ریسک مالی چیست و چه اهمیتی در سرمایه گذاری ارز دیجیتال دارد؟
یکی از مسائلی که هنگام سرمایه گذاری ارز دیجیتال برای جلوگیری از هرگونه ضرر شدید، باید به آن توجه داشت؛ آگاهی از ریسک مالی است. به منظور دستیابی به این هدف، باید با انوع ریسک مالی یا ریسک سرمایه گذاری، آشنا شوید.
ما در این مطلب از کوین نیک قصد داریم تا به معرفی مجموعه ریسک مالی که اهمیت ویژهای در دنیای اقتصاد دارند، بپردازیم.
ریسک مالی یا ریسک سرمایه گذاری چیست؟
ریسک سرمایه گذاری به ریسکی گفته میشود که در آن، خطر از دست دادن پول یا هر مال ارزشمندی، وجود داشته باشد. ما ریسک را در زمینه بازارهای مالی، میزان پولی که یک شخص، ممکن است در طول داد و ستد یا سرمایه گذاری از دست دهد، در نظر میگیریم. بنابراین ریسک، به معنای ضرر واقعی (Actual Loss) نیست؛ اما چیزی است که در نهایت، ممکن است از دست برود.
به زبان دیگر، بسیاری از سرویسهای مالی و سرمایه گذاری یا سرویسهای تراکنشی، دارای ریسک ضرر ذاتی هستند و ما به این ضرر در دنیای تجارت، ریسک مالی یا ریسک سرمایه گذاری میگوییم. به طور کلی، مفهوم ریسک مالی ممکن است در سناریوهای مختلف، خود را به گونههای متفاوتی نشان دهد که از جمله آنها میتوان به بازارهای مالی، سیاستهای تجاری و شرایط حاکمه اشاره کرد.
پروسه ارزیابی و معامله همراه با ریسک مالی، معمولا با نام مدیریت ریسک یا مدیریت خطر (Risk Management) هم شناخته میشود. اما قبل از اینکه آشنایی بهتری با مدیریت ریسک پیدا کنیم، لازم است تا از پایه و اساس ریسک مالی و انواع آن، آگاهی داشته باشیم.
این مطلب راهم مطالعه کنید: روانشناسی بازار چیست و چه تاثیری روی بازار ارز دیجیتال دارد؟
انواع ریسک مالی
راههای زیادی برای دسته بندی ریسک سرمایه گذاری وجود دارند که معنای هر کدام از آنها ممکن است با توجه به زمینه فعالیتها، متفاوت باشد. در ادامه یک نگاه کلی به انواع ریسک مالی خواهم داشت:
۱. ریسک سرمایه گذاری
همانطور که از نام آن پیدا است، ریسک سرمایه گذاری (Investment Risk) در رابطه با ریسکهایی است که در زمینه تبادل و سرمایه گذاری فعالیت دارند. در این حالت، ریسکها با شکل و شمایلی مختلف پدیدار میشوند؛ اما اکثر آنها مرتبط با نوسانات قیمت بازار هستند. به طور کلی، ما بازار نقدینگی و ریسکهای اعتباری را، بخشی از ریسک سرمایه گذاری میدانیم.
ریسک مالی یا ریسک سرمایه گذاری
۲. ریسک بازاری
ریسک یا خطر بازاری (Market Risk)، ریسکی است که همراه با قیمت اجناس و اموال با ارزش به وجود میآید. مثلا اگر شخصی بیت کوین بخرد، مشمول ریسک بازاری میشود؛ چون نوسان قیمت بیت کوین، ممکن است باعث کاهش قیمت آن شود.
مدیریت ریسک بازاری از لحظهای شروع میشود که ما در نظر بگیریم، اگر قیمت بیت کوین بر خلاف انتظارمان حرکت کرد؛ چقدر ضرر خواهیم کرد. مرحله بعدی در مورد مدیریت ریسک بازاری این است که یک استراتژی ایجاد کنیم که در آن مشخص شود، ما باید چه اقدامی به عنوان عکسالعمل در مقابل این حرکت خلاف انتظار، انجام دهیم.
معمولا سرمایه گذاران با ریسکهای بازاری مستقیم و غیر مستقیم، رو به رو میشوند. ریکسهای بازاری مستقیم، ضرری است که معاملهکننده از تغییر ناگهانی و منفی قیمت ارز دیجیتال یا مالهای دیگر، تجربه میکند. مثالی که پیشتر در این مطلب به آن اشاره کردیم، به خوبی نشاندهنده یک ریسک مستقیم بازار است؛ یعنی شرایطی که ما یک بیت کوین میخریم و پس از خرید، ممکن است با کاهش قیمت، رو به رو شویم.
این مطلب راهم مطالعه کنید: ۵ روش سرمایه گذاری ارز دیجیتال که منجر به کسب درآمد می شود
از طرف دیگر، ریسک غیر مستقیم بازار مربوط به اموالی است که ریسک ثانویه یا فرعی دارند. نرخ ریسک غیر مستقیم در بازار سهام، به طور غیر مستقیم روی قیمت سهام تاثیر میگذارد و به همین دلیل به آن، ریسک غیر مستقیم گفته میشود.
مثلا اگر یک شخص قسمتی از سهام شرکتی را خریداری کند؛ ممکن است نوسانات نرخ بهره (Interest Rate)، به طور غیر مستقیم روی سرمایهاش تاثیر بگذارد. یک شرکت ممکن است با وجود افزایش نرخ بهره، به سختی رشد کند یا سودمند باقی بماند؛ اما به غیر از آن، افزایش نرخ بهره این شجاعت را در سهامداران ایجاد میکند تا سهم خود را به فروش برسانند. سهامداران معمولا سهم خود را برای پرداخت بدهیها، به فروش میرسانند.
باید به این مسئله هم توجه داشت که نرخ بهره میتواند به صورت مستقیم و غیر مستقیم، روی بازار مالی تاثیر بگذارد. در حالی که نرخ بهره، تاثیر غیر مستقیم روی بازار سهام دارد؛ اما به طور مستقیم روی اوراق و دیگر درآمدهای ثابت اوراق بهادار، تاثیر میگذارد. بنابراین با توجه به نوع مال، ریسک نرخ بهره میتواند به صورت مستقیم یا غیر مستقیم، در نظر گرفته شود.
۳. ریسک نقدینگی
ریسک نقدینگی (Liquidity Risk) ریسکی است که سرمایهگذار یا معاملهکننده، بدون یک تغییر جدی در قیمتها قادر به خرید و فروش مال نباشد.
مثلا فرض کنید که شخصی ۱۰۰۰ واحد از یک ارز دیجیتال را به قیمت هر واحد انواع مختلف ریسکهای مالی چیست؟ ۱۰ دلار، خریداری میکند. حال تصور کنید که این قیمت برای ماههای آینده، ثابت باقی بماند و این مقدار واحد از ارز دیجیتال، همچنان به قیمت ۱۰ دلار خرید و فروش شود.
در بازار نقدینگی در یک حجم بالا، این فرد میتواند به سرعت، سرمایه ۱۰ هزار دلاری خود را به فروش برساند؛ چون به اندازه کافی خریدارانی وجود دارند که برای هر واحد، ۱۰ دلار پرداخت کنند. اما اگر بازار به شکل نامشخص و غیر نقدینگی (غیر قابل تبدیل به پول) باشد، شاید تعداد انگشت شماری از افراد وجود داشته باشند که حاضر به پرداخت ۱۰ دلار برای هر واحد باشند. بنابراین با توجه به این نوع ریسک مالی، این شخص احتمالا باید بخش بزرگی از ارز دیجیتال خود را با قیمت پایینتری به فروش برساند.
۴. ریسک اعتباری
ریسک اعتباری (Credit Risk) به ریسکی گفته میشود که یک وامدهنده، به دلیل غیبت یا عدم موفقیت در پرداخت شخص وامگیرنده، پول خود را از دست میدهد. مثلا زمانی که شخصی از شما پول یا ارز دیجیتال، قرض میگیرد؛ شما در یک ریسک اعتباری قرار میگیرید. به زبان دیگر، این ریسک وجود دارد که آن شخص، پولتان را پس ندهد که به این نوع احتمال، ریسک اعتباری گفته میشود. زیرا اگر آن فرد غیبت کند، در پس دادن پول کوتاهی کند یا هر اتفاق دیگری، شما پول خود را از دست میدهید و متضرر خواهید شد.
در ابعاد بزرگتر، اگر ریسک اعتباری یک دولت یا کشور، به سطح غیر منطقی برسد؛ شاهد یک بحران اقتصادی در آنجا خواهیم بود. بدترین بحران اقتصادی ۹۰ سال اخیر، به دلیل گسترش ریسک اعتباری جهانی، رخ داده است.
تحلیل بازار ارز دیجیتال
۵. ریسک عملیاتی
ریسک عملیاتی (Operational Risk) به ریسکی گفته میشود که در آن، مالی به علت شکست پروسههای داخلی، پروسههای سیستمی یا شکست در مراحل اجرایی، از دست میرود. این نوع شکستها معمولا به دلیل اشتباهات انسانی یا فعالیتهای جعلی و کلاهبرداری، صورت میگیرد.
برای کاهش ریسک عملیاتی، هر شخص و شرکتی باید یک بازرسی دورهای از سیستمهای امنیتی خود ترتیب دهد و در کنار آن، به مواردی مثل اجرای مراحل عملیاتی و مدیریت داخلی موثر خود هم، توجه ویژهای داشته باشد.
بسیاری از حوادث ناخوشایند در زمینه ریسک عملیاتی، به دلیل مدیریت ضعیف کارمندان به وجود آمدهاند که با سرمایههای شرکت، فعالیت غیر مجاز داشتهاند. معمولا به این فعالیتها، معامله سرکش (Rogue Trade) میگویند که باعث از دست رفتن مال و وارد شدن ضرر بسیار شدید به یک شرکت میشود؛ مخصوصا اگر این مسئله در مورد بانکها اتفاق بیفتد.
همچنین شکست عملیاتی میتواند به واسطه وقایع خارجی و طبیعی که به صورت غیر مستقیم روی عملیات یک کمپانی تاثیر گذاشتهاند، رخ دهد. زلزله، طوفان یا وقایع طبیعی دیگر، از جمله اتفاقاتی هستند که میتوانند شکست عملیاتی بزرگی را رقم بزنند و به عنوان بلایایی برای ریسک مالی در نظر گرفته میشوند.
۶. ریسک سازگاری
ریسک سازگاری (Compliance Risk) مرتبط با آن نوع از ضررهای مالی است که یک شرکت یا موسسه به دلیل عدم توانایی در دنبال کردن قوانین و آئین نامههای حوزه قضایی خود، متحمل میشود. برای جلوگیری از این گونه ریسکها، بسیاری از شرکتها یک سری از روشها و طرز عملهای خاص را اتخاذ میکنند که از جمله آنها میتوان به قوانین ضد پول شویی (Anti Money Laundering) و فرآیند شناسایی مشتری (Know Your Client) اشاره کرد.
اگر یک ارائهدهنده سرویس یا یک شرکت، قادر نباشد تا خود را با این قوانین سازگار کند؛ ممکن است دولت، کار او را برای همیشه تعطیل کند یا با جرایم بسیار جدی، رو به رو شود. بسیاری از شرکتهای سرمایه گذاری و بانکها به دلیل عدم تطبیق با آئین نامهها، با تحریمهای مختلف و دعوی حقوقی زیادی رو به رو شدهاند که برخی از آنها حتی به شکلی عمدی صورت گرفتهاند؛ مانند انجام یک عملیات بدون وجود مجوز معتبر و تایید شده.
انجام هرگونه خرید و فروش سهام توسط کارمندان داخلی و معتمد یا هرگونه فساد داخلی، از دیگر مثالهای متداول در زمینه ریسک انطباق یا ریسک سازگاری هستند.
این مطلب راهم مطالعه کنید: ۱۲ ابزار برتر برای انجام مبادله ارز دیجیتال
۷. ریسک سیستمی
ریسک انواع مختلف ریسکهای مالی چیست؟ سیستمی (Systemic Risk) به آن دسته از ریسکهایی میگویند که به دلایل مختلف از جمله بیثباتی یا آشوب در بازارهای مالی، باعث سقوط ناگهانی یک سیستم مالی میشوند. مثلا در سال ۲۰۰۸ زمانی که بانک برادران لیمن (Lehman Brothers)، چهارمین بانک سرمایه گذاری ایالات متحده آمریکا، اعلام ورشکستگی کرد؛ بزرگترین ورشکستگی در تاریخ ایالات متحده رقم خورد. در آن زمان، آمریکا با بحران مالی به شدت جدی، رو به رو شد که حتی در نهایت، روی اقتصاد دیگر کشورها هم تاثیر گذاشت.
ریسک سیستمی مرتبط با شرکتهایی است که با بخشی از صنعت خود و دیگر صنعتهای مرتبط، همبستگی دارند. مثلا اگر شرکت برادران لیمن تا این حد در سیستم اقتصادی آمریکا، دخالت نداشت؛ ورشکستگی آنها به این اندازه تاثیرگذار نبود و ضرر حاصل از آن، سطحی بود.
بهترین روش برای به یاد داشتن مفهوم ریسک سیستمی، این است که آن را شبیه دومینو (Domino Effect) فرض کنید؛ که وقتی یک قطعه از دومینو سقوط کند، باعث سقوط تمامی قطعات دیگر خواهد شد.
فلزات با ارزش پس از بحران مالی سال ۲۰۰۸، رشد قابل توجهای را تجربه کردند. بنابراین تنوعبخشی (Diversification) که یک اصطلاح مالی به معنی خرید سهام با همبستگی پایین است؛ یکی از روشهای کاهشدهنده ریسک سیستمی محسوب میشود.
ریسک سیستمی در برابر ریسک سیستماتیک
نباید ریسک سیستمی را با ریسک سیستماتیک (Systematic Risk یا Aggregate Risk)، اشتباه گرفت. زیرا ریسک سیستماتیک نه تنها به راحتی قابل معنی کردن نیست؛ بلکه مربوط به ریسکهای وسیعتر و حتی فراتر از موارد اقتصادی است.
ریسک سیستماتیک مرتبط با وقایعی است که روی یک کشور یا جامعه در زمینههای مختلف، تاثیر میگذارد. این ریسک مالی میتواند شامل صنعت کشاورزی، ساخت و ساز، استخراج، تولید، اقتصاد و دیگر زمینهها شود. زمانی که میتوان ریسک سیستمی را با داشتن همبستگی پایین در مسائل مختلف؛ کاهش داد؛ هیچگاه نمیتوان این نوع از ریسک را توسط روش تنوع بخشی به کلی از بین برد.
نتیجهگیری
در این مطلب ما ریسکهای مالی متنوعی را مورد بررسی قرار دادیم که از جمله آنها میتوان به ریسک سرمایه گذاری، ریسک عملیاتی، ریسک سازگاری و ریسک سیستمی اشاره کرد. هر کدام از آنها هم میتواند شامل ریسکهای متنوعی از جمله ریسکهای نقدینگی، ریسکهای بازاری و ریسکهای اعتباری شوند.
زمانی که صحبت از اقتصاد میشود، تقریبا غیر ممکن است که بتوان به طور کلی، از ریسک مالی جلوگیری کرد. در زمینه خرید ارزهای دیجیتال و سایر موارد، یک معاملهکننده یا یک شخص سرمایهگذار، بهترین کاری که میتواند انجام دهد این است که تا حد امکان، وقوع این نوع ریسکها را کاهش دهد یا کنترل به مراتب بهتری نسبت به شرایط مالی خود داشته باشد. بنابراین برای دستیابی به این نوع کنترل و کاهش ریسک مالی، بسیار مهم است که انواع و اقسام این نوع ریسکهای اقتصاری را بشناسید تا بتوانید در زمینه مدیریت استراتژی خود، بهتر عمل کنید و ریسک کمتری در زمینه مالی متحمل شوید.
ریسک چیست و انواع ریسک سرمایه گذاری کدامند؟
معمولا زمانی که صحبت از انواع ریسک به میان میآید، کلمه خطر برجسته میشود؛ اما باید بدانیم که ریسک فقط دربردارنده خطر و مفهومی منفی نیست. ریسک در معنای کلی، نا اطمینانی از آینده را نشان میدهد. ممکن است ما خود را در معرض ریسک قرار دهیم و با فرصتهای مثبت مواجه شویم. این فرصتهای مثبت در مفاهیم مالی قابل توضیح هستند. بنابراین ریسک دارای دو بعد مثبت و منفی است. عموماً مفهوم ریسک در مالی و سرمایهگذاری مورد توجه است. در مقاله پیش رو قصد داریم به توضیح انواع ریسک بپردازیم.
چرا ریسک وجود دارد و انواع آن کدامند؟
از آغاز پیدایش تمدن، انسانها همواره با عوامل متغیر و خطرهای زیادی مواجه بودهاند و احتمال خسارت همواره وجود داشته است. انسان نخستین با مخاطرات طبیعی مواجه بوده و به تدریج آموخته است که اتفاقات ناخوشایند را پیشبینی کند و برای مقابله با آنها آماده باشد. هر چه میزان رشد و پیشرفت انسان بیشتر میشود، در معرض تصمیمگیریها و پیچیدگیهای بیشتری قرار میگیرد و در معرض ریسکهای بیشتری قرار میگیرد.
به طور کلی، موقعیتهای ریسکی که افراد با آن مواجه میشوند معمولا شامل دو دسته میشود:
این ریسکها در واقع همان خطرات فیزیکی مثل خطر تصادف، بیماری، طلاق، بلایای طبیعی و …. هستند که عمدتا در اختیار ما نیستند و در صورت وقوع، نتیجهای جز خسارت ندارند. این ریسکها عموماً قابلیت بیمه شدن دارند و همیشه موجب زیان میشوند.
این نوع ریسکها معمولا در شرایط اقتصادی قابل اندازهگیری هستند و نتیجه احتمالی آنها میتواند سود یا زیان باشد. انواع سرمایهگذاریهای اقتصادی، بازیهای مبتنی بر شرطبندی، از جمله چنین ریسکهایی هستند.
ریسکهای نوع اول کاملا زیان ده هستند و با بیمه کردن میتوان خسارات ناشی از آن را کاهش داد. اما ریسکهای نوع دوم میتوانند به نتایج مثبت و سود ده ختم شوند. در ادامه به تقسیم بندی ریسکهای پویا که در سرمایهگذاری با آن مواجه هستیم، میپردازیم. بهتر است ابتدا “مفهوم ریسک” در سرمایهگذاری را تعریف کنیم، در مفهوم مالی به احتمال اختلاف میان بازده مورد انتظار و بازده واقعی ریسک گفته میشود. این انحراف بازده میتواند مثبت یا منفی باشد، هر اندازه احتمال عدم موفقیت در سرمایهگذاری بیشتر باشد، در اصطلاح گفته میشود که ریسک سرمایهگذاری بیشتر خواهد بود.
طبقه بندی افراد از نظر پذیرش انواع ریسک
سرمایهگذاران را از منظر پذیرش ریسک میتوان به سه دسته تقسیم نمود:
- افراد ریسکگریز: این افراد رویکرد محافظهکارانه دارند. این شخص ترجیح میدهد، بازده مطمئنی داشته باشد و احتمال موفقیت وی بالا باشد.
- افراد ریسکپذیر: این افراد رویکرد جسورانه دارند شخص ریسک بالا را به منظور دریافت سود بالاتر میپذیرد.
- افراد خنثی نسبت به ریسک: سومین گروه افرادی هستند که به اصطلاح آنها را ریسک خنثی مینامند. این افراد ارزش پولی را مقدار ارزش اسمی آن میدانند.
ریسکپذیری و ریسک گریزی به معنای به استقبال ریسک رفتن و از ریسک فراری بودن نیست. بلکه نشان میدهد، افراد ریسک گریز در ازای پذیرش یک واحد ریسک بیشتر، بازدهی بیشتری نسبت به یک واحد ریسکپذیرفته شده قبلی انتظار دارند. همچنین افراد ریسکپذیر در ازای پذیرش یک واحد ریسک بیشتر، بازدهی کمتری نسبت به یک واحد ریسکپذیرفته شده قبلی توقع دارند. این اصل که کسب بازده بالاتر تنها با پذیرش ریسک بیشتر امکان پذیر است بیانگر این حقیقت است که نمیتوان ریسک نکرد و بازده به دست آورد و در مقابل نیز اگر سرمایهگذاری ریسک بالاتری بپذیرد به طور طبیعی باید انتظار بازده بالاتری داشته باشد. در واقع شما با پذیرش ریسک بیشتر پاداش دریافت میکنید که به آن صرف ریسک میگویند. صرف ریسک در سرمایهگذاریهایی که ریسک بالاتری دارند، بیشتر است.
معیارهای سنجش انواع ریسک سرمایه گذاری
برای اندازهگیری ریسک سرمایهگذاری معیارهای متفاوتی وجود دارد که یکی از مهمترین آنها انحراف معیار بازده تاریخی یا میانگین یک سرمایهگذاری است. بالا بودن انحراف معیار محاسبه شده نشاندهنده بالا بودن ریسک سرمایهگذاری میباشد. شرکتهای بسیاری زمان و منابع مالی خود را صرف شناسایی ریسکهای متفاوتی که در معرض آن هستند قرار داده تا بتوانند ریسک خود را ارزیابی و مدیریت کنند. عموماً ریسکهای سرمایهگذاری، به دو نوع اساسی تقسیم میشود:
۱- ریسک سیستماتیک
این نوع ریسک، مربوط به شرایط سیاسی و اقتصادی کلان جامعه است که قابل حذف نیست. ریسک سیتماتیک بر کل بازار اثر میگذارد و محدود به صنعت خاص نیست.
۲- ریسک غیرسیستماتیک
برخلاف ریسک سیستماتیک، این نوع ریسک قابل کنترل و کاهش است. ما میتوانیم شرکتی را که در اثر تصمیمگیریهای نادرست یا شرایط بحرانی با افت قیمتی مواجه شده را خریداری نکنیم و از این ریسک جلوگیری کنیم. به جز دو مورد فوق، انواع دیگری نیز از ریسک وجود دارد که برخی زیرمجموعه همین دو نوع ریسک هستند.
۳- ریسک نرخ سود (Interest rate risk)
اگر چند گزینه برای سرمایهگذاری داشته انواع مختلف ریسکهای مالی چیست؟ باشیم، این نوع ریسک مطرح میشود. به عنوان مثال سرمایهگذاری در سهام یا اوراق مشارکت. تفاوت نرخ سود این دو سرمایهگذاری میتواند ما را به یکی از دو گزینه که ریسک کمتری برای ما دارد، سوق دهد. مثلاً اگر خرید سهام ۲۰ درصد سود و خرید اوراق سود ثابت ۱۵ درصدی داشته باشد و بانک سود اوراق را تا سطح ۲۰ درصد افزایش دهد در این صورت به صرفه است که با ریسک کمتری اوراق خریداری کنیم نه سهام. این نوع ریسک معمولا روی اوراق مشارکت و اوراق بدهی بیشتر اثر میگذارد.
۴- ریسک تورم (Inflation risk)
رشد نرخ تورم باعث میشود بر بازدهی سرمایهگذاری موثر است؛ زیرا بازدهی خالص از اختلاف بازدهی ناخالص و نرخ تورم حاصل میشود. به طور مثال اگر انتظار بازدهی ۵۰ درصدی داشته باشیم و نرخ تورم سالانه ۱۵ درصد داشته، در نهایت ۳۵ درصد بازدهی خواهیم داشت. هرچه نرخ تورم افزایش یابد از میزان بازدهی ما در این حالت کاسته میشود. پس باید سرمایهگذاری انتخاب کنیم که بازدهی بیشتری داشته و در نهایت پس از کسر تورم، رضایت ما را فراهم کند. به این نوع ریسک که در اثر افزایش نرخ تورم به فرد تحمیل میشود، ریسک تورم میگویند.
۵- ریسک مالی (Financial risk)
شرکتها در صورتهای مالی خود بخشی تحت عنوان، تسهیلات و تعهدات مالی دارند. هرچه تعهدات مالی شرکت و وامهای دریافتی بیشتر باشد، توان شرکت جهت توسعه و گسترش و افزایش سوددهی کاهش مییابد. به این نوع ریسک، ریسک مالی گفته میشود. بسیاری از سرمایهگذاران با لحاظ این نکته سهام شرکتها را خریداری میکنند و از شرکتهایی که تعهدات مالی زیادی دارند به دلیل ریسک مالی فاصله گرفته و به سراغ گزینههای کم ریسک تر میروند.
۶- ریسک نقدشوندگی (liquidity risk)
دارایی مطلوب، دارایی است که قدرت نقدشوندگی بالا دارد. اگر دارایی به راحتی فروش نرود، صاحب آن دارایی، با ریسک نقدشوندگی مواجه است. در مورد سهام نیز این ریسک وجود دارد. فرض کنید قصد دارید سهام شرکتی را در بازار به فروش برسانید ولی به دلیل عملکرد نامناسب شرکت، کسی سهام را نمیخرد. در این حالت شما با ریسک نقد شوندگی مواجه هستید. هرچه سرعت خرید و فروش سهمی بیشتر باشد و معاملات آن را روانتر باشد این ریسک در آن کم رنگتر است.
۷- ریسک نرخ ارز (currency risk)
در مورد شرکتهای واردات محور، ریسک نرخ ارز بسیار با اهمیت است. اگر شرکت مورد نظر شما، عمده مواد اولیه خود را وارد میکند، با رشد نرخ ارز، درگیر چالش ریسک نرخ ارز خواهد شد و هزینه زیادی را متحمل میشود. با رشد هزینهها، سود دهی شرکت کاسته شده و نتیجه نهایی، عدم رغبت سرمایهگذاران به خرید شرکت مذکور است. البته این ریسک، نوعی ریسک غیر سیتماتیک محسوب میشود که توسط شرکتها قابل کنترل نیست.
۸- ریسک تجاری
در ریسک تجاری به این موضوع توجه میشود که آیا شرکت قادر به فروش محصولات و تامین هزینههای عملیاتی خود است یا خیر؟ به عبارتی، ریسک تجاری کلیه هزینههای یک کسب و کار برای عملیاتی ماندن را در نظر میگیرد. این هزینهها شامل حقوق، هزینه تولید، اجاره تسهیلات، دفتر و هزینههای اداری میشود. سطح ریسک تجاری یک شرکت تحت تأثیر عواملی مانند هزینه کالاها، حاشیه سود، رقابت و سطح کلی تقاضا برای محصولات یا خدماتی است که میفروشد، میباشد.
۹- ریسک اعتباری یا ریسک نکول
ریسک اعتباری یا نکول، ریسک عدم بازپرداخت سود یا اصل بدهی قلمداد میشود. این نوع ریسک برای سرمایهگذاران اوراق قرضه، نگران کننده است. اوراق قرضه دولتی، کمترین میزان ریسک نکول و به همین ترتیب کمترین بازده را دارند. از طرف دیگر اوراق بهادار شرکت، دارای بالاترین میزان ریسک نکول و در نتیجه نرخ بهره بالاتر هستند.
۱۰- ریسک کشور
ریسک کشور، به عدم توانایی یک کشور در پرداخت تعهدات مالی گفته میشود. در صورت بروز چنین ریسکی، به عملکرد سایر بخشهای مالی کشور نیز صدمه وارد میشود. آسیب سایر کشورهای در ارتباط با آن نیز محتمل است. این ریسک در غالب کشورهای در حال توسعه که کسری بودجه شدید دارند، رخ میدهد.
۱۱- ریسک سیاسی
ریسک سیاسی زیرمجموعه ریسک سیستماتیک است. در این حالت، بیثباتی سیاسی، جنگ، کنترلهای نظامی، تغییر قوانین دولتی، روی تصمیمهای سرمایهگذاری اثر میگذارد. این نوع ریسک با عنوان ریسک ژئوپلیتیک نیز شناخته میشود. نکتهای که در مورد این ریسک وجود دارد، آن است که هر چه افق زمانی سرمایهگذاری طولانیتر شود، این ریسک بیشتر میشود.
جمع بندی انواع ریسک
در این مقاله با تعریف ریسک آشنا شدیم. انواع مختلف ریسک از منظرهای مختلف را بررسی کردیم. همچنین با طبقه بندی پذیرش ریسک در افراد مختلف، آشنا شدیم. به طور کلی، ریسکهایی که با آن مواجه هستیم؛ دو نوع قابل پویا و خالص هستند. ریسکهای خالص عموماً زیان ده هستند و هدف ما صرفا کنترل ریسکهای پویا است. به منظور کاهش زیانهای ناشی از ریسکهای سرمایهگذاری، چندین راه حل وجود دارد. لازم به ذکر است که ما قادر نیستیم همه ریسکهای سرمایهگذاری را مهار کنیم. بلکه با دانش و تجربه حاصل از مدیریت ریسک میتوانیم آن را به سطح قابل تحملی کاهش دهیم. یکی از راههای کاهش ریسک سرمایهگذاری، سبد دارایی است. در واقع با سرمایهگذاری در چند سهام، ریسک کلی سبد سهام کمتر از مجموع ریسکهای تک تک سهام خواهد شد. استفاده از تنوع بخشی این امکان را فراهم میکند که با کنار هم قراردادن داراییهای مالی متنوع ریسک کمتری را متحمل شویم. استفاده از سهام مختلف در سبد سرمایهگذاری موجب کاهش ریسک غیرسیستماتیک میگردد. تنوعبخشی باید با دانش و تجربه کافی صورت بگیرد و در صورت امکان از متخصصین این امر بهره گرفته شود. درحالیکه اکثر متخصصان سرمایهگذاری موافق هستند که تنوع سازی نمیتواند در برابر ریسک آنها را تضمین کند، میتوان گفت تنوع سازی مهمترین مؤلفه برای کمک به یک سرمایهگذار در رسیدن به اهداف مالی دوربرد است و این درحالیکه ریسک مالی را به حداقل میرساند.
ریسک مالی (risk Financial) چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟
در هر سرمایه گذاری یا پس اندازی ریسک و خطر از دست رفتن سرمایه وجود دارد. بنابراین لازم است قبل از هر اقدامی با بازار مالی آشنا باشیم تا بتوانیم در هنگام پس انداز و سرمایه گذاری، احتمال خطرات آینده را لحاظ کنیم تا با کمترین زیان مالی روبرو شویم.
ریسک مالی (risk Financial) چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟
ریسک مالی
قبل از صحبت درباره ریسک مالی و چگونگی مدیریت آن در راستای حفظ سرمایه، بهتر است در ابتدای بحث بدانیم اساسا ریسک به چه معنا است و بعد به یکی از انواع ریسک که ریسک مالی است بپردازیم. ریسک از نظر مالی به عنوان شانس اینکه نتیجه یا سود واقعی سرمایه گذاری با نتیجه یا بازده مورد انتظار، متفاوت باشد، تعریف شده است. ریسک شامل احتمال از دست دادن بخشی از سرمایه گذاری اصلی یا کلی است. از نظر کمی، ریسک معمولاً با در نظر گرفتن رفتارها و پیامدهای تاریخی ارزیابی میشود.
ریسک مالی چه مواقعی ظاهر میشود؟
ریسک مالی یکی از انواع مهم ریسک برای هر شغلی است. ریسک مالی به دلیل تحرکات بازار ایجاد میشود و حرکت بازار میتواند عوامل زیادی را در بر بگیرد. ریسک مالی خطر از دست دادن پول یا داراییهای ارزشمند در ابزارهای مالی است. به عبارت دیگر، بسیاری از خدمات مالی یا معاملات، خطر ذاتی ضرر را دارند و این همان چیزی است که ما آن را ریسک مالی می نامیم.
دقت داشته باشید که هر از دست دادنی را نمیتوان ریسک مالی تعریف کرد؛ به عبارتی مقدار پولی که در هنگام تجارت یا سرمایه گذاری از دست میدهید ریسک محسوب نمیشود بلکه آنچه در نهایت از دست میدهید ریسک مالی حساب میشود.
تعریف دیگر از ریسک مالی، ضررهای بالقوه ای است که یک سرمایه گذار هنگام سرمایه گذاری در شرکتی با آن مواجه است. تعریف این ریسک و زمان رخ دادن آن برای مردم عادی تا دولتها متفاوت است. برای دولتها، بدان معنی است که آن ها قادر به کنترل سیاستهای پولی و پیش فرض بدهیها نیستند. برای شرکتها بدین معنی است که، یک شرکت قادر به انجام تعهدات خود برای بازپرداخت بدهیهای خود نباشد و این به نوبه خود میتواند به معنای این باشد که سرمایه گذاران بالقوه، پول سرمایه گذاری شده در شرکت را از دست میدهند.
شرکتها همچنین ممکن است بدهی خود را بپذیرند، اما در انجام تعهدات باعث مشکلات اقتصادی شوند. برای افراد بدین معنی است که آن ها هنگام تصمیم گیری، با خطر مالی روبرو میشوند که میتواند درآمد یا توانایی آن ها را برای پرداخت بدهی مورد نظر خود به خطر اندازد. (1)
ریسکهای مالی در همه جا و در ابعاد مختلفی وجود دارد که همه را تحت تأثیر قرار میدهد. شما باید از همه خطرات مالی آگاه باشید. درست است که دانستن خطرات و چگونگی محافظت از سرمایه، خطر را از بین نمیبرد اما باعث کاهش آسیب آن ها میشود.
عوامل موثر بر ریسک مالی
ریسک مالی به طور کلی به دلیل بی ثباتی و ضرر در بازار مالی ناشی از حرکت در قیمت سهام، ارزها، نرخ بهره و موارد دیگر ایجاد میشود. ریسک مالی به ریسک هایی که مشاغل و افراد هنگام سرمایه گذاری، برنامه ریزی برای آینده و انجام کارهای روزانه میپردازند، اشاره میکند. تمام مشاغل و سرمایه گذاران یا افرادی که پس انداز میکنند، در تصمیم گیری های مالی خود ریسک بسیاری را به همراه دارند.
برخی از این خطرات خارجی هستند و بستگی به عوامل بیرونی و تصمیمات اتخاذ شده توسط سایر سازمانها و مصرف کنندگان دارد. یکسری از خطرات داخلی هستند و مربوط به استراتژیها و اقداماتی میشود که سرمایه داران بزرگ یا دولتمردان انتخاب میکنند. هرکدام از این عوامل ممکن است کل برنامه ریزی مالی را به هم بریزد و در نتیجه آسیب پذیری افراد و مشاغل را بیشتر کند.
نرخ بازار یکی از گسترده ترین انواع عوامل بیرونی در هنگام بروز ریسک مالی است. بازار براساس علاقه، عرضه و تقاضا و عناصر جدید مانند فناوری، تغییر میکند. هنگامی که اقتصاد سرعت مییابد یا کند میشود، نرخ بهره اوراق و وام تغییر میکند. این تغییر نرخها باعث شود میزان وام برای یک تجارت بیشتر شود یا نیاز به پرداخت آن به اوراق قرضه مورد استفاده برای تولید سرمایه داشته باشد.
مقررات دولت عامل مهم دیگری در کلیه برنامه ریزی های مالی است. دولتها با ایجاد تعرفه های جدید مالیات بر واردات و صادرات، تغییر قوانین مالیاتی موجود، وضع مقررات جدید مالی بطور مداوم برنامه ریزی را تغییر می دهند. برخی از این تغییرات مفید هستند، اما برخی دیگر میتوانند سودآوری کسب و کار را دشوارتر کنند، از جمله کاهش نرخ اوراق خزانه و اضافه کردن الزامات جدید به گزارشهای مالیاتی.
جریان نقدی که مربوط به درآمدها و هزینه های روزانه مشاغل میشود، یکی از عوامل درونی ریسک است. دریافتهای شما از مشتریان یکی دیگر از عوامل درونی ریسک مالی است. به هرحال شما سرمایه گذاری انجام دادهاید و ممکن است مشتری در بازپرداخت خود به مشکل برسد و شما را در هزینهها دچار مشکل کند. (2)
نحوه محاسبه ریسک مالی
همه مشاغل دارای ریسکهای مرتبط هستند. این مهم است که یک شرکت اقتصادی بتواند ریسک شغلی مرتبط با کار و تجارت خود و نحوه محاسبه خطرات را بداند. دانستن چگونگی محاسبه خطرات تجاری، تجارت را از ورشکستگی محافظت میکند. ریسک مالی، ساختار سرمایه یک شرکت و سطح ریسک فعلی را در رابطه با سطح بدهی شرکت ارزیابی میکند. این نسبت ها هنگام تصمیم گیری برای سرمایه گذاری در یک شرکت توسط سرمایه گذاران استفاده میشود.
خوشبختانه ابزارهای بسیاری در دسترس افراد، مشاغل و دولتها قرار گرفته است که به آن ها امکان میدهد میزان ریسک مالی مورد نظر خود را محاسبه کنند. متداولترین روشهایی که متخصصان سرمایه گذاری برای تجزیه و تحلیل خطرات مرتبط با سرمایه گذاری های طولانی مدت استفاده میکنند شامل تجزیه و تحلیل بنیادی، تحلیل تکنیکی و تجزیه و تحلیل کمی است.
تجزیه و تحلیل بنیادی فرایند اندازه گیری ارزش ذاتی یک سرمایه گذاری با ارزیابی کلیه جنبه های مشاغل از جمله دارایی شرکت و درآمد آن است. تجزیه و تحلیل فنی فرایند ارزیابی اوراق بهادار از طریق آمار است و به بازده های تاریخی، حجم تجارت، قیمت سهام و سایر داده های عملکرد نگاه میکند. تجزیه و تحلیل کمی ارزیابی عملکرد تاریخی یک شرکت با استفاده از محاسبات نسبت مالی است.
تاثیر ریسک مالی بر بازار سهام
ریسک مالی سرمایه گذاری سهام این است که اگر شرکتی که سهام خود را از آن خریداری کردهاید پول خود را از دست بدهد پول شما هم از دست میرود؛ این سادهترین تعریف و آشکارترین خطر است. هر سرمایهگذاری به دنبال فهم بازده یا همان سود و زیانی است که از سرمایه گذاری نصیبش می شود و ریسک یا همان وجود و عدم وجود تضمین برای دریافت سود سرمایه گذاری است و بدون شناخت کامل این دو، تصمیمگیری جهت سرمایه گذاری سخت میشود. سرمایه گذاری در بورس اگرچه ممکن است سود زیادی در مدت زمان کمی به شما بدهد اما ضمانتی وجود ندارد که در برابر این سود زیانی نباشد.
وقتی دولتها نتوانند تورم را کنترل کنند یا توانایی خود را در سیاستهای پولی از دست بدهند، همچنین عوامل مؤثر بر کل بازار شامل رشد اقتصادی، رکود اقتصادی، تورم، نرخ بهره، نوسانات ارز و. (که عوامل غیرقابل پیشبینی هم هستند) نوسانات و خطر را در بازار سهام ایجاد میکنند. ریسک مالی در بازار سهام، عمل نکردن به تعهدات شرکت و عدم توانایی در بازپرداخت وام بانکی و درنتیجه ورشکستگی آن است، بنابراین این عوامل باعث میشود تا شرکتها و موسساتی که سهام عرضه کردهاند نتوانند به تعهدات خود عمل کنند و سرمایهگذاران، سرمایه خود را از دست بدهند.
مدیریت ریسک مالی
فرآیند ارزیابی و مقابله با ریسکهای مالی اغلب به عنوان مدیریت ریسک شناخته می شود. از بین انواع خطری که ممکن است تجارت شما با آن روبرو شود، ریسک مالی بیشترین تأثیر را بر جریان سرمایه گذاری شما دارد. شما میتوانید با استفاده از یک برنامه مدیریت ریسک مالی خوب، این خطرات را پیش بینی کرده و از آن عبور کنید.
در دنیای مالی، مدیریت ریسک، فرایند شناسایی، تجزیه و تحلیل و پذیرش یا کاهش عدم اطمینان در تصمیمات سرمایه گذاری است. در اصل، مدیریت ریسک زمانی اتفاق میافتد که یک سرمایهگذار به تعیین کمیت پتانسیل ضرر و زیان در یک سرمایه گذاری بپردازد و سپس با توجه به اهداف سرمایهگذاری و تحمل ریسک، اقدام مناسب، یا عدم اقدام را انجام دهد.
افزایش ریسک در قالب افزایش نوسانات به وجود میآید. این در حالی است که متخصصان سرمایهگذاری دائم به دنبال راهکاری جهت کاهش چنین نوسانات هستند. هدف مدیریت ریسک مالی کمک به اولویت بندی ابزارهای مالی و استفاده از آن ها برای مدیریت ریسکهای پر هزینه است.
سازمانها ریسک مالی خود را به روشهای مختلفی مدیریت میکنند. این فرایند بستگی به این دارد که مشاغل چه کاری انجام میدهند، در چه بازاری فعالیت میکنند و آمادگی پذیرش چه میزان ریسک را دارد. به این معنا، صاحب مشاغل و مدیران شرکت وظیفه دارد ریسک را شناسایی و ارزیابی کنند و تصمیم بگیرند که شرکت چگونه قصد دارد آن ها را مدیریت کند.
مدیریت ریسک با شناسایی خطرات مالی و منابع یا دلایل آن ها آغاز میشود. برای شروع خوب است که از ترازنامه شرکت استفاده کرد. یک تصویر لحظه ای از بدهی، نقدینگی، قرار گرفتن در معرض نوسانات ارز، ریسک نرخ بهره و آسیب پذیری قیمت کالاها که شرکت با آن روبرو است را فراهم میکند.
مرحله دوم، تعیین کمیت یا قرار دادن مقدار عددی بر خطرات شناسایی شده است. تحلیلگران تمایل دارند از مدلهای آماری مانند روش انحراف استاندارد و رگرسیون برای اندازه گیری میزان مواجهه شرکت در برابر عوامل خطر مختلف استفاده کنند. پس از تجزیه و تحلیل منابع خطر، باید تصمیم بگیرید که چگونه بر روی این اطلاعات عمل خواهید کرد. آیا میتوانید با قرار گرفتن در معرض خطر ریسک به روند خود ادامه دهید؟ آیا باید سرمایه خود را کاهش داده یا از آن محافظت کنید؟
این تصمیم مبتنی بر عوامل مختلفی از جمله اهداف شرکت، محیط کسب و کار، ریسکپذیری و اینکه آیا با کاهش سرمایه میتوان کاهش ریسک را توجیه کرد. به طور کلی، مدیریت ریسکهای سرمایه گذاری با درک اصول ریسک و چگونگی اندازه گیری آن ممکن است و با یادگیری خطرات ناشی از انواع مختلف ریسکها و برخی از راههای مدیریت جامع به همه انواع سرمایه گذاران و مدیران تجارت کمک میکند تا از ضررهای غیرضروری و پرهزینه جلوگیری کنند. (3)
چه کسی ریسک مالی را مدیریت میکند؟ در یک تجارت کوچک، صاحب مشاغل و مدیران ارشد، مسئولیت مدیریت ریسک را بر عهده دارند. اما زمانی که مشاغل رشد میکند و شامل چندین بخش و فعالیت میشوند، بهتر است یک مدیر در زمینه ریسک مالی اختصاص داده شود.
نتیجه گیری و جمع بندی
بازارهای مالی به دلیل نیروهای مختلف کلان اقتصادی همیشه در معرض خطر هستند. ریسک مالی متغیرهایی است که یک کسب و کار در طی یک زمان مشخص در درآمد خود تجربه میکند. بنابراین اگر شما سرمایهگذار هستید یا صاحب یک شغل، قبل از هر اقدامی و به جهت برنامه ریزی آینده، هرچند که در بازار سرمایه برنامه ریزی برای آینده کار دشوار و البته تثبیت شدهای نیست اما باز هم در راستای پیشگیریهای احتمالی و زیان کمتر بهتر است با ریسکهای بازار به خوبی آشنا شوید.
ریسک و انواع آن
بانک ها و موسسات مالی در سراسر دنیا و در اقتصاد های گوناگون کشور ها، به عنوان ارکان مهم و اثر گذار در انواع فعالیت های اقتصادی و بازرگانی شناخته می شوند.
اکثر اشخاص برای سپرده گذاری یا استقراض وجه نقد، با این نوع از نهاد ها سر و کار دارند و همچنین در کنار آن، دولت و مراجع نظارتی مالی، با ایجاد رابطه نزدیک با این موسسات، در صدد تثبیت سیاست های پولی و مالی و کسب اعتماد از توانایی و اثر بخشی مقرراتی که برای تامین سلامت اقتصادی و مالی جامعه وضع شده، می باشند.
در این بین، شناسایی انواع ریسک و خطراتی که عملیات گوناگون بانک ها و موسسات اعتباری را تحت شعاع خود قرار می دهد، یکی از ابزار هایی است که مدیریت ارشد می تواند با استفاده از آن، از وقوع خطرات احتمالی جلوگیری نموده و یا دامنه آسیب رسانی آنها را تا میزان قابل قبولی کاهش دهد که تحت عنوان مدیریت ریسک مورد استفاده قرار می گیرد.
مفهوم ریسک:
در واقع می توان گفت که ریسک ها حاصل از قرار گرفتن نهاد های مالی در برابر عدم قطعیت ها و عدم اطمینان از نتیجه رخداد ها می باشند. برخی مواقع می توان به کمک تحلیل های آماری، احتمال وقوع هر یک انواع مختلف ریسکهای مالی چیست؟ از نتایج محتمل را برآورد نموده و پیامد های آن را تا حدی پیش بینی کرد.
کاملا واضح و مشخص است که هر اندازه این بررسی ها جزئی و دقیق تر باشند و جنبه های مختلف را در نظر گرفته بگیرند، نتایج به دست آمده از فضای عدم اطمینان مطلق به سمت عدم اطمینان های نسبی حرکت خواهد نمود.
ماهیت و اثر ریسک:
اثر ریسک دارای سه نوع ماهیت متفاوت زیر می باشد:
- ریسک کوتاه مدت: این نوع ریسک به ریسک ناشی از عملیات و فعالیت ها مرتبط است.
- ریسک میان مدت: این نوع ریسک به تاکتیک های شرکت مرتبط است.
- ریسک بلند مدت: این نوع ریسک به استراتژی های کلی شرکت مرتبط است.
مدیریت ریسک:
اصطلاح مدیریت ریسک در تمامی کسب و کار ها شامل روش ها و فرآیند هایی می باشد که سازمان ها به منظور مدیریت انواع ریسک و استفاده از فرصت هایی که منجر به دست یابی به اهداف خاص بیزینس خاص خود استفاده می کنند.
بنابراین می توان گفت که مدیریت ریسک سرمایه گذاری به عنوان یکی از اصلی ترین زیر شاخه های مدیریت ریسک هم در سطح جزئی و هم در سطح کلی قابل استفاده است.
موسسه مشاوران مطالعه مقاله ارزیابی ریسک را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
مدیریت ریسک و انواع آن
انواع ریسک:
در حالت کلی دسته بندی های مختلفی برای انواع ریسک در منابع گوناگون ارائه شده است که یکی از آنها، ریسک های تجاری (Business Risk) و ریسک های غیر تجاری (Non-Business Risk) می باشد.
ریسک های تجاری، به ریسک هایی گفته می شود که یک بنگاه یا کسب و کار، کاملا به آن واقف است و از آن برای ایجاد مزیت رقابتی و ایجاد ارزش برای سهامداران استفاده می نماید، در حالی که ریسک هایی که کسب و کار کنترلی روی آنها ندارد، ریسک های غیر تجاری نامیده می شود.
ریسک های مالی (Financial Risks) در گروه ریسک های تجاری قرار دارند که از زیان های احتمالی در بازار های مالی ناشی می شوند.
ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک:
دسته بندی دیگری از انواع ریسک که به طور خاص روی ریسک های مالی تعریف می شود، عبارت است از ریسک های سیستماتیک (Systematic Risks) و ریسک های غیر سیستماتیک (Nonsystematic Risks).
ریسک های سیستماتیک یا تنوع ناپذیر (Nondiversifiable Risks) عبارتند از ریسک هایی که تمامی اوراق بهادار را تحت تاثیر خود قرار می دهند.
انواع ریسک سیستماتیک:
- ریسک نرخ بهره
- ریسک تورم
- ریسک نرخ ارز
- ریسک سیاسی
- ریسک بازار
ریسک های غیر سیستماتیک یا اصطلاحا تنوع پذیر (Diversifiable Risks) آنهایی هستند که بر یک یا چند نوع اوراق بهادار اثر گذار می باشند.
انواع ریسک غیر سیستماتیک:
- ریسک های اعتباری
- ریسک های تجاری
- ریسک های مالی
- ریسک های نقدینگی
- ریسک های عملیاتی
درواقع مطابق دسته بندی فوق، ریسک کلی یک دارایی یا یک کسب و کار به صورت زیر در نظر گرفته می شود:
ریسک های قابل اجتناب (غیر سیستماتیک) + ریسک های غیر قابل اجتناب (سیستماتیک) = ریسک کلی
و از آنجایی که عوامل سیستماتیک از شرایط کلی بازار و عوامل غیر سیستماتیک از شرایط خاص یک کسب و کار ناشی می شوند، می توان گفت:
ریسک کلی یک دارایی = ریسک های مختص شرکت + ریسک های بازار
همان گونه که پیش تر بیان شد، ریسک های مختلفی در دل ریسک های سیستماتیک و غیر سیستماتیک وجود دارد که شرح آنها در منابع مختلف ارزیابی و مدیریت ریسک گنجانده شده است.
در این میان چهار ریسک اصلی موجود هستند که تاثیر گذاری بیشتری نسبت به بقیه دارند و در بحث اندازه گیری و مدیریت ریسک نقش پررنگ تری را ایفا می کنند که در ادامه مطلب به آنها پرداخته شده است.
ریسک های بازار:
ریسک بازار، به ریسک های زیان ناشی از حرکات یا نوسانات غیر منتظره در قیمت ها یا نرخ های بازار گفته می شود.
در حالت کلی نمی توان ریسک بازار را از ریسک هایی هم چون ریسک اعتباری و عملیاتی تفکیک نمود زیرا گاهی اوقات این ریسک ها، خودشان منشا ایجاد ریسک بازار هستند.
ریسک های اعتباری:
این نوع، ماحصل این رویداد هستند که طرف قرارداد، نخواهد یا نتواند به مواردی که در قرارداد به آنها متعهد شده است، عمل نماید.
تاثیر ریسک های اعتباری با هزینه جایگزینی وجه نقد ناشی از نکول (Default) طرف قرارداد سنجیده می شود.
این ضرر شامل احتمال نکول (Probability of Default)، مبلغ تحت نکول (Exposure at Default) و نرخ بازیافت (Recovery Rate) می شود.
به بیان دیگر می توان گفت که ریسک های اعتباری، ضرر های محتملی هستند که در اثر یک رخداد اعتباری اتفاق افتاده باشند، که رخداد اعتباری نیز زمانی که توانایی طرف قرارداد در انجام تعهداتش تغییر کند، اتفاق می افتد.
علاوه بر این، ریسک اعتباری شامل ریسک دولت ها زمانی که روی نرخ های برابری ارز اعمال نظر می کنند نیز می گردد.
موسسه مشاوران مطالعه مقاله ریسک شرکت های حسابداری را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
ریسک های اعتباری
ریسک های نقدینگی:
ریسک های نقدینگی در حالت کلی دو صورت دارند:
ریسک نقدینگی دارایی یا Asset Liquidity Risk:
ریسک نقدینگی دارایی که گاه با عنوان ریسک نقدینگی بازار-محصول نیز نامیده می شود زمانی که معامله با قیمت رایج بازار قابل انجام نباشد، ظاهر شده و بین طبقات دارایی های مختلف در زمان های متفاوت، نسبت به شرایط بازار می تواند تغییر کند.
ریسک های نقدینگی تامین مالی یا Funding Liquidity Risk:
که ریسک جریان وجه نقد (Cash Flow Risk) نیز نامیده می شود، به ناتوانی پرداخت تعهدات بر می گردد، که می تواند به نقد کردن سریع و تبدیل ضرر روی کاغذ به ضرر واقعی، منجر شود.
ریسک های عملیاتی:
ریسک عملیاتی همان گونه که از نامش مشخص است، ناشی از اشتباهات و خطا های فنی حین عملیات کسب و کار است.
اشتباهات مدیریتی، فقدان تجربه و دانش کافی از حوزه کسب و کار، نقص در اطلاعات، مشکل در پردازش داده ها و معاملات و غیره، همگی می توانند سر منشا ریسک های عملیاتی تلقی شوند.
باید توجه داشت که عواقب ریسک عملیاتی اما تنها مختص فرآیند های عملیاتی کسب و کار نخواهد بود و گاه منجر به ریسک های اعتباری و بازار نیز می تواند گردد.
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله کشف تقلب را به شما پیشنهاد می کنیم.
ریسک مالی چیست؟ از ضررهای مالی جلوگیری کنید
یکی از مفاهیم پر استفاده در بازارهای مالی، ریسک مالی است. ریسک در بازارهای مالی انواع مختلفی دارد و به مفاهیم گستردهای اشاره میکند. اگر قصد سرمایه گذاری در هر نوع بازار سرمایه را داشته باشید، یکی از اولین کارهایی که باید انجام دهید، بررسی ریسک مالی است تا با خطرات احتمالی که سرمایه شما را تهدید میکنند آشنا شوید. به همین دلیل در این مقاله از وبلاگ نوبیتکس قصد داریم به معرفی این مفهوم اساسی بازارهای مالی بپردازیم. با ما در ادامه این مطلب همراه باشید.
ریسک مالی چیست؟ خطرات بازار سرمایه
برای تعریف ریسک مالی ابتدا بهتر است با مفهوم ریسک آشنا شویم. به زبان ساده هر احتمالی که منجر به یک پیامد ناخوشایند، ناخواسته یا زیان شود، ریسک به حساب میآید. به این ترتیب هرکاری که در زندگی روزمره به آن دست میزنیم، میتواند دربردارنده درجاتی از ریسک باشد. در بازارهای مالی هر رویداد، احتمال یا اتفاقی که منجر به تغییر در ارزش داراییها و کاهش سرمایه گردد به عنوان ریسک مالی یا Financial Risk در نظر گرفته میشود.
هر بازار مالی ریسکهای خاص خود را دارد. بر همین اساس، ممکن است تعریف ریسک مالی در بازارهای مختلف کمی با هم متفاوت باشد. به طورکلی، هرچیزی که خطری برای سرمایه شما محسوب شود، یک ریسک خواهد بود. بنابراین اگر قصد ورود به هر بازار مالی، مانند بازار خرید و فروش ارز دیجیتالی را دارید، باید از قبل برای اتفاقهای ناخوشایندی که ممکن است با آن رو به رو شوید، برنامه ریزی کنید. شناخت انواع ریسک مالی به شما کمک میکنند تا این اتفاقات ناخوشایند و خطرات احتمالی که سرمایه گذاری را تهدید میکنند را تشخیص دهید.
انواع ریسک مالی؛ ریسکهای مختلفی که در کمین شما هستند
هرجا که با ضررهای مالی روبهرو باشیم، پای ریسک مالی نیز در میان است. ریسک مالی ممکن است به دلایل مختلفی مانند تغییرات قیمت سهام، ارز، بهره و سایر فاکتورهای مربوط به بازارهای سرمایه ایجاد شود. در ادامه با رایجترین ریسکهای بازار سرمایه آشنا میشویم.
ریسک بازار، نوسانات خطرساز در بازار مالی
ریسک بازار یکی از گستردهترین و البته تاثیرگذار ترین انواع ریسک است. همانطور که از نام آن پیداست، این نوع از ریسک مالی بر تمامی فعالیتهای بازار تأثیر میگذارد. ناپایداری بازار به همراه جابه جایی در قیمت سهام و نرخ بهره به صورت پیدرپی، اصلیترین دلیل بروز این ریسک است. در چنین شرایطی احتمال از دست رفتن سرمایه افزایش پیدا میکند و در شرایط حاد باعث از دست رفتن مشاغل و تصمیمات فوری دولت میشود. بروز چنین اتفاقاتی میتواند سرمایه گذاران را به بازار بدبین کند و بازدهی بازار را به شدت کاهش دهد.
ریسک نقدینگی؛ کاهش توان معامله در بازار
ریسک نقدینگی در واقع به میزان نقد شوندگی یک دارایی بستگی دارد. هرچقدر نقدشوندگی بیشتر باشد، خرید و فروش دارایی بدون تغییر شدید قیمت نیز بیشتر خواهد شد. اگر نقدشوندگی یک بازار کاهش یابد، به معنای کاهش تعداد خریداران در بازار است. به این ترتیب زمانی که قصد فروش سرمایههای خود را داشته باشید، به دلیل کمبود خریدار مجبور هستید تا قیمت کمتری برای فروش پیشنهاد دهید یا مدت زمان طولانی منتظر بمانید تا خریدار مناسب را پیدا کنید. یکی از موارد مهم در تشخیص یک رمز ارز جذاب برای سرمایه گذاری، میزان نقدشوندگی (Liquidity) آن است.
ریسک سوداگرانه؛ ضررهای ناشی از سرمایه گذاری بدون تحقیق
سرمایه گذاریهای ناآگاهانه که بدون انجام تحقیق و با هدف کسب سود بالا در مدت کم انجام میگیرند، با ریسک سوداگرانه رو به رو میشوند. یکی از اصلیترین دلایل رو به رو شدن سرمایه گذاران تازه وارد با ضررهای هنگفت، همین نوع از ریسک مالی است. اعتماد به افراد یا شرکتهایی که اعتبار کافی را ندارند خطر از دست دادن سرمایه را بیشتر میکنند. در بازارهای ارز دیجیتال، پیدا کردن یک صرافی معتبر و سرمایه گذاری روی ارزهای دیجیتال اصلی مانند بیتکوین میتواند تا حد زیادی ریسک سوداگرانه را کاهش دهد. بنابراین انتخاب یک سایت خرید بیت کوین معتبر اهمیت بسیار زیادی دارد.
ریسک عملیاتی، ناکارآمدی مدیریت پروژهها
عدم آگاهی کافی، مدیریت نامناسب منابع، مشکلات فنی و عدم به کارگیری نیروی ماهر همگی عاملی برای ایجاد ریسک عملیاتی هستند. پروژهها و شرکتهایی که این مشکلات را دارند، خیلی زود به وضعیت نامناسبی دچار میشوند. از دست دادن سرمایههای شرکت و سرمایه گذاران نتیجه بروز چنین ریسکهایی است. وجود بازرسیهای دورهای برای شناسایی نقاط ضعف و برطرف کردن آنها ریسک عملیاتی را کاهش میدهد.
ریسک انواع مختلف ریسکهای مالی چیست؟ ارزی؛ خطرات مرتبط با نوسانات بازار ارز
زمانی که در بازار ارزهای خارجی سرمایه گذاری میکنید با خطراتی مانند تغییر سیاستهای پولی، نوسان قیمت ارز، نوسانات بازار، تغییرات سیاسی و تصمیم گیریهای اقتصادی دولتها رو به رو هستید. ریسک ارزی، تمایل سرمایه گذاریهای خارجی را کاهش میدهد و در مواردی میتواند سرمایههای بزرگ را به راحتی ببلعد. هرچقدر که نوسانات ارز -حتی در صورت بالارفتن قیمت- بیشتر باشد، خطرات بازار ارزها نیز بیشتر میشود.
ریسک اعتباری؛ از دست دادن سرمایه در هنگام وام دادن
ریسک اعتباری ناشی از خطرات مرتبط به وام دادن است. زمانی که یک شخص، بانک و حتی یک کشور مبلغی را به عنوان وام به فرد دیگری میدهد، با خطر عدم بازگشت وام رو به رو است. در صورت عدم بازپرداخت وام، سرمایه وام دهنده از بین میرود. ریسک اعتباری در سطح کشور یا بین المللی میتواند تاثیرات بسیار گستردهای بر اقتصاد جهانی بگذارد. چندین بحران اقتصادی در جهان به دلیل بالا رفتن ریسک اعتباری رخ داه اند.
ریسک سرمایه گذاری؛ از دست دادن سرمایه در بازار
زمانی که در حال سرمایه گذاری به شکل مستقیم یا غیر مستقیم در یک بازار مالی هستید، به دلایل مختلفی که به چند مورد از آنها در بالا اشاره کردهایم، ممکن است سرمایه خود را از دست دهید. به خطر از دست رفتن سرمایه در هنگام سرمایه گذاری، ریسک سرمایه گذاری گفته میشود. عدم آگاهی از بازار، انتخابهای اشتباه، وقوع رخدادهای غیر منتظره، کاهش نقدینگی، نوسانات قیمتی و …. تعداد زیادی از عوامل دیگر در افزایش ریسک سرمایه گذاری نقش دارند. به طور کلی، هرچقدر که میزان سود احتمالی بیشتر شود، ریسک سرمایه گذاری نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
روشهای کاهش ریسک مالی؛ ابزارهای پیش بینی خطرات سرمایه گذاری
همانطور که در تعریف ریسک مالی اشاره کردیم، ریسکها رخدادهای ناخوشایندی هستند که در آینده رخ میدهند. به این ترتیب برای اینکه خطرات سرمایه گذاری و ریسک مالی را کاهش دهید باید به دنبال راهی برای شناسایی و اجتناب از آنها باشید. ابزارهای تحلیلی و مالی به شما کمک میکنند تا میزان ریسکی که در انتظار شما است را تشخیص دهید. افرادی که در حال فعالیت در بازارهای مالی، ترید یا سرمایه گذاری هستند به کمک ابزارهای تحلیلی و مالی میتوانند ریسکهای مختلف را مدیریت و کنترل کنند. در اینجا به مهمترین آنها اشاره میکنیم.
- تحلیل بنیادی: با استفاده از تحلیل بنیادی میتوانید ارزش ذاتی یک دارایی را مشخص کنید. ابزارهای مختلفی مانند بررسی اسناد و مدارک، قوانین و اخبار به شما کمک میکند تا ریسکهای پیش روی یک دارایی را تشخیص دهید.
- تحلیل فنی: نمودار قیمتی میتواند اطلاعات بسیار زیادی را در اختیار شما قرار دهد. با تحلیل تکنیکال بازده تاریخی، حجم معاملات روزانه، میزان سرمایه در گردش، قیمتهای گذشته و فعلی میتوان روند پیش روی یک دارایی را مشخص کرد. با استفاده از این اطلاعات میتوان ریسک مالی سرمایه گذاری را پیش بینی کرد.
برای مثال اگر قصد خرید بایننس کوین را داشته باشید، باید ابتدا با تحلیل فاندامنتال ارزش ذاتی این ارز دیجیتال را بررسی کنید. بررسی شبکه بایننس و اخبار پیرامون آن در این مرحله به شما کمک میکند. علاوه بر این تحلیل تکنیکال نمودار قیمتی با توجه به حجم معاملات روزانه و بازدهی این ارز دیجیتال از اولین روز عرضه تا به امروز به شما کمک میکند تا روندی که این ارز دیجیتال در آینده در پیش خواهد گرفت را تشخیص دهید. به این ترتیب میتوانید دید کلی نسبت به ریسک مالی سرمایه گذاری در این ارز دیجیتال به دست آورید.
ریسک مالی در بازار ارزهای دیجیتال
همچون هر بازار مالی دیگری، ارزهای دیجیتال نیز دارای ریسک مالی است. هر سرمایه گذار یا تریدری که در بازار ارزهای دیجیتال فعالیت میکند، با انواع ریسکهای مختلف مانند ریسک بازار، ریسک نقدینگی، ریسک سوداگرانه و ریسک ارزی رو به رو است. علاوه براین سرمایه گذاران در ایران با ریسک قانونی نیز که یکی دیگر از انواع ریسک مالی است رو به رو هستند. صرافیهای خارجی به دلیل قوانین مرتبط به تحریمها میتوانند داراییهای تریدر های ایرانی را مسدود کنند. با این حال راههای مختلفی برای کاهش ریسک سرمایه گذاری دربازار رمزارزها وجود دارد.
ابزارهای تحلیلی مهمترین راههای کاهش ریسک مالی هستند. بنابراین باید تلاش کنید تا قدرت تحلیل خود را افزایش دهید. آموزش و تجربه در کنار هم میتوانند به شما کمک کنند تا به یک تحلیلگر حرفهای تبدیل شوید. علاوه بر این با انتخاب ارزهای دیجیتال پیشروی بازار مانند خرید اتریوم، بیت کوین، ریپل، تتر و بیت کوین کش میتوانید با ریسک نقدینگی و بازار کمتری رو به رو شوید. در نهایت فراموش نکنید که حتماً از یک صرافی معتبر ایرانی استفاده انواع مختلف ریسکهای مالی چیست؟ کنید تا ریسک قانونی و ریسک سوداگرانه را کاهش دهید.
با خرید و فروش ارز دیجیتال در نوبیتکس، ریسک مالی را کاهش دهید
در این مقاله به سوال ریسک مالی چیست پاسخ دادیم. همچنین با انواع ریسک مالی و ابزار های کنترل آن آشنا شدیم. امیدواریم این اطلاعات به شما در سرمایه گذاری پرسود و کاهش ریسک مالی کمک کنند. شما میتوانید با مراجعه به صفحه اصلی سایت نوبیتکس در امنترین و معتبرترین صرافی ایرانی ارز دیجیتال، سرمایه گذاری کم ریسکی را تجربه کنید.
دیدگاه شما