دیاک (DIAC) چیست؟ کاربرد و تست دیاک
ممکن است هنگام خرید IGBT یا سایر قطعات الکترونیکی محبوب و متداول سوئیچینگ الکترونیکی قدرت، BJT و ماسفت دچار تردید شده باشید که کدام قطعه برای پروژه شما و هدفی که از آن دارید، مناسب است. به خصوص وقتی نوبت به تغییر شکل موج AC می رسد، اغلب متوجه استفاده از ترایاک برای تغییر جریان در هر دو جهت میشویم. از آنجایی که ترایاک ها نمی توانند به طور متقارن تحریک یا فعال شوند، با یک قطعه پشتیبانی به نام دیاک (DIAC) همراه هستند. دیاک یک قطعه الکترونیکی نیمه هادی 4 لایه با 2 پایه است که هیچ کنترل یا تقویتی ارائه نمی دهد؛ اما مانند دیود سوئیچینگ دو طرفه عمل می کند زیرا می تواند جریان را از هر دو قطب منبع ولتاژ AC مناسب هدایت کند. در ادامه قصد داریم تا مفهوم دیاک، کاربرد، تست، عملکرد و سایر مشخصات مربوط به آن را بررسی کنیم.
دیاک در الکترونیک چیست؟
دیاک یا دایاک DIAC، که مخفف عبارت Diode for Alternating Current است، یک قطعه نیمه رسانای دو طرفه دو ترمیناله است که در هر دو جهت هدایت می شود و برای هدایت دو جهته در زمانی که ولتاژ اعمال شده از ولتاژ شکست خود تجاوز کند، طراحی شده است و نمیتواند به عنوان سوئیچینگ کنترل شده یا تقویت کننده عمل کند.
دیود جریان متناوب یا به طور خلاصه دیاك از خانواده تریستور است؛ اما به دلیل نداشتن ترمینال کنترل یا گیت، یک کلید کنترل نشده است. نام آن نشان می دهد که دیودی است که می تواند جریان AC را در هر دو جهت هدایت کند. به دلیل ویژگی های سوئیچینگ متقارن، از دایاک عمدتاً برای راه اندازی دستگاه های دیگر مانند ترایاک استفاده می شود.
ساختار ترایاک مانند دیاک است با این تفاوت که دارای 3 پایه است و نام پایه سوم آن گیت است. در آموزش تریستور یا SCR و ترایاک دیدیم که در کاربردهای سوئیچینگ خاموش-روشن، این قطعات میتوانند توسط مدارهای ساده که جریانهای گیت حالت ثابت را تولید میکنند، تریگر یا تحریک شود.
نماد دیاک
برای نشان دادن این قطعه الکترونیکی در نمودارهای مدار از نمادی استفاده میکنند که شبیه به ترکیبی از دو دیود موازی با یکدیگر به نظر میرسد که در جهت مخالف به هم متصل شده اند.
با توجه به این واقعیت که دیاک ها دستگاه های دو جهته ای هستند، ترمینال ها را نمی توان مانند دیود به عنوان آند و کاتد برچسب گذاری کرد. در عوض می توانند به عنوان A1 و A2 یا MT1 و MT2 برچسب گذاری شوند، که در آن MT مخفف “ترمینال اصلی یا Main Terminal” است.
ساختار دایاک به چه صورت است؟
همانطور که پیش برخی از مهمترین کاربردهای تریگر از این دیدیم دایاک، قطعه ای است که از چهار لایه و دو ترمینال تشکیل شده و ساختار آن تقریباً مشابه ترانزیستور است. اما برخی مشخصه های خاصی وجود دارد که باعث تفاوت آن با ساختار ترانزیستور می شود. نقاط تمایز عبارتند از:
- ترمینال پایه در DIAC وجود ندارد.
- سطح ناخالص سازی سه منطقه تقریبا یکسان است.
- ویژگی های سوئیچینگ متقارن را برای هر دو قطب ولتاژها ارائه می دهد.
از شکل بالا می بینیم که یک دیاک دارای دو ماده از نوع p و سه ماده از نوع n است. همچنین هیچ ترمینال گیتی در آن وجود ندارد. دایاک را می توان برای هر دو قطبیت ولتاژ روشن کرد. هنگامی که A2 نسبت به A1 مثبت تر است، جریان از لایه N مربوطه عبور نمی کند، بلکه از P2-N2-P1-N1 جریان می یابد. وقتی A1 نسبت به A2 مثبت تر است، جریان از طریق P1-N2-P2-N3 می گذرد. ساختار آن شبیه به دیودهای متصل به صورت سری است. همانطور که دیدید ساختار دیاک شبیه به ترانزیستور است؛ بنابراین با توجه به اهداف پروژهتان، بررسی کنید و ببینید خرید ترانزیستور به نفع شماست یا دیاک؟
کاربرد های دیاک
همانطور که در بالا گفته شد، دیاک معمولاً به عنوان قطعه تریگر حالت جامد برای سایر قطعات سوئیچینگ نیمه هادی، عمدتاً SCR و ترایاک ها استفاده می شود. ترایاک به طور گسترده ای در کاربردهایی مانند تنظیم کننده لامپ و کنترل کننده های سرعت موتور مورد استفاده قرار می گیرد و به همین ترتیب از دیاک به همراه ترایاک استفاده می شود تا کنترل موج کامل منبع تغذیه AC را همانطور که نشان داده شده، فراهم کند.
کاربرد اصلی دیاک، استفاده از آن در مدار راه اندازی ترایاک است. دایاک به ترمینال گیت ترایاک متصل است. هنگامی که ولتاژ در سراسر گیت به کمتر از یک مقدار از پیش تعیین شده کاهش می یابد، ولتاژ گیت صفر می شود و بنابراین ترایاک خاموش می شود. برخی از کاربردهای دیگر DIAC عبارتند از:
- می توان از آن در مدار دیمر لامپ استفاده کرد.
- در مدارهای استارتر لامپ های فلورسنت کاربرد دارد.
- در مدار کنترل حرارت استفاده می شود.
- در کنترل سرعت یک موتور عمومی استفاده می شود.
کنترل فاز دایاک AC
با افزایش ولتاژ تغذیه AC در ابتدای سیکل، خازن C از طریق ترکیب سری مقاومت ثابت R1 و پتانسیومتر، VR1 شارژ می شود و ولتاژ دو سر صفحات آن افزایش می یابد. هنگامی که ولتاژ شارژ به ولتاژ شکست دیاک می رسد (حدود 30 ولت برای ST2)، دیاك شکست می یابد و خازن از طریق دیاك تخلیه می شود. تخلیه یک پالس جریان ناگهانی ایجاد می کند، که ترایاک را به حالت هدایت قرار می دهد. با استفاده از VR1 که میزان شارژ خازن را کنترل می کند، می توان زاویه فازی را که ترایاک در آن تحریک می شود را تغییر داد. مقاومت R1 وقتی VR1 در حداقل باشد، جریان گیت را به یک مقدار مطمئن محدود می کند.
وقتی ترایاک به هدایت تبدیل شد، در حالت ”روشن” خود با شارش جریان در آن حفظ می شود، در حالی که ولتاژ دوسر ترکیب مقاومت–خازن توسط ولتاژ ”روشن” ترایاک محدود می شود و تا زمان پایان نصف سیکل منبع تغذیه AC حفظ می شود. در پایان نیم سیکل، ولتاژ منبع تغذیه به صفر می رسد، جریان عبوری از ترایاک را مقداری به کمتر از جریان نگهدارنده IH کاهش می دهد، آن را “خاموش” می کند و دیاک، هدایت را متوقف می کند. سپس ولتاژ تغذیه وارد نیم سیکل بعدی خود می شود، ولتاژ خازن دوباره شروع به افزایش می کند (این بار در جهت مخالف) و چرخه هدایت ترایاک دوباره تکرار می شود.
شکل موج هدایت ترایاک
همانطور که تا اینجا دیدیم، دیاک قطعه ای بسیار مفید و کاربردی است که می تواند برای تحریک یا تریگر کردن ترایاک مورد استفاده قرار گیرد و به دلیل ویژگی های مقاومت منفی، این امکان را برای آن فراهم می کند تا پس از رسیدن به سطح ولتاژ اعمال شده سریع به “حالت روشن” تغییر کند. این بدان معناست که هر زمان که بخواهیم از ترایاک برای کنترل توان AC استفاده کنیم، به دیاکی جداگانه نیز نیاز خواهیم داشت. البته خوشبختانه، یك قطعه سوئیچینگ مستقل به نام کوادراک نیز وجود دارد که این کار را راحت کرده است که در ادامه با آن آشنا خواهیم شد.
کوادراک چیست؟
کوادراک اساساً یک دیاک و ترایاک است که با هم در یک پکیج نیمه هادی ساخته شده اند و به همین ترتیب به عنوان “ترایاک های محرک داخلی” نیز شناخته می شوند. کوادراک در یک قطعه دو جهته با استفاده از قطب ولتاژ ترمینال اصلی کنترل می شود که به این معنی است که می تواند در کاربردهای کنترل فاز موج کامل مانند کنترل بخاری، تنظیم کننده لامپ و کنترل سرعت موتور AC و غیره استفاده شود.
کوادراک بسته به ولتاژ و نیازمندی های سوئیچینگ جریان در انواع مختلف بسته بندی در دسترس برخی از مهمترین کاربردهای تریگر برخی از مهمترین کاربردهای تریگر است و متداول ترین آنها، پکیج TO-220 است؛ زیرا برای جایگزینی دقیق برای اکثر دستگاه های ترایاک طراحی شده است. جهت اطلاع از قیمت ترایاک و خرید آن، کافیست قطعه مورد نظر را در فروشگاه جستجو کنید. در صورتی که قیمت محصول مورد نظر در فروشگاه درج نشده بود، میتوانید با شمارههای موجود در سایت تماس گرفته و قیمت را از کارشناسان فروش استعلام بگیرید.
نحوه تست دیاک با مولتی متر
یکی از بهترین راه ها برای تشخیص خوب یا بد بودن دیاک استفاده از مولتی متر دیجیتال است. اگر دوست دارید دیاک خود را تست کنید، مراحل زیر را دنبال کنید.
- مولتی متر دیجیتال خود را در مقیاس اهم Ω تنظیم کنید.
- سرهای مولتی متر دیجیتال خود را به سیم های دیاک وصل کنید و میزان مقاومت را ثبت کنید.
- اکنون، سیمهای مولتی متر خود را معکوس کرده و مقدار مقاومت را روی نمایشگر ثبت کنید.
به یاد داشته باشید که هر دو خواندن مقاومتی که انجام داده اید، باید مقاومت بالایی داشته باشند، زیرا دیاک دو دیود زنر است که به صورت سری به هم متصل شده اند. جهت خرید دیود در انواع مختلف می توانید به بخش فروشگاه مراجعه کنید.
خلاصه آموزش دایاک
دیاك مانند ST2 یا DB3 یك دستگاه مسدود كننده ولتاژ دو ترمیناله است كه می تواند در هر دو جهت هدایت شود. دیاک ها دارای ویژگی های مقاومت منفی هستند که به آنها امکان می دهد با رسیدن یک سطح ولتاژ اعمال شده، به سرعت روشن شوند. از آنجایی که دیاک یک قطعه دو طرفه است، در صورت جفت شدن با سری های BTAxx-600A یا IRT80 از نوع سوئیچینگ، آن را به عنوان یک قطعه محرک در کنترل فاز و مدارهای متناوب AC مانند کم نور و کنترل سرعت موتور مفید می کند. کوادراک ها ترایاک ساده با اتصال داخلی دیاک هستند. همانند ترایاک ها، کوادراک ها نیز کلیدهای دو طرفه AC هستند که از نظر قطبیت ولتاژ ترمینال اصلی کنترل می شوند.
مزایا و معایب دیاک چیست؟
مزایای DIAC عبارتند از:
- DIAC ویژگی های سوئیچینگ متقارن را ارائه می دهد.
- سوئیچینگ متقارن به کاهش هارمونیک ها در یک سیستم کمک می کند.
- دارای افت ولتاژ در حالت کم است.
- افت ولتاژ با افزایش ولتاژ افزایش می یابد.
- هنگامی که برای راه اندازی تریستورهای دیگر و ترایاک استفاده می شود، کنترل قدرت بدون اشکال را ارائه می دهد.
از جمله معایب دیاک می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- یک دستگاه کم توان است.
- تنها زمانی هدایت می شود که ولتاژ به بالای 30 ولت افزایش یابد.
- توانایی مسدود کردن ولتاژهای بالا را ندارد.
دیاک یک قطعه الکترونیکی مهم در خانواده تریستورها است. دایاک هم مانند ترایاک یا SCR با شدت زیادی به وضعیت ولتاژ پایین در سطح جریان پایین تغییر نمی کند و افت ولتاژ با افزایش جریان کاهش می یابد؛ این شاید یکی از مزایای اصلی دیاک محسوب شود. کاربرد متداول دیاک در الکترونیک، همراه با ترایاک است؛ چرا که دستگاه های نیمه هادی مانند تریستورها نقش حیاتی در تنظیم توان در الکترونیک قدرت دارند، اما از آنجایی که تنها در یک جهت هدایت میشوند، برای مدارهای AC مناسب نیستند. اینجاست که دیاک و ترایاک وارد عمل می شوند. آنها قدرت عرضه شده به بارهای AC مانند کنترل سرعت موتورها را تنظیم می کنند.
اسیلوسکوپ چیست؟
(5 votes, average: 2,80 out of 5)
یکی از ابزارهای مهم که در آزمایشگاه الکترونیک از آن استفاده میکنند اسیلوسکوپ است. از اسیلوسکوپ در اندازه گیری و نمایش موج الکتریکی استفاده می شود.
در ادامه به برخی از ویژگیهای این ابزار می پردازیم. پاسخ به سوالاتی از قبیل اینکه اسیلوسکوپ چیست و چگونه کار می کند؟ روش کار و کاربرد اسیلوسکوپ چیست؟ اسیلوسکوپ در تعمیر گوشی موبایل چه کاربردی دارد؟
اسیلوسکوپ چیست و چگونه کار می کند؟
دستگاه اسیلوسکوپ (نوسان نما) قادر است ولتاژ ورودی را به صورت یک سیگنال (تابع متغیر با زمان) دریافت کرده و در واحد زمان به نمایش بگذارد. تا بدین ترتیب مشخصه های اساسی سیگنال مانند فرکانس، مقدار rms و از همه مهم تر شکل موج سیگنال را برای ما مشخص کند.
بعید است دانشجوی رشته برق باشید یا سر و کارتان با مدارهای الکتریکی و مخابراتی باشد اما با اسیلوسکوپ آشنا نباشید. اسیلوسکوپ ابزار اندازه گیری کاربردی در آزمایشگاه الکترونیک و مخابرات و همچنین وسیله کاربردی برای تمام اساتید و دانشجویان است. اصولا کلمه oscilloscopeبه معنی نوسان نما یا نوسان سنج است.
اسیلوسکوپ ها در اشکال مختلفی مانند کارت اسیلوسکوپ، اسیلوسکوپ رومیزی و دستی برای کاربردهای متفاوت ساخته شده اند. مقاله تفاوت کارت اسیلوسکوپ با اسیلوسکوپ رومیزی و دستی را در پارس الکترونیک مطالعه نمایید.
هنگامی که در آزمایشگاه الکترونیک طرز کار مولتی متر را به ما می آموختند آن را وسیله ای معرفی می کردند که قادر است ولتاژ موج مورد نظر را اندازه گیری کند.
اما می دانیم که اولا مولتی متر در صورت تغییرات آنی یا سریع ولتاژ، واکنش کندی نشان خواهد داد و بسیاری از ولتاژ هایی که تغییر می کنند را نشان نمی دهد، همچنین به ولتاژی که یک ولت متر نشان می دهد مقدار متوسط ولتاژ است نه مقدار لحظه ای آن، این رفتار متغیر ولتاژ باعث تعریف مفاهیم جدیدی به قرار زیر می شوند.
در گفتار پیش رو ابتدا نگاهی به پارامتر های اساسی سیگنال خواهیم کرد و سپس به کاربرد اسیلوسکوپ خواهیم پرداخت.
کاربرد اسیلوسکوپ چیست؟ چه پارامترهایی را اندازه گیری می کند.
مهندسین از اسیلوسکوپ برای اندازهگیری پارامترهای الکتریکی استفاده میکنند و به وسیله آن مدارهای خود را آزمایش، تأیید و عیب یابی میکنند. وظیفه اصلی اسیلوسکوپ اندازه گیری شکل موج ولتاژ است. این امواج بر روی یک نمودار نمایش داده می شوند که می تواند ویژگی های زیر در مورد یک سیگنال را نمایش دهد. علاوه بر ولتاژ ، اسیلوسکوپ قادر به اندازه گیری جریان الکتریکی به کمک ترانسدیوسر و یا پراب جریان نیز است. در ادامه بیشتر به این موضوع، اسیلوسکوپ چه پارامترهایی را اندازه گیری می کند می پردازیم.
از آنجا که یک ولتاژ AC در هر لحظه از زمان مقدار متفاوتی را به خود می گیرد آن را به صورت یک سیگنال الکتریکی تعریف می کنند. یک سیگنال در واقع تابعی متغیر با زمان است. در اینجا ازین به برخی از مهمترین کاربردهای تریگر بعد ولتاژ مدار را به اختصار سیگنال می نامیم. کاربرد اصلی اسیلوسکوپ نمایش تغییرات سیگنال ولتاژ است.
تغییرات سیگنال در هر یک ثانیه را فرکانس مدار می نامند. یا به عبارت دیگر، فرکانس مولفه های تشکیل دهنده یک سیگنال الکتریکی است.
به بیشترین مقداری که یک سیگنال در واحد زمان به خود می گیرد دامنه سیگنال می گویند. برای مثال سیگنال الکتریکی برق شهر، دارای فرکانس 50 هرتز و دامنه 320 ولت می باشد. اندازه گیری ولتاژ با اسیلوسکوپ یکی از رایج ترین روش سنجش دامنه موج است.
فاصله بین رخ دادن دو ماکزیمم سیگنال یا دو قله سیگنال را یک تناوب و به زمان آن، دوره تناوب می گویند که معکوس فرکانس می باشد.
مقدار موثر یا مقدار rms سیگنال مفهومی مشابه میانگین یا مقدار متوسط دارد با این تفاوت که حاصل جذر میانگین مربعات مقادیر سیگنال در هر لحظه می باشد. 220 ولت مقدار موثر سیگنال برق شهر است. یکی دیگر از کاربردهای اصلی اسیلوسکوپ نمایش مقدار آر ام اس یا موئر سیگنال ولتاژ است. با استفاده از اسیلوسکوپ میتوان مقدار ولتاژ مستقیم ، ولتاژ متناوب و نویز را سنجید.
اختلاف بین مقدار ماکزیمم و مینیمم یک موج الکترونیکی را مقدار پیک تو پیک می نامند که معمولا دو برابر مقدار پیک یا ماکزیمم یا همان دامنه موج می باشد.
در برخی مواقع موج پردازش شده ثابت نمی ماند و نوسان زیاد اجازه مشاهده شکل موج را بخوبی نمی دهد در چنین مواقعی از تریگر در اسیلوسکوپ جهت ثابت نگه داشتن موج استفاده می کنیم. ولوم تریگر، پس از پیدا کردن اولین نقطه تکرار یک سیگنال، فرکانس جاروب افقی خود را برای نمایش ثابت سیگنال تنظیم می کند. گاها موجی را که مي خواهيم توسط آن عمل تريگر انجام شود از خارج اسيلوسکوپ از طریق ترمینال خروجی (Ext) به اسیلوسکوپ اعمال کنیم. در اکثر اسیلوسکوپها دکمه تنظیم trigger روی پنل جلوی اسیلوسکوپ می باشد. برخورداری از تنوع تریگر یکی از مزایای اسیلوسکوپ می باشد.
راهنمای خرید، بهترین مارک اسیلوسکوپ چیست؟
یکی از دستگاه های اندازه گیری مهم در آزمایشگاه های برق و الکترونیک اسیلوسکوپ می باشد برخی از افراد آشنایی کاملی جهت خرید این دستگاه را ندارند ممکن است از خود بپرسید بهترین مارک اسیلوسکوپ چیست؟ و یا کدام اسیلوسکوپ مناسب با نیاز من است ؟ در این مقاله سعی شده است شما را با ویژگی های مهم این دستگاه آشنا سازد تا بتوانید بهترین اسیلوسکوپ را انتخاب نمایید.
معیار ها و نکات بسیاری جهت خرید و انتخاب اسیلوسکوپ مناسب وجود دارند توجه و دقت کافی به این معیار ها نه تنها موجب انتخاب صحیح و مناسب می گردد بلکه از نظر اقتصادی نیز باید به آن ها توجه شود.
لازم به ذکر است خرید اسیلوسکوپ دست دوم یا کارکرده با قیمت ارزان و مناسب همراه با گواهی کالیبراسیون معتبر نیز می تواند انتخاب مناسبی در برخی نیازها باشد. جهت خرید اسیلوسکوپ دست دوم حتما با یک کارشناس مجرب مشورت نمایید.
در ادامه به نکات مهم و مشخصه های اساسی که لازم است قبل از خرید اسیلوسکوپ به آن ها توجه شود اشاره می کنیم.
مقدار پهنای باند در اسیلوسکوپ
پهنای باند اسیلوسکوپ اشاره به بازه فرکانسی دارد که دستگاه در آن بازه قادر است اندازه گیری ها را به طور کاملا صحیح انجام دهد. برای مثال عدد 100MHz برای یک اسیلوسکوپ به این معناست که دستگاه برای اندازه گیری در فرکانس های پایین تر از این عدد طراحی شده است.
اما توجه به یک نکته ضروری ست. می دانیم که موج های غیر سینوسی از مجموعه فرکانس های مختلف تشکیل شده است. برای دقت هرچه بیشتر در نمایش شکل موج و همچنین محاسبات و اندازه گیری ها لازم است دستگاه علاوه بر فرکانس اصلی شکل موج، فرکانس هارمونیک های سوم و حداکثر پنجم را نیز ببیند. (هرچه هارمونیک های بیشتری را ببیند دقت دستگاه مخصوصا در لبه های شکل موج بیشتر است اما معمولا دو الی سه هارمونیک دقت قابل قبولی را به ما می دهد.)
بنابراین هر فرکانسی که سیگنال ورودی ما دارد دستگاه باید تا 5 برابر آن عدد را در بازه کاری خود داشته باشد. یعنی اسیلوسکوپ مذکور با پهنای باند 100MHz دقت لازم و کافی برای اندازه گیری و نمایش شکل موج سیگنال های تا فرکانس 20 مگاهرتز را دارد. قانون 5 برابر را فراموش نکنید! اگر دستگاه هارمونیک های بالاتر از فرکانس اصلی را نبیند، تغییرات ناگهانی (فرکانس بالا) سیگنال را ثبت نمی کند، دامنه دچار اعوجاج شده، اطلاعات سیگنال از دست می رود.
نرخ نمونه برداری در اسیلوسکوپ
همانطور که پیش از این نیز گفته شد مبنای کار اسیلوسکوپ دیجیتال، نمونه برداری از سیگنال آنالوگ در زمان است. بنابراین هرچه نرخ نمونه برداری با سرعت بالاتر انجام شود، نمونه های بیشتری برای نمایش و محاسبات در دسترس است به عبارت دیگر سرعت عمومی دستگاه بالاتر و جزئیات شکل موج دقیق تر به نمایش در می آیند. برای مثال برای یک اسیلوسکوپ با پهنای باند 100MHz، نرخ نمونه برداری معادل 500Ms/s و بالاتر مناسب است. نرخ نمونه برداری خیلی بالا باعث پر شدن حافظه دستگاه و محدود شدن بازه نمایش می شود که در ادامه معیار آن را معرفی خواهیم کرد.
اهمیت حافظه داخلی اسیلوسکوپ
هنگامی که به یک شکل موج در مانیتور اسیلوسکوپ نگاه می کنید در واقع دارید به طور همزمان به اطلاعات و نمونه های سیگنال در زمان های مختلف نگاه می کنید. برای این نمایش دستگاه احتیاج به یک حافظه بافر یا حافظه داخلی دارد.
اگر این حافظه نباشد، شما در هر لحظه فقط قادر خواهید بود یک نمونه را ببینید و دیگر شکل موجی تشکیل نمی شود! هرچه حافظه بیشتر باشد شما می توانید به بازه بیشتری از شکل موج نگاه کنید و مقیاس محور افقی را تنظیم کنید. پر شدن حافظه داخلی وابستگی مستقیمی با نرخ نمونه برداری دارد.
هرچه نمونه ها بیشتر شوند، باید حافظه نیز بیشتر شود وگرنه بازه زمانی شما محدود خواهد شد. میزان حافظه را بر مبنای تعداد نمونه (نقطه) بر ثانیه می سنجند. برای مثال با اسیلوسکوپی با حافظه 1Mp/s و نرخ نمونه برداری 250Ms/s می توان حداکثر بازه زمانی (مقیاس محور افقی) 4 میلی ثانیه در اختیار داشت.
تعداد کانال های ورودی اسیلوسکوپ
تعداد ورودی های دستگاه عامل مهمی در افزایش قیمت اسیلوسکوپ محسوب می شود. بنابراین باید قبل از خرید به شناخت مناسبی نسبت از کاربری های خود برسیم. اگر به اسیلوسکوپ با بیش از 2 کانال Dual Channel oscilloscope برای پردازش همزمان دو سیگنال آنالوگ نیاز داریم می توان سراغ نمونه های 4 کاناله رفت.
البته معمولا تا 16 کانال دیجیتال هم برای سیگنال های دیجیتال در برخی مدل ها پیش بینی شده است. هرچه تعداد کانال های ورودی بیشتر باشد به نقاط بیشتری در مدار خود برای اندازه گیری های همزمان دسترسی داریم.
روش کار با اسیلوسکوپ
بنا بر آنچه گفته شد، کاربرد اسیلوسکوپ در گرایش های الکترونیک و مخابرات چشم گیر است. اگر فارغ التحصیل این رشته ها هستید حتما به یاد می آورید که گزارش کار اسیلوسکوپ به دلیل لزوم انجام محاسبات توسط کاربر، همواره بخش جدایی ناپذیر گزارش های آزمایشگاهی در ابتدا بوده است.
صفحه نمایش در اسیلوسکوپ های قدیمی آنالوگ عبارت بود از صفحه ای مدرج که جلوی یک پنل CRT یا همان لامپ کاتدی قرار می گرفت تا بتوان با استفاده از مقیاس بندی درست نمودار (با استفاده از پیچ های volt/div و time/div) پارامتر هایی مثل فرکانس و مقدار پیک را به دست آورد.
روش کار با اسیلوسکوپ های نسل جدید بسیار ساده تر شده و محاسبات توسط خود دستگاه انجام می شود و اعداد مربوط به هر پارامتر به همراه شکل موج سیگنال روی صفحه مانیتور به نمایش در می آیند.
پیچ های قدیمی volt/div و time/div جای خود را به دو پیچ scale در محور های عمودی و افقی داده اند تا با تغییر آن، شکل موج سیگنال را در مقیاس دلخواه به نمایش در آوریم. همچنین می توان با استفاده از تنظیمات دستگاه، یکاهای مختلفی را برای نمایش پارامتر ها انتخاب کرد.
بسیاری از امکانات دیگر نظیر نمایش همزمان چند سیگنال ورودی با رنگ های مختلف، تنظیم اولیه راحت مقیاس نمودار با کلید Auto set و امکانات نمایشی مانند max hold و مارکر ها، همگی به هرچه راحت تر شدن محاسبات و اندازه گیری ها به کاربر کمک می کنند. مدل های جدید تر اسیلوسکوپ های دیجیتال حتی تا 4 سیگنال ورودی را به طور همزمان پردازش می کنند و به منبع سیگنال ژنراتور داخلی مجهز هستند.
کاربرد اسیلوسکوپ در تعمیر گوشی موبایل
به دلیل افزایش کاربردهای موبایل استفاده از آن توسط مردم رو به افزایش است. آمار واردات بالای قطعات الکترونیک از سایت گمرک نشان می دهد که نرخ وارادات موبایل در ایران رو به افزایش است آیا استفاده از اسیلوسکوپ به عنوان یکی از لوازم تعمیرات گوشی موبایل رو به افزایش است؟
رایج ترین عوامل خرابی گوشی موبایل مانند اختلال در شارژ باطری، قطعی صدای بلندگو و مشکل در اتصالات ورودی توسط تعمیرکاران موبایل با مولتی متر عیب یابی می گردد اما همیشه به اینجا ختم نمی شود لوازم تعمیرات گوشی موبایل بسیار متنوع و زیاد هستند. اسیلوسکوپ در تعمیر گوشی موبایل ابزاری کاربردی است تعمیرکاران با تجربه جهت برطرف کردن عیوب قطعات الکترونیکی گوشی موبایل از اسیلوسکوپ استفاده می کنند.
کاربرد اسیلوسکوپ در تعمیر گوشی موبایل بسیار مهم است، از اسیلوسکوپ در عیب یابی آی سی های فلش موبایل، قطعی مدار ، تست اسیلاتورها و دنبال کردن شکل موج استفاده می کنند. جهت اطلاعات بیشتر مقاله “ اسیلوسکوپ در تعمیرات گوشی موبایل چه کاربردی هایی دارد ” را مطالعه کنید.
کاربرد اسیلوسکوپ در تعمیر خودرو
کاربرد اسیلوسکوپ در تعمیر خودرو یکی دیگر از حوزه های مورد نیاز این ابزار الکترونیکی می باشد. توسط اسیلوسکوپ میتوان سیگنال های ورودی و خروجی مدار ECU و عیب یابی تمامی سنسورهای خودرو را بررسی کرد. استفاده از اسیلوسکوپ در تعمیرات برق خودرو کار را برای تشخیص عیوب مختلف در خودروهای نسل جدید آسان کرده است. در مقاله اسیلوسکوپ در تعمیرات خودرو چه کاربردی دارد توضیحات کاملتری گفته شده است.
خدمات گارانتی و نمایندگی اسیلوسکوپ (نوسان نما)
با توجه به احساس نیاز دانشگاه ها و موسسات فنی به تجهیزات به روز آزمایشگاهی با قیمت مناسب، شرکت پارس الکترونیک به عنوان نماینده انحصاری محصولات Rigol که از جمله مطرح ترین برندهای تولید دستگاه های اندازه گیری و آزمایشگاهی است و تجهیزاتی از جمله اسیلوسکوپ های دیجیتال این برند در زمره با کیفیت ترین محصولات در بازار بین المللی قرار می گیرد، ضمن همکاری با دانشگاه ها و موسسات آموزشی برتر کشور اقدام به فروش این محصولات با مزایا و قیمت تمام شده مناسب و همچنین تامین نیروی متخصص جهت مشاوره، نصب و راه اندازی، تعمیر و خدمات پس از فروش کرده است.
از جمله این محصولات می توان به اسیلوسکوپ های دیجیتال اشاره کرد که برای تمام نیاز ها، از آزمایشگاه های الکترونیک و مخابرات دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی گرفته تا مراکز تحقیقاتی – پژوهشی و نیز کارخانه های صنعتی، برترین مدل های برند Rigol را وارد و جهت فروش با خدمات پس از فروش مناسب جهت کسب رضایت مندی مشتری به عرضه گذاشته است. با توجه به آنچه در این گفتار به آن پرداخته شد امید است خواننده توانسته باشد دید مناسبی نسبت به اسیلوسکوپ دیجیتال و همچنین نحوه انتخاب مدل مناسب بر اساس نیاز خود پیدا کرده باشد.
در انتها می توانید فیلم معرفی اسیلوسکوپ دیجیتال سری DS1000 Z تولید شرکت ریگول را در این قسمت مشاهده نمایید.
شاک ویو تراپی و موارد کاربرد آن
شاک ویو تراپی یکی از روش های درمانی ایمن ، موثر و غیرتهاجمی در فیزیوتراپی است که در کلینیک فیزیوتراپی برناگر به مراجعه کنندگان گرامی ارائه می شود.
در این روش درمانی از امواج بسیار کوتاه و سریع که سریع تر از سرعت صوت هستند استفاده می شود.
اعمال امواج صوتی شاک ویو بر بافت های بدن نقش موثری در افزایش سوخت و ساز و متابولیسم در این مناطق داشته و از این طریق به روند ترمیم و بازسازی آن ها کمک می کند.
انتقال انرژی توسط شاک ویو تراپی بر مناطق آسیب دیده بدن به تسکین درد نیز کمک زیادی می کند و قدرت ترمیم آن ها را افزایش می دهد.
درمان با امواج شاک ویو همچنین سبب کند سازی و از بین بردن روند التهابی مزمن که در بافت های آسیب دیده می شود.
انرزی امواج شاک ویو همچنین سبب ایجاد پارگی های میکروسکوپی در بافت هدف در بدن شده که این وضعیت سبب ترشح موادی از بافت های آسیب دیده می شود که با خاصیت ترمیم کنندگی به فرایند بهبودی کمک می کند.
انرژی این امواج همچینین گردش خن موضعی و عمومی در بدن را بهبود بخشیده و برخی از مهمترین کاربردهای تریگر از این طریق به کاهش دوره نقاهت و افزایش سرعت بهبودی آسیب های ایجاد شده کمک می کند.
درمان خار پاشنه یکی از مهم ترین موارد کاربرد شاک ویو است ، در واقع شاک ویو تراپی به عنوان بهترین روش درمان خار پاشنه شناخته می شود.
با وجود مزایای ذکر شده نیاز بیمار به این روش فیزیوتراپی و همچنین تعداد جلسات درمانی پس از ویزیت و معاینه اولیه توسط فیزیوتراپیست مشخص می شود.
خانم های باردار ، افراد مبتلا به تومورهای استخوانی ، کودکان زیر ۱۲ سال ، مبتلایان به سرطان ، افرادی که دچار مشکلات خونی هستند و یا افرادی که برخی داروهای خاص مصرف می کنند نمی توانند از مزایای درمان با این روش بهره ببرند.
تزریق در نقاط ماشه ای (تریگرپوینت) چه زمانی لازم است؟
درد عضله ممکن است به علل متفاوتی، از جمله خوابیدن در حالت نامناسب تا پاره کردن گروه های ماهیچه ای بزرگ بر اثر وزنه برداری سنگین، ایجاد گردد. اگرچه اکثر دردهای ماهیچه ای بعد از چند روز برطرف می شوند، اما مبتلایان به درد مزمن یا مستمر عضلانی ممکن است به معالجه پزشکی نیاز داشته باشند. درد مزمن ماهیچه تاثیر قابل توجهی روی توانایی عملکرد انسان و کیفیت زندگی او دارد.
پزشکان از تزریق در نقاط ماشه ای برای معالجه درد ماهیچه ای و مشکلات دیگری که روی سیستم ماهیچه ای اسکلتی تاثیر دارد، استفاده می کنند.
تزریق در نقاط ماشه ای احتمالا فواید سریعی را برای مبتلایان به درد عضلانی مزمن داشته باشد. در پایین در مورد استفاده ها، تاثیر، عوارض جانبی و خطرات تزریق در نقاط ماشه ای صحبت می شود.
بهترین روش برای اینکه متوجه بشوید که آیا تزریق در نقاط ماشه ای مناسب شما هست یا خیر مشورت با دکتر مرادی می باشد. هنگامی که درمان های معمول دیگر برخی از مهمترین کاربردهای تریگر موفق نبودند، احتمالا پزشک تزریق در نقاط ماشه ای را برای تسکین درد پیشنهاد بدهد.
برای کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت با شماره 02126350185 تماس حاصل فرمایید.
نقطه ماشه ای چیست؟
نقاط ماشه ای مناطق کانونی گرفتگی و التهاب عضلات اسکلتی هستند. ماهیچه های لوزی و ذوزنقه ای کمر، که در بالای کمر و زیر شانه ها قرار دارند، مکان عادی نقاط ماشه ای می باشند. نقاط ماشه ای در این نواحی باعث درد گردن، شانه و سردرد می شوند. علاوه بر بالای ستون فقرات، نقاط ماشه ای ممکن است در پایین کمر یا اندام هایی که کمتر متداول هستند نیز رخ دهند.
اغلب گره ای قابل لمس در عضله در جایی که نقطه ماشه ای قرار می گیرد، وجود دارد. این ناحیه حساس می باشد و وقتی فشار داده می شود درد از نقطه ماشه ای به نواحی اطراف آن منتقل می برخی از مهمترین کاربردهای تریگر شود. نقاط ماشه ای معمولا با اختلالات مزمن ماهیچه اسکلتی مانند فیبرومیالژیا، سندرم درد میوفاشیال، درد گردن و پایین کمر همراه هستند. احتمالا با سردرد استرسی و درد فکی- گیجگاهی همراه هستند. آسیب شدید یا آسیب های جزئی و مکرر می توانند منجر به ایجاد نقاط ماشه ای شوند.
تزریق در نقاط ماشه ای چیست؟
تزریق در نقاط ماشه ای ممکن است درد مزمن عضلانی مربوط به نقاط ماشه ای میوفاشیال را درمان کند. میوفاشیال دسته های بسیار حساسی از رشته های محکم عضله هستند.
درمان شامل تزریق دارو به طور مستقیم در نقاط ماشه ای میوفاشیال می شود. پزشک بهترین نوع دارو را بر اساس شدت و علت درد تعیین می کند.
تزریق نقاط ماشه ای می تواند شامل:
- بی حسی موضعی مانند لیدوکائین باشد که گیرنده های درد را در ماهیچه ها مسدود می کند.
- کوروتیکواستروئید که التهاب را در ماهیچه و بافت پیوندی اطراف عصب کاهش می دهد.
- سم بوتولینومA(بوتاکس)، که در مسیر های پیام رسانی عصبی مداخله می کند و از انقباض عضله جلوگیری می کند.
در طی درمان، پزشک سوزن های کوچکی را در نقاط ماشه ای میوفاشیال وارد و دارو را تزریق می کند.
در هنگام وارد شدن سوزن، افرادی که ماهیچه های سفتی دارند ممکن است احساس شکستگی داشته باشند. این حس معمولا زمانی که ماهیچه به حالت استراحت در می آید، فروکش می کند.
مصارف
تزریق در نقاط ماشه ای ممکن است به تسکین درد ایجاد شده توسط مشکلاتی که روی سیستم عصبی و ماهیچه اسکلتی تاثر می گذارد مفید باشد. مقلا:
سندرم درد میوفاشیال
تزریق در نقاط ماشه ای به رفع علائم سندرم درد میوفاشیال کمک می کند. این سندرم، بیماری مزمن است که روی ماهیچه ها و بافت های اطراف آن اثر می کند.
در سندرم درد میوفاشیال، نقاط ماشه ای درد را در نقاطی از بدن که ظاهرا بی ربط هستند تحریک می کند. این پدیده درد ارجاع داده شده نام دارد.
تزریق در نقاط ماشه ای می توانند درد موضعی ماهیچه را توسط شل کردن ماهیچه آسیب دیده کم کنند. محققان بر این باورند که این تزریقات مسیرهای پیام رسانی عصبی را که باعث ایجاد درد ارجاع داده شده است، مسدود می کند.
دلایل ممکن ایجاد نقاط ماشه ای میوفاشیال شامل:
- آسیب و صدمه به ماهیچه
- حرکات تکراری
- حالت نامناسب بدن
- استرس روحی و روانی
بعلاوه درد ارجاع داده شده، مبتلایان به درد میوفاشیال، احتمالا موارد زیر را نیز تجربه کنند:
- درد در قسمتی خاص از ماهیچه
- شدت گرفتن درد هنگامی که بیمار ماهیچه درگیر را می کشد یا حرکت می دهد.
- گره های عضلانی که با لمس حس می شوند
- سفتی یا ضعف عضله
- محدود شدن تحرک
فیبرومیالژیا
فیبرومیالژیا دردی مزمن است که علائمی مشابه آرتروز دارد اما روی بافت نرم مفاصل اثر می گذارد.
علت دقیق فیبرومیالژیا ناشناخته است، اما عوامل احتمالی ایجاد خطر شامل:
- سابقه ناهنجاری خود ایمنی، مانند لوپوس یا آرتروز مفصلی
- صدمه جسمی یا روحی روانی
- پیشینه خانوداگی فیبرومیالژیا
- عفونت ها
- جنسیت مونث
علائم فیبرومیالژیا شامل:
- درد و سفتی در کل بدن
- سر درد
- بی حسی یا گزگز دست ها و پاها
- مشکلات هضم
- خواب نامناسب و خستگی در روز
- مشکل در تمرکز
- علائمی از عصبی یا افسرده بودن
از نظر تاریخی، پزشکان فیبرومیالژیا را در افرادی که درد و حساس شدن نقاط ماشه ای خاصی در کل بدن را گزارش می کردند، تشخیص دادند.
برخلاف سندرم درد میوفاشیال، که باعث ایجاد درد موضعی در عضله می شد، فیبرومیالژیا درد گسترده و منظمی را ایجاد می کند. این موضوع این ایده را می رساند که درد فیبرومیالژیا ناشی از مشکلات عصبی است که روی پردازش کردن اطلاعات حسی توسط مغز تاثیر می گذارد. با توجه به آنچه گفته شد، نقاط ماشه ای میوفاشیال و فیبرومیالژیا دردهای مشابه ای را ایجاد می کنند و برخی محققین براین باورند که نقاط ماشه ای میوفاشیال در درد فیبرومیالژیا نیز نقش دارند.
سردردها
نقاط ماشه ای موجود در شانه ها، گردن و سر، می توانند در میگرن و سردرهای شدید نقش داشته باشند.
در مقاله ای، محققین وجود نقاط ماشه ای 20 دانشجوی فیزیوتراپی مبتلا به میگرن نامنظم و 20 شخص سالم که میگرن ندارند را مقایسه کردند.
پژوهشگران نقاط ماشه ای بسیار زیادتری در گروه مبتلا به میگرن پیدا کردند.
نویسندگان یه پژوهش رابطه بین نقاط ماشه ای میوفاشیال و حساسیت به فشار دردآور را در مبتلایان به سردردهای شدید مزمن و نامنظم آزمایش کردند.
افراد دارای نقاط ماشه ای میوفاشیال بیشتر، نسبت به کسانی که نقاط ماشه ای کمتری داشتند به فشار دردناک، حساسیت بیشتری نشان می دادند. یافته ها بیانگر این بود که نقاط ماشه ای میوفاشیال روی شدت این نوع سردردها تاثیر می گذاشت.
ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی چگونه تزریق در نقاط ماشه ای را انجام می دهند؟
تزریق نقاط ماشه ای در مطب پزشک متخصص انجام می شود، معمولا بیمار روی میز آزمایش دراز می کشد یا می نشیند. تکنیک دقیق متغیر می باشد. متخصص بهداشت مجرب که این کار را انجام می دهد، مکان نقطه ماشه ای را توسط لمس دستی مشخص و آن را علامت می زند. سونوگرافی در کل ضروری نمی باشد. سپس محل تزریق تمیز می شود. معمولا برای تمیز کردن محل تزریق، از الکل و دیگر تمیز کننده های پوستی مثل بتادین استفاده می شوند. مکررا، اسپری بی حسی مثل اتیل کلراید برای بی حسی پوست و کاهش درد تزریق استفاده می شود. سپس سوزن به نقطه ماشه ای وارد و دارو تزریق می شود. بعد از تزریق، باند چسبی ساده ای روی آن قرار می دهند.
بعد از تزریق در نقاط ماشه ای انتظار چه چیزی را داشته باشید؟
اگر بعد از تزریق در آن ناحیه احساس درد می کنید، از یخ، گرما، استامینفون (تیلنول) یا سدیم ناپروکسن استفاده می شود.
بعد از دریافت تزریق در نقاط ماشه ای، پزشک ورزش های درمانی جسمانی و کششی را توصیه می کند تا به افزایش نتیجه تزریق و کاهش بیشتر درد و آزردگی کمک کند.
هر چند وقت بیماران نیاز به تزریق در نقاط ماشه ای دارند؟
به طور خوشبینانه، نقاط ماشه ای بعد از یک تزریق رفع می شوند. و زمانی اتفاق می افتد که بیمار یک نقطه ماشه ای مجزا داشته باشد یا مخصوصا اگر دلیل ایجاد نقطه ماشه ای از بین برود. (مانند آسیب های جزئی مکرر یا حرکتی که دیگر پیش نمی آیند). نقاط ماشه ای توسط شرایطی مزمن مانند فیبرومیالژیا و سندرم درد میوفاشیال ایجاد می گردند و تمایل به عود دوباره به علت رفع نشدن مشکل اصلی نیز دارند. در این موارد، تزریق در نقاط ماشه ای احتمالا بر اساس نیاز مرتبا انجام شود. تکرار تزریق در نقاط ماشه ای به دارویی که تزریق می شود بستگی دارد. اگر فقط لیودوکائین یا ترکیبی از بی حس کننده ها تزریق شود، تزریق می تواند به عنوان درمانی ادامه دار و ماهانه باشد. اگر داروهای استروئیدی تزریق شود، به علت خطر آسیب بافتی یا انقباض حاصله از این داروها، با صلاحدید متخصص، TPLs باید کمتر تکرار شود.
آیا کاربردی هستند؟
تزریق در نقاط ماشه ای شاید تسکین درد سریعی را ایجاد کند و دامنه حرکتی مبتلایان به درد مزمن ماهیچه را کاهش بدهد.
با این وجود، این تزریق ها روی همه به شکل یکسان تاثیر نمی گذارد. بعضی افراد کاهش درد قابل توجه را بلافاصله بعد از تزریق حس می کنند، در حالیکه برای بقیه چندیدن روز و هفته طول می کشد تا درد بهتر شود. برخی هیچ تاثیری از تزریق در نقاط ماشه ای دریافت نمی کنند.
پژوهشگران در یک تحقیق تاثیر تزریق ها را در افراد مبتلا به درد ماهچه شکمی بررسی کردند. شرکت کنندگان اظهار داشتند که کاهش درد قابل توجهی را طی دو سال بعد از اولین تزریق داشتند. پنج شرکت کننده نیاز به تزریق دوباره داشتند. اما دیگران هیچ پاسخی از درمان دریافت نکردند.
اگرچه تزریق در نقاط ماشه ای فواید چشمگیری را برای برخی ها دارد، اما پژوهشگران مختلف متوجه شده اند که این درمان می تواند بی فایده نیز باشد.
آیا Dry needle نیز همانند تزریق در نقاط ماشه ای است؟
سوزن خشک نوع تطابق یافته از تزریق در نقاط ماشه ای در نظر گرفته می شود، که سوزنی بسیار نازک برای تحریک نقاط ماشه ای به کار می رود تا فشار عضله، فاسیا / نیام و بافت پیوندی را کم کند.
به خاطر استفاده از سوزن ظریف، بیماران می توانند سوزن خشک را به طب سوزنی مربوط کنند. با این حال، تمرکز طب سوزنی روی رهاسازی و تقویت جریان انرژی می باشد، ولی تمرکز سوزن خشک روی کاهش درد عضلانی است.
عوارض جانبی
تزریق در نقاط ماشه ای می تواند باعث ایجاد عوارض جانبی گوناگون کوتاه یا بلند مدت شود و شامل:
- درد یا بیحسی موقت در اطراف ناحیه تزریق
- تغییر رنگ یا گود شدن پوست در نزدیک ناحیه تزریق
- گیجی و سبکی سر
- خونریزی
تزریق در نقاط ماشه ای که بر اساس بی حسی هستند ممکن است باعث نوعی تخریب شدید ماهیچه ای به نام میونکروز شوند. این مورد در طی سه تا چهار هفته بهبود می یابد.
درد، التهاب و سفتی در نزدیک مکان تزریق معمولا بعد از چند ساعت از بین می رود. اگر هر نوع عارضه جانبی در طول چند هفته رفع نگردید، به پزشک مراجعه فرمایید
سوزن خشک یا درای نیدلینگ (dry needling)
در این مقاله اطلاعات سودمندی در مورد سوزن خشک و همچنین تفاوت آن با طب سوزنی بیان میشود.
سوزن خشک یا درای نیدلینگ (dry needling)
سوزن خشک یا درای نیدلینگ (dry needling) چیست؟
سوزن خشک یا درای نیدلینگ یک روش درمانی مدرن است که برای تسکین دردهای عضلانی طراحی شده است و محبوبیت آن در حال افزایش است. در این نوع درمان، درمانگر چندین سوزن بسیار نازک را وارد پوست شما میکند.
سوزنها باریک، ظریف، کوتاه و از جنس استیل ضد زنگ هستند و هیچ دارویی را به بدن تزریق نمیکنند. به همین دلیل است که از اصطلاح “خشک” استفاده میشود. درمانگران سوزنها را در نقاط ماشهای (trigger point) در عضله و یا بافت دارای درد و اختلال قرار میدهند.
درای نیدلینگ نیز گاهی تحریک داخل عضلهای (intramuscular stimulation) نامیده میشود. نقاط هدف، نواحی عضلانی گره خورده یا سفتی هستند که دردناک شده باشند و زندگی شخص را تحت تاثیر قرار دهند. این سوزنها به آزادسازی گره و تسکین درد یا اسپاسم (گرفتگی) عضلات کمک میکند.
سوزنها برای مدت کوتاهی در پوست شما باقی میمانند. مدت زمان قرار گرفتن سوزن در بافت بستگی به نظر درمانگر دارد.
انواع تکنیکها در سوزن خشک
انواع تکنیکهادر سوزن خشک یا درای نیدلینگ عبارتند از:
- تکنیکهای داخلی – خارجی
- تکنیک non-trigger point
تکنیکهای داخلی – خارجی
برای برخی از روشهای اعمال سوزن خشک از تکنیک هایی به نام پیستون زدن یا منیپولیت کردن (manipulation) استفاده میکنند. این روش به حرکت دادن سوزن به سمت داخل و خارج متکی است.
به عبارت دیگر، سوزنها برای مدت طولانی در بدن قرار نمیگیرند. سوزنها نقاط ماشهای (trigger point) را سوراخ میکنند و سپس برداشته میشوند.
تکنیک non-trigger point
برخی از تکنیکهای سوزن خشک، حجم وسیعتری از مشکلات از جمله مشکلاتی که سیستم عصبی مرکزی در آن دخیل هستند را درمان میکنند. این روش درمان با تکنیک non-trigger point متفاوت است.
در این روش ممکن است درمانگر به جای این که سوزن را مستقیما روی نقطه درد قرار دهد، سوزن را در نواحی اطراف نقطه درد وارد کند. اساس این روش بر این ایده است كه میگوید درد در نتیجه درگیری یک عصب یا اختلالات عضلانی وسیعتری است و فقط در ناحیه اصلی درد متمركز نیست.
این تکنیک توسط چه کسانی انجام میشود؟
درای نیدلینگ (dry needling) یا سوزن خشک اغلب توسط فیزیوتراپیستها یا پزشکان طب ورزشی انجام میشود. درمانگرانی که از روش سوزن خشک استفاده میکنند، نیاز به گذراندن دوره آموزشی این تکنیک دارند.
پس اگر این تکنیک درمانی را انتخاب میکنید، کسی را ببینید که دارای تحصیلات درمانی بوده و آموزشهای لازم را گذرانده باشد، مانند یک فیزیوتراپیست یا پزشک متخصص طب ورزشی.
درای نیدلینگ چه فوایدی دارد؟
درای نیدلینگ باعث تسکین دردهای عضلانی و سفتی عضلات، افزایش گردش خون در بافت میشود. علاوه بر این، کاهش نقاط ماشهای (trigger points) انعطاف پذیری آن ناحیه را بهبود میبخشد و دامنه حرکتی را افزایش میدهد.
به همین دلیل این روش اغلب برای درمان آسیبهای ورزشی، درد عضلانی و حتی درد فیبرومیالژیا استفاده میشود. این روش همچنین برای کاهش چسبندگیها در بافت دارای اسکار (scar) و کاهش کشش این بافت میشود. زیرا چسبندگیهای این بافت اسکار باعث کشیده شدن بافتهای اطراف و در طولانی مدت آسیب در عضلات و دیگر بافتهای نرم میشود.
آیا سوزن خشک عوارض جانبی یا خطری دارد؟
عوارض جانبی خفیف با سوزن خشک بسیار شایع است، اما عوارض جانبی جدی نادر است. شایعترین عوارض جانبی در اطراف محل سوزن خوردن عبارتند از:
- کبودی
- خون ریزی خفیف
- درد موقت و کوفتگی در عضلات
موارد منع استفاده از سوزن خشک
مواردی منع استفاده از روش درمانی سوزن خشک عبارتند از:
- صرع یا تشنج
- بافتهای مشکوک یا کانسر
- عفونت در بافت مورد نظر
- بارداری
- دردهای حاد
- کودکان کم سنی که نمیتوانند همکاری لازم را داشته باشند
- بعد از جراحیها در سرطان سینه، اندام فوقانی سمتی که سینه تخلیه شده است
- آسیبهای عصبی
- بیمارانی که فوبیای سوزن دارند
- بیماران با مشکلات استرسی و روانی که قادر به همکاری نباشند
تحقیقات درباره سوزن خشک چه میگویند؟
به علت مدرن بودن این روش تحقیقات انجام شده در مورد استفاده از سوزن خشک محدود است. بیشتر تحقیقات موجود در مورد نیدلینگ از تسکین دردهای خفیف تا متوسط پشتیبانی میکند. در برخی از مطالعات، سوزن خشک نسبت به درمان دارونما تسکین بیشتری داد.
با این حال، یک مطالعه نشان داد که سوزن خشک برای تسکین درد عضلانی موثرتر از کشش نیست، اما مکمل حرکات کششی است. علاوه بر این، یک مطالعه در سال 2012 نشان داد که تزریقهای پلاسمای غنی از پلاکت (PRP)، بیشتر از آسیبهای سوزن خشک، آسیب های روتاتور کاف را تسکین میدهد.
آیا درای نیدلینگ همان طب سوزنی است؟
باید بگوییم خیر، اگر فقط درای نیدلینگ و طب سوزنی را با یک عکس مقایسه کنید، ممکن است در شناسایی آنها دچار اشتباه شوید. هم در طب سوزنی و در سوزن خشک از سوزن های نازک و استیل ضد زنگ استفاده میشود.
برای هر دو روش، سوزن به پوست وارد میشود و هر دو درد را درمان میکنند. اما اینها تنها شباهتهای این دو روش هستند.
ویژگیهای منحصر بفرد طب سوزنی و درای نیدلینگ چیست؟
ویژگی های منحصر به فرد به افتراق این دو تکنیک کمک می کند.
طب سوزنی برای هزاران سال به عنوان یک روش درمانی جایگزین مورد استفاده قرار گرفته است و تحقیقات مهمی در مورد اثربخشی آن وجود دارد. اما Dry needling تنها در چند دهه گذشته به ثبت رسیده است و تحقیقات انجام شده روی آن کمتر است.
طب سوزنی برای تسکین درد، ناراحتی یا مشکلات با باز کردن جریان انرژی یا “چی” در فرد طراحی شده است ولی dry needling برای تحریک نقاط ماشهای (trigger point)، یا عضلات سفت شده و دارای اسپاسم طراحی شده است.
تکنیک اعمال سوزن در طب سوزنی عموما سطحیتر است اما در نیدلینگ خشک سوزن بافت عمیقتری را در بر میگیرد.
در طب سوزنی محل قرار گیری سوزن نقاط قراردادی و تعریف شده خاصی هستند که برای درمان یک مشکل خاص پروتکل خاصی را در بر میگیرد، اما در درای نیدلینگ (dry needling) نقطه ورود سوزن بستگی به جای نقاط ماشهای (trigger point) یا گرفتگی عضلانی دارد و محل ثابتی ندارد و درمانگر محل سوزن را مشخص میکند.
در طب سوزنی، سوزن در نقطه قرار میگیرد و میماند اما در درای نیدلینگ سوزن در بافت مورد نظر حرکت داده میشود تا انقباضات غیر ارادی که عضله انجام میدهد (twitch) دیده شود.
دانستن تفاوتهای طب سوزنی با سوزن خشک و راهنماییهای تراپیست میتواند به شما کمک کند تا تصمیم بگیرید که کدام نوع روش درمانی مناسب شماست.
دیدگاه شما