سامانه نیما چیست و چه تاثیری بر بازار ارز دارد ؟
قیمت ارز در سامانه نیما چقدر است و تفاوت آن با دلار آزاد چگونه است؟
سامانه نیما که مخفف نظام یکپارچهٔ معاملات ارزی است باهدف تسهیل تأمین ارز، ایجاد فضای امن برای خریداران و فروشندگان ارز راهنمای خرید ارز از سامانه نیما و امکان ایجاد فضای رقابت صرافان برای تأمین ارز متقاضیان قرار است از اوایل خردادماه توسط بانک مرکزی راهاندازی شد.
در این سامانه واردکنندگان کالا و خدمات بهعنوان متقاضیان ارز، صادرکنندگان کالا و خدمات بهعنوان عرضهکننده ارز، واسطه گران شامل بانکها و صرافیها که منابع را راهنمای خرید ارز از سامانه نیما از سمت عرضهکنندگان به متقاضیان هدایت میکنند و نقش سیاستگذار ارزی حضور دارند.
نیما به دنبال چیست؟
بر اساس آمار صندوق بینالمللی پول، سال گذشته ۲۷ میلیارد دلار سرمایه از ایران خارج شد. «محمدرضا پور ابراهیمی» رئیس گروه اقتصادی مجلس معتقد است که ارز به چند روش از کشور خارجشده است؛ نخست اینکه صادراتی صورت گرفته که ارز آن به کشور بازنگشته و روش دوم اینکه کالایی ثبت سفارش شده اما وارد کشور نشده است. بیش اظهاری و کم اظهاری سبب خروج ارز از کشور شده است.
بهاینترتیب اهمیت سامانه نیما که یکی راهنمای خرید ارز از سامانه نیما از اهداف آن یکپارچهسازی نظام ارزی است، مشخص میشود. سؤال اینجاست که سامانه نیما تا چه اندازه میتواند در آرام شدن بازار ارز مؤثر باشد؟ «نیما میرشکاری» کارشناس بانکداری الکترونیک در پاسخ به همین پرسش میگوید:
«این سامانه میتواند اطلاعات پراکنده را نظم دهی کند. ورودی و خروجیهای ارز را که به درستی شناسایی نمیشود یا اگر شناسایی شد زمان بندی مناسبی برای آنها نداریم شناسایی میکند. یعنی افرادی که صادرات کردهاند زمانی ارز به دستش میرسد که شخصی دیگر قصد دارد واردات انجام دهد. تنظیم و شناسایی مبادی و مقاصدی که ورود و خروج ارز انجام میشود، کار سامانه است که ناخواسته باعث مقداری تعدیل در بازار سنتی ما خواهد شد. اما سامانه نمیتواند به جای مسئولان نرخ ارز را تعدیل کند، این انتظار دور ذهن است.»
این سامانه با همکاری صرافیِ بانکها آغاز به کار خواهد کرد منتها این احتمال وجود دارد که سایر صرافیها عضو این سامانه نشوند. امیرشکاری درباره تبعات این موضوع توضیح داد:
«اقتصاد ایران، آزاد نیست و هرجایی از دنیا که اقتصاد باز و آزاد نباشد، بازار سیاه به وجود خواهد آمد. چون بخشی از بازار از حالت شفاف و قانونی خارج خواهد شد. اما اگر اقتصاد آزاد باشد خودش عرضه و تقاضا را تنظیم میکند، درغیر این صورت قسمتی از عرضه و تقاضا وارد بازار سیاه خواهد شد. تا زمانیکه اقتصاد آزاد نباشد، بخشی از بازار غیر شفاف خواهد بود. صرافیها راهنمای خرید ارز از سامانه نیما نیز بخشی از این بازار غیر شفاف را تشکیل خواهند داد.»
آنطور که مسئولان وعده دادهاند قرار است در سامانه نیما دلار با قیمت ۴۲۰۰ تومان عرضه شود. با این حال در بازار و صرافیهای آزاد نرخ دلار شناور است و از این مبلغ فراتر رفته. امیرشکاری معتقد است سامانه نیما توان مقابله با بازار آزاد را ندارد، به علاوه این اتفاق به ضرر صادرکننده خواهد بود چون زمانیکه صادر کننده شاهد تفاوت قیمت ارز در بازار آزاد و سامانه نیما باشد، ترجیح میدهد تا آنجاکه ممکن است کالای خود را صادر نکند یا اگر قصد صادرات دارد، پول بدست آورده را از طریق قاچاق و نه سامانه نیما وارد کند. بنابراین بازرگان را از بخش شفاف بازار خارج خواهد کرد:
«زمانیکه ارزش ریال کاهش پیدا میکند برگترین مزیت برای ما رونق دادن به صادرات است اما چنین تصمیمگیریهایی موجب تضعیف صادرات میشود و این به ضرر ماست. سامانه نیما برای شفاف سازی و نظم دهی بسیار خوب است اما با قیمت گذاری که به این صورت اتفاق میافتد، از صادرات جلوگیری میکند و بازرگانان را به سمتی سوق میدهد که ارز خود را حفظ کنند تا بازار به وضعیت تعادل برسد.»
آنچه بانک مرکزی در مورد نیما میگوید:
تا امروز تبادلات رسمی کشور تنها به دو شکل تأمین ارز انجام میشود. اول تأمین ارز بخشی از واردات به واسطه بانکها که واردکننده ثبت سفارش را انجام میدهد و بانک مرکزی از طریق پرتال ارزی ارز را تأمین میکند و باتوجه به روابط کارگزاری میان بانکهای ایران و سایر کشورها، پرداختها به فروشندگان خارجی صورت میگیرد.
در روش غیربانکی یا روش به غلط مصطلح شده «بدون انتقال ارز» هیچ یک از بانکهای تجاری و یا تخصصی کشور به عنوان بانک عامل در پرداخت بهای کالای وارداتی دخیل نیستند و این امر از طریق صرافیها انجام میگیرد و این موضوع عمدتاً از تحریمهای تحمیلی به شبکه بانکی نشأت گرفته است.
اما در سامانه «نیما» که از بهمن ماه سال گذشته به شکل آزمایشی راه اندازی شده، بازرگانان نیازهای ارزی خود تحت عنوان درخواست تأمین ارز که شامل اطلاعاتی اعم از مشخصات کلی درخواست خرید ارز، اطلاعات ارز درخواستی، مشخصات حساب مقصد برای حواله، مشخصات متقاضی و …میشود را در این سامانه ثبت میکنند.
سپس این اطلاعات برای تأمین کنندگان مجاز نمایش داده میشود و آنها پس از مشاهده درخواستها میتوانند پیشنهاداتشان را درباره تأمین ارز با قیمت مورد نظر خود ثبت کنند. در نهایت اگر پیشنهاد توسط بازرگان انتخاب شود، فرآیند تکمیل و ارز موردنیاز تأمین میشود.
در این سامانه بازرگان مختار است مقرون به صرفهترین پیشنهاد را برای تأمین ارز کالای وارداتی خود انتخاب کند. در مرحله بعد مابه ازای ریالی ارز در حسابی که صراف انتخاب شده معرفی کرده است توسط بازرگان از طریق سامانه نیما و یا از طریق شعب بانکها واریز میشود و صراف زمانی که اطمینان حاصل کرد معادل ریالی به حساب وی واریز شده است، در سامانه درخواست تأمین ارز را تأیید میکند و مرحله پرداخت ارز به فروشنده خارجی را شروع میکند.
برای پرداخت وجوه (تسویه) میان بازرگان و صرافها، روی این سامانه امکان پرداخت الکترونیکی نیز در نظر گرفته شده است اما باتوجه به حجم بالای تراکنشها و بالا بودن مبالغ فعلاً سامانه ساتنا درنظر گرفته شده است.
چند قدم قبل از نیما
سامانه نیما پیوندیست میان دو سامانه «جامع تجارت» که بازرگانان در آن ثبت سفارش میکنند و سامانه «سنا» که صرافان در آن درخواستهای خرید و فروش ارز را مشاهده میکنند.
در ابتدای کار بازرگانان باید سفارشات غیربانکی خود را در سامانه جامع تجارت ثبت کنند. بانک مرکزی هم بر اساس آیین نامه اجرایی مواد ۵ و ۶ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، موظف است با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت از سامانه ارزی بهره برداری کند. بدین ترتیب تمام درخواستهای بازرگانان در سامانه جامع تجارت ثبت و در اختیار سامانه نیما قرار میگیرد.
صرافیهایی که از طریق سنا به درخواستهای خرید یا فروش ارز دسترسی دارند، میتوانند از خدمات رایگان نیما برای برقراری ارتباط با متقاضیان، ارائه پیشنهاد و جذب تقاضاها، بدون نیاز به مراجعه حضوری استفاده کنند.
دو قانون مهم
توجه به این نکته ضروری ست که طبق قوانین بانک مرکزی بانکها علاوه بر انجام حواله توسط خود میتوانند پس از تشکیل پرونده و اخذ تعهد از وارد کننده، نسبت به ثبت درخواست ارز به صورت حواله در سامانه نیما و همچنین حواله ارز از طریق صرافیها اقدام کنند. همچنین تمام صادرکنندگان موظفند ارز حاصل از صادرات را به جز مواردی که صرف واردات توسط خود، بازپرداخت بدهی ارزی و یا سپرده گذاری میکنند، از طریق سامانه نیما به بانکها و صرافیهای مجاز بفروشند.
خدمات نیما
در فاز نخست، ثبت درخواستها برای ارزهای یورو و یوآن امکان پذیر بود اما هم اکنون امکان درخواست برای تمامی ارزها به جز وون کره جنوبی، بات تایلند و ین ژاپن فراهم شده است. در این سامانه ضوابط مربوط به تأمین ارز برای مسافران به خارج از کشور، دانشجویی و درمانی و سایر موارد در مبادی خروجی نیز فراهم شده است. این طرح با همکاری صرافی بانکها کلید خورده و قرار است با فراهم شدن شرایط لازم، صرافیهای غیربانکی نیز به این سامانه بپیوندند.
آنطور که مشخص است سامانه نیما موجب شفافسازی در واردات و صادرات میشود و میتواند جایگزین تصمیمگیریهای یکشبه شود. حتی دولت هم میتواند به آن استناد کرده و برنامهریزی کند اما آنچه باید بیشتر موردتوجه مسئولان و برنامهریزان قرار گیرد، نرخگذاری در سامانه نیماست. نمیتوان از بازرگانان و صرافان انتظار داشت که نرخ واردات و صادرات یکسان کار کنند چراکه تمامی آنها فعالان اقتصادی و به دنبال منافع مالی هستند و به نظر میرسد با این سیاستگذاری صادرات کشور نیز همانند تولید داخلی تضعیف شود.
ضوابط خرید و فروش ارز در سامانه نیما ابلاغ شد
بانک مرکزی اعلام کرد در راستای اجرای تصویب نامه شماره ۴۳۵۳/ت ۵۵۳۰۰ هـ مورخ ۲۲/۱/۱۳۹۷ هیئت وزیران، مبنی بر تعیین سیاستهای جدید ارزی، موارد زیر در خصوص ثبت سفارشهایی که تخصیص ارز آنها به صورت «بانکی (نیما)» تائید شده است، ابلاغ میشود:
بانک مرکزی در بخشنامهای به شبکه بانکی موارد پنچ گانهای در خصوص ثبت سفارش با تخصیص ارز بانکی ابلاغ کرد. بر اساس یکی از مفاد این بخشنامه مسئولیت خرید ارز، به غیر از مواردی که بانک عامل تعهد پرداخت ارز به ذینفع (فروشنده) را دارد، بر عهده واردکننده (مشتری) خواهد بود و واردکننده میبایست با مراجعه به سامانه جامع تجارت رأساً اقدام به تأمین ارز از سامانه نیما کند.
به گزارش خبرآنلاین، بانک مرکزی اعلام کرد در راستای اجرای تصویب نامه شماره ۴۳۵۳/ت ۵۵۳۰۰ هـ مورخ ۲۲/۱/۱۳۹۷ هیئت وزیران، مبنی بر تعیین سیاستهای جدید ارزی، موارد زیر در خصوص ثبت سفارشهایی که تخصیص ارز آنها به صورت «بانکی (نیما)» تائید شده است، ابلاغ میشود:
۱- بانک عامل میبایست نسبت به اخذ تعهد ورود کالا از واردکننده (مشتری) مطابق تبصره ۴ بند «ی» بخش اول مجموعه مقررات ارزی و ثبت آن در پرتال ارزی (سامانه تأمین ارز) اقدام کند.
۲- مسئولیت خرید ارز، به غیر از مواردی که بانک عامل تعهد پرداخت ارز به ذینفع (فروشنده) را دارد، بر عهده واردکننده (مشتری) خواهد بود و واردکننده میبایست با مراجعه به سامانه جامع تجارت رأساً اقدام به تأمین ارز از سامانه نیما کند.
۳- بانک عامل در مواردی که تعهد پرداخت ارز به ذینفع (فروشنده) را دارد، میتواند از طریق سامانه تأمین ارز اقدام به خرید ارز از سامانه نیما کند.راهنمای خرید ارز از سامانه نیما
۴- در مواردی که واردکننده رأساً اقدام به تأمین ارز از سامانه نیما میکند مبنای عمل بانک عامل (در تشکیل پرونده، اخذ کارمزد و هزینههای …) روش برات بدون تعهد خواهد بود.
۵-کلیه مقررات مربوط به تعهدات ارزی (تعهد ارائه پروانه گمرکی) درخصوص ثبت سفارشهایی که از طریق سامانه نیما تأمین ارز میشوند نیز برقرار خواهد بود.
یاد آور میشود اجرای دقیق مفاد این نامه مورد تأکید بانک مرکزی است و تمام تعاملات آینده بانک مرکزی با بانکهای عامل منوط به اجرای دقیق مفاد این نامه خواهد بود.
پشت پرده افزایش قیمت دلار / پیش بینی بازار دلار
حضور پرقدرت بازارساز بار دیگر نقشههای سفته بازان برای ماهی گرفتن از آب گل آلود بازار ارز را خنثی کرد. در حالیکه طی یکی دو هفته گذشته بازار ارز بر اثر اخبار سیاسی ناشی از توقف مذاکرات احیای برجام و جنگ روانی در رسانهها شاهد نوسانات افزایشی بود، اما حضور پرقدرت بازارساز و افزایش عرضه ارز، مانع سقف شکنی دلار شد و نرخ این ارز بار دیگر به کانال ۳۲ هزار تومانی بازگشت.
تسنیم نوشت: حضور پرقدرت بازارساز بار دیگر نقشههای سفته بازان برای ماهی گرفتن از آب گل آلود بازار ارز را خنثی کرد و مانع تاثیر هیجانات غیر اقتصادی بر بازار ارز شد بطوریکه طی ۳ روز گذشته شاهد کاهش حدود ۵۰۰ تومانی نرخ ارز در بازار آزاد بودیم.
در حالیکه طی یکی دو هفته گذشته بازار ارز بر اثر اخبار سیاسی ناشی از توقف مذاکرات احیای برجام و جنگ روانی در رسانهها شاهد نوسانات افزایشی بود، اما حضور پرقدرت بازارساز و افزایش عرضه ارز، مانع سقف شکنی دلار شد و نرخ این ارز بار دیگر به کانال ۳۲ هزار تومانی بازگشت.
دلار ۳۳ هزار تومانی در بازار تهران و هرات چندان دوام نداشت و قیمت این ارز در هر دو بازار در روزهای اخیر مجددا وارد کانال ۳۲ هزار تومان شده است؛ قیمت دلار عصر دیروز در معاملات در محدوده ۳۲ هزار و ۳۰۰ تومان در نوسان بود و پیش بینی میشود روند نزولی قیمتها امروز نیز در بازار ادامه داشته باشد.
در بازار متشکل ارزی نیز در روزهای اخیر، حجم روزانه معاملات ۱۰ میلیون دلار با نرخ میانگین ۳۱ هزار و ۳۰۰ تومان است؛ روند معاملاتی در این بازار نشانگر موفقیت بازارساز در کاهش التهابات ارزی است و تداوم این روند نوید بخش ثبات و تعادل بیشتر در بازار خواهد بود.
همچنین در سامانه نیما نیز طبق اعلام بانک مرکزی روزانه به طور میانگین حدود یک میلیارد دلار عرضه و بیش از ۱۵۰ میلیون دلار معامله را شاهد بوده ایم که راهنمای خرید ارز از سامانه نیما بیانگر مازاد عرضه بر تقاضا در این بازار به عنوان مهمترین و بزرگترین بازار ارزی کشور است.
آنطور که علی صالحآبادی رئیس کل بانک مرکزی میگوید: هیچ مشکلی بابت تامین ارز در بازار وجود ندارد و تامین ارز به خوبی در حال انجام است. به گفته راهنمای خرید ارز از سامانه نیما صالح آبادی در شش ماهه ابتدایی سال جاری معادل ۲۲ میلیارد و ۴۳۰ میلیون دلار در سامانه نیما معامله ارز انجام شده در حالی که این میزان در مدت مشابه سال گذشته معادل ۱۲ میلیارد و ۳۶۲ میلیون دلار بود که این آمار بیانگر رشد ۸۰ درصدی معاملات در نیما در سال جاری است.
* توان بالای بازارساز برای اثرگذاری در بازار ارز/ قدرت مانور بانک مرکزی در بازار ارز زیاد شد
علاوه بر افزایش عرضه ارز از سوی بازارساز در نیما و حجم بالای معاملات در بازار متشکل، خبرهای جدید درباره آزادسازی منابع ارزی بلوکه شده ایران نیز میتواند به ایجاد تعادل در بازار ارز کمک کند؛ درآمدهای ارزی همواره یکی از مهمترین عوامل در به تعادل رسیدن بازار ارز بوده است. در صورت آزاد شدن و بازگشت منابع ارزی بلوکه شده ایران در کشورهای دیگر، نوسانات بازار ارز رفع و ثبات نسبی را شاهد خواهیم بود.
به اذعان کارشناسان، آزادسازی قریب الوقوع ۷ میلیارد دلار از منابع ارزی بلوکه شده ایران در کره جنوبی که بنا بر اعلام مقامات رسمی کشور در حال طی مراحل نهایی است نقش بسزایی در باز شدن دست بازارساز برای کنترل بازار ارز خواهد داشت.
علاوه بر منابع ارزی بلوکه شده، منابع ارزی بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز از محل اصلاح سیاستهای ارزی و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی نیز افزایش داشته که همین موضوع قدرت مانور بازارساز در بازار را بیشتر کرده است؛ راهنمای خرید ارز از سامانه نیما طبق تاکید رییس کل بانک مرکزی، با اجرای سیاست عادلانه سازی یارانهها و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی تقاضاهای کاذب در بازار ارز کاهش پیدا کرده و نیازها واقعی شده است؛ در واقع نیاز ارزی کاذب برای ارز ۴۲۰۰ بالا بود و با حذف این موضوع ارز راهنمای خرید ارز از سامانه نیما قابل ملاحظه برای فروش در سامانه نیما وجود دارد و صرافیها می توانند از این ارزها برای تامین کالاهای اساسی و غیر اساسی استفاده کنند.
همچنین تسهیل مقررات در زمینه بازگشت ارزهای صادراتی و اقدامات مناسب صادرکنندگان در زمینه بازگشت ارز نقش مهمی در رفع نیازهای وارداتی داشته است. در این زمینه رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به فعالیتهای صادرکنندگان گفت: صادرکنندگان فعالیتهای درخور توجهی در زمینه بازگشت ارز داشتند و در شکل حواله و اسکناس عرضههای خوبی داشتند و امیدواریم با عمق بخشی به این بازار به افزایش حجم عرضهها کمک کنیم.
همچنین بانک مرکزی در راستای ثبات بخشی به بازار ارز و جلوگیری از اثرات نامطلوب نوسانات و تلاطمات شدید نرخهای ارز بر انتظارات تورمی اقدامات قابل توجهی در راستای مدیریت تقاضای ارز، مهار و کنترل فعالیتهای سفتهبازانه و قاچاق ارز، اولویتبندی نیازهای وارداتی انجام داده است که مهمترین آثار آن کاهش انحراف معیار نرخ دلار در بازار غیررسمی و تأمین ارز موردنیاز برای واردات کالاها به کشور بوده است.
* مدیریت عرضه و تقاضای ارز و نرخ توافقی
مدیریت بازار ارز در مواجهه با نوسانات بازار با تقویت بازار متشکل ارزی از طریق فراهم ساختن امکان فروش ارزهای صادراتی با نرخ توافقی به صرافیها و امکان معامله توافقی ارز در بازار متشکل ارزی و نیز تسهیل مقررات مربوط به تقاضای بازار در حوزه اسکناس ازجمله مهمترین اقدامات بانک مرکزی در یک سال گذشته بهمنظور ثبات بخشی به بازار ارز به شمار میروند.
یکی از مهمترین اقدامات بانک مرکزی در یک سال گذشته که به اواخر خردادماه بازمیگردد که بانک مرکزی برای ساماندهی بازار ارز در تعامل با کانون صرافیها، صرافیهای معتبر و صادرکنندگان به این جمعبندی رسید که بازار توافقی عرضه و تقاضا راهاندازی شود.
بازار ارز توافقی در حال حاضر نسبت به روزهای ابتدایی به بلوغ کافی رسیده و حجم مبادلات روزانه در آن بیش از ۱۰ میلیون دلار است. ایجاد تابلوی مجزای معاملات توافقی و انتشار لحظهای نرخ و حجم معاملات و تقاضاها در بازار ارز توافقی از طریق سامانه بازار متشکل برای عموم مردم و فعالان بازار از جمله اقداماتی است که نقش مهمی در شفاف سازی و تعمیق این بازار داشته است.
علاوه بر اینها اخیرا و با ابلاغ بانک مرکزی امکان اعلام نرخ خرید و فروش ارز توسط هر صرافی به صورت برخط از طریق سامانه بازار متشکل نیز فراهم شده و کلیه صرافیهای موظفند نرخهای خرید و فروش خود را علاوه بر ویترین صرافی در درگاه یکپارچه اعلام نرخ ارز صرافیها نیز اعلام کنند.
* تلاش بی حاصل سفته بازان برای موج سواری بر روی اخبار منفی
برخی کارشناسان معتقدند نوسانات اخیر بازار ارز بیشتر از آنکه تحت تاثیر عوامل بنیادین اقتصادی و عرضه و تقاضا باشد متاثر از جو روانی و اخبار منفی عدم موفقیت مذاکرات برجام است، اما در پس انتشار چنین خبری چه هدفی مستتر و پنهان است؟
در پاسخ به این سوال باید به یک اصل کلی اشاره کرد که دلالان و سفته بازان از یک طرف و دشمنان از جانب دیگر پاشنه آشیل اقتصاد ایران را در به هدف رسیدن اغراض خود که کسب منعفت برای دلالان و تضعیف اقتصاد برای دشمنان است در انتشار اخبار جعلی عدم چشم انداز روشن مذاکرات میبینند، متاسفانه در این میان برخی از شهروندان نیز تحت تاثیر این اخبار متقاضی خرید ارز و برخی فعالان اقتصادی نیز از عرضه ارز خود به بازار خودداری میکنند که در نتیجه افزایش تقاضا و عدم عرضه بالطبع هیجان و نوسان در بازار ارز ایجاد میشود و تعادل بازار از دست خواهد رفت.
سوار شدن بر موج بدبینانه و عدم حصول توافق پیش از آنکه در واقعیت نشانهای از توافق یا عدم توافق را شاهد باشیم خطی است که دشمنان طراحی کرده اند و فرصت طلبان و سودجویان با این حربه درصدد رسیدن به اغراض خود با این ترفند هستند.
با تمام این تفاسیر طی روزهای اخیر بازار ارز با کاهش محسوس قیمتها همراه شده است؛ فعالان بازار از افزایش فشار فروشندهها در بازار میگویند و تأکید دارند که در صورت ادامه همین روند میتوان بهزودی شاهد ریزش بیشتر قیمتها در بازار بود.
صفر تا صد واردات و تأمین ارز از سامانه نیما
صفر تا صد واردات و تأمین ارز از سامانه نیما ، واردکنندگان کالا دقیق تر بخوانند.
مدتی است نام سامانه نیما نگاه ها را به خود معطوف ساخته و در مرکز توجه قرار گرفته است.بحث تأمین ارز و معاملات ارزی از آن مبحث های داغ است، مبحثی است چالش برانگیز و گاهی جدال آفرین. این مقاله با هدف بررسی نحوه تأمین ارز از سامانه نیما به رشته تحریر در آمده. لطفا با ما همراه باشید.
واردات کالا از چارچوبی جدید:
تأمین ارز از سامانه نیما
فرض را بر این می گذاریم وارد کننده ای هستید کاردان، قرار است به تأمین ارز بپردازید، یعنی ارز خریداری کنید، جنس وارد نمایید و احتمالا کاری کنید کارستان.
بحث را با این سؤال کلی آغاز می کنیم: نخستین گام در واردات کالا چیست؟
نخستین گام در واردات کالا چیست؟
زمانی که صحبت از واردات می شود، تأمین ارز اجتناب ناپذیر می گردد و لاجرم می بایست پولتان را به ارز کشور مقصد تبدیل کنید، بدین منظور دو گزینه پیش روی شماست. می توانید کانال های بانکی را انتخاب کنید یا صرافی ها را نشانه بگیرید.
بانک ها و صرافان واسطه هایی هستند که دست وارد کننده کالا (خریدار ارز) را در دست صادرکننده کالا (فروشنده ارز) می گذارند به عبارتی ارز را از فروشنده خریداری می کنند و دو دستی تقدیم متقاضی می کنند.
صف طویل صرافی ها مسئولان را به فکر راه اندازی یک سامانه الکترونیکی انداخت، سامانه ای که نیما خطاب می شود.
به سامانه نیما رسیدیم، شاه کلید بحث امروز ما.
فارغ از این که سامانه نیما واژه ای است آشنا برای شما یا لفظی است مبهم، باید بگوییم نام دیگرش نظام یکپارچه سازی ارزی است. همان طور که از نامش بر می آید بستری است یکپارچه، بدین معنا که قوانینی تعریف می کند استاندارد تا تأمین ارز حول همان قواعد حرکت کند، همه جا ثابت باشد و همه جا مشابه.
باید بدانیم معرفی سامانه نیما به دی ماه سال ۹۶ بر می گردد، زمانی که بانک مرکزی نیما را تقدیم صرافان، تجار و بانک ها کرد تا تأمین ارز شکلی جدی بگیرد و معاملات ارزی در بستری امن محقق شوند. هرچند راه اندازی رسمی این سامانه از اردیبهشت امسال (۹۷) کلید خورد.
تأمین ارز از سامانه نیما
سامانه نیما چه هدفی را دنبال می کند؟
پیش تر اذعان نمودیم صف طویل صرافی ها، راه را برای ایجاد سامانه نیما باز کرد. اگر منصف باشیم می پذیریم غرض از راه اندازی نیما صرفا تسهیل تأمین ارز نیست، در رأس همه هدف ها می توان سازماندهی معاملات ارزی و ایجاد بستری امن برای نیل به این هدف را عنوان کرد.
شنیده اید می گویند بازار ارز، بازار سیاهی است؟
الحاق واژه سیاه به کلمه بازار از غیرشفاف بودن این بازار حکایت دارد، عدم ثبت اطلاعات در سامانه ای جامع و یکپارچه سبب می شود فرآیند ها غیرشفاف باشند که این امر بی نظمی می آفریند و به خروج سرمایه ختم می شود. پس سامانه نیما راه اندازی گردید تا حُسن ختامی باشد بر بازار سیاه ارز.
سامانه نیما نقش یک فیلتر را بازی می کند، متری در اختیار بانک مرکزی قرار می دهد تا بتواند آگاهانه بر معاملات ارزی انجام شده مُهر تأیید بزند ضمن این که بر اساس عرضه و تقاضا، کشف قیمت واقعی ارز را عیان می سازد.
جانِ کلام این که، سامانه نیما، سامانه ای است تمام عیار جهت تأمین ارز به شکلی قانونی و شیوه ای اصولی.
مُجریان اصلی سامانه نیما چه کسانی هستند؟
دو مُجری اصلی سامانه نیما، وارد کنندگان یا در مفهوم کلی تر تاجران و صرافان مجاز بانک مرکزی هستند، به عبارتی این سامانه تاجران و صرافان را زیر یک چتر می آورد تا معامله ای خلق کند بُرد بُرد.
یک سمت این سامانه وارد کننده ای است که هدفش تأمین ارز است و در سمت دیگر، صرافی ایستاده تا هدف تاجر را تیک بزند.
بنابراین سامانه نیما حول دو محور اصلی می چرخد:
۱- خرید ارز (مختص وارد کنندگان کالا)
۲- ۲- فروش ارز (ویژه صرافان).
پس از این توضیحات بر می گردیم به سؤالی که در ابتدا مطرح کردیم، گام اول در واردات کالا چیست؟
پاسخش شد مراجعه به سامانه نیما و تأمین ارز.
تأمین ارز از سامانه نیما
نحوه تأمین ارز از سامانه نیما
به عنوان گام اول و به عنوان فردی که وارد کننده لقب می گیرد، سامانه نیما را باز کرده و سفارش کالا را ثبت کنید.
در دومین گام، به بانک عامل مراجعه می کنید تا بر اساس سفارش ثبت شده برای شما ارز تأمین نمایند.
سومین گام با دریافت یک گواهی از بانک عامل همراه است، این گواهی شامل داده های آماری ثبت شده می باشد.
به عنوان گام چهارم هر آن چه بانک عامل از شما طلب کرد (تعهدات و وثایق)، در اختیارش قرار دهید.
در گام پنجم مجددا به سامانه نیما بر گردید و خرید ارز را از طریق سامانه ثبت نمایید. بحث را کمی این جا متوقف کنیم. در قسمت خرید ارز، چند گزینه قابل مشاهده است که نیاز است با دقت پر کنید. به عنوان مثال باید اطلاعات ارز درخواستی را قید نمایید.
در گام شش، از قاب سامانه نیما، پیشنهادات صرافی ها مبنی بر فروش ارز رؤیت می شود. (دقت داشته باشید زمانی که به عنوان خریدار ارز درخواست خود را در سامانه ثبت می کنید، صرافان قادر به مشاهده درخواستتان خواهند بود و بر این اساس پیشنهادشان را مطرح می کنند). لازم به توضیح است که صرافان، ارز را قبلا از صادرکنندگان ارز و از طریق همین سامانه نیما خریداری کرده اند.
به عنوان گام هفتم، از میان پیشنهادات صرافان یک مورد را انتخاب کنید (نرخ پیشنهادی صرافان را مقایسه و یک نرخ را بر می گزینید).
در گام هشتم نوبت به واریز وجه می رسد، به عنوان متقاضی تأمین ارز، مبلغ را (به واحد ریال) به حساب صراف واریز کنید.
در گام نهم، صراف وارد عمل می شود و ارز را به حساب فروشنده خارجی منتقل می کند.
بانک عامل در گام دهم، ابزار پرداخت را ثبت می نماید.
شما به عنوان وارد کننده در گام یازدهم، اسناد حمل را در اختیار بانک عامل قرار می دهید.
بانک عامل در گام دوازدهم، اسناد حمل دریافتی را از طریق سامانه نیما ثبت می نماید.
به عنوان گام سیزدهم وارد کننده بایستی منشأ ارز را ثبت کند.
در گام چهاردهم، بانک عامل اعلامیه تأمین ارز را صادر خواهد کرد.
واردکننده می تواند کالای وارداتی را در گام پانزدهم از گمرک ترخیص نماید.
و گام شانزدهم همان نقطه پایان است که از بند تعهدات رها می شوید و تضامین را دریافت می کنید.
مرکز بازرگانی فردوسی، نخستین مشاور جامع صادراتی است که با رویکردی نوین در حوزه ی صادرات محصولات داخلی، سهولت در واردات مواد اولیه و تجهیزات تولید کارخانجات و همچنین ارائه ی پلن های کوتاه مدت و بلند مدت سرمایه گذاری برای اولین بار در ایران به کمک شما تجار و مدیران محترم آمده است.
مرکز بازرگانی فردوسی همواره در کنار شماست تا خدمات جامع بازرگانی و راهکارهای هوشمندانه و نوین سرمایه گذاری را در سریع ترین زمان ممکن و با مناسب ترین هزینه ارائه نماید.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد موضوع ” صفر تا صد واردات و تأمین ارز از سامانه نیما ” با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.
آغاز به کار سامانه نیما برای خرید ارز
به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن- هیبنا به نقل از روابط عمومی بانک مرکزی، یکی از این روش ها از طریق کانال بانکی است و شیوه دیگری که تحت عنوان تامین ارز غیربانکی شناخته می شود به واسطه حواله به حساب فروشنده و از طریق صرافی ها صورت می گیرد.
ناصر حکیمی معاون فناوری های نوین بانک مرکزی، با بیان اینکه مسیر مشابهی در سامانه نیما برای تخصیص ارز در نظر گرفته شده است، عنوان کرد: در فاز اول، وارد کننده به عنوان متقاضی ارز با ورود به این سامانه، فرآیند درخواست خرید ارز را درج می کند. در این حالت متقاضی می تواند صرافی مد نظر خود را انتخاب کند و یا آن را تعیین نکند و صرفاً پیشنهادی را در سامانه مطرح کند. سپس بر اساس تقاضاهای ثبت شده از سوی بازرگان صرافی ها میتوانند از طریق پنل موجود بر روی سامانه درخواست های متقاضیان را رویت کرده و پیشنهادات خود را ارسال کنند. در این حالت بازرگان می تواند بین نرخ های ارایه شده از سوی صراف ها یک نرخ را انتخاب کند.
وی درباره نحوه پرداخت وجوه (تسویه) میان بازرگان و صراف ها گفت: بر روی این سامانه امکان پرداخت الکترونیکی نیز در نظر گرفته شده است اما در حال حاضر از سامانه ساتنا باتوجه به حجم بالای تراکنش ها و بالا بودن مبالغ استفاده می شود. به گفته معاون فناوری های نوین سامانه نیما به عنوان یکی از راه های تامین ارز تلقی می شود و بازرگانان و تجار مختارند که از طریق روش های قبلی نسبت به تامین ارز مورد نیاز خود اقدام کنند. این سامانه به صورت آزمایشی فعالیت می کند و به فرآیند موجود و فعلی صرافی ها، خللی وارد نمی کند.
همچنین در این جلسه مدیرکل سیاست ها و مقررات ارزی بانک مرکزی، هدف از راه اندازی سامانه نیما (نظام یکپارچه معاملات ارزی) را تسهیل و سرعت بخشی به تامین ارز مورد نیاز واردکنندگان عنوان راهنمای خرید ارز از سامانه نیما کرد و گفت: در حال حاضر حجم مبالغی که از طریق کانال های غیربانکی تأمین ارز بسیار بالاست و سامانه ای به مانند پرتال ارزی که متعلق به بخش بانکی تامین ارز متاقضیان است، وجود ندارد.
مهدی کسرایی پور از آغاز آزمایشی این طرح با همکاری صرافی های منتخب بانک ها خبر داد و گفت: باتوجه به اطمینانی که نسبت به صرافی بانک ها وجود دارد، این طرح با صرافی بانک ها کلید خورده و پس از آن امیدواریم با فراهم آوردن شرایط لازم، صرافی های غیربانکی نیز به این سامانه بپیوندند.
دیدگاه شما