگی رو حل کرده. که این کار نیز باعث شده تا بازارسازهای خودکار یا AMM محبوبیت زیادی به دست بیارن و مورد استفاده قرار بگیرن، چون این مانع تا قبل از این باعث می شد تا کاربران به استفاده از صرافی های غیر متمرکز نیاز داشته باشن.
در پلتفرم هایی که از پروتکل AMM یا بازارسازهای خودکار استفاده می کنن، برخلاف صرافی های متمرکز سنتی، هیچ ناظری وجود نداره که بتونه پروژه ها یا کاربران رو حذف بکنه. همچنین این پلتفرم ها بدون نیاز به مجوز فعالیت دارن و کاربران نیاز ندارن تا حساب های مشخص به وجود بیارن یا احراز همیت انجام بدن. این کار نیز یکی دیگه از عواملی هست که باعث شده تا محبوبیت AMM ها روز به روز بیشتر بشه. نکته قابل توجه این هست که برای اینکه بتونین از پلتفرم هایی که از پروتکل AMM بهره می برن استفاده کنین، داشتن ادرس کیف پول هست.
از نگاه پروژه ها و پروتکل های مختلف، صرافی های غیر متمرکز راهی خیلی خوب برای عرضه توکن به بازار ارز دیجیتال و افزایش میزان نقدینگی هستن. همچنین بهتره بدونین که کارمزدی برای فهرست کردن توکن وجود نداره و هر کسی می تونه برای هر توکن مورد نظر خودش یه استخر نقدینگی به وجود بیاره. علاوه بر این، عمومی سازی ارائه نقدینگی نیز به این معنی هست که در ایجاد بازار نقدینگی، توکن های جدید بدون نیاز به کمک بازارساز اقدام کرده و استخر نقدینگی خودشون رو به وجود میارن.

کدام بازارها از AMM پشتیبانی می کنند؟

در ویدیوی اموزش و معرفی AMM نیز شما رو با بازارهایی که از پروتکل AMM پشتیبانی می کنند، آشنا کردین. بهتره بدونین که به بازارهایی که از مکانیسم بازارسازی خودکار پشتیبانی می کنند، بازار AMM گفته میشه. همچنین بازار AMM در مقایسه با بازارهای معمولی، سیستم مستقل و متفاوتی رو برای پرداخت کارمزد راه اندازی و پیاده سازی می کنند. نکته قابل توجه این هست که در بازار AMM هر جفت معاملاتی یه استخر دارایی مخصوص خودش رو داره که در اون زیاد شدن و کم شدن رمز ارز قانون های معامله رو پیروی می کنه. در این قانون گفته شده تا مقدار موجودیت توکن باید همیشه ثابت بمونه. به این ترتیب، زمانی که مقدار موجودیت یه توکن کم میشه، مقدار موجودیت توکن دیگه باید زیاد بشه تا در نتیجه این مقدار ثابت بمونه.
در حال حاضر و با افزایش محبوبیت بازارسازهای خودکار، تعداد بازارهایی که از مکانیسم AMM پشتیبانی می کنند، زیاد میشه و به این ترتیب برای اینکه بتونین با برترین بازار AMM اشنایی داشته باشین و به این بازارها دسترسی داشته باشین، باید به وب سایت صرافی مورد نظر خودتون مراجعه کنین. همچنین کاربرانی که عضویت بازار AMM مرتبط با جف ارزهای CET/USDC، CET/ETH، CET/BCH، CET/BTC و CET/USDT رو در اختیار خودشون قرار دادن، این امکان رو دارن تا در 100 درصد کارمزد معاملات انجام شده در استخر نقدینگی شریک بشن.

جمع بندی و نتیجه:

ما سعی بازار ساز خودکار AMM چه چیزی است؟ کردیم در ویدیوی اموزش و معرفی AMM، اطلاعاتی در مورد بازارسازهای خودکار یا پروتکل AMM برای شما ارائه کنیم و به بررسی نحوه استفاده از AMM ها و محبوبیت بازارسازهای خودکار بپردازیم. همونطور که گفتیم، بازارساز خودکار یا پروتکل AMM نوعی پروتکل موجود در صرافی های غیر متمرکز هست که از اون به عنوان قیمت گذاری دارایی ها به جای استفاده از یه دفتر سفارش، مورد استفاده قرار می گیره. همچنین برای به دست اوردن اطلاعات بیشتر، توصیه می کنیم تا ویدیوی اموزش و معرفی AMM رو مشاهده کنین.

بازارساز خودکار (AMM) چیست؟

بازارساز خودکار (AMM) نوعی از پروتکل صرافی غیرمتمرکز است که برای قیمت‌گذاری دارایی‌ها به‌جای استفاده از یک دفتر سفارش، بر یک فرمول ریاضی تکیه دارد. یک بازارساز خودکار را می‌توانید به‌عنوان یک ربات درنظر بگیرید که همواره یک قیمت مبادله را بین دو دارایی مشخص می‌کند. برخی از آن‌ها مثل پلتفرم یونی‌سوآپ از یک فرمول ساده استفاده می‌کنند درحالی‌که برخی دیگر مثل پروتکل‌های Curve و Balancer روابط پیچیده‌تری را به‌کار می‌برند.

در یک پلتفرم بازارساز خودکار، کاربران نه‌تنها می‌توانند بدون نیاز به اعتماد معامله کنند، بلکه با فراهم‌آوردن نقدینگی در استخرهای نقدینگی، خود تبدیل به یک کارگزاری شوند. این یعنی هر فردی می‌تواند تبدیل به تأمین‌کننده نقدینگی شود و در ازای آن از محل کارمزدها، پاداش دریافت کند.

به لطف سادگی و استفاده آسان، بسیاری از این بازارسازهای خودکار توانسته‌اند در فضای دیفای موفقیت خود را تثبیت کنند. غیرمتمرکز کردن فرآیند بازارسازی به این شکل، کاملا شایسته‌ی منظره‌ای‌ست که فناوری رمزارز برای جهان به تصویر کشیده است.

در چندسال اخیر، صنعت مالی غیرمتمرکز، به‌ویژه برنامه‌های غیرمتمرکز شبکه اتریوم، در کانون توجه و استقبال کاربران بوده است. در حال‌ حاضر، زراعت بازده (yield farming) یکی از راه‌های مناسب برای توزیع توکن است، استفاده از بیت کوین‌های توکن‌شده در شبکه اتریوم رو به افزایش است و حجم استفاده از پلتفرم‌های وام‌دهی غیرمتمرکز به‌شکلی خیره‌کننده رشد کرده است. به همین شکل، پروتکل‌های بازارساز خودکار به لحاظ حجم با برنامه‌های دیگر قابل مقایسه هستند، نقدینگی بسیار بالایی دارند و روزبه‌روز به تعداد کاربران آن‌ها افزوده می‌شود.

اما این صرافی‌ها چگونه کار می‌کنند؟ چه عاملی آن‌ها را تا این حد سریع کرده و چگونه است که ایجاد بازار یک توکن جدید در آن‌ها به این اندازه آسان است؟ آیا بازارساز خودکار می‌تواند با صرافی‌های رایج که از دفتر سفارش استفاده می‌کنند، رقابت کند؟

بازارساز خودکار (AMM) چیست؟

بازارساز خودکار نوعی از پروتکل صرافی غیرمتمرکز است که به‌جای استفاده از یک دفتر سفارش، برای قیمت‌گذاری دارایی‌ها بر یک فرمول ریاضی تکیه دارد. درواقع ارزش دارایی‌ها در آن‌ها براساس یک الگوریتم قیمت‌گذاری تعیین می‌شود.

وجه مشترک تمام آن‌ها این است که به‌جای دفتر سفارش، قیمت دارایی‌ها در آن‌ها براساس یک الگوریتم مشخص می‌شود. تا این مرحله از توضیحات، به احتمال زیاد نحوه کارکرد بازارساز خودکار کمی مبهم به‌نظر می‌رسد، اما امیدواریم تا انتهای متن ابهامات برطرف شوند.

بازارسازی سنتی معمولا شامل تعامل گسترده با شرکت‌ها و به‌کارگیری استراتژی‌های پیچیده و منابع بسیاری است. آن‌ها به کاربران کمک می‌کنند تا در قیمت‌های مناسبی معامله کنند، شکاف قیمتی کمی را در دفتر سفارش مشاهده کنند و کارمزدهای کوچکی را برای معاملات خود بپردازند. در طرف دیگر، بازارساز خودکار به‌جای این فرآیندها، از راه‌حل‌های غیرمتمرکز و الگوریتمی استفاده کرده و به هر فردی اجازه می‌دهد تا بازاری را در یک بلاک چین بسازد. در ادامه خواهیم دید چگونه!

بازارساز خودکار چگونه کار می‌کند؟

از یک منظر، تفاوتی بین یک بازارساز خودکار و صرافی‌های رایج وجود ندارد؛ در هر دوی آن‌ها جفت‌های معاملاتی، مثل ETH/DAI، وجود دارند. اما اینجا شما به طرف مقابل برای انجام معامله نیازی ندارید؛ به‌جای آن با یک قرارداد هوشمند تعامل دارید که برای شما بازار را می‌سازد.

در یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) هم به مانند صرافی‌های رایج، معاملات به‌صورت مستقیم بین کاربران انجام می‌شود (البته درست‌تر این است که بگوییم بین کیف پول کاربران انجام می‌شود). اگر شما اتر را در ازای تتر می‌فروشید، فرد دیگری در طرف دیگر وجود دارد که اتر را با استفاده از تتر می‌خرد. این یک تراکنش همتابه‌همتا (peer-to-peer) است.

برعکس، تراکنش‌های انجام‌شده در یک بازارساز خودکار را می‌توان فرد به قرارداد (peer-to-contract) نامید. از همین نظر، خبری از دفتر سفارش و انواع مختلف سفارش (مثل سفارش بازار، سفارش محدود و سفارش توقف) نیست. قیمت دارایی موردنظر شما برای خرید یا فروش، بر مبنای یک فرمول محاسبه می‌شود. البته لازم نیست این قاعده برای طراحی‌های آتی بازارسازهای خودکار نیز صادق باشد.

اشاره شد که نیازی به طرف معامله وجود ندارد؛ با این حال باید موجودیتی باشد که بازارسازی کند. درست است! نقدینگی موجود در قرارداد هوشمند باید توسط کاربرانی که تأمین‌کننده نقدینگی (LP) نام دارند، عرضه شود.

بررسی پروتکل یونی‌سواپ، نمونه برجسته بازارسازی خودکار

بازارساز خودکار برای قیمت‌گذاری دارایی از یک فرمول استفاده می‌کند. این فرمول ریاضی می‌تواند در هر پروتکل متفاوت باشد. پلتفرم یونی‌سواپ (Uniswap) از رابطه x*y=k استفاده می‌کند که در آن پارامتر‌های x و y به‌ترتیب تعداد (یا سهم) موجود از یک جفت توکن به نام‌های A و B در یک استخر نقدینگی هستند. حاصل‌ضرب این دو مقدار برابر با مقدار ثابت k است که یعنی، نقدینگی کل در یک استخر باید همواره مقدار ثابتی باقی بماند. حال ببینیم با انجام یک معامله، چه اتفاقی در این استخر رخ می‌دهد.

مثال: فرض کنید آلیس می‌خواهد مقداری توکن A را با استفاده از توکن B در یک استخر A/B خریداری کند. ابتدا به یاد داشته باشید که در حال حاضر نرخ مبادله توکن A در برابر توکن B برابر با y/x است (تعداد توکن B تقسیم بر تعداد توکن A). آلیس تصمیم می‌گیرد که 10درصد از توکن‌های A را که در استخر موجود هستند بخرد. وی باید y/10 از توکنB را به استخر بپردازد و مقدار موردنظر خود بازار ساز خودکار AMM چه چیزی است؟ از توکن A را دریافت کند. حالا نرخ مبادله تغییر کرده و به مقدار 1.222*y/x رسیده است که یعنی قیمت مبادله توکن A درمقابل توکن B به اندازه 22.2 درصد افزایش یافته است. اگر آلیس 25 درصد از توکن‌های A را از این استخر می‌خرید، این افزایش قیمت 66.6 درصد بود.

پروتکل‌های دیگر، بنابر موارد کاربرد مورد هدف خود، از فرمول‌های دیگری استفاده می‌کنند.

استخر نقدینگی چیست؟

تأمین‌کنندگان نقدینگی وجوه خود را به استخرهای نقدینگی می‌سپارند. استخر نقدینگی در واقع یک مخزن پول است که معامله‌گران در برابر آن معامله می‌کنند. تأمین‌کنندگان در ازای تأمین نقدینگی پروتکل، از محل کارمزد تراکنش‌های انجام‌شده در استخر، پاداش دریافت می‌کنند. در مورد پروتکل یونی‌سوآپ، تأمین‌کنندگان مقدار برابری از یک جفت توکن (برای مثال 50 درصد اتر و 50 درصد DAI) را در یک استخر ETH/DAI سپرده‌گذاری می‌کنند.

در واقع افزودن وجوه به یک استخر نقدینگی بسیار آسان است. پاداش‌ها براساس پروتکل مشخص شده‌اند. برای مثال پروتکل Uniswap v2 از معامله‌گران به اندازه‌ی 0.3 درصد از حجم معاملات را به‌عنوان کارمزد دریافت می‌کند و به‌دست تأمین‌کنندگان نقدینگی (LP) می‌رساند. پروتکل‌های دیگر ممکن است کارمزدهای کمتری نیز بگیرند تا موفق شوند نقدینگی بیشتری را در استخرهای خود جمع کنند.

اما چرا جذب نقدینگی تا این حد اهمیت دارد؟ هرچه نقدینگی بیشتری در یک استخر باشد، سفارش‌های بزرگتر دچار لغزش قیمتی (slippage) کمتری می‌شوند. همین پیامد به نوبه‌ی خود می‌تواند باعث جذب بیش از پیش تأمین‌کنندگان نقدینگی به پروتکل موردنظر شود.

مسأله‌ی لغزش قیمت در طراحی‌های متفاوت بازارساز خودکار، متغیر است. به عبارت ساده، به این ارتباط دارد که نرخ تبدیل در یک استخر پس از انجام یک معامله تا چه حد تغییرات دارد. اگر نرخ تبدیل در یک دامنه بزرگ نوسان کند، لغزش قیمتی یک مسأله جدی خواهد بود.

برای روشن‌شدن موضوع، فرض کنید می‌خواهید تمام توکن‌های اتر موجود در استخر ETH/DAI پروتکل یونی‌سوآپ را بخرید. خب نمی‌توانید! شما باید به‌صورت نمایی قیمت‌های بیشتر و بیشتری را برای توکن‌های بعدی بپردازید. درواقع، سفارش هرچه بزرگتر باشد، اثر بزرگتری بر تعادل بین x و y می‌گذارد. این یعنی سفارش‌های بزرگ به نسبت سفارش‌های کمتر، به‌صورت نمایی گران‌ می‌شوند. به‌هرحال باز هم نمی‌توانید تمام توکن‌های یک استخر را بخرید چون براساس معادله x*y=k این امکان وجود ندارد که یکی از دو مقدار x و y به صفر برسد.

تا اینجا درباره قیمت‌گذاری دارایی‌ها و استخرهای نقدینگی در یک پروتکل بازارساز خودکار مثل پلتفرم یونی‌سواپ توضیح دادیم. اما قصه فقط به این دو خلاصه نمی‌شود. یک تأمین‌کننده نقدینگی (LP) در بازار خودگردان باید از یک موضوع دیگر نیز مطلع باشد و آن چیزی نیست جز «زیان ناپایدار».

زیان ناپایدار چیست؟

زیان ناپایدار (impermanent loss) زمانی واقع می‌شود که نسبت قیمت توکن‌هایی که به استخر نقدینگی اضافه کردید، تغییر کند. هرچه این تغییر بزرگ‌تر باشد، زیان ناپایدار بیشتر است. به همین دلیل است که یک بازارساز خودکار معمولا بهترین عملکرد را در جفت‌هایی مثل ارزهای پایدار (stablecoin) و یا توکن‌های بسته‌بندی‌شده (wrapped token) دارد؛ چراکه آن‌ها ارزش یکسانی دارند. البته اگر نسبت قیمت بین این دو جفت توکن تغییر چندانی نداشته باشد، زیان ناپایدار ناچیز خواهد بود.

مثال: فرض کنید قیمت اتر هزار دلار باشد و آلیس طبق قاعده یک توکن اتر و 1000 توکن DAI را در یک استخر یونی‌سواپ سرمایه‌گذاری کند. فرض کنید همزمان در این استخر 10 اتر و 10000 عدد DAI وجود داشته باشد که این یعنی آلیس حالا 10 درصد از ارزش دارایی‌های استخر را دارد. کل نقدینگی (مقدار k) در این استخر برابر با 100000 است. حالا اگر قیمت اتر به 4000 دلار برسد چه خواهد شد؟ همان‌طور که می‌دانیم نقدینگی کل باید ثابت بماند، پس با این حساب 5 اتر و 20 هزار توکن DAI در استخر خواهیم داشت. آلیس پس از رشد قیمت اتر، به استخر وارد شده و توکن‌های خود را برداشت می‌کند. وی صاحب 10 درصد از نقدینگی کل است که یعنی 0.5 اتر و 2000 توکن DAI را دریافت می‌کند که در قیمت فعلی درمجموع 4000 دلار ارزش دارد. در نگاه اول، آلیس سود خوبی کرده، اما چه می‌شد اگر وی اصلا وجوه خود را در این استخر سپرده‌گذاری نمی‌کرد؟ او صاحب یک اتریوم و 1000 DAI بود که درمجموع 5000 دلار ارزش داشت.

در طرف دیگر، اگر نرخ تبدیل تغییر زیادی کند، تأمین‌کننده نقدینگی درصورتی‌که به‌سادگی توکن خود را در کیف پول خود نگه‌داری می‌کرد، درمقایسه با سپرده‌گذاری در یک استخر بازارساز خودکار، وضع بهتری می‌داشت. حتی با این وجود، استخرهایی مثل ETH/DAI در پروتکل یونی‌سواپ که کاملا در معرض زیان ناپایدار هستند، به لطف کارمزدهایی که برای معاملات دریافت می‌کنند، برای تأمین‌کنندگان نقدینگی سودآوری خوبی داشته‌اند.

شاید اطلاق نام «زیان ناپایدار» به این پدیده جای سوال داشته باشد زیرا تنها درصورتی زیان‌ها حذف می‌شوند که نسبت قیمت دوباره به همان مقدار ابتدایی بازگردد. به‌هرحال اگر وجوه خود را در نرخ متفاوتی برداشت کنید، زیان شما اصلا ناپایدار نخواهد بود! در برخی از موارد کارمزد معاملات که محل پاداش شماست، ضررها را جبران می‌کنند، اما مهم است که ریسک‌ها را درنظر داشته باشید.

بهتر است قبل از سپردن وجوه خود به استخرهای یک بازارساز خودکار، تحقیق شخصی خود را به‌دقت انجام دهید و مطمئن شوید که از عواقب زیان ناپایدار آگاه هستید.

جمع‌بندی

بازارساز خودکار در واقع شیرازه‌ی صنعت مالی غیرمتمرکز است. این پروتکل‌ها به هر فردی اجازه‌ می‌دهند تا بتوانند به‌صورت کارا و بدون عیب و نقص، بازارهایی را بسازند. با اینکه از برخی جنبه‌ها در مقایسه با صرافی‌های رایج که از دفتر سفارش استفاده می‌کنند، محدودیت‌هایی دارند، پیشرفتی و تحولی که با خود به بازار کریپتو آورده‌اند، کاملا بی‌بدیل است و با ماهیت فناوری بلاک چین سازگار است.

پروتکل‌های بازارساز خودکار هنوز در مراحل رشد اولیه به‌سر می‌برند. نمونه‌هایی که امروز در بازار رمز ارز مشاهده می‌کنیم، برای مثال یونی‌سواپ (Uniswap)، Curve و پنکیک‌سواپ (PancakeSwap) در طراحی بی‌نظیر هستند اما محدودیت‌های منحصر به خود را دارند. به احتمال زیاد در آینده‌ای نزدیک بازارسازهای خودکار با طراحی‌های مبتکرانه ظهور پیدا می‌کنند. این نسل نوظهور می‌تواند منجر به کارمزدهای کمتر، اصطکاک کمتر و در نهایت نقدینگی بهتری را برای تمام کاربران برنامه‌های غیرمتمرکز فراهم کند.

این مقاله صرفا برای اهداف آموزشی ارائه شده است و نباید به‌عنوان مشاوره‌ی تجاری و سرمایه‌گذاری از طرف کوین ایران و نویسندگانش قلمداد شود.

بازار ساز خودکار چیست؟ مزایا و معایت AMM

امروزه اگر در بازار ارزهای دیجیتال فعالیت دارید احتمالا نام بازار ساز خودکار به گوشتان خورده است. بازار ساز خودکار در واقع الگوریتمی است که در صرافی های غیر متمرکز استفاده می شود. همان طور که می دانید صرافی های ارز دیجیتال منابعی برای انجام معاملات و خرید و فروش ارزهای دیجیتال می باشند که به صورت متمرکز و غیر متمرکز وجود دارند. AMM در صرافی های غیر متمرکز کاربرد داشته و شرایطی فراهم می کند تا یک معامله انجام شود. AMM در صرافی های غیر متمرکز ارز دیجیتال نقش بسیار مهمی دارند و در واقع بدون استفاده از این الگوریتم امکان معامله وجود ندارد.

امروزه در حوزه ارزهای دیجیتال کمتر کسی وجود دارد که از AMM چیزی نداند. اگر شما نیز در بازار ارزهای دیجیتال فعالیت دارید و از صرافی های غیر متمرکز برای معاملات خود استفاده می کنید حتما این مقاله را تا پایان مطالعه کنید. در صرافی ارز دیجیتال بیستکس به مهم ترین نکات پیرامون AMM و کاربرد آن در صرافی های غیر متمرکز اشاره شده است.

بازار ساز خودکار چیست؟

همان طور که اشاره شد A MM یک الگوریتم به کار رفته در صرافی های غیر متمرکز ارز دیجیتال می باشد. بازار ساز خودکار در واقع یک الگوریتم ریاضی می باشد که برای معاملات بدون واسطه در صرافی های ارز دیجیتال غیر متمرکز بازار ایجاد می کند و شرایط انجام معامله را مهیا می کند. این الگوریتم مهم و به کار رفته در صرافی های غیر متمرکز به صورت خودکار با استفاده از مکانیسم عرضه و تقاضا قیمت دارایی ها را تعیین می کند و به کاربر این امکان را می دهد تا بدون ثبت سفارش معاملات خود را انجام دهد.

این الگوریتم مانند یک ربات عمل می کند. این الگوریتم وظیفه دارد تا به صورت لحظه به لحظه قیمت یک ارز را در برابر یک ارز دیگر مقایسه کند. این الگوریتم در حوزه ارزهای دیجیتال با نام AMM هم شناخته می شود. این الگوریتم که مانند یک ربات عمل می کند در صرافی های غیر متمرکز نقش اساسی دارد و دارای ویژگی های زیادی هم می باشد. در قسمت های بعد به کاربرد و ویژگی های این الگوریتم اشاره شده است.

ویژگی های بازار ساز خودکار به چه صورت است؟

در قسمت های قبل اشاره شد که بازار ساز خودکار ویژگی های زیادی دارد. این ویژگی ها باعث شده تا این الگوریتم به کار رفته در صرافی های غیر متمرکز ارز دیجیتال بسیار مهم و کاربردی شود. اگر به دنبال شناخت ویژگی های این الگوریتم هستید نگاهی به قسمت زیر بی اندازید تا با مهم ترین ویژگی های این الگوریتم آشنا شوید.

• تجارت غیر متمرکز
• نقدینگی عمیق
• کارایی بازار
• مقایسه لحظه به لحظه قیمت ارزهای دیجیتال با یک دیگر

کاربرد های بازار ساز خودکار

حال که با بازار ساز خودکار آشنا شدید احتمالا به دنبال کاربرد آن هستید. AMM در صرافی های غیر متمرکز کاربرد مهمی دارند.

همان طور که می دانید در صرافی های غیر متمرکز معاملات به صورت مستقیم انجام می شوند. به طور مثال شما ارز دیجیتال a را با ارزی به نام b در یک صرافی معامله می کنید. حال فردی دیگر در آن سوی معامله وجود دارد که این ارز را با شما معامله می کند که به این نوع معاملات تراکنش همتا به همتا گفته می شود. حال یکی از مهم ترین کاربرد های AMM ها این است که کاربر می تواند این الگوریتم را به عنوان یک همتا در نظر بگیرد و دیگر نیاز به یک شخص نیست و با این الگوریتم می توانید معامله کنید.

معایب بازار ساز خودکار چیست؟

در قسمت های قبل به مزایای AMM اشاره شد. این الگوریتم در کنار مزایایی که دارد دارای معایبی هم می باشد و چندان بی عیب نیست. در قسمت زیر مهم ترین معایب این الگوریتم ذکر شده اند.

• لغزش زیاد
• ضرر ناپذیر
• ریسک قرارداد هوشمند

بازار ساز خودکار کوینکس

کوینکس یکی از بهترین و امن ترین صرافی های ارز دیجیتال می باشد. همان طور که اشاره شد این الگوریتم در صرافی های غیر متمرکز کاربرد دارد. همان طور که می دانید کوینکس یک صرافی متمرکز می باشد. با توجه به این موضوع AMM در این صرافی کاربرد ندارد.

جدول اطلاعات

در جدول اطلاعات قسمت زیر به مهم ترین مسائل پیرامون بازار ساز خودکار اشاره شده است. هر کدام از این مواردی که در جدول اطلاعات به آن اشاره شده است از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می باشد.

موضوع	بازار ساز خودکار
بازار ساز خودکار چیست؟	یک الگوریتم ریاضی که برای معاملات بدون واسطه در صرافی های ارز دیجیتال غیر متمرکز بازار ایجاد می کند
AMM در کدام صرافی ها استفاده می شود؟	این الگوریتم تنها در صرافی های غیر متمرکز مورد استفاده قرار می گیرد.
معایب AMM چیست؟	لغزش پذیر بودن، ضرر ناپذیر، ریسک قرارداد هوشمند
مزایای AMM چیست؟	تجارت غیر متمرکز، کارایی بازار، نقدینگی عمیق

نکات مهم در خصوص بازار ساز خودکار amm

بازار ساز خودکار جزو اصلی ترین امور مالی در صرافی های غیر متمرکز هستند. با استفاده از این الگوریتم هر کسی می تواند بازاری به صورت یکپارچه ایجاد کند. در حال حاضر استفاده از این الگوریتم باعث تحول در صرافی های غیر بازار ساز خودکار AMM چه چیزی است؟ متمرکز شده است. یکی از بزرگ ترین مشکلات این صرافی ها نقدینگی بود که با اضافه شدن این الگوریتم این مشکل حل شده است.

بازار ساز خودکار amm در دیفای

به صورت کلی دیفای به تمامی سازمان ها و شرکت های غیر متمرکز گفته می شود. غیر متمرکز یعنی زیر نظر هیچ ارگان یا بخش دولتی نمی باشند مانند صرافی های غیر متمرکز که در قسمت های قبل گفته شد. در طول این مقاله اشاره شد که این الگوریتم در صرافی های غیر متمرکز کاربرد دارد. حال علاوه بر صرافی ها در تمامی دیفای ها نیز از این الگوریتم استفاده می شود.

استخر نقدینگی چیست و چگونه قابل استفاده است؟

استخر نقدینگی در واقع یک A MM می باشد. استخر نقدینگی با استفاده از قرارداد هوشمند به صورت خودکار سفارش خرید و فروش را براساس پارامتر هایی که از قبل مشخص شده اند به یک دیگر مرتبط می کند. بازار ساز خودکار تنها در صرافی های غیر متمرکز مانند یونی سوآپ مورد استفاده قرار می گیرد.

کاربران در این استخر ها می توانند توسط استراتژی سرمایه گذاری، سرمایه گذاری یا معامله کنند. همچنین با استفاده از این استخر های نقدینگی کاربر به جای معامله با شخص می تواند از توکن های موجود در استخر استفاده کند.

رابطه ضرر ناپایدار با بازار ساز خودکار amm چیست؟

در قسمت های قبل اشاره شد که ریسک معاملات در AMM زیاد است. ضرر ناپذیر بودن به این معناست که احتمال دارد کاربر خیلی ناگهانی با ضرر مواجه شود و به طور کلی هر چه نوسانات بیشتر باشد ضرر آن نیز بیشتر خواهد بود.

تا زمانی که توکن های واریز شده در استخر هستند در آن ها تغییر ایجاد نکنید زیرا امکان کاهش ضرر وجود دارد. در واقع کسانی که قبل از بازگشت قیمت ارزهای خود را برداشت می کنند همواره دچار ضرر خواهند شد.

زیان های غیر دائمی چه هستند؟

همان طور که از نام این عبارت پیداست زیان ها دائمی نیستند. منظور از زیان های غیر دائمی یعنی ممکن است کاربر در یک مقطع با زیان مواجه شود و پس از آن به سود برسد. این ضرر ها به عوامل مختلفی هم بستگی دارند که یکی از آن ها نوسانات می باشد.

AMM تنها در صرافی های غیر متمرکز کارایی دارد؟

در طول این مقاله بار ها اشاره شد که از این الگوریتم تنها در صرافی های غیر با توجه استفاده می شود. حال با توجه به این مورد الگوریتم AMM در صرافی هایی که به صورت متمرکز فعالیت دارند مورد استفاده قرار نمی گیرد. به صورت کلی AMM الگوریتمی برای سازمان های غیر متمرکز به شمار می رود.

سوالات متداول

بازار ساز خودکار یک الگوریتم ریاضی می باشد که در صرافی های غیر متمرکز به کار می رود و برای انجام معاملات کاربران به نوعی یک بازار برای انجام تراکنش را ایجاد می کند. در طول مقاله بازار ساز خودکار به صورت کامل معرفی شده است.

از معایب بازار ساز خودکار می توان به لغزش زیاد، ضرر ناپذیر و ریسک قرارداد هوشمند اشاره کرد.

تجارت غیر متمرکز، نقدینگی عمیق، کارایی بازار و مقایسه لحظه به لحظه قیمت ارزهای دیجیتال با یک دیگر مزایای این الگوریتم مهم به شمار می روند.

این الگوریتم تنها در صرافی های غیر متمرکز مانند یونی سوآپ مورد استفاده قرار می گیرد.

در واقع یکی از ویژگی های این الگوریتم ایجاد تراکنش همتا به همتا برای کاربر می باشد.

استخر نقدینگی در واقع یک بازار ساز خودکار می باشد که در صرافی های ارز دیجیتال استفاده می شود.

صرافی غیر متمرکز یعنی این صرافی ها زیر نظر هیچ سازمان یا دولتی نمی باشتد مانند صرافی یونی سوآپ و …

بازار ساز خودکار (AMM) چیست و چگونه کار می کند؟

بازارهای مالی غیرمتمرکز به دلیل توانایی آنها در حذف واسطه بین طرف های معامله کننده، مورد توجه بسیاری از کاربران قرار گرفته اند. یکی از بهترین‌های این عرصه، پروتکل سازنده بازار ساز خودکار (AMM) در این سیستم های تراکنش است.

هنگامی که Uniswap در سال 2018 راه اندازی شد، اولین پلتفرم غیرمتمرکز بود که با موفقیت از سیستم سازنده بازار ساز خودکار (AMM) استفاده کرد.

یک بازارساز خودکار (AMM) ، پروتکل زیربنایی است که تمام صرافی‌های غیرمتمرکز یا همان DEX را تامین می‌کند. DEX به کاربران کمک می‌کند تا با اتصال مستقیم آن‌ها بدون واسطه، ارزهای دیجیتال را مبادله کنند. به عبارت ساده تر، سازندگان بازار ساز خودکار (AMM) مکانیسم های معاملاتی مستقلی هستند که نیاز به مبادلات متمرکز و تکنیک های بازارسازی مرتبط را از بین می برند. در این مقاله از ارزکت، به بررسی این بازار ساز خودکار میپردازیم.

بازار ساز خودکار (AMM) چیست؟

یک بازارساز خودکار (AMM) فرآیند مورد نیاز، برای تامین نقدینگی جفت های معاملاتی در صرافی های متمرکز را تسهیل می کند. یک صرافی متمرکز بر عملیات معامله‌گران نظارت کرده و یک سیستم خودکار ارائه می‌کند که تضمین می‌کند سفارش‌های معاملاتی مطابقت دارند.

به عبارت دیگر، وقتی معامله گر A تصمیم می گیرد 1 بیت کوین را به قیمت 34000 دلار بخرد، صرافی اطمینان حاصل می کند که معامله گر B را پیدا می کند که مایل است 1 بیت کوین را با نرخ ارز ترجیحی معامله گر A بفروشد. به این ترتیب، صرافی متمرکز کم و بیش واسطه بین معامله‌گر A و معامله‌گر B است و وظیفه آن این است که فرآیند را تا حد امکان بدون نقص انجام دهد و سفارش‌های خرید و فروش کاربران را در زمانی بی‌سابقه مطابقت دهد.

سیستم‌های AMM پس از اجرای اولین بار توسط Shearson Lehman Brothers و ATD در اوایل دهه 1990 شروع به کار کردند. قبل از اختراع آنها، کتاب‌های سفارش توسط انسان‌هایی ایجاد می‌شد که به صورت دستی معاملاتی را با هدف افزایش نقدینگی بازار آغاز می‌کردند.

این رویکرد همچنین بازار ساز خودکار AMM چه چیزی است؟ دلیل برخی لغزش ها و تاخیر در کشف قیمت در بازارها بود. علاوه بر این، بازارسازان نیز به دستکاری بازار متهم شدند. هنگامی که بازار ساز خودکار (AMM) معرفی شد، تمام مشکلات ناشی از بازارسازان انسانی را حل کرد. اکنون، این نوع سیستم ها در صرافی های غیرمتمرکز مبتنی بر بلاک چین نیز معرفی شده اند.

در صرافی‌های غیرمتمرکز مبتنی بر AMM، دفتر سفارش سنتی با استخرهای نقدینگی جایگزین می‌شود که برای هر دو دارایی جفت معاملاتی در زنجیره از پیش تأمین مالی می‌شوند. نقدینگی توسط سایر کاربرانی که از طریق کارمزد معاملاتی بر اساس درصدی از استخر نقدینگی که ارائه می‌کنند، درآمد غیرفعال در سپرده خود نیز کسب می‌کنند.

یکی از صرافی های غیرمتمرکز که AMM را پیاده سازی کرده است Uniswap است. Uniswap یک صرافی غیرمتمرکز مبتنی بر اتریوم است که به کاربرانش اجازه می‌دهد نقدینگی را برای کسب درآمد غیرفعال یا تبادل بین دارایی‌های مختلف تامین کنند.

بازار ساز خودکار (AMM) چگونه کار می کنند؟

جفت‌های معاملاتی که معمولاً در یک صرافی متمرکز پیدا می‌کنید به‌عنوان «حوضه نقدینگی» منفرد در AMM وجود دارند. برای مثال، اگر می‌خواهید اتر را با تتر معامله کنید، باید یک استخر نقدینگی ETH/USDT پیدا کنید.

به جای استفاده از بازارسازان اختصاصی، هر کسی می تواند با سپرده گذاری هر دو دارایی موجود در استخر، نقدینگی را در اختیار این استخرها قرار دهد. به عنوان مثال، اگر می‌خواهید یک ارائه‌دهنده نقدینگی برای استخر ETH/USDT شوید، باید نسبت از پیش تعیین‌شده خاصی از ETH و USDT را واریز کنید.

هنگامی که سفارش‌های بزرگ در بازار ساز خودکار (AMM) ثبت می‌شوند، مقدار قابل‌توجهی از یک توکن حذف یا به یک استخر اضافه می‌شود، و این مورد می‌تواند باعث ایجاد اختلافات قابل توجهی بین قیمت دارایی در استخر و قیمت بازار آن (قیمتی که با آن در چندین صرافی معامله می‌شود) شود. به عنوان مثال، قیمت ETH در بازار ممکن است 3000 دلار باشد، اما در یک استخر، ممکن است 2850 دلار باشد زیرا شخصی مقدار زیادی ETH را به یک استخر اضافه کرده تا توکن دیگری را حذف کند.

استخر نقدینگی چیست؟

استخر نقدینگی، به این موضوع اشاره دارد که چگونه می توان یک دارایی را به یک دارایی دیگر، اغلب یک ارز فیات، بدون تأثیر بر قیمت آن در بازار تبدیل کرد. قبل از اینکه AMM ها وارد عمل شوند، نقدینگی یک چالش برای صرافی های غیرمتمرکز (DEX) در اتریوم بود. به عنوان یک فناوری جدید با رابط کاربری پیچیده، تعداد خریداران و فروشندگان کم بود، که به این معنی بود که یافتن افراد کافی برای تجارت به طور منظم دشوار بود.

این مورد، مشکل محدودیت نقدینگی را با ایجاد استخرهای نقدینگی و ارائه انگیزه به تامین کنندگان نقدینگی برای تامین دارایی های این استخرها برطرف می کند. هر چه دارایی‌ها در یک استخر بیشتر باشد و نقدینگی آن بیشتر باشد، تجارت در صرافی‌های غیرمتمرکز آسان‌تر می‌شود.

در بازار ساز خودکار (AMM)، به جای معامله بین خریداران و فروشندگان، کاربران با مجموعه‌ای از توکن‌ها معامله می‌کنند و در هسته آن، یک استخر نقدینگی یک ظرف مشترک از توکن ها است. کاربران استخرهای نقدینگی را با توکن عرضه می کنند و قیمت توکن های موجود در استخر با یک فرمول ریاضی تعیین می شود. با تغییر فرمول، استخرهای نقدینگی را می توان برای اهداف مختلف بهینه کرد.

هر کسی که به اینترنت متصل باشد و هر نوع توکن ERC-20 را در اختیار داشته باشد، می‌تواند با ارائه توکن‌ها به استخر نقدینگی AMM، به ارائه‌دهنده نقدینگی تبدیل شود. ارائه دهندگان نقدینگی معمولاً برای ارائه توکن به استخر، کارمزدی دریافت می کنند. این کارمزد توسط معامله گرانی که با استخر نقدینگی تعامل دارند پرداخت می شود. اخیراً، ارائه‌دهندگان نقدینگی همچنین توانسته‌اند از طریق آنچه به عنوان «کشاورزی بازده» شناخته می‌شود، بازدهی را در قالب توکن‌های پروژه به دست آورند.

سخن پایانی

در این مقاله از صرافی ارز دیجیتال ارزکت، به بررسی بازار ساز خودکار (AMM) و چگونگی کارکرد آن نیز پرداختیم. امید است این مطلب مورد توجهتان قرار گرفته باشد.

بازارساز خودکار (AMM) در ارزهای دیجیتال چیست و چگونه کار می‌کند؟

نحوه کار بازاریابان خودکار پیچیده تر از حد انتظار به نظر می رسد. در این مقاله توضیح خواهیم داد که بازارساز خودکار (AMM) چیست و چگونه کار می کند.

آیا تا به حال به این فکر کرده اید که معاملات در صرافی های غیرمتمرکز (DEX) چگونه پردازش می شوند و قیمت ها در این پلتفرم ها چگونه محاسبه می شوند؟ صرافی های غیرمتمرکز، بر خلاف صرافی های سنتی، از یک بازارساز خودکار (AMM) برای فعال کردن یک سیستم معاملاتی سیال برای ارائه استقلال، نقدینگی و اتوماسیون استفاده می کنند. برای درک بهتر مفهوم بازاریابی خودکار بازار ساز خودکار AMM چه چیزی است؟ و نحوه عملکرد این سیستم ها در صرافی های غیرمتمرکز با ما همراه باشید.

بازارسازی چیست؟

قبل از اینکه به مسائل فنی خودکارسازی بازارسازان بپردازیم، مهم است که بدانیم چگونه یک بازار از دیدگاه مالی ایجاد کنیم. همانطور که در Kevin Marketup توضیح داده شد، بازاریابی همانطور که از نامش پیداست به فرآیندی اطلاق می شود که در تعیین قیمت دارایی ها و در عین حال تامین نقدینگی در بازار نقش دارد. به عبارت دیگر، بازارساز نقدینگی مورد نیاز برای دارایی های مالی را ایجاد می کند.

این سیستم ها همچنین باید راهی برای پاسخگویی به درخواست های خرید و فروش معامله گران بیابند که به نوبه خود در تعیین قیمت دارایی مورد نظر نقش دارند. به عنوان مثال، یک صرافی بیت کوین از یک دفترچه سفارش و یک سیستم تطبیق سفارش برای تسهیل روند معاملات این ارز دیجیتال استفاده می کند. در این نوع صرافی سنتی، قیمت هایی که معامله گران می خواهند بیت کوین بخرند و بفروشند، ثبت و در دفترچه سفارش نمایش داده می شود.

بازاریابی همانطور که از نامش پیداست به فرآیندی اطلاق می شود که در تعیین قیمت دارایی ها و در عین حال تامین نقدینگی در بازار نقش دارد.

از سوی دیگر، سیستم تطبیق سفارش، سفارشات خرید و فروش را مطابقت داده و تسویه حساب آنها را انجام می دهد. در هر زمان، آخرین قیمتی که بیت کوین با آن خریداری شده است به صورت خودکار به عنوان قیمت بازار دارایی دیجیتال نمایش داده می شود. در برخی موارد که طرف مقابل نقدینگی کافی برای معامله ندارد، گفته می شود که بازار مستعد لغزش است. لغزش زمانی اتفاق می‌افتد که پردازش حجم زیادی از یک سفارش باعث افزایش یا کاهش قیمت یک دارایی می‌شود.

برای کاهش این امر، برخی از صرافی‌های ارز دیجیتال از خدمات معامله‌گران حرفه‌ای در قالب کارگزاران، بانک‌ها و سایر سرمایه‌گذاران نهادی برای تامین نقدینگی مستمر استفاده می‌کنند. این تأمین‌کنندگان نقدینگی با ارائه سفارش‌های پیشنهادی که مطابق با سفارش‌های معامله‌گران است، اطمینان می‌دهند که همیشه یک طرف مقابل برای معامله وجود خواهد داشت. فرآیند تامین نقدینگی همان چیزی است که ما به آن «بازاریابی» می گوییم. همچنین به موسساتی که نقدینگی لازم در این زمینه را تامین می کنند، «بازارساز» می گویند.

اکنون که فهمیدید بازاریابی چیست، درک عملکرد یک بازاریاب خودکار آسان تر است.

بازارساز خودکار چیست؟

با توجه به توضیحات بالا مشخص می شود که بازارسازان ارزهای دیجیتال به صورت شبانه روزی در حال تلاش برای ارائه نوسانات قیمت به منظور کاهش نوسانات قیمت هستند. اما اگر راهی برای دموکراتیک کردن فرآیند وجود داشته باشد تا یک فرد معمولی بتواند به عنوان یک بازاریاب عمل کند، چه؟ اینجاست که بازاریابان خودکار وارد عمل می شوند.برخلاف مبادلات متمرکز در پروتکل‌های معاملاتی غیرمتمرکز، کتاب‌های سفارش و سیستم‌های تطبیق سفارش و مؤسسات مالی که به عنوان بازاریاب عمل می‌کنند حذف شده‌اند. این نوع صرافی های غیرمتمرکز عبارتند از Curve، Sushi، Uni-Swap و Balancer. هدف صرافی ها حذف ورودی های شخص ثالث است تا کاربران بتوانند مستقیماً از طریق کیف پول شخصی خود تراکنش ها را انجام دهند. بنابراین اکثر فرآیندها در این پلتفرم ها بر اساس قراردادهای هوشمند اجرا و کنترل می شوند.

برخلاف مبادلات متمرکز در پروتکل‌های معاملاتی غیرمتمرکز، کتاب‌های سفارش و سیستم‌های تطبیق سفارش و مؤسسات مالی که به عنوان بازاریاب عمل می‌کنند حذف شده‌اند.

به عبارت دیگر، بازاریاب خودکار به معامله گران اجازه می دهد تا با قراردادهای هوشمندانه برنامه ریزی شده برای فعال کردن نقدینگی و کشف قیمت ها تعامل داشته باشند. در حالی که این مفهوم مفهوم AMM را بیان می کند، فرآیندها و سیستم های اساسی آن را توضیح نمی دهد.

نحوه کار بازاریابان خودکار

اول از همه، باید در نظر داشته باشید که بازاریابان خودکار از فرمول های ریاضی از پیش تعریف شده برای کشف و حفظ قیمت ارزهای دیجیتال جفت شده استفاده می کنند. همچنین توجه داشته باشید که بازاریاب خودکار به هر کسی اجازه می دهد نقدینگی مورد نیاز برای دارایی های جفت شده را فراهم کند. اما این پروتکل به هر کسی اجازه می دهد تا یک تامین کننده نقدینگی (LP) باشد.

برای توضیح بیشتر این نکته، اجازه دهید مبادله یونی را به عنوان یک مطالعه موردی در نظر بگیریم. این پروتکل از معادله محبوب X * Y = K استفاده می کند. در این معادله X نشان دهنده مقدار دارایی A و Y نشان دهنده ارزش دارایی B و K یک مقدار ثابت است. بنابراین، صرف نظر از تغییرات واحد پول دارایی های A و B، نتیجه آنها همیشه برابر با یک ارزش ثابت است.

توجه داشته باشید که معادله ذکر شده تنها یکی از فرمول های موجود برای بالانس در AMM است. پلتفرم متعادل کننده از فرمول پیچیده تری استفاده می کند که به پروتکل اجازه می دهد تا حداکثر هشت توکن را در یک استخر جمع آوری کند.

همانطور که در مورد سوآپ یونی و متعادل کننده دیدیم، اگرچه راه های مختلفی برای خودکارسازی بازار وجود دارد، اما واقعیت این است که پلتفرم های مورد بحث برای عملکرد صحیح و حذف احتمال لغزش نیاز به نقدینگی دارند. بنابراین، این پروتکل ها بخشی از کمیسیون تولید شده توسط استخرهای نقدینگی و توکن های دولتی را برای ایجاد انگیزه در ارائه دهندگان نقدینگی فراهم می کند. به عبارت دیگر، هنگامی که برای راه اندازی صندوق نقدی پول جمع آوری می کنید، بخشی از کارمزد تراکنش را دریافت خواهید کرد.

این پروتکل ها بخشی از کمیسیون تولید شده توسط استخرهای نقدینگی و توکن های دولتی را برای ایجاد انگیزه در ارائه دهندگان نقدینگی فراهم می کند.

پس از سرمایه گذاری، رمزهایی از ارائه دهنده نقدینگی دریافت خواهید کرد که نشان دهنده سهم شما از نقدینگی سپرده شده در یک استخر است. این توکن ها همچنین به شما این امکان را می دهند که برای کارمزد تراکنش به عنوان درآمد غیرفعال واجد شرایط شوید.این توکن ها را می توان در پروتکل های دیگری که از آنها برای افزایش سطح درآمد پشتیبانی می کند، سپرده گذاری کرد. برای برداشت نقدینگی خود از استخر، باید توکن های سپرده خود را تحویل دهید.

نکته دیگری که باید در مورد بازاریابان خودکار بدانید این است که این سیستم ها برای آربیتراژورها نیز ایده آل به نظر می رسند. اگر با این اصطلاح آشنا نیستید، باید اشاره کنیم که آربیتراژورها از ناکارآمدی در بازارهای مالی سود می برند. به عبارت دیگر، داوران دارایی های دیجیتال را با قیمت کمتری نسبت به صرافی خریداری می کنند و بلافاصله آن ها را در پلتفرم دیگری با قیمت بالاتر می فروشند. در واقع آربیتراژورها از تفاوت قیمت ارزهای دیجیتال در صرافی های مختلف بهره می برند. هر گاه بین قیمت توکن های ادغام شده و نرخ مبادله بازارهای خارجی تفاوت وجود داشته باشد، داوران می توانند تا رفع ناکارآمدی بازار این توکن ها را خریداری یا بفروشند.

از‌دست‌دادن دائمی

اگرچه بازارسازان خودکار بازده قابل توجهی را برای ارائه دهندگان نقدینگی ایجاد می کنند، اما خطراتی وجود دارد. شایع ترین خطر در این فرآیند، خطر از دست دادن دائمی است. این پدیده زمانی رخ می دهد که نسبت قیمت دارایی ها در استخر نقدینگی تغییر کند. ارائه دهندگان نقدینگی که وجوهی را در استخرهای آسیب دیده سپرده گذاری کرده اند به طور خودکار متحمل زیان دائمی می شوند. هرچه تغییر نسبت بازار ساز خودکار AMM چه چیزی است؟ قیمت بیشتر باشد، مقدار وارد شده به تامین کننده نقدینگی بیشتر است.

با این حال، این ضرر به دلیلی ناپایدار نامیده می شود. وقتی استخر نسبت قیمت را تغییر می‌دهد، تا زمانی که توکن‌های سپرده را دریافت نکنید، ضرر همچنان می‌تواند کاهش یابد. زمانی که قیمت توکن ها به سطحی که در ابتدای دوره سپرده گذاری بود، برسد، زیان حذف خواهد شد. افرادی که وجوه خود را قبل از بازگرداندن قیمت برداشت می کنند، متحمل ضرر دائمی می شوند. البته ممکن است درآمدهای دریافتی از طریق کارمزد تراکنش ها پوشش این زیان ها را بدهد.

نتیجه

در سال‌های اخیر، سازندگان خودکار بازار ثابت کرده‌اند که سیستم‌های نوآورانه‌ای را برای فعال کردن مبادلات غیرمتمرکز ارائه می‌دهند. در این زمان، شاهد ظهور تعداد زیادی از صرافی های غیرمتمرکز بوده ایم که به هیجان زیاد و دائمی مالی غیرمتمرکز منجر شده است. البته این بدان معنا نیست که رویکرد مبادله غیرمتمرکز کامل است. باید دید با وجود پیشرفت های اخیر در این زمینه، آینده پلتفرم های غیرمتمرکز چگونه پیش خواهد رفت.