بازارهای مالی براساس نوع دارایی

بازار مالی به بازاری گفته می‌شود که افراد حقیقی و حقوقی در این مکان به معامله اوراق مالی (مانند سهام، اوراق قرضه)، کالا و دارایی‌های عوض دار می‌پردازند. این معامله‌ها با هزینه پایین و با قیمت‌هایی که بر مبنای عرضه و تقاضا هستند صورت می‌گیرد. این بازارها دارای مزایای زیادی می‌باشند و باعث یک سرمایه‌گذاری مطمئن و پرسود می‌شود. بازارهای مالی به دو دسته بازارهای عمومی و بازارهای اختصاصی تقسیم می‌شود که هر کدام کالاهای خاصی را پوشش می‌دهند.

بازارهای مالی و طبقه بندی آن ها

جمله زیبایی که امروز قصد بازارهای مالی براساس نوع دارایی داریم جلسه آموزشی خود را با آن آغاز کنیم از وارن بافت است که می­گوید در دنیای کسب و کار موفق­ترین افراد کسانی هستند که به کاری که عاشقش هستند مشغول­ اند. پس امیدوارم همگی با عشقی که به آموختن مطالب مرتبط با بازارهای مالی بخصوص بازار سرمایه دارید بهترین نتیجه­ ها را از آن بگیرید.

امروز مختصراً در ارتباط با مکانیزم فعالیت بازارهای مالی و طبقه ­بندی این بازارها از دیدگاه­های مختلف مطالبی را خدمت شما عزیزان ارائه می­کنیم، زیرا از آنجا که سرمنشا بازار سرمایه، بازارهای مالی است، شناخت مختصری از این بازارها برای ورود به بازار بورس لازم میباشد.

بازارهاي مالي:

اگر بخواهیم تعریف ساده ای از بازارهای مالی داشته باشیم ابتدا باید این کلمه را به دو بخش بازار و مالی تفکیک کنیم تا با تعریف ساده از هر یک از این بخش ­ها بتوانیم به خوبی عملکرد بازارهای مالی را درک کنیم.

بر همین اساس برای شناخت بهتر بازار لازم است که به مکانسیم فعالیت بازارها اشاره­ ای داشته باشیم. به طور کلی در علم اقتصاد، مکانسیم فعالیت هر بازار؛ بر مقابل هم قرار دادن دو طرف معامله یعنی خریداران و فروشندگان استوار است تا آنها بتوانند به سادگی یکدیگر را پیدا کنند؛ بنابراین بازارها نقش تسهیل کننده معاملات را بر عهده دارند.

حالا با تعریف ساده­ای که از بازار ارائه دادیم، به سراغ تعریفی برای قسمت مالی این بحث می ­رویم. اگر کل سیستم اقتصادی یک کشور را به دو بخش واقعی و مالی تقسیم کنیم؛ پس می­ توایم برای این دو بخش به ترتیب دارایی­ های واقعی و دارایی ­های مالی را متصور شویم.

حال تفاوت دارايي­هاي مالي با دارايي­هاي واقعي در چیست؟ این تفاوت در ماهیت آنهاست به طوری که دارايي ­هاي واقعي ماهيت فيزيكي و قابل لمس دارند مانند اتومبيل، املاك ومستغلات، وسايل منزل و… ولی در دارایی­ های مالی ماهیت یا جنبه فیزیکی وجود ندارد.

مطلبی که بیان آن در اینجا به فهم بهتر بحث کمک می­کند، این است که از ديدگاه اقتصادي خريد دارايي­هاي مالي نسبت به خريد دارايي­ هاي واقعي مزیت دارد؛ زیرا كه اولاً دارايي واقعي عموماً كالاي مصرفي هستند که اغلب جنبه پس ­انداز و سرمايه ­گذاري ندارند و دوم اينكه اگر خريد این دارايي­ها (واقعي) به منظور سرمایه ­گذاری انجام پذیرد، ارزش افزوده­اي برای اقتصاد ايجاد نمي­كند و بلااستفاده نگه داشتن آنها به اميد گرانترشدن در آينده به معناي بلااستفاده نگه داشتن منابع كشور تلقی می­شود.

حالا با توجه به اینکه متوجه شدیم بخش مالی یک اقتصاد آن بخشی از اقتصاد است که در آن وجوه، سرمایه و اعتبارات از طرف صاحبان پول و سرمایه به طرف متقضیان این وجوه جریان می ­یابد، پس می­توانیم مفهوم ساده­ ای از بازارهای مالی را اینگونه بیان کنیم:

بازارهای مالی، بازارهايي هستند كه درآنها دارايي ­هاي مالي (دارايي­هاي كاغذي مانند سهام و اوراق ­قرضه که ارزش آنها به ارزش توليدات وخدمات ارايه شده توسط شركت­هاي منتشركننده آنها وابسته است) مورد مبادله قرار می­گیرد .

تا اینجای بحث بازارهای مالی به خوبی تفهیم گردید، حالا اگر بخواهیم انواع مختلفی از بازارهای مالی را به صورت تفکیکی بشناسیم باید این نکته را بدانیم که انواع مختلفی از بازارهای مالی وجود دارند که ویژگی‌های آن‌ها به دارایی‌های مالی که در آن مبادله می‌شوند و نیازهای شرکت‌کنندگان مختلف بازار بستگی دارد.

بنابراین در حالت کلی می­توان بازار مالی را براساس ماهیت مبادلات و همچنین میزان رشد آنها در اقتصاد تقسیم­ بندی نمود.

از آنجا که پرداختن به کلیه انواع بازارهای مالی بحث ما را به درازا خواهد کشاند، در ادامه دو نمونه اصلی از طبقه­بندی بازارهاي مالي در اقتصاد را براساس معيارهاي مختلف شرح می­دهیم:

طبقه بندي بازارهای مالی بر اساس سررسيد حق مالي:

الف) بازار پول: اوراق­ بهاداري كه زمان سررسيد آنها كمتر از يكسال است در بازار پول مبادله مي­شوند؛ بنابراین در این بازار بانك­ها و صرافي­ها فعاليت دارند.

ب) بازار سرمايه: اوراق­ بهاداري كه زمان سررسيد آنها بيش از يكسال باشد در بازار سرمایه دادوستد مي­شوند. بازار سرمایه، تسهیل کننده فرآیند خرید و فروش ابزارهای مالی (اسناد خزانه، اوراق تجاری و گواهی سپرده) است که شاخص‌ترین ابزار مالی این بازار با نام اوراق سهام شناخته می‌شود. بازار سرمايه نيز عمدتاً بورس اوراق بهادار را شامل مي­شود.

طبقه بندي بازارهای مالی براساس مرحلة انتشار:

الف) بازار اوليه: اوراق بهاداري كه براي اولين بار توسط دولت و يا شركت­ها منتشر مي­شود، در اين بازار پذيره­ نويسي مي­شوند. نماد بازار اولیه در ایران، بانک می­باشد.

ب) بازار ثانويه: اوراق ­بهاداري كه در بازار اوليه پذيره­ نويسي شده ­اند، در بازار ثانویه مورد داد و ستد مجدد قرار مي­ گيرند و نماد آن دركشور ما بازار بورس اوراق­ بهادار است. بنابراین بازار بورس بازار ثانويه است ، به بیان دیگر در بورس شركتي تاسيس نمي­شود و فقط سهام شركت­هاي پذيرفته شده كه قبلا تاسيس شده و چند سال فعاليت كرده­ اند، مورد معامله قرار مي­گيرد.

تا اینجای بحث با مفهوم بازار مالی و طبقه­ بندی این بازار آشنا شدیم، حالا برای اینکه مکانسیم بازارهای مالی بتواند به درستی و کارا نقش خود را ایفا کند به واسطه­ های مالی نیاز دارد.

واسطه­ هاي مالي:

تمام شركت­ها و فعالين بازارهاي مالي را در تسهیل فرآیند انجام معاملات در این بازار نقش دارند ، واسطه­ هاي مالي می ­نامند. به طور كلي مي­توان واسطه ­هاي مالي را به 3 دسته کلی طبقه­ بندي كرد :

1- واسطه­ هاي مالي پولی یا بانكي:

الف) بانك مركزي

ب) ساير نهادهاي بانكي

ج) بانك­هاي سپرده پذير

2– واسطه­ هاي مالي غيرپولي:

الف) شركتهاي بيمه

ب) شركتهاي سرمايه­گذاري

ج) صندوق بازنشستگي و احتياطي

د) اتحاديه­هاي اعتباري

ر) سازمان­هاي وام و پس­ انداز، صندوق ­هاي پس­ انداز با هدف­هاي خاص

ز) شركتهاي تامين مالي ( مجموعه­ اي از واسطه ­هاي مالي كه در اعطاي وام به بنگاه­ها و مصرف­كنندگان تخصص دارند).

ه) شركت­هاي اجارة بلندمدت (شركتهايي هستند كه دارايي­هاي بادوام و ملموس نظير ماشين ­آلات را خريداري مي­كنند و آنها را به شكل اجاره در اختيار افراد حقيقي و حقوقي قرار مي دهند).

3- ساير موسسات ارائه­ كننده خدمات مالي:

الف)كارگزاران بورس اوراق بهادار

ب)دلالان بورس اوراق بهادار

ج) بانك­ هاي سرمايه­ گذار (سازمان­ هايي هستند كه اعتبارات ميان­مدت و بلندمدت در اختيار وام گيرندگان مي ­گذارند. اين بانك­ها انتشار سهام و اوراق قرضة جديد دولتي را تعهد مي­كنند) .

د)بانكهاي رهني (فعاليتي مشابه بانك­هاي سرمايه ­گذاري دارند. اين بانكها اوراق ­بهادار رهني ناشي از ساخت خانه­ ها و مجتمع ­هاي مسكوني جديد و بنگاه­ هاي تجاري را به دست مي­ آورند و آنها را نزد وام دهندگان بلندمدت مانند شركتهاي بيمه، صندوقهاي بازنشستگي و بانكهاي پس انداز به وديعه مي­گذارند).

بحث بازارهای مالی را در اینجا با این نکته به پایان میرسانیم که بازار سرمایه یکی از مهمترین ارکان بازارهای مالی است که بین سرمایه­گذران حقیقی یا حقوقی که سرمایه­های خرد یا کلان دارند و افرادی که متقاضیان سرمایه هستند مانند شرکت­ها، دولت و…، پل ارتباطی ایجاد می‌کند. همچنین این بازار برای عملکرد اقتصادی امری حیاتی محسوب می­گردد؛ زیرا این بازار نقش مهمی در به کارگیری سرمایه­ ها، با هدف توسعه‌ی تجارت و صنعت دارد.

معرفی بازارهای مالی و انواع آن

بازارهای مالی به طور گسترده ای به هر بازاری که تجارت اوراق بهادار در آن رخ دهد، گفته می‌شود، از جمله بازار سهام، بازار اوراق قرضه، بازار فارکس و بازار مشتقات و غیره اشاره دارند. بازارهای مالی برای عملکرد روان اقتصاد سرمایه داری بسیار حیاتی است.

درک بازارهای مالی

بازارهای مالی با تخصیص منابع و ایجاد نقدینگی برای مشاغل و کارآفرینان نقشی اساسی در تسهیل عملکرد روان اقتصاد سرمایه داری دارند. بازارها تجارت و خرید منابع مالی خود را برای خریداران و فروشندگان آسان می‌کنند. بازارهای مالی محصولات اوراق بهادار را ایجاد می‌کنند که بازدهی را برای کسانی که بودجه مازاد دارند (سرمایه گذاران/وام دهندگان) فراهم می‌کند و این وجوه را در دسترس کسانی قرار می‌دهد که به پول اضافی نیاز دارند (وام گیرندگان).

بازار سهام فقط یک نوع بازار مالی است. بازارهای مالی با خرید و فروش انواع مختلفی از ادوات مالی از جمله سهام، اوراق قرضه، ارز و مشتقات حاصل می‌شوند. بازارهای مالی تا حد زیادی به شفافیت اطلاعاتی اعتماد میکنند تا مطمئن شوند که بازارها قیمت های کارآمد و منD8سبی را تعیین می‌کنند. قیمت های بازار اوراق بهادار به دلیل وجود نیروهای اقتصادی کلان مانند مالیات، نمی‌تواند نشان دهنده ارزش اصلی آنها باشد.

برخی از بازارهای مالی هستند با فعالیت کم و برخی دیگر مانند بورس اوراق بهادار نیویورک (NYSE) روزانه تریلیون دلار اوراق بهادار تجارت می‌کنند. بازار سهام یک بازار مالی است که سرمایه گذاران را قادر به خرید و فروش سهام شرکت های تجاری عمومی می‌کند. بازار سهام اصلی جایی است که در آن سهام جدید به نام عرضه اولیه (IPO) به فروش می‌رسد. هرگونه معامله پس از آن سهام در بازار ثانویه اتفاق می‌افتد، جایی که سرمایه گذاران اوراق بهاداری را که قبلاً مالک آنها بودند را خریداری می‌کنند و یا می‌فروشند.

مهم: قیمت اوراق بهادار مورد معامله در بازارهای مالی ممکن است لزوماً ارزش ذاتی واقعی آنها را نشان ندهد.

نکات کلیدی

• بازارهای مالی به طور گسترده ای به هر بازاری که تجارت اوراق بهادار در آن اتفاق می‌افتد اشاره دارند.
• انواع مختلفی از بازارهای مالی وجود دارد، از جمله بازارهای فارکس، پول، سهام و اوراق قرضه و غیره .
• بازارهای مالی با انواع و اقسام اوراق بهادار تجارت می‌کنند و برای عملکرد روان جامعه سرمایه داری بسیار مهم هستند.

انواع بازارهای مالی

بازارهای فرابورس

بازار فرابورس (OTC) یک بازار غیرمتمرکز است؛ به این معنی که مکان فیزیکی ندارد و تجارت به صورت الکترونیکی انجام می‌شود. و در آن شرکت کنندگان در بازار بدون واسطه مستقیماً اوراق بهادار را بین دو طرف معامله می‌کنند. یک بازار فرابورس، مبادله سهام قابل معامله عمومی را که در Nasdaq ،NYSE، یا بورس اوراق بهادار آمریکا فهرست نشده اند انجام می‌دهد. به طور کلی شرکت هایی که در بازارهای فرابورس تجارت می‌کنند از شرکت هایی که در بازارهای اصلی تجارت می‌کنند کوچک تر هستند، زیرا بازارهای فرابورس به مقررات کمتری نیاز دارند و هزینه استفاده آنها کمتر است.

بازارهای اوراق قرضه

اوراق قرضه اوراق بهاداری است که در آن سرمایه گذار برای مدت مشخصی با نرخ بهره از پیش تعیین شده، وام می‌گیرد. ممکن است شما اوراق قرضه را توافقی بین وام دهنده و وام گیرنده بدانید که شامل جزئیات وام و پرداخت های آن است. اوراق قرضه توسط شرکت های بزرگ و همچنین توسط شهرداری ها، ایالت ها و دولت های مستقل برای تأمین اعتبار پروژه ها و عملیات صادر می‌شود. به عنوان مثال، بازار اوراق بهادار اوراق بهاداری مانند سفته و اسکناس چاپ شده توسط خزانه داری ایالات متحده را به فروش می‌رساند. بازار اوراق قرضه را بازار بدهی، اعتبار یا درآمد ثابت نیز می‌نامند.

بازارهای پول

به طور معمول بازارهای پول، با کالاهایی با سررسید کوتاه مدت با نقدینگی زیاد (کمتر از یک سال) تجارت می‌کنند و با درجه بالایی از ایمنی و بازده نسبتاً کم بهره می‌گیرند. در سطح عمده فروشی، بازارهای پول معاملات زیادی را بین نهادها و بازرگانان انجام می‌دهند. در سطح خرده فروشی، آنها شامل صندوق های سرمایه گذاری دوجانبه بازار پول هستند که توسط سرمایه گذاران منفرد خریداری شده و حساب های بازار پول که توسط مشتریان بانک افتتاح شده است. افراد همچنین ممکن است با خرید گواهی سپرده کوتاه مدت (سی دی)، سفته های شهرداری یا اسناد خزانه داری ایالات متحده و سایر مثال ها در بازارهای پول سرمایه گذاری کنند.

بازار مشتقات

مشتق قراردادی است بین دو یا چند طرف که ارزش آنها بر اساس دارایی مالی توافق شده (مانند اوراق بهادار) یا مجموعه دارایی ها (مانند یک شاخص) مشخص می‌شود. مشتقات، اوراق بهادار ثانویه ای هستند که ارزش آنها صرفاً از ارزش اوراق بهادار اصلی که با آنها مرتبط هستند، حاصل می‌شود. به خودی خود مشتق بی ارزش است. بازار مشتقات بجای معامله مستقیم سهام، در معاملات آتی و اختیارات و سایر محصولات مالی پیشرفته معامله می‌کنند که ارزش خود را از ادوات اساسی مانند اوراق قرضه، کالاها، ارزها، نرخ بهره، شاخص های بازار و سهام می‌گیرند.

بازار فارکس

بازار فارکس (ارزی) بازاری است که در آن شرکت کنندگان می‌توانند ارزهای خود را خریداری، فروش و مبادله کنند و همچنین در معاملات پر خطر نیز شرکت کنند. به همین ترتیب، بازار فارکس بیشترین نقدینگی را در بازار جهان دارد، زیرا پول نقد بیشترین نقدینگی را در سرمایه دارد. بازار ارزی بیش از ۵ تریلیون دلار معامله در روز انجام می‌دهد که بیش از مجموع بازارهای آتی و سهام است. مانند بازارهای فرابورس، بازار فارکس نیز غیرمتمرکز است و از یک شبکه جهانی رایانه و واسطه از سراسر جهان تشکیل شده است. بازار فارکس از بانک ها، شرکت های تجاری، بانک های مرکزی، شرکت های مدیریت سرمایه گذاری، صندوق های تامینی و کارگزاران و سرمایه گذاران خرده فروشی فارکس تشکیل شده است.

بورس چیست و چگونه می‌توانیم در این بازار سرمایه‌گذاری کنیم؟

شاید برای شما هم این سوال پیش آمده است که بورس چیست باید بگوییم اندیشه‌ی ایجاد بورس زمانی شکل گرفت که عده‌ای از بازرگانان اروپایی از فعالیت‌های تجاری خود ضرر کردند. بنابراین به فکر راه حلی افتادند تا به وسیله‌ی آن بتوانند جلوی این ضرر را بگیرند و یا آن را به حداقل برسانند.

نتیجه آن شد که تعدادی از بازرگانان عده ای را در فعالیت های خود شریک کردند تا با این روش سود و زیان احتمالی را با آن‌ها تقسیم کنند. این تجربه موفقیت آمیز بود لذا به تدریج هر تاجری سعی می کرد تا فعالیت های تجاری خود را با این روش ادامه دهد. به خصوص که این روش برای افرادی که فعالیت‌های بزرگ اقتصادی انجام می دادند بسیار مطلوب‌تر بود.

رفته‌رفته این تجربه قانونمند شد و به تشکیل شرکت‌های سهامی تبدیل گردید. اولین تجربه مربوط به تشکیل یک شرکت سهامی در کشور روسیه بود که در سال ۱۳۵۳ میادی تصمیم گرفت کالاهایی را بدون این که آفریقا را دور بزند، از شمال اروپا به شرق آسیا و چین ببرد و این کاری بود که بازارهای مالی براساس نوع دارایی احتمال ضرر در آن بیشتر بود. برای انجام این کار عده‌ای از تجار سرمایه‌ی لازم را تأمین کردند و هر کس به نسبت سرمایه‌ی خود در سود و زیان شرکت شریک شد و این کار با موفقیت صورت گرفت.

بورس چیست و چگونه می‌توانیم در این بازار سرمایه‌گذاری کنیم؟

بعدها با گسترش مبادلات در اروپا به سرمایه‌های زیادتر و شرکای بیشتری نیاز شد. برای این کار نیاز به مراکزی بود تا بتوان بین سرمایه‌گذاران و سرمایه پذیران رابطه برقرار کرد. چنین مراکزی تأسیس شدند و بورس نام گرفتند. اولین بورس دنیا در قرن هفدهم بازارهای مالی براساس نوع دارایی میلادی در شهر آمستردام هلند تشکیل شد و امروز اکثر کشورهای جهان دارای بازار بورس هستند. در ایران نیز در سال ۱۳۴۵ قانون تشکیل بورس به تصویب رسید و از ۱۵ بهمن ماه سال ۱۳۴۶ آغاز به کار کرد.

بورس کلمه‌ای فرانسوی است و معنای آن در زبان فرانسه کیف پول می‌باشد. تاریخچه پیدایش واژه بورس هم به قرن پانزدهم میلادی بازمی‌گردد. در آن زمان، بازرگانان و کسبه‌ شهری به نام بورُوژ (Bruges) در شمال غربی بلژیک، در میدانی به نام تِربورس (TerBeurze) در مقابل خانه‌ بزرگ‌زاده‌ای به نام «واندِر بورس» جمع می‌شدند و به خرید و فروش کالاهای خود بر اساس حراج می‌پرداختند. از آن تاریخ به بعد مکان‌هایی که مردم در آنجا به حراج کالا مبادرت می‌کردند و به‌تدریج شکل توسعه‌یافته‌تر و مسقف به خود گرفت، بورس می‌گفتند.

فلسفه کلیدی شکل‌گیری بازار بورس در جهان، تجمیع سرمایه و تأمین مالی شرکت‌ها و پروژه‌های آن‌ها در قالب یک سیستم بازار منسجم، قانونمند، پیوسته و شفاف است. مبنای اساسی تشکیل این بازارها همان مفهوم اولیه و ساده شراکت، تقسیم سود و زیان احتمالی میان شرکا است.

تاریخه بورس در ایران

مطالعات اولیه درباره تأسیس بورس در ایران، به سال ۱۳۱۵ هجری‌ شمسی برمی‌گردد. در این سال، فردی بلژیکی به نام «ران لوترفِلد» پس از انجام مطالعات گسترده درباره‌ تأسیس بورس در ایران، اساسنامه‌ داخلی بورس را تهیه و به مسئولان ایرانی ارائه کرد، اما با توجه به شرایط آن زمان و وقوع جنگ جهانی دوم، عملاً موضوع بررسی و تأسیس بورس در ایران بیش از ۲۵سال به تأخیر افتاد.

در سال ۱۳۴۱، کمیسیونی در وزارت بازرگانی و با حضور نمایندگان وزارت دارایی، وزارت بازرگانی و بانک توسعه‌ صنعتی و معدنی ایران تشکیل و موافقت‌‌نامه‌ اولیه تأسیس بورس سهام در این کمیسیون، تنظیم شد. در اواخر همان سال یعنی سال ۴۱، هیئتی از بورس بروکسل به سرپرستی دبیر کل این بورس برای مشارکت در راه‌اندازی بورس ایران، به کشورمان دعوت شدند و بالاخره پس از چهار سال، در سال ۱۳۴۵ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار در مجلس تصویب و برای اجرا از سوی وزارت اقتصاد به بانک مرکزی ابلاغ شد. حدود یک سال بعد از ابلاغ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار، در پانزدهم بهمن‌ماه سال ۱۳۴۶، بورس اوراق بهادار تهران با انجام چند معامله بر روی سهام بانک توسعه‌‌‌‌‌‌‍ صنعتی و معدنی که بزرگ‌ترین مجتمع واحدهای تولیدی و اقتصادی در آن تاریخ به شمار می‌رفت، به‌طور رسمـی فعالیت خود را آغاز کـرد.

بازار بورس چیست؟

برای شناخت و فهمیدن این موضوع که واقعاً بازار بورس چیست و آشنایی بیشتر با آن بهتر است از “بازار” و تعریف آن شروع کنیم. در یک تعریف ساده، می توان گفت که:

✓بازار مکانی است که در آن خرید و فروش صورت می‌گیرد.

✓ساده‌تر این است که بگوییم هرگاه شرایطی فراهم شود که بین خریدار و فروشنده رابطه برقرار شود و معامله‌ای صورت پذیرد بازار تشکیل شده است.

بازار های مالی

بازار مالی به بازاری گفته می‌شود که افراد حقیقی و حقوقی در این مکان به معامله اوراق مالی (مانند سهام، اوراق قرضه)، کالا و دارایی‌های عوض دار می‌پردازند. این معامله‌ها با هزینه پایین و با قیمت‌هایی که بر مبنای عرضه و تقاضا هستند صورت می‌گیرد. این بازارها دارای مزایای زیادی می‌باشند و باعث یک سرمایه‌گذاری مطمئن و پرسود می‌شود. بازارهای مالی به دو دسته بازارهای عمومی و بازارهای اختصاصی تقسیم می‌شود که هر کدام کالاهای خاصی را پوشش می‌دهند.

بازار های مالی برای چه کاری هستند؟

با شناختی که تا کنون در مورد بازارهای مالی کسب کرده اید، وقت آن رسیده است که بفهمید آنها برای چه هستن بازار های مالی برای این است که مردم پول خود را در ازای یک سود خوب سرمایه‌گذاری کنند و در ازای آن، شرکت‌ها دستمزد دریافت می‌کنند تا بتوانند فعالیت کنند و به نوبه خود، سرمایه‌گذاری‌های بیشتری انجام دهند که نتایج مفیدی برای همه به همراه داشته باشد.

بنابراین فعالیت بازارهای مالی همواره با قانون عرضه و تقاضا تنظیم خواهد شد.

اکنون، اگرچه این کارکرد اصلی است، اما برقراری ارتباط فروشندگان و خریداران تنها کاری نیست که آنها انجام خواهند داد. ویژگی های بیشتری وجود دارد مانند:

• قیمت دارایی ها
• تامین نقدینگی دارایی ها.
• کاهش هزینه های میانجیگری و همچنین ضرب الاجل ها.

انواع بازار های مالی

بازار های مالی را می توان بر اساس چند مورد زمان واگذاری، ساختار سازمانی ، حق مالی و سر رسید ابزار مورد معامله به چند دسته تقسیم کرد.

• زمان واگذاری: بازار آتی و بازار نقدی
• ساختار سازمانی: بازارهای رسمی، بازار خارج از بورس (Over The Counter)، بازار سوم، بازار چهارم
• سر رسید ابزار مورد معامله: بازار پول، بازار سرمایه، بازار اولیه، بازار ثانویه، بازار مذاکره یا حراج، بازار کارگزاری، بازار دلالی
• حق مالی: بازار بدهی و بازار سهام

بازار سرمایه یا بازار مالی و کارکرد آن ها

تحلیل بازار فارکس

تجزیه و تحلیل فارکس توسط معامله گران خرده فروشی روز فارکس برای تعیین تصمیمات خرید یا فروش در مورد جفت ارز استفاده می شود . این می تواند ماهیت فنی داشته باشد و از منابعی مانند نمودارها استفاده کند. همچنین می تواند ماهیت اساسی داشته باشد ، با استفاده از شاخص های اقتصادی یا رویدادهای مبتنی بر اخبار. برای تحلیل بازار فارکس سه روش وجود دارد. شاید برای شما این سوال پیش آمده باشد که کدام یک از این روش ها بهتر است، اگر شما یکی از اشخاصی هستید که در بازار فارکس مشارکت دارید باید هر سه نوع تحلیل را بشناسید زیرا هر سه روش از اهمیت بالایی برخوردار هستند و در صورتی که بر یکی از این موارد تسلط نداشته باشید نمی توانید تحلیل درستی داشته باشید. این سه روش عبارتند از:

• تحلیل تکنیکال بازار فارکس (تحلیل بنیادی)

بازار پول

بازار پول یکی از بازارهای مالی است که در این بازار از هر ابزار و دارایی چه خرد چه کلان می‌توان برای مبادله استفاده کرد. ابزارهایی که در بازار پول استفاده می‌شوند توسط اشخاص، شرکت‌ها و بنگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. این ابزارهای به عنوان جانشین پول استفاده می‌شوند و سر رسید آن کمتر از یک سال است. افرادی که در بازار پول مشارکت می‌کنند کسانی هستند که سرمایه مازاد بر نیاز خود دارند و به منظور پس‌انداز به این بازارها وارد می‌شوند. هدف بازار پول ایجاد تسهیلات برای واحدهای اقتصادی است و این کار به منظور تامین نقدینگی در کوتاه مدت است.

بازارهای مالی چیست

مدیریت معاملات فارکس

یک موضوع بسیار مهم در معاملات فارکس بستن و باز نگه داشتن معامله است. بستن و باز نگه داشتن معامله در فارکس به سوددهی معامله تأثیر بسزایی دارد که معامله گران تازه کار آشنایی چندانی با آن ندارند. اما زمان بستن و باز کردن معامله با تجربه به دست می‌آید معامله گران تازه کار باید با این موضوع کنار بیایند و بدانند مدیریت معامله در بازار فارکس سخت‌ترین قسمت معامله است.

برای مدیریت معاملات و سرمایه در بازار فارکس باید به اعداد و ارقامی مانند درصد سرمایه از دست رفته و میزان سودی که برای برگشت سرمایه لازم است را درنظر بگیرید و به این ارقام توجه زیادی داشته باشید.چرا که بسیاری از تریدرها به دلیل بی توجهی به این موارد سرمایه زیادی را از دست داده اند.

انواع روش های تحلیل بازار فارکس

کاربرد بازارهای مالی

بازارهای مالی کاربردهای بسیاری دارند که در اینجا به تعدادی از آن ها اشاره می کنیم:

ابزار مالی به چه معنی است؟

ابزارهای مالی (Financial Instruments) دارایی‌هایی هستند که قابلیت مبادله شدن دارند، و یا آن‌ها‌ را می‌توان به‌عنوان پکیجی از سرمایه‌ها که قابل مبادله هستند نیز مشاهده کرد. بیشتر انواع ابزارهای مالی، باعث ایجاد جریان بهینه پول و انتقال سرمایه به سرمایه‌گذاران تمامی دنیا می‌شود. این دارایی می‌توانند پول نقد، حق قراردادی برای دریافت و یا دیگر انواع ابزارهای مالی و یا مدارکی در مورد مالکیت بخش و یا کل یک شرکت حقوقی می‌باشد.

نکات کلیدی:

• ابزار مالی، یک سند واقعی و یا مجازی است که نشان‌دهندهٔ توافق قانونی بین دو طرف در مورد هر نوعی از کالاها است که ارزش پولی دارند.
• ابزارهای مالی ممکن است به دو شکل و دو دسته تقسیم‌بندی شوند: ابزارهای مالی پولی (Cash instruments) و ابزارهای مالی مشتقاتی (Derivative Instruments).
• ابزارهای مالی، می‌توانند براساس کلاس دارایی‌شان به یکی از دو دسته ابزارهای مالی بر پایهٔ بدهی‌ها (Debt – based Instruments) و یا ابزارهای مالی بر پایهٔ دارایی‌ها (Equity – Based Instruments) تقسیم‌بندی شوند.
• ابزارهای مبادلات خارجی (Foreign Exchange instruments) شامل یک نوع سوم و ویژه از ابزارهای مالی می‌باشند.

درک مفهوم ابزارهای مالی

ابزارهای مالی، می‌توانند اسناد واقعی و یا مجازی باشند که نشان‌دهندهٔ یک توافق بین دو طرف و هر چیزی که دارای ارزش پولی است می‌باشد. ابزارهای مالی‌ای که بر پایهٔ دارایی‌ها هستند نشان‌دهندهٔ مالکیت یک دارایی می‌باشند. ابزارهای مالی‌ای که بر پایهٔ بدهی‌ها می‌باشند نشان‌دهندهٔ وامی هستند که توسط سرمایه‌گذار به صاحب آن ابزار داده شده است. ابزارهای بازار فارکس نیز شامل نوع سوم و ویژه‌ای از ابزارهای مالی می‌باشند. زیر شاخه‌های متفاوتی از هر یک از ابزارهای مالی وجود دارند، مانند حق تقدم سهام (Preferred share equity) و همچنین حقوق صاحبان سهام مشترک (Common share equity).

نکتهٔ مهم: استانداردهای بین‌المللی حسابداری (International Accounting standards – IAS) ابزارهای مالی را «هر نوع قراردادی که باعث به وجود آمدن یک دارایی مالی برای یک شخصیت حقوقی و یا یک بدهی مالی یا سرمایه‌ای مالی برای شخصیت حقوقی دیگری می‌شود» تعریف کرده است.

انواع دارایی‌های مالی

دارایی‌های مالی ممکن است به دو دسته تقسیم شوند: دارایی‌های مالی پولی (Cash instruments) و دارایی‌های مالی مشتق (Derivative instruments).

دارایی‌های مالی پولی (Cash Instruments):

• دارایی‌های مالی پولی، ارزش‌شان به‌طور مستقیم تحت تأثیر بازارها می‌باشد و توسط اتفاقاتی که در بازارها رخ می‌دهد تعیین می‌گردد. از این دارایی‌ها می‌توان به‌عنوان سهامی‌ نام برد که به آسانی قابل معامله می‌باشند.
• دارایی‌های مالی ممکن است همچنین سپرده‌ها و یا وام‌هایی باشند که دو طرف وام‌دهنده و وام‌پذیر بر آن توافق کرده‌اند.

دارایی‌های مالی مشتقه (Derivative Instruments)

• ارزش و ویژگی دارایی‌های مالی مشتقه براساس اجزای ناقل پایه‌ای آن، مانند دارایی‌ها، نرخ بهره و یا شاخص‌ها تعیین می‌شود.
• یک قرارداد اختیار معامله سرمایه‌ای برای مثال، یک دارایی مالی مشتقه محسوب می‌گردد زیرا ارزش از سهام پایه‌ای آن نشأت می‌گیرد. این قراردادهای اختیار معامله این حق – و نه اجبار – را می‌دهد تا سهام پس از یک دورهٔ زمانی معین با قیمت توافق شده و مشخص، خریده شده و یا فروخته شود. همان‌طور که قیمت‌ها رو به بالا حرکت می‌کنند و یا سقوط می‌کنند، ارزش این قراردادهای اختیار معامله نیز بالا رفته و یا پایین می‌آیند. البته لزوماً با نسبت درصدی یکسان این اتفاق نمی‌افتد.
• دو نوع مشتقات قابل معامله وجود دارد، یک نوع از آن‌ها‌ مشتقات معامله شده در بازار فرابورس (Over – the – counter (OTC) traded derivatives) و نوع دیگر مشتقات معامله شده در بازارهای بورس می‌باشند. مشتقات معامله شده در بازار فرابورس خود یک محل مبادله و یا پروسه‌ای است که در آن سهام شرکت‌هایی که در بورس‌های رسمی ‌ثبت نشده‌اند قیمت‌گذاری شده و مورد معامله قرار می‌گیرند.

انواع کلاس‌های دارایی ابزارهای مالی (Asset classes of financial instruments)

ابزارهای مالی ممکن است توسط کلاس‌های دارایی‌شان از یکدیگر جدا شوند، که این کلاس‌های دارایی می‌توانند شامل ابزارهای مالی بر پایهٔ بدهی‌ها (Debt – based) و همچنین ابزارهای مالی بر پایهٔ سرمایه باشند (Equity – based).

ابزارهای مالی بر پایهٔ بدهی‌ها (Debt- based financial instruments)

ابزارهای مالی کوتاه‌مدت (short term) بر پایهٔ دارایی‌ها به مدت یک سال و یا کمتر اعتبار دارند. اوراق بهاداری از این قبیل به‌شکل برگه‌های تبلیغاتی و یا (T – bills) دیده می‌شوند. پول نقد در این روش می‌تواند به‌شکل سپرده و یا گواهی سپرده (Certificates of deposit – CDs) دیده شوند.

ابزارهای مالی بر پایهٔ بدهی‌ها که به‌صورت بلندمدت (long term) هستند بیش از یک سال اعتبار دارند. در اوراق بهادار، این‌ ابزارها شامل اوراق قرضه می‌باشند. معادل‌های پولی در این حالت برابر با وام‌ها هستند. مشتقات معامله شده در بازارهای بورس در این حالت اوراق قرضهٔ آتی هستند و همچنین شامل قراردادهای اختیار معامله بر اوراق قرضهٔ آتی می‌باشند. مشتقات معامله شده در بازارهای فرابورس شامل مشتقات نرخ بهره (Interest rate) مشتقاتی که در آنها نرخ بهره به سقف و کف می‌رسد (interest rate caps and floors) قراردادهای اختیار معامله نرخ‌های بهره (interest rate options) و همچنین مشتقات خارجی می‌باشد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اوراق قرضه آتی می‌توانید از مطلب آموزشی «اوراق قرضه آتی چیست؟» دیدن نمایید.

ابزارهای مالی بر پایهٔ سرمایه (Equity – based financial instruments)

اوراق بهادار موجود در دستهٔ ابزارهای مالی بر پایهٔ سرمایه شامل سهام می‌باشند. مشتقات معامله شده در بازار بورس در این دسته، شامل قراردادهای اختیار معامله سهامی‌ (Stock options) و همچنین قراردادهای آتی سرمایه‌ای (Equity futures) می‌باشند. مشتقات معامله شده در خارج از بازار بورس در این حالت شامل قراردادهای اختیار معامله سهام و همچنین مشتقات خارجی می‌باشند.

موارد مهمی که باید در مورد ابزارهای مالی نظر داشته باشید

در بازار فارکس هیچ‌گونه اوراق بهاداری وجود ندارد. معادل‌های پول نقد در این روش به‌شکل ارز مبادله‌ای (Spot foreign exchange) دیده می‌شود که با نرخ متداول کنونی مبادله می‌گردند. مشتقات مبادله شده در بازارهای فارکس، معمولاً قراردادهای آتی ارزها می‌باشند. مشتقات معامله شده در بازارهای فرابورس (OTC) در بازار فارکس شامل قراردادهای اختیار معامله مبادلات در بازار فارکس (Foreign exchange options) معاملات پیش‌رو (outright forwards) و همچنین معاملات شامل بهره در بازار فارکس (Foreign exchange swaps) می‌شوند.

تیم تحریریه دیجی کوینر

این مقاله به کوشش هیئت تحریریه دیجی کوینر تولید شده است. تک تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در آگاه سازی فعالان حوزه رمز ارزها و بازارهای مالی داشته باشیم.