لیکوئید شدن چیست و چگونه چگونه از لیکویید شدن ارز دیجیتال جلوگیری کنیم؟
لیکویید یا لیکوئید شدن روی بد بازارهای رمز ارز است. لیکوئید شدن به بیان ساده به معنای از دست رفتن تمام دارایی حساب شما، مثلا حساب فیوچرز در صرافی بایننس است. اما چیزی نیست که نشود از آن جلوگیری کرد. در واقع با چند نکته ریز و راهکار درست می تواند به طور کامل از آن دوری کرد. در این مقاله از رمزینکس به لیکوئید شدن (Liquidation) و راه های جلوگیری از آن پرداخته ایم. در آخر مقاله هم اگر سوالی بود در خدمتیم.
لیکویید شدن (Liquidation) ارز دیجیتال چیست؟
لیکوئید شدن به روند بسته شدن پوزیشن لانگ یا شورت یک معاملهگر به دلیل از دست دادن تمام یا تقریباً همه مارجین (Margin) اولیه معاملهگر است. در اکثر صرافیها اگر قیمت بازار به قیمت لیکویید شدن معاملهگر برسد، پوزیشن او به طور خودکار بسته میشود.
پوزیشنهای لانگ (خرید) دارای قیمت لیکویید شدن کمتر از قیمت ورودی اصلی داشته و این امر برای پوزیشنهای شورت (فروش) بالعکس است.
برای آنایی بیشتر به پوزیشن شورت و لانگ به مقاله «آموزش مفهوم لانگ و شورت، تفاوت معاملات Long و Short در چیست؟» مراجعه کنید.
قراردادهای موجود در صرافی فیمکس (Phemex) . بایننس را میتوان با اهرمهای زیاد خریداری کرد. برای اینکه بتوانید این پوزیشنها را باز نگه دارید باید درصدی از ارزش پوزیشن را در صرافی نگه دارید که به عنوان حداقل وجه تضمین (Maintenance Margin) شناخته میشود.
اگر نتوانید شرایط تضمین خود را برآورده کنید پوزیشنهای شما لیکویید شده و مارجین اولیهتان را از دست میدهید. صرافی فمکس از مکانیزم قیمت گذاری منصفانه (Fair Price Marking) برای کمک به کاربران در جلوگیری از لیکویید شدنهای اجباری به دلیل کمبود نقدینگی یا دستکاری استفاده میکند.
از محدود کنندههای ریسک همچنین میتوان برای پوزیشنهای بزرگتر که به مارجین بیشتر نیاز دارند استفاده کرد. این مارجین اضافی به سیستم لیکویید شدن ما این امکان را میدهد تا کارایی بهتری در رابطه با پوزیشنهای بزرگی که در غیر این صورت بسته شدن ایمن آنها دشوار است، داشته باشد.
در صورت فعال شدن روند لیکویید شدن، سیستم ما سعی میکند تمام سفارشهای باز مربوط به آن قرارداد را ببندد تا پول کافی برای باز نگه داشتن پوزیشن معاملاتی فراهم شود.
لیکویید شدن چگونه اتفاق میافتد؟
در مواردی که صرافی قادر به لیکوئید کردن پوزیشنها قبل از رسیدن حساب معاملهگر به تراز منفی نباشد، از روشهای زیر برای پوشش زیان پوزیشنهای ورشکسته استفاده میشود:
- صندوق بیمه: صندوقی است که توسط صرافی ایجاد شده تا به معاملهگران اجازه دهد سود خود را به طور کامل بدست آورند و تضمین کند که معاملهگر ورشکسته متحمل ضررهای غیر ضروری نمیشود.
- سیستم «ضررهای اجتماعی»: در این روش ضررهای پوزیشنهای ورشکسته میان تمام معاملهگران سودکننده توزیع میشود.
- لیکویید شدن کاهش خودکار اهرم (ADL): در این سیستم صرافی پوزیشنهای بازار معاملهگران را بر اساس اولویت، با در نظر گرفتن میزان سود و اهرم انتخاب میکند و به طور خودکار نحوه بستن بخشی از معامله چگونه است؟ پوزیشنهای آنها را برای پوشش سایر پوزیشنها میبندد.
اکثر معاملهگران درک درستی از چگونگی مدیریت شدن ریسک توسط صرافیهای مشتقات بیت کوین ندارند. اگرچه این اتفاق نظر در میان آنها وجود دارد که سود معاملهگران برنده از حساب معاملهگران بازنده تامین میشود، اما قضیه به همین آسانی که نحوه بستن بخشی از معامله چگونه است؟ به نظر میرسد نیست.
صندوقهای بیمه در ابتدا برای محافظت از پوزیشنهای کاربران در نوسانات شدید طراحی شده بودند. با این وجود، برخی از صرافیها مانند بیتمِکس (BitMEX) علیرغم نوسانات قابل توجه ۱۰ درصدی یا بیشتر در ساعت، یک صندوق بیمه نسبتاً پایدار دارند.
صندوق بیمه بیتمکس در مقابل قیمت بیت کوین
نمودار فوق نشان میدهد که صندوق بیمه بیتمکس (خط نارنجی) حتی پس از لیکویید شدن پوزیشنهای لانگ به ارزش ۱ میلیارد دلار در ۱۲ مارس تقریباً بدون تغییر مانده است.
هر بار که پوزیشنی به دلیل مارجین ناکافی لیکویید میشود، مسئولیت رسیدگی به این ریسک به عهده صرافی است و روشهای مختلفی برای مدیریت کردن این ریسک وجود دارد. بیشتر مراکز معاملات مشتقات تصمیم به ایجاد صندوق بیمه برای مدیریت این ریسکها گرفتهاند.
پولی که در این صندوق بیمه ذخیره میشود حاصل لیکویید شدنهایی است که در قیمتی بهتر از قیمت ورشکستگی انجام شدهاند و انگیزهای مشکوک برای مدیریت فعالتر این سفارشها ایجاد میکند. با استفاده از سفارشات حد ضرر به راحتی میتوان از این وضعیت جلوگیری کرد، اگرچه اکثر معاملهگران در این کار کوتاهی میکنند.
چرا معاملات لیکویید میشوند؟
حقیقت این است که سفارشات با اهرم بالا معمولاً در بازارهای پرنوسان منجر به ورشکستگی میشوند. به عنوان مثال، هر پوزیشنی که با استفاده از اهرم ۲۰ برابر یا بیشتر باز شده باشد پس از یک حرکت ۴/۸ درصدی قیمت به ناچار لیکویید میشود زیرا با احتساب میزان لورج این میزان کاهش در واقع برابر با ۶۹۶ درصد است.
این مشکل وقتی رخ میدهد که قیمت دارایی خریداری شده در مدت زمان کوتاهی نوسان زیادی تجربه کرده یا در بازار نقدینگی کافی وجود نداشته باشد.
تنها روشی که سیستم لیکویید کردن میتواند پوزیشن ورشکسته یک کاربر را ببندد، اجرای یک سفارش معکوس در بازار برای همان ابزار مالی است. لیکویید شدن ۱۰ میلیون دلاری یک پوزیشن لانگ به این معنی است که صرافی مشتقات باید به اندازه آن مبلغ را در دفتر سفارش خود بفروشد. هرگونه ضرر تحقق یافتهای که بیشتر از مارجین کاربر باشد موجب زیان دیدن صرافی میشود.
در نتیجه راهی که پیش روی صرافیهای مشتقات بیت کوین باقی میماند این است که یا بخشی از سودهای مشتریانی که از این خطا بهرهمند شدهاند را پس بگیرند (معروف به clawback یا کاهش خودکار اهرم) یا با امید داشتن به بازگشت قیمت و پایان نوسان شانس خود را بیازمایند.
هر پوزیشنی که با استفاده از اهرم ۲۰ برابر یا بیشتر باز شده باشد پس از یک حرکت ۴/۸ درصدی قیمت به ناچار لیکویید میشود
برخی صرافیها صندوق بیمه خود را به گونهای طراحی کردهاند که در نتیجه لیکویید کردنهایی در قیمتهایی بهتر از قیمت ورشکستگی مشتری (بستن معامله قبل از رسیدن به قیمت لیکویید شدن) مبالغ قابل توجهی را ذخیره کرده و بدین ترتیب این محدودیتهای مالی را دور میزنند.
روش اجرای لیکویید کردن در تمام صرافیهای مشتقات به یک شیوه نیست اما روند تدریجی لیکویید شدن که توسط چند صرافی بزرگ استفاده میشود قطعاً گامی در مسیر درست است. این به این دلیل است که این روش رویکردی فعالانهتر است که احتمال بسته نشدن پوزیشنهای اهرم دار را در زمانهای پرنوسان افزایش میدهد.
چگونه میتوان از لیکوئید شدن جلوگیری کرد؟
دو نوع اهرم وجود دارد:
- مارجین ایزوله (isolated)
- کراس (cross)
در حالت اول، وثیقه معامله فقط به خود تعهد محدود میشود. به عبارت دیگر، در صورت لیکویید شدن، صرافی تمام سرمایه معاملهگر را از حساب او برداشت نمیکند.
مارجین ایزوله برای کسانی که فقط یک پوزیشن دارند مناسب است. در این حالت، معاملهگر حتی پس از باز کردن یک معامله میتواند اهرم اولیه را تغییر دهد و وثیقه اولیه خود را از وجوه باقی مانده در حساب خود افزایش دهد.
اول و مهمترین نکته این است که معاملهگران نباید هرگز اجازه دهند موتورهای لیکویید شدن به صورت اتوماتیک فعال شوند. تنها راه دستیابی به این هدف این است که معاملهگر سفارشات حد ضرر هر معامله را به صورت دستی ثبت کند. اکثر صرافیهای مشتقات قیمت لیکوئید شدن هر پوزیشن را به معاملهگر اعلام میکنند.
قیمت لیکویید شدن قرارداد آتی در بخش فیوچرز صرافی بایننس
در مثال بالا، قیمت لیکوئید شدن برای این پوزیشن لانگ با در نظر گرفتن لورج ۲۰ تقریبا ۴۳۲۷ دلار است. معاملهگر برای جلوگیری از لیکویید شدن باید سفارش حد ضرری را بالاتر از این قیمت وارد کند و همچنین بهتر است برای جلوگیری از نوسانات شدید، اندازه پوزیشن را به تدریج کاهش داد.
هیچ قانون طلایی و مشخصی برای اینکه سفارش حد ضرر را در چه قیمتی قرار دهید وجود ندارد، اگرچه معمولاً از اسپرد ۵۰ تا ۳۰۰ دلاری استفاده میشود. سفارش حد ضرر برای پوزیشنهای لانگ، یک سفارش فروش / شورت است، در حالی که معاملهگر شورت باید برای کاهش پوزیشن خود سفارش خرید قرار دهد.
دادههای سفارش حد ضرر در صرافی بیتمکث
در سفارشات حد ضرر معاملهگر باید همیشه گزینه بستن در تریگر (close on triggers) یا همان reduce-only را فعال کند. با این کار معاملهگر مطمئن میشود که هیچ پوزیشن اضافی به اشتباه ایجاد نمیشود و فقط اجازه میدهد چنین سفارشی ریسک معامله او را کاهش دهد.
یکی دیگر از تنظیماتی که معاملهگران معمولاً فراموش میکنند گزینه تریگر (ماشه) است. تریگر سه گزینه دارد: last price که منحصراً مبتنی بر سطح قرارداد آتی است، index price که با گرفتن میانگین قیمت لحظهای صرافیهای مرجع محاسبه میشود و mark price که از index price بعلاوه نرخ بهره تشکیل میشود.
باید از گزینه last price خودداری کرد زیرا ممکن است قیمت قراردادهای آتی با قیمت دارایی مورد نظر متفاوت باشد.
آموزش کامل باز کردن و بستن معامله در فیوچرز بایننس
شاید برای کسانی که تازه با بخش فیوچرز صرافی بایننس آشنا شده اند چگونگی باز و بسته کردن معاملشان در این بخش مشکل باشد و ندانند چگونه باید یک معامله را باز کنند و چگونه آن را ببندند. در این مقاله سعی داریم تا به آموزش باز کردن یک معامله فیوچرز بپردازیم و سپس بیاموزیم چگونه از راه های مختلف نظیر تریلینگ استاپ و یا مارکت معامله را ببندیم.
مباحثی که در این مقاله خواهیم آموخت:
قبل از مطالعه این مقاله اگر اطلاعات کاملی درباره خود فیوچرز بایننس و به طور کلی صرافی بایننس ندارید حتما وارد لینک های زیر شوید و آن مقالات را مطالعه کنید.
همانطور که می دانید یک معامله فیوچرز دو نحوه بستن بخشی از معامله چگونه است؟ بخش کلی دارد،
- باز کردن معامله
- بستن معامله
شاید به نظر خنده دار بیاید صحبت درباره باز و بستن معامله اما خیلی از معاملات بخاطر اشتباه باز شدن با ضرر رو به رو شدند، خیلی از معاملات به دلیل بد بسته شدن با ضرر یا سود کم بسته شدن مواجه شدند، خیلی از معاملات به دلیل زود بسته شدن سود کلانی را از دست دادند. پس حتی اگر به نظر ساده و خنده دار باشد پیشنهاد می کنیم حتما تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
آنچه در این مقاله میخوانید
بخش اول: باز کردن معامله فیوچرز
باز کردن یک معامله فیوچرز از 5 بخش تشکیل می شود.
1. اهرم
قبل از باز کردن یک معامله اهرم (Leverage) خود را تنظیم کنید می توانید تمام اطلاعات لازم درباره اهرم و نکات آن را در مقاله اهرم چیست آکادمی ایران ریچ مطالعه کنید.
2. حالت معامله
حالت معامله خود را می توانید یا Isolated بگذارید و یا Cross. این دو حالت به پشتوانه مالی شما در معامله مرتبط است و بسیار هم مهم می باشد.
3. نقطه ورود
نقطه ورود خود را باید با کمک روش های تکنیکالی و استراتژی های معامله بدست آورید تا نقطه بدی ورود نکنید و وارد ضرر شوید. تنها کلید نقطه ورود خوب تکنیکال قوی است تا چارت ارز را به خوبی ارزیابی کنید و بهترین نقطه را پیدا کنید و وارد شوید.
پس از بررسی این نکات حجم معاملاتی خود را وارد می کنید و گزینه LONG/buy و یا SHORT/sell را انتخاب کنید و پوزیشن خود را باز کنید.
4. پوزیشن Limit و Market
از مهمترین سوالات کاربران درباره تفاوت پوزیشن Limit و پوزیشن Market است، این دو حالت برای باز کردن یک معامله کاربرد دارند، در حالت Market پوزیشن شما دقیقا در قیمتی که مارکت در نحوه بستن بخشی از معامله چگونه است؟ حال معامله است باز می شود در این حالت هزینه Fee که شما برای باز کردن معامله پرداخت می کنید بیشتر است زیرا Taker هستید.
Taker کیست؟
کسانی هستند که هیچ رقمی را به عنوان order باز نمی کند و از order های بقیه استفاده می کند. این شخص taker حساب می شود و چون باعث تغییر رقم مارکت می شود باید Fee بالاتری پرداخت کند.
اما در حالت Limit شما یک معامله را در قیمتی Order می گذارید و در صورت رسیدن قیمت مارکت به Order شما پوزیشنتان باز می شود. در این حالت شما Maker هستید و Fee (کارمزد معامله) که پرداخت می کنید نسبت به حالت Market بسیار کمتر است. پس همیشه سعی کنید در حالت Limit پوزیشن خود را باز کنید.
Maker کیست؟
به کسانی Maker می گویند که یک قیمت خاصی را به عنوان Order خود قرار می دهند و در اصل چیزی را از کسی نمی گیرند.
زمانی که پوزیشن شما باز می شود از تب Open Orders به تب Positions می رود و در آنجا تمامی اطلاعات پوزیشنی که باز کردید وجود دارد:
- بر روی چه ارزی پوزیشن باز کردید.
- حجم پوزیشن شما چقدر است (Size)
- مبلغ ورودی شما چند است (Entry Price)
- مقدار سود یا ضرر شما بر حسب درصد و دلار (PNL)
- ریسکتان (Risk)
- مبلغ لیکوئیدی شما (Liq Price)
همچنین شما می توانید از پوزیشن باز شده خود در هر لحظه با کمک قابلیت فیوچرز بایننس اسکرین شات بگیرید.
بخش دوم: بستن معامله فیوچرز
بستن یک معامله فیوچرز از باز کردن آن مهمتر است.
- Stop Limit
- Stop Market
- Trailing Stop
پوزیشن Stop Limit چیست؟
فرض کنید یک معامله را با شرایطی که گفتیم باز کردید و حال قصد دارید آن را ببندید، Stop Limit یکی از گزینه های شما برای بستن پوزیشنتان است. در این حالت شما قیمتی را برای بسته شدن پوزیشنتان در نظر می گیرید و در صورت رسیدن قیمت مارکت به Order شما پوزیشنتان بسته می شود. مثلا در قیمت 32 لانگ گرفته اید و در قیمت 43 قصد دارید از معامله خارج شوید. در قیمت 43 حالت Stop Limit را فعال می کنید و در صورت رسیدن قیمت به قیمت مورد نظرتان پوزیشن شما بسته می شود و اگر قیمت نرسد پوزیشنتان باز خواهد ماند.
پوزیشن Stop Market چیست؟
پوزیشن Stop Market هم یکی از گزینه های تحت اختیار شما برای بستن پوزیشن است. تفاوتش با حالت Stop Limit همانند Limit و Market است. در حالت Stop Market شما Taker حساب می شوید و هزینه Fee بالاتری باید پرداخت کنید و در قیمتی که مارکت قرار دارد پوزیشن شما بسته می شود.
پوزیشن Trailing Stop چیست؟
از زیباترین پوزیشن نحوه بستن بخشی از معامله چگونه است؟ های فیوچرز بایننس برای بستن معامله حالت Trailing Stop است.
فرض کنید شما در قیمت 32 لانگ گرفته اید و Stop Limit در قیمت 43 قرار داده اید، مارکت به قیمت شما می رسد و پوزیشن شما بسته می شود. اما قیمت تا سطوح 64 نیز بالا می نحوه بستن بخشی از معامله چگونه است؟ نحوه بستن بخشی از معامله چگونه است؟ نحوه بستن بخشی از معامله چگونه است؟ رود در این حالت شما خوشحالید که سود کرده اید اما از سمتی هم ناراحتید که می توانستید بیشتر سود کنید، از سمتی هم نمی توان بالا سر معامله 24 ساعته نشست و خود را از کار و زندگی گذاشت. پس چاره کار چیست؟ چاره کار پوزیشن Trailing Stop است.
Trailing Stop Loss به معنی حد ضرر متحرک می باشد. شیوه کار چنین است که شما یک قیمتی را به عنوان فعال شدن Trailing Stop قرار می دهید. در صورت رسیدن مارکت به قیمت شما پوزیشنتان بسته نمی شود فقط Trailing Stop شما فعال می شود و با درصدی که مشخص کرده اید پشت سر قیمت مارکت با یک اختلاف ( که در درصد مشخص شده ) حرکت می کند. هر چه قیمت بالاتر برود Trailing Stop شما نیز بالاتر می رود. تنها در صورتی Trailing Stop شما کار می کند که مارکت تغییر جهت دهد و به پایین بیاید و دوباره به Trailing Stop شما برخورد کند در این صورت پوزیشن شما بسته می شود.
خوبی Trailing Stop این است که نمی گذارد از سودهای بیشتر جا بمانید و همراه قیمت حرکت می کند و اگر معامله تغییر جهت داد و شما هم پای چارت نبودید معامله را برای شما می بندد و شما با سود از معامله خارج می شوید.
نتیجه گیری
در این مقاله حالت باز کردن و بستن یک پوزیشن فیوچرز را آموختیم و متوجه شدیم باید چه نکاتی را رعایت کنیم. حتما آموزش ببینید و حتما مدیریت سرمایه داشته باشید تا به سودهای بزرگ برسید، موفق باشید.
سوالات متداول
پوزیشن Buy Limit چیست؟
در این پوزیشن شما قیمتی را به عنوان قیمت خرید در نظر می گیرید و در صورت رسیدن مارکت به قیمت شما پوزیشنتان باز می شود و Fee کمی هم می پردازید.
پوزیشن Buy Market چیست؟
در این حالت پوزیشنتان را در قیمت مارکت باز می کنید و Fee پرداختی شما هم بیشتر می شود.
پوزیشن Stop Market چیست؟
در این حالت پوزیشن خود را در قیمت مارکت می بندید و Fee شما هم بیشتر است.
پوزیشن Stop Limit چیست؟
در این حالت قیمتی را برای بسته شدن پوزیشنتان در نظر می گیرید و در صورت رسیدن مارکت به آن قیمت پوزیشنتان بسته می شود و Fee پرداختیتان هم کمتر است.
پوزیشن Trailing Stop چیست؟
Trailing Stop نمی گذارد از سود مارکت جا بمانید و در کنار آن ریسک شما را هم کم می کند.
اکسپرت اتوماتیک دستیار معاملات TradePanel برای متاتریدر 4
اکسپرت TradePanel که برای متاتریدر4 طراحی شده است همانطور که از نام آن مشخص است یک دستیار معاملاتی برای ورود و خروج به معامله در بازار و استراتژِی تستر محسوب میشود که در بین معامله گران از طرفداران زیادی برخوردار است.
یکی از مزیت های فوق العاده این اندیکاتور ، وارد شدن به معامله توسط آن در استراتژی تستر است که میتواند محیطی شبیه سازی شده از زمان حال بازار با قابلیت وارد شدن به معامله در اختیار معامله گر قرار دهد تا بتوانید استراتژی معاملاتی خود را تست کنید و از سود ده بودن آن اطمینان حاصل نمایید.
مشخصات TradePanel
- پلتفرم : متاتریدر4
- جفت ارز : تمامی جفت ارزها
- تایم فریم : تمامی تایم فریم ها
- بازار : فارکس
برخی از مزایای TradePanel
- قابل استفاده در کنار تمامی اندیکاتور ها و سیستم های معاملاتی
- مناسب برای تمامی معامله گران
- قابل استفاده در تمامی جفت ارزها و تایم فریم ها و استراتژی تستر
- پنلی ساده و بسیار کاربردی
- اکسپرت دستیار معاملات
- اکسپرت حد ضرر اتوماتیک
- اکسپرت بستن معاملات
- اکسپرت مدیریت پوزیشن
- اکسپرت مدیریت ریسک
نحوه اجرای اکسپرت
این اکسپرت برای اجرای درست به فعال بودن Auto Trading متاتریدر شما احتیاج دارد که برای این امر از قسمت بالایی متاتریدر میتوانید این گزینه را فعال کنید
برای اجرای این اکسپرت در استراتژی تستر ابتدا آن را در استراتژی تستر قرار دهید و جفت ارز مورد نظر برای تست استراتژی مورد نظر را انتخاب کنید
پس از باز شدن چارت مورد نظر همراه با اکسپرت ، میتوانید استراتژی خود را روی چارت پیاده کنید و وارد معامله شوید
اجزای اکسپرت
پس از اجرای اکسپرت در چارت جفت ارز مورد نظر یا استراتژی تستر با یک پنل (پنجره) در سمت چپ و بالای چارت مواجه میشوید که دارای 5 بخش اصلی است :
1- کلید های زرد ، قرمز و آبی رنگ : ورود و خروج از معامله
2- ردیف بالای کلید ها : تنظیم حد سود ، حد ضرر و حجم معامله
3- نام جفت ارز : برای تغییر جفت ارز باید نام جفت ارز مورد نظر را در این قسمت تایپ کنید
4- قسمت پایینی نام جفت ارز : نحوه بستن پوزیشن های باز
5- قسمت نارنجی رنگ در بالای پنل : سایر اجزای پنل
تنظیمات اکسپرت
در قسمت تنظیمات این اندیکاتور تنها یک بخش ShowOrderHistory را شاهد هستیم که مربوط به نمایش تاریخچه معاملات است و میتوانید آن را به دلخواه فعال یا غیرفعال کنید
برای آشنایی بیشتر با این اکسپرت ویدیو زیر را تماشا کنید
جهت آشنایی با روش نصب اکسپرت دستیار معامله به مقاله اموزشی راهنمای نصب انواع اکسپرت در متاتریدر 4 و 5 مراجعه کنید
بستن معامله در بازارهای مالی چیست؟
بستن یک پوزیشن اشاره به انجام دادن تراکنش یک اوراق بهادار دارد که درست متضاد پوزیشن باز است و در نتیجه آن را باطل میکند و احتمال خطر (exposure) ابتدایی آن را از بین میبرد. بستن یک پوزیشن لانگ (Long position) در بورس مستلزم فروختن آن است، در حالی که بستن یک پوزیشن شورت (Short position) یک اوراق بهادار مستلزم خریدن دوباره آن است. گرفتن پوزیشنهای آفست (Offset position) در سوآپها (Swap) نیز برای از بین بردن احتمال خطر (اکسپوژر) پیش از سررسید بسیار معمول است. بستن پوزیشن بهعنوان «پوزیشن خنثی» نیز شناخته میشود.
اگر به طور اتفاقی با دیجی کوینر آشنا شده اید و هیچ اطلاعاتی در مورد بازار مالی ندارید پیشنهاد میکنیم قبل از مطالعه ادامه مطلب، مقاله «بازارهای مالی چیست؟» را مطالعه نمایید.
درک پوزیشنهای بسته
زمانی که معاملهگران و سرمایهگذاران در بازار تراکنش میکنند، در حال باز کردن یا بستن پوزیشنها هستند. پوزیشن اولیهای که سرمایهگذار برای یک اوراق بهادار میگیرد، یک پوزیشن باز است و این میتواند یا پوزیشن لانگ یا پوزیشن شورت روی دارایی باشد. برای اینکه از یک پوزیشن خارج بشود باید آن را ببندد.
بستن پوزیشن خلاف عملی است که پوزیشن را در ابتدا باز کرده است. برای مثال، سرمایهگذاری که سهام مایکروسافت (MSFT) خریده است، اوراق را در حساب خود نگه داشته است. زمانی که سهام را به فروش رسانده، او پوزیشن لانگ (خرید) خود را روی MSFT بسته است.
تفاوت بین قیمتی که پوزیشن اوراقی را باز کرده و قیمتی که با آن بسته شده، نشاندهندهٔ ضرر یا سود ناخالص پوزیشن اوراق بهادار است. پوزیشنها میتوانند برای دلایل مختلف زیادی بسته شوند، مثلاً برای گرفتن سود یا قطع ضرر، کاهش احتمال خطر، تولید پول و غیره. مثلاً سرمایهگذاری که میخواهد تعهد مالیاتی سود سرمایهٔ خود را خنثی کند، پوزیشن خود را در یک اوراق در حال ضرر میبندد تا ضرر تحقق یابد یا از آن ضرر بهرهبرداری کند.
زمان بین باز کردن و بستن یک پوزیشن اوراق بهادار نشاندهندهٔ دورهٔ نگهداری آن اوراق است. این دوره نگهداری بسته به ترجیح سرمایهگذار و نوع اوراق میتواند متفاوت باشد. برای مثال معاملهگران روزانه معمولاً پوزیشنهای خود را همان روز که باز کردند میبندند، در حالی که سرمایهگذاران بلندمدت ممکن است سهام آبی (Blue-chip) پوزیشن لانگ خود را سالها بعد از آنکه باز کردند، ببندند.
ممکن است لازم نباشد سرمایهگذار برای اوراق بهاداری که دارای سررسید محدود یا تاریخ انقضا هستند، شروع به بستن پوزیشن کند، مانند اوراق قرضه یا اختیار معامله. در چنین مواردی، پوزیشن بسته بهطور خودکار پس از سررسید اوراق قرضه یا انقضای اختیار معامله ایجاد میشود.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اوراق قرضه میتوانید از مطلب آموزشی «اوراق قرضه چیست؟» دیدن نمایید.
در حالی که بیشتر بستن پوزیشنها به اختیار سرمایهگذاران انجام میشود، پوزیشنها گاهی بهطور غیرارادی یا با زور بسته میشوند. برای مثال در مورد یک پوزیشن لانگ که در یک حساب مارجین نگهداری میشود، اگر قیمت سهام بهشدت در حال کاهش باشد و سرمایهگذار نتواند مارجین اضافی مورد نیاز را تأمین کند ممکن است شرکت کارگزاری آن را ببندد. به همین ترتیب، یک پوزیشن شرت در زمان Short squeeze که قیمتها به شدت بالا میروند ممکن است در معرض بازخرید باشد.
بستن یک پوزیشن میتواند بهصورت کامل یا جزئی باشد. اگر اوراق بهادار غیرنقد باشند، ممکن است سرمایهگذار نتواند همهٔ پوزیشنهای خود را در نحوه بستن بخشی از معامله چگونه است؟ یک زمان با قیمت محدود تعیینشده ببندد. همچنین، یک سرمایهگذار ممکن است عمداً تنها بخشی از پوزیشن خود را ببندد. مثلاً یک معاملهگر در بازار رمز ارزها که برای XBT (توکنی برای بیت کوین) سه پوزیشنِ باز دارد، تنها پوزیشن یکی از توکنها را ببندد. برای این کار، نحوه بستن بخشی از معامله چگونه است؟ او سفارش فروش یک XBT را میدهد و دو پوزیشن بازِ این رمز ارز برای او باقی میماند.
نکات کلیدی بستن معامله:
- بستن پوزیشن به معنی بستن یک تراکنش با گرفتن پوزیشن وارونه آن است. در پوزیشن شورت، این یعنی خریدن سهام و در پوزیشن لانگ یعنی فروش سهام برای سودآوری.
- بستن پوزیشن معمولاً توسط یک معاملهگر آغاز میشود اما در برخی موارد، ممکن است توسط شرکت کارگزاری بسته شود اگر شرایط ویژهای ایجاد شود.
نمونه بستن معامله
فرض کنید یک سرمایهگذار پوزیشن لانگی در سهام ABC گرفته است و انتظار دارد که قیمت آن از تاریخ سرمایهگذاری خود 1.5 برابر افزایش یابد. سرمایهگذار پس از رسیدن قیمت به حد مطلوب، سرمایهگذاری خود را با فروش سهام به پایان میرساند.
تیم تحریریه دیجی کوینر
این مقاله به کوشش هیئت تحریریه دیجی کوینر تولید شده است. تک تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در آگاه سازی فعالان حوزه رمز ارزها و بازارهای مالی داشته باشیم.
کال مارجین چیست؟ — توضیح به زبان ساده
ترید و معامله در بازارهای مالی نیازمند آگاهی از انواع بازارها و مفاهیم مطرح شده در آنها است. یکی از اصطلاحات اساسی که در هر سه بازار بورس، فارکس و ارزهای دیجیتال به وفور استفاده میشود، اصطلاح کال مارجین است. کال مارجین پیام اخطاری است که نشان میدهد میزان ضرر معاملات یک تریدر به آستانه مارجین تعیین شده رسیده است و معاملهگر برای جلوگیری از لیکوئید شدن یا خروج از معامله، باید فعالیتی را انجام دهد. کال مارجین در بازارهای اهرمدار استفاده میشود و در بازارهای مالی داخلی نیز مختص بازار آتی در بورس کالا است. در این مقاله میخواهیم به طور مفصل به سوال کال مارجین چیست پاسخ دهیم و نحوه مقابله با آن را بررسی کنیم.
کال مارجین چیست ؟
«کال مارجین» (Call Margin) که اصطلاح درستتر آن «مارجین کال» (Margin Call) است به پیامی گفته میشود که از تریدرها میخواهد پول بیشتری به حساب معاملاتی خود اضافه کنند یا برخی از موقعیتهای معاملاتی خود را ببندند تا مارجین بیشتری برای معامله داشته باشند. برای درک بهتر نحوه بستن بخشی از معامله چگونه است؟ این مفهوم نیاز به بررسی مفهوم مارجین است.
مارجین در واقع سرمایه واقعی کاربر است که برای تضمین معاملات استفاده میشود. زمانی که از اهرم در معاملات استفاده میشود، تریدرها با مبلغ بیشتری از سرمایه اصلی خود وارد معاملات میشوند اما این به این معنی نیست که میزان ضرر آنها میتواند بیشتر از پول اصلی آنها باشد. مارجین در واقع به مقدار پولی گفته میشود که تریدر باید در حساب معاملاتی خود داشته باشد تا بتواند ضررهای محتمل را جبران کند.
ارتباط بین مارجین و اهرم ارتباط معکوس است به این معنی که هر چه اهرم استفاده شده توسط یک معاملهگر بیشتر باشد، میزان مارجین درگیر در معامله برای آن کمتر است اما در مقابل ریسک معامله بیشتر و احتمال کال مارجین شدن معامله بالا است. زمانی که بازار در جهت خلاف روند معامله یک تریدر حرکت میکند، مارجین کاربر کاهش مییابد. زمانی که مقدار مارجین به درصد تعیین شده برای مارجین کال برسد، پیام مارجین کال از طرف بروکر یا کارگزاری به تریدر ارسال خواهد شد. بنابراین، کال مارجین یک هشدار برای معاملهگر است تا متوجه در ضرر بودن موقعیتهای معاملاتی خود باشد.
کال مارجین در بازار آتی بورس کالا نحوه بستن بخشی از معامله چگونه است؟ چیست ؟
کال مارجین زمانی معنی پیدا میکند که کاربر از اهرم برای معاملات خود استفاده کرده باشد. بنابراین، در معاملات سهام بازار بورس و معاملات اسپات بازار رمزارزها این مفهوم مورد استفاده قرار نمیگیرد. در این بازارها میزان تغییرات ارزش دارایی کاربران، به همان اندازه تغییرات واقعی قیمت است و تا زمانی که معاملهگر دارایی خود را نفروشد، همچنان مالک آن است.
در معاملات اهرمدار مثل بازار آتی (فیوچرز) و بازار مارجین در کریپتو، بخشی از سرمایه درگیر در معاملات، از طرف صرافیها و تامینکنندگان نقدینگی تامین میشود. به همین دلیل با استفاده از مفهوم مارجین کال و «سطح خروج از بازار» (Stop Out Level) سعی میشود دارایی قرض گرفته شده آسیب نبیند و تنها پول اصلی تریدر در معرض خطر باشد.
بازار سهام بورس ایران تنها دارای معاملات اسپات است و معاملات اهرمدار آتی در آن وجود ندارد. برخلاف بازار سهام، بورس کالا امکان انجام معاملات آتی بر روی کالاهای مشخص را به کاربران میدهد. در این بازار کاربران کالاها را برای یک تاریخ مشخص در آینده با قیمت امروز معامله میکنند. برای این که معامله از دو طرف تضمین شود هر دو کاربر باید مبلغی را به عنوان «وجه تضمین اولیه» در اختیار کارگزاری قرار دهند.
در این بازار امکان انجام هر دو نوع معادله خرید و فروش وجود دارد و میزان سود و ضرر معامله هر نیم ساعت یکبار به روز میشود. مفهوم کال مارجین در این بازار با مفهومی به نام «حداقل وجه تضمین» تعریف میشود. میزان حداقل وجه تضمین برای هر کالا توسط سازمان بورس تعیین میشود و میتواند با تغییر شرایط تغییر کند. حداقل وجه تضمین در واقع میزان پولی است که در صورت ضررده بودن معامله و رسیدن ارزش دارایی کاربر به آن، کال مارجین اتفاق میافتد.
معمولا این مقدار در بازار بورس آتی کالای ایران برابر با 70 درصد وجه تضمین اولیه است. بنابراین، اگر وجه تضمین اولیه برای شرکت در معامله آتی یک کالا 1 میلیون تومان باشد، کاربر برای فعالیت در این بازار حداقل باید 1 میلیون در حساب معاملاتی آتی خود داشته باشد و در صورت ضررده بودن معامله و رسیدن ارزش آن به 700 هزار تومان کاربر کال مارجین خواهد شد.
Margin Call در بازار آتی بورس کالا چگونه محاسبه میشود ؟
برای محاسبه کال مارجین در بازار آتی بورس کالا، ابتدا باید مقادیر مربوط به وجه تضمین اولیه برای هر معامله و حداقل وجه تضمین مشخص شوند. فرض کنید برای ورود به هر معامله زعفران در بازار آتی وجه تضمین اولیه مورد نیاز 500 هزار تومان است و حداقل وجه تضمین برای معامله برابر با 70 درصد است. اگر کاربری بخواهد ده معامله بر روی خرید زعفران باز کند، باید 5 میلیون تومان را به عنوان وجه تضمین در اختیار کارگزار قرار دهد. حال قیمت زعفران به صورت روزانه تغییر میکند و وضعیت معاملات کاربران هر نیم ساعت یکبار بهروز میشود.
با توجه به حداقل وجه تضمین 70 درصدی معاملات، اگر مجموع قیمت معاملات کاربر به زیر 3/5 مییون تومان برسد در این صورت معاملات کاربر کال مارجین میشود و پیام هشدار از طرف کارگزاری به کاربر ارسال خواهد شد. کاربر میتواند با اضافه کردن پول جدید یا بستن چند تا از معاملات خود، مارجین معاملات را به سطج بالاتری برساند در غیر اینصورت، کارگزاری به صورت اتوماتیک این کار را انجام میدهد. بستن یکی از معاملات در آستانه کال مارجین باعث آزاد شدن 350 هزار تومان میشود که این مبلغ میتواند به 9 معامله دیگر اضافه شود و مارجین آنها را به حدود 390 هزار تومان برساند که بالاتر از سطح کال مارجین است.
دیدگاه شما