محدودیت‌هایEPS در محاسبه سود سهام


نکته ی بسیار مهم: هنگام مقایسه ی روند سود سازی یک شرکت در سال مالی فعلی با سال مالی قبل، حتما به اعداد درج شده در ردیف سرمایه، توجه کنید. اگر سرمایه ی شرکت به دلیل افزایش سرمایه در یک سال مالی با سال مالی بعد تفاوت داشته باشد، در واقع تعداد سهام شرکت فرق کرده است. پس بنابراین نمی توان سود هر سهم امسال و پارسال را با یکدیگر مقایسه کرد. در چنین مواردی باید به اعداد مقابل ردیف "سود (زیان) خالص" توجه کرد. چرا که این عدد دیگر ارتباطی با تعداد سهام شرکت نداشته و می تواند برای مقایسه مورد استفاده قرار گیرد.

ای پی اس (EPS) و پ به ای (P/E) در بورس به چه معناست ؟

ای پی اس نوعی آمار مالی در بازار بورس می باشد. که معمولا تمامی سرمایه گذاران بورس از آن استفاده می نمایند.

که از آن برای تحلیل قیمت سهام ها در بازار بورسی شرکت ها استفاده می کنند. به طور کلی ای پی اس به معنای درآمد هر سهم می باشد.

پ به ای نیز نسبت قیمت به درآمد می باشد. بسیار پر کاربرد و قدیمی می باشد. که نحوه محاسبه با آن بسیار راحت است. از همین رو سرمایه گذاران حرفه ای و هم مبتدی می توانند از آن استفاده نمایند. در ادامه شما را با مفهوم این دو اصطلاح در بورس، بیشتر آشنا خواهیم نمود

محدودیت های ای پی اس (EPS) در بورس

• ای پی اس فقط می تواند نحوه سود را به گونه ای که مدیریت تعیین نموده است، بررسی نماید. به همین منظور نمی تواند افزایش و یا کاهش نرخ رشد یک معامله را پیش بینی نماید.

• این برنامه معمولا بدون توجه و در نظر گرفتن تورم، میزان سود دهی را مورد بررسی قرار می دهد.

• در صورتی که از ای پی اس استفاده می کنید، بهتر است از اطلاعات بیشتری در رابطه با سهام استفاده نمایید.

• ساختار سرمایه تاثیر مستقیم بر روی ای پی اس دارد. به طور مثال با افزایش تعداد سهام یک شرکت، ای پی اس تاثیر مبلغ به دست آمده از آن را بر روی سهام های گذشته و آینده نیز محاسبه می کند. از همین رو مقایسه و رقابت میان شرکت ها را مشکل می کند.

این مقاله را هم بخوانید :صندوق های درآمد ثابت جایگزینی مناسب برای سود بانکی

برآورد پ به ای به معنای نسبت قیمت به درآمد می باشد.

که در ظاهر کار نه چندان مشکلی تصور می شود. اما تفسیر آن کار نسبتا پیچیده ای است. این معیار در برخی از مواقع می تواند اطلاعات مفیدی را در اختیار ما قرار دهد.

در برخی موارد نیز ممکن است، هیچگونه اطلاعات به درد بخوری به ما ندهد. که این از بزرگ ترین مشکلات پ به ای شناخته می شود.یکی از دغدغه های موجود در بازار بورس، بهای بیش از حد به این معیار است. سرمایه گذاران با وجود شناخت مشکلات آن، همچنان از این برنامه استفاده می نمایند.

زیرا معتقد هستند که، با استفاده از پی به ای، مدت زمان برگشت سرمایه آنها مشخص می گردد. محاسبه نمودن درآمد در پی به ای نوعی حسابداری می باشد.

به همین دلیل با توجه به تورم ها و تغییرات غیر قابل پیش بینی ممکن است پیش بینی های درآمد خیلی دقیق نباشند.

Eps چیست و چه کاربردی در بورس دارد؟

اگر شما یک متخصص بورس و بازار سهام هستید، بدون شک مفهوم EPS را می دانید. در واقع می توان گفت که EPS یکی از مفاهیم کلیدی است که بر قیمت سهام شرکت ها در بورس تاثیر می گذارد. از آنجایی که هدف سرمایه گذاران از ورود به بازار سهام کسب سود است، EPS می تواند به ما در تعیین سودی که در هر سهم خریداری شده توسط شرکت کمک کند.

با توجه به اهمیت و کاربرد بالای مفهوم EPS در تراکنش ها، توصیه می کنم برای آشنایی کامل با EPS و انواع آن تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

EPS مخفف چیست و به چه معناست؟

eps مخفف چیست؟

EPS مخفف “Earn Per Share” به معنای سود خالص (زیان) هر سهم است. در تعریف کلی، اگر کل درآمد شرکت (سود پس از کسر مالیات) در پایان سال مالی را بر تعداد سهام شرکت تقسیم کنید، تعداد سهام شرکت محاسبه می شود.

با توجه به فرمول محاسبه EPS می بینیم که هر چه سود یک شرکت بیشتر باشد، EPS بیشتر و سودآوری شرکت مورد بررسی بیشتر قرار می گیرد. بنابراین این تجارت می تواند انتخاب خوبی برای سرمایه گذاران فعال در بورس باشد. باید در نظر داشته باشید که برای کسب درآمد خوب، علاوه بر مفهوم EPS باید عوامل دیگری را نیز در نظر بگیرید.

پیشنهاد میشود دو مقاله زیر را مطالعه فرمایید:

کاربرد EPS در بازار بورس چیست؟

همانطور که گفته شد می توانیم وضعیت مالی فعلی شرکت را با استفاده از EPS محاسبه کنیم. علاوه بر این، EPS به ما اجازه می دهد تا عملکرد گذشته شرکت را بررسی کنیم. در واقع با نگاهی به سود شرکت‌ها در طول سال ها، می توان میزان اثربخشی هر کدام را مشخص کرد.

به این ترتیب شرکتی که طی چند سال سود هر سهم را افزایش داده است، به گزینه سرمایه گذاری مطلوب و جذاب تری تبدیل می شود، زیرا در این صورت سرمایه گذاران سودآوری شرکت را بیشتر از ارزش سهام می شناسند. در نتیجه حاضر به سرمایه گذاری در آن شرکت می شوند.

برعکس، شرکت های ناپایدار سرمایه گذاران کمتری را جذب خواهند کرد.

فرمول محاسبه EPS

EPS یا درآمد هر سهم از تقسیم سود خالص بر تعداد کل سهام بدست می آید. درآمد حاصل را می توان محدودیت‌هایEPS در محاسبه سود سهام در حساب های مالی شرکت (میان دوره یا در پایان دوره) بدست آورد. طبق فرمول با تقسیم این عدد بر تعداد کل سهام شرکت، سود خالص هر سهم یا EPS به دست می آید.

فرمول محاسبه eps

EPS = سود هر سهم = سود خالص شرکت در پایان سال مالی / کل سهام شرکت

توصیه می شود از میانگین وزنی سهام در زمان مناسب برای محاسبه EPS استفاده شود. این به این دلیل است که ممکن است تعداد سهام شرکت ها هر از چند گاهی تغییر کند و ارقام EPS دقیق تری به دست آید. برای مشاهده EPS سهام این مطلب را با تمرکز بالاتری مطالعه کنید تا اطلاعات جامعی در این رابطه به دست آورید.

چگونه EPS سهام را مشاهده کنیم؟

سرمایه‌گذارانی که نمی‌خواهند مستقیماً EPS را محاسبه کنند، می‌توانند به راحتی با استفاده از دو روش به EPS شرکت‌ها پی ببرند. روش اول مراجعه به سایت شرکت مدیریت فناوری و روش دوم مراجعه به سایت کدال می باشد.

در روش اول پس از ورود به سایت tsetmc.com به دنبال نام نمادی باشید که می خواهید صفحه مرتبط با نماد روی آن ظاهر شود. اکنون می توانید عدد EPS نماد مورد نیاز را مشابه تصویر زیر مشاهده کنید.

دوم به سایت codal.ir مراجعه کنید و در انتهای صورت سود و زیان EPS های شاخص مورد نظر را با عنوان «سود (زیان) خالص هر سهم – ریال» مشاهده کنید. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا اطلاعات جامع و کاملی در مورد انواع EPS در بورس بدست آورید.

eps در سامانه کدال

انواع EPS در بورس

به طور کلی انواع EPS در مبادله را می توان به دو دسته «پیش بینی شده » و «تحقق یافته» تقسیم کرد. در زیر به بررسی هر یک از این دو نوع به طور جداگانه خواهیم پرداخت.

EPS پیش بینی شده

در ابتدای هر سال مالی، شرکت ها باید از ارقام سود برای پیش بینی سود هر سهم استفاده کنند. در واقع، آنها انتظار دارند که شرکت در پایان سال مالی به عدد اعلام برسد. این مقدار به عنوان “EPS پیش بینی شده” شناخته می شود.

همانطور که از نام آن پیداست، این EPS فقط پیش نمایش می باشد و در حال حاضر به واقعیت نپیوسته است. پیش بینی می شود این رقم بر اساس نتایج صورت های مالی شرکت و عملکرد قبلی، با هدف ارائه تصویری از نتایج مالی شرکت برای سال مالی آینده باشد.

با توجه به حساسیت سازمان های بورس نسبت به تحقق این مبلغ، کارشناسان بازرگانی با احتیاط خاصی محاسبه و تبلیغ می کنند. در نتیجه EPS های پیش بینی شده معمولا در عمل پیاده سازی محدودیت‌هایEPS در محاسبه سود سهام می شوند.

لازم به ذکر است که عددی که در سایت tsetmc به صورت EPS مشاهده می شود نیز EPS در نظر گرفته شده است. بنابراین تضمینی برای دستیابی شرکت به این رقم تا پایان سال مالی وجود ندارد.

EPS تحقیق یافته

EPS واقعی سود خالصی است که شرکت در سال مالی گذشته به دست آورده است. در واقع کارشناسان در پایان سال مالی با محاسبه درآمدها و هزینه های شرکت و با محاسبه میزان eps های تحقیق یافته شرکت در پایان سال، عملکرد واقعی شرکت را محاسبه می کنند.

پس از محاسبه EPS های محقق شده، اگر این عدد بیشتر از EPS مورد انتظار شرکت باشد، نشان دهنده یک برنامه رشد جدید برای شرکت در نظر گرفته می شود. اگر EPS واقعی کمتر از EPS تحقیق یافته باشد، وقوع رکود اقتصادی را می‌توان عاملی منجر به آن دانست.

EPS بالا خوب است یا پایین؟

همانطور که در بالا ذکر شد، EPS بالا نشان دهنده سود بیشتر شرکت است، اما باید توجه داشت که این لزوما به معنای ارزش سهام شرکت نیست. برای درک بهتر موضوع را با مثال توضیح می دهیم.

شرکت های X و Y را تصور کنید که سود مساوی دارند. بنابراین اگرچه سرمایه شرکت X اغلب چندین برابر بیشتر از شرکت Y بوده. در این مثال، با بررسی سایر دستورالعمل ها، متوجه می شویم که شرکت Y در آن دوره عملکرد بهتری داشته است.

بنابراین برای مقایسه EPS شرکت های بورسی باید تمامی پارامترهای شرکت اعم از ارزش سرمایه شرکت، نوع فعالیت و نوع صنعت و … را در نظر گرفت. به خاطر داشته باشید که EPS تنها یکی از بسیاری از پارامترهای اساسی برای تجزیه و تحلیل شرکت ها است و سایر عوامل نیز باید در نظر گرفته شوند تا به گزینه سرمایه گذاری مناسب برسیم. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا اطلاعات جامع و کاملی در مورد EPS بعد از افزایش سرمایه به شما بدهیم.

EPS بعد از افزایش سرمایه چیست؟

 EPSبعد از افزایش سرمایه

به طور معمول، شرکت ها پس از افزایش سرمایه، افت EPS را تجربه می کنند. دلیل این امر افزایش تعداد سهام شرکت در نتیجه افزایش سرمایه است که منجر به کاهش کلی سود قابل انتساب به سهم خواهد شد.

لازم به ذکر است که این کاهش با افزایش سودآوری شرکت قابل جبران است. در واقع، شرکتی که برای بهبود عملکرد خود سرمایه جذب می کند و برنامه هایی از قبل برای بهبود سودآوری شرکت در آینده طراحی کرده است، مطمئناً به زودی می تواند این کاهش را جبران کند و EPS مناسب را دوباره به دست آورد. بنابراین توصیه می کنیم در دوره جاری فقط به EPS های شرکت توجه کنید و دوره را ارزیابی کنید.

نحوه انتخاب بهترین EPS

اگر می خواهید بهترین EPS را برای خود انتخاب کنید لازم است به سه نکته زیر حتما توجه کنید.

مقادیر گذشته EPS

ما مقادیر EPS را بر اساس سال بررسی می کنیم و آنها را با هم مقایسه می کنیم. اگر این میزان هر سال نسبت به سال قبل افزایش یابد، نشان دهنده رشد خوبی برای شرکت بوده و نشانه خوبی است. اگر این میزان نسبت به سال های گذشته کاهش پیدا کند، این نشانه خوبی نیست. اما لازم نیست در همین جا متوقف شوید.

دلایل این کاهش را بررسی می کنیم. چون ممکنه دلیلی داشته باشد با کاهش تعداد EPS ها در گذشته اخیر، شرکت علت خود را نشان می دهد. دلایل شرکت بستگی به ما دارد و اینکه آیا آن را می‌پذیریم یا نه و در آن شرکت سرمایه گذاری می کنیم.

مقایسه با دیگر شرکت های موجود در صنعت بورس

این یک روش بسیار مفید برای مقایسه نسبت EPS یک شرکت با شرکت های دیگر در همان گروه است. ما حتی می توانیم این کار را برای سایر نسبت های مالی انجام دهیم. این امر به این دلیل است که شرکت‌های فعال در این صنعت با عوامل کلان اقتصادی مانند سیاسی، جمعیت شناختی و … مانند آن مواجه هستند. به عنوان مثال اگر EPS شرکتی 2000 باشد و EPS شرکت های این گروه صنعتی 1500 تومان باشد، می توان گفت که شرکت ما در این معیار نتیجه خوبی گرفته است.

در طول تحلیل مالی شرکت سعی می کنیم بررسی کنیم که آیا سهام ارزش خرید دارد یا خیر؟ EPS در این بررسی به ما کمک نمی کند. برای این ما به نسبت P / E دست پیدا می کنیم! زیرا EPS به ما نمی گوید که آیا سهام ارزش خرید دارد یا خیر.

نسبت P/E هر سهم با قیمت بازار آن مرتبط است و بنابراین به ما کمک می کند ارزش سهام را تخمین بزنیم. EPS بدون در نظر گرفتن نسبت P / E اطلاعاتی به ما نمی دهد.

معایب EPS چیست؟

  • جریان نقدی نشان می دهد که توانایی شرکت برای بازپرداخت وام های خود در محاسبه EPS لحاظ نشده است.

این بدان معنی است که شرکت ممکن است EPS بالا اما جریان نقدی پایینی داشته باشد. بنابراین، قبل از تصمیم گیری نهایی در مورد انتخاب شرکت برای سرمایه گذاری، باید عوامل مهم دیگری را در نظر بگیریم تا بتوانیم قضاوت دقیقی در مورد وضعیت کلی شرکت، سودآوری و عملکرد شرکت در بازاربه دست بیاوریم.

  • EPS تنها یک قطعه کوچک از پازل تحلیل مالی یک شرکت است و نمی تواند اطلاعات جامعی را در اختیار ما قرار دهد.
    نگاه کردن به سود و زیان می تواند به ما در درک هزینه های یک شرکت و نحوه مدیریت هزینه ها کمک کند.

محدودیت های EPS

  • رشد EPS نمی تواند به طور قابل اعتماد نرخ رشد آینده را پیش بینی کند. به عبارت دیگر کیفیت سود باید در نظر گرفته شود.
  • مستقل از تورم محاسبه می شود. نرخ رشد واقعی EPS ممکن است با نرخ رشد اسمی آن متفاوت باشد.
  • EPS تحت تأثیر انتخاب سیاست های حسابداری مدیریت و برنامه ریزی معاملات است که بر مقایسه بین شرکت ها تأثیر می گذارد.
  • با توجه به اینکه نوسان سود شاخصی از ریسک شرکت است و باعث نوسانات بازار سهام میشود، مدیران تمایل دارند با انتخاب روش های حسابداری و برنامه های معاملاتی، سود را هموار کنند. بنابراین، EPS ممکن است به صلاحدید مدیران باشد.
  • EPS بر ساختار سرمایه تأثیر می گذارد. به عنوان مثال، تغییر در تعداد سهام دریافتی در نتیجه انتشار سهام پاداش (سود سهام) بر میزان EPS دوره های جاری و گذشته تأثیر می‌گذارد و این امر مقایسه شرکت ها را دشوار می کند.

محاسبه EPS به روش TTM

ممکن است این عبارت را در محدودیت‌هایEPS در محاسبه سود سهام صفحه شاخص بورس دیده باشید: “EPS بر اساس سود و زیان 12 ماه گذشته (TTM) است. حتما شما هم می خواهید بدانید که TIM به چه معناست؟

اگر EPS یک شرکت در یک دوره 12 ماهه محاسبه شود، به آن TTM می گویند. این EPS کاملاً بر اساس داده های سال گذشته محاسبه می شود. TTM مخفف Trailing Twelve Month است.

برای مشاهده EPS مبتنی بر TTM، می‌توانیم به صفحه نماد شرکت در www.tsetmc.com مراجعه کنیم.

سخن پایانی در مورد EPS

در این مقاله سعی کرده ایم که توضیح دهیم EPS

  • به سود حاصل شده هرسهم از سهام گفته می شود
  • خوب است به روش درآمد عملیاتی به دست آید
  • آن را در کنار سایر نسبت های مالی بررسی کنیم

اگر تمامی این موارد را به خوبی در نظر داشته باشید، قطعا موفق تر عمل خواهید کرد. توصیه می کنمی که هیچ گاه بدن آگاهی و تجربه از آنها استفاده نکنید.

امیدواریم با مطالعه این مطلب اطلاعات خوب و مفیدی در مورد EPS بدست آورده باشید.

منظور از EPS و DPS چیست و چه تفاوتی با هم دارند؟

منظور از EPS و DPS چیست و چه تفاوتی با هم دارند؟

به عنوان یک فعال بازار سرمایه، شما حتما واژه‌های DPS و EPS را شنیده اید و شاید برایتان سوال شده باشد که این دو کلمه به چه معنا بوده و چه تفاوتی باهم دارند. در این مقاله قصد داریم تا هر دوی این این اصطلاحات را تعریف کرده و تفاوت آنها را بیان کنیم. در واقع می توان گفت که جزء اصلی تحلیل بنیادی سهام بورس، همین EPS می باشد که انواع مختلفی دارد. بنابراین ابتدا با تعریف EPS و نام بردن انواع آن، این مطلب را شروع می کنیم.

EPS چیست؟

EPS چیست؟

EPS مخفف شده عبارت Earnings Per Share به معنی سود به محدودیت‌هایEPS در محاسبه سود سهام ازای هر سهم می باشد. همانطور که می دانید، هدف شرکت‌ها تنها کسب سود و ایجاد درآمد برای خودشان و سهامدارانشان می باشد. هر شرکت بسته به فعالیتی که انجام می‌دهد، هر ساله مقداری سود (یا ضرر) می‌سازد. این مقدار در صورت‌های مالی سالیانه شرکت، در صورت سود و زیان قابل مشاهده است. اگر سودی که شرکت ساخته است را به تعداد سهام آن تقسیم کنیم، سود شرکت به ازای هر سهم (یا همان EPS) محاسبه می‌شود. البته شرکت ها برای شفافیت اطلاعات و توانمند سازی سهامداران جهت تصمیم گیری و تحلیل، هر سه ماه، صورت های مالی میاندوره ای خود را نیز در سایت کدال منتشر می کنند که در این گزارش ها مقدار سودی که شرکت در آن دوره (سه ماهه، شش ماهه یا نه ماهه) ساخته است، ثبت می شود. سود شرکت ها در سه ماهه ی اول و دوم و سوم و چهارم با یکدیگر جمع شده و در نهایت سود سالانه ی شرکت به دست می آید.

برای به دست آوردن صورت سود و زیان شرکت ها، ابتدا به سایت کدال مراجعه نموده و نماد شرکت مورد نظر خود را جست و جو کنید. سپس به یکی از گزارش های صورت های مالی شرکت مراجعه کرده و بین گزارش های موجود، گزارش صورت سود محدودیت‌هایEPS در محاسبه سود سهام و زیان شرکت را باز کنید. به عنوان مثال شکل زیر ردیف های آخر صورت سود و زیان شش ماهه ی نماد فملی را در سایت کدال نشان می دهد:

سود هر سهم

مشاهده می کنید که در این جدول 4 ستون عدد وجود دارد. عدد اول مربوط به دوره شش ماهه سال مالی فعلی، عدد دوم برای دوره شش ماهه سال مالی قبل و عدد سوم متعلق به دوره ی 12 ماهه محدودیت‌هایEPS در محاسبه سود سهام ی سال مالی قبل می باشد. عدد چهارم نیز درصد تغییرات عدد اول و دوم می باشد.

در جدول فوق اعداد مقابل ردیف "سود (زیان) خالص هر سهم" در واقع همان EPS برای دوره ی مالی مربوطه می باشد. مثلا با توجه به شکل، سهم فملی در دوره ی شش ماهه ی اول سال مالی 1400/12/29، به ازای هر سهم 1242 ریال سود ساخته است که نسبت به دوره ی مشابه سال مالی قبل، یعنی 485 ریال، 156 درصد رشد داشته است.

نکته ی بسیار مهم: هنگام مقایسه ی روند سود سازی یک شرکت در سال مالی فعلی با سال مالی قبل، حتما به اعداد درج شده در ردیف سرمایه، توجه کنید. اگر سرمایه ی شرکت به دلیل افزایش سرمایه در یک سال مالی با سال مالی بعد تفاوت داشته باشد، در واقع تعداد سهام شرکت فرق کرده است. پس بنابراین نمی توان سود هر سهم امسال و پارسال را با یکدیگر مقایسه کرد. در چنین مواردی باید به اعداد مقابل ردیف "سود (زیان) خالص" توجه کرد. چرا که این عدد دیگر ارتباطی با تعداد سهام شرکت نداشته و می تواند برای مقایسه مورد استفاده قرار گیرد.

انواع EPS

وقتی صحبت از EPS می شود، در واقع منظور سودی است که شرکت به ازای هر سهم در یک دوره ی 12ماهه ساخته است. مگر اینکه بعد از EPS قید شود که منظور سود هر سهم در دوره ی مثلا شش ماهه می باشد. اما آیا این به آن معنی است که باید برای به دست آوردن EPS شرکت ها، یکسال منتظر گزارش صورت مالی سالانه آنها باشیم که در پایان سال مالی منتشر می شود؟ برای پاسخ به این سوال، انواع EPS را در ادامه تعریف خواهیم کرد.

محاسبه ی EPS به روش TTM

تصور کنید که اکنون در ماه آبان قرار داریم که در نتیجه گزارش صورت های مالی شرکت برای سه ماهه بهار و تابستان در کدال درج شده است. برای محاسبه ی سود هر سهم به روش TTM، سودی که شرکت به ازای هر سهم در فصل بهار و تابستان سال جاری و پاییز و زمستان سال قبل ساخته است، با یکدیگ جمع می کنند تا در نهایت EPS برای یک دوره ی 12 ماهه به دست آید.

به عنوان مثال اعداد زیر را در نظر بگیرید:

سود هر سهم در سه ماهه ی پاییز 1399: 140 ریال

سود هر سهم در سه ماهه ی زمستان 1399: 120 ریال

سود هر سهم در سه ماهه ی بهار 1400: 120 ریال

سود هر سهم در سه ماهه ی تابستان 1400: 130 ریال

در نتیجه EPS سهم مورد نظر به روش TTM برابر خواهد بود با 510 ریال.

این عدد در مقابل تابلوی هر سهم در سایت TSETMC نوشته می شود و با انتشار هر صورت مالی در هر سه ماه، آپدیت می شود:

EPS به روش TTM

نکته: همانطور که گفته شد، در مواردی که شرکت در یک دوره ی مالی افزایش سرمایه می دهد، نمی توان سود هر سهم را در دو دوره مالی مختلف با یکدیگر مقایسه و یا با یکدیگر جمع کرد. در چنین موارد برای محاسبه ی EPS به روش TTM سود خالص شرکت را در دوره های مورد نظر با یکدیگر جمع کرده و تقسیم بر تعداد سهام فعلی شرکت می کنند.

EPS پیشبینی

در بعضی از زمان ها، قانونی تصویب می شود که طبق آن شرکت ها موظفند پیشبینی خود را از روند سود سازی شرکت تا پایان سال مالی، با هر بار انتشار گزارش صورت های مالی، در قالب گزارشی جداگانه منتشر کنند. به عنوان مثال بعد از انتشار گزارش شش ماهه نماد فملی، شرکت اعلام می کند که در این دوره ی شش ماهه 124 تومان به ازای هر سهم سود ساخته و با توجه به فرضیاتی از جمله قیمت جهانی مس، قیمت ارز در کشور و تعداد تولید و فروش، پیش بینی می کند که سود هر سهم تا پایان سال مالی به 300 تومان خواهد رسید. به این عدد EPS پیشبینی گفته می شود. در بعضی مواقع ممکن است پیش بینی شرکت فراتر از عملکرد آن و در بعضی موارد ممکن است عملکرد فراتر از پیشبینی باشد. در بعضی از مواقع نیست پیشبینی و عملکرد شرکت بسیار به هم نزدیک می باشد. در این میان، بعضی از شرکت ها ممکن است بنا به هر دلیلی و از روی عمد، EPS پیشبینی را بسیار دور از انتظار و واقعیت محاسبه کنند.

در بعضی زمان ها، سازمان بورس شرکت ها را ملزم به انتشار این گزارش می کند و در بعضی زمان ها، انتشار این گزارش متوقف می شود.

EPS فوروارد

بسیاری از تحلیلگران بنیادی، با توجه به اعداد و ارقام منتشر شده از سوی شرکت، خود اقدام به محاسبه و پیشبینی EPS شرکت تا پایان سال مالی می کنند. ساده ترین راه اینست که سود هر سهم را در دوره های باقی مانده تا پایان سالی، برابر با سود هر سهم در آخرین گزارش صورت مالی منتشر شده در نظر گرفت و با سود هر سهم در دوره های قبلی جمع کرد. به عدد حاصل EPS فوروارد گفته می شود. به عنوان مثال اگر سال مالی شرکت انتهای زمستان بوده و اکنون در فصل پاییز باشیم و شرکت در فصل بهار به ازای هر سهم 130 ریال و در فصل تابستان 120 ریال سود محقق کرده باشد، سود فصل پاییز و زمستان را نیز برابر با دوره مالی آخر یعنی تابستان و مساوی با 120 ریال تخمین می زنیم و بنابراین:

Forward EPS = 130 + 120 +120 +120 = 490 ریال

EPS منفی به چه معناست؟

گاهی اوقات ممکن است در تابلوی یک سهم در سایت بورس، با عددی منفی مقابل EPS رو به رو شوید و یا سود خالص هر سهم در صورت سود و زیان شرکت در کدال، داخل پرانتز و یا با رنگ قرمز مشخص می شود. این به آن معناست که حاصل فعالیت های آن شرکت در آن دوره ی مالی خاص، زیان خالص بوده است. گاهی اوقات زیانده بودن شرکت موقتی و تنها محدود به یک دوره می شود اما در بعضی مواقع، زیانده بودن شرکت ادامه داشته و زیان دوره های محدودیت‌هایEPS در محاسبه سود سهام مالی مختلف با یکدیگر جمع می شود. این به آن معناست که مشکلات اساسی گریبانگیر آن شرکت می باشد. در این گونه موارد بهتر است تا زمانیکه تحولات بنیادی آشکاری در ساختار شرکت و روند سود سازی آن رخ نداده، سهام این شرکت ها به قصد سرمایه گذاری بلند مدت خریداری نشده و با استفاده از تحلیل تکنیکال و روش های دیگر و با دید حداکثر میان مدت، آنها را خرید و فروش کرد.

DPS چیست؟

اکنون که با معنای EPS و انواع آن به طور کامل آشنا شده اید، می توانیم به توضیح مفهوم DPS بپردازیم. سهامداران شرکت در مجمع عمومی عادی سالیانه تصمیم می‌گیرند که چه مقدار از EPS به صورت نقدی بین سهامداران تقسیم شود. درواقع، هر سال شرکت‌ها می‌توانند بخشی از سودی که ساخته‌اند را پس‌انداز کرده (که به آن سود انباشته می‌گوییم و در ترازنامه ی شرکت ذکر می شود) و بخش دیگر را بین سهام‌داران تقسیم کنند.

پس DPS مقدار سودی است که بین سهام‌داران تقسیم شده است. این کلمه، مخفف شده عبارت (Divided Per Share) است که سود تقسیمی به ازای هر سهم ترجمه می‌شود.

برای مشاهده‌ی مقدار DPS باید به گزارش تصمیمات مجمع عمومی عادی سالیانه شرکت که در سایت کدال بارگزای می‌شود، مراجعه کنید. به عنوان نمونه:

DPS

تصویر بالا، از یکی از گزارشات منتشر شده بر روی سایت کدال برداشته شده است، همان طور که مشاهده می‌کنید، شرکت به ازای هر سهم 1302 ریال سود سازی داشته که مجمع عمومی شرکت مصوب کرده است تا از این مقدار، 280 ریال بین سهامداران تقسیم شود.

طبق قانون تجارت، شرکت‌ها موظف هستند تا حداقل 10 درصد از سود شرکت را ما بین سهام‌داران تقسیم کنند و حداکثر 8 ماه مهلت دارند تا این سود را پرداخت کنند. نحوه ی پرداخت سود تقسیمی بین سهامداران معمولا به یکی از سه روش زیر انجام می شود:

  • واریز به شماره حساب ثبت شده در سامانه سجام
  • واریز به یک بانک خاص و درخواست از سهامداران برای مراجعه به آن بانک
  • اعلام شماره حساب به شرکت

برای اطلاع از نحوه ی پرداخت سود و زمان آن، باید گزارش "زمانبندی پرداخت سود" را در گزارش های منتشر شده شرکت در کدال مطالعه کنید.

آیا DPS امکان دارد که از EPS بیشتر باشد؟

طبق قانون، شرکت ها آن بخشی از سود را که بین سهامداران تقسیم نمی کنند و به عنوان سود انباشته در ترازنامه ثبت می شود، در مدت زمانی مشخص، تعیین تکلیف کنند. این سود انباشته یا باید در طی یک زمان مشخص برای افزایش سرمایه استفاده شود و یا در سالهای بعد به عنوان سود نقدی بین سهامداران تقسیم شود. بنابراین اگر یک شرکت از این سود برای افزایش سرمایه استفاده نکند، ممکن است در سال بعد بخشی از سود سال گذشته را نیز بین سهامداران تقسیم کند. یعنی به عنوان مثال سود هر سهم شرکت برابر 200 تومان باشد و شرکت این سود را به علاوه ی 50 تومان که از سال مالی گذشته به عنوان سود انباشته ذخیره شده، بین سهامداران تقسیم کند و در نتیجه در این مورد DPS از EPS بیشتر می شود.

نکته: معمولا دو روز قبل از برگزاری مجمع سالیانه نماد شرکت در بورس متوقف می شود. بعد از مجمع سالانه شرکت ها، اگر شرکت سود نقدی تقسیم کرده باشد، قیمت تئوریک سهم، با کم کردن این سود نقدی از قیمت پایانی قبل از برگزاری مجمع، به دست می آید. اما چون بازگشایی نمادها بعد از مجمع سالانه، بدون محدودیت نوسان صورت می گیرد، عرضه و تقاضا است که قیمت بازگشایی سهم را مشخص می کند.

جمع بندی

در این مقاله با معنای EPS یا سود ساخته شده به ازای هر سهم و انواع ان آشنا شدیم. همچنین تفاوت آنرا با DPS یا سود تقسیمی نیز بیان کردیم. در تحلیل بنیادی سهام شرکت ها، هدف نهایی این است که EPS سهم تا پایان سال مالی محاسبه شود که برای این کار نیاز به در نظر گرفتن عوامل بنیادی زیادی می باشد. امیدواریم که این مقاله مورد توجه شما قرار گرفته باشد.

مدل TTM چیست؟

بورس اوراق بهادار در ایران از سال ۱۳۴۶ با تعداد معدودی از شرکت شروع به کار کرد و به تدریج توسعه یافت اما با وقوع انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ و پس از آن آغاز جنگ تحمیلی در ایران تا سال ۱۳۶۸ هیچ فعالیتی نداشت و با پایان یافتن جنگ به تدریج با شروع فعالیت‌های عمرانی بورس نیز فعالیت خود را از سر گرفت و با افزایش تعداد شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس رونق گرفت. تا قبل از سال ۱۳۸۴ و تصویب قانون جدید اوراق بهادار در مجلس معاملات به شکل سنتی و حضور معامله گران اصلی بازار بورس در تالار شیشه‌ای خیابان حافظ انجام می‌گرفت. ولی پس از تصویب قانون مزبور و ورود الکترونیک در بورس ماهیت اطلاعات موجود در سایت نیز تغییرات عمده‌ای پیدا کرد و یکی از خدمات اصلی اطلاعات موجود در سایت TSETMC به عنوان مرجع اصلی معاملات بازار بورس بوده است. یکی از اطلاعات اصلی موجود در این سایت، سود هر سهم یک شرکت(EPS) و نسبت قیمت به درآمد(P/E) برای هر سهم بوده است که به شدت مورد توجه معامله گران بوده است. در این مقاله به این قسمت مهم و حیاتی و تغییرات به وقوع پیوسته در آن و توضیح مدل TTM می‌پردازیم.

★ سود هر سهم یا EPS چیست

همان‌طور که استحضار دارید یکی از انواع صورت‌های مالی شرکت‌ها، صورت سود و زیان است. در واقع صورت سود و زیان نمایانگر عملکرد یک شرکت در طی یک دوره زمانی است که محصول نهایی آن سود( زیان) خالص است. در تصویر زیر یک نمونه از صورت سود و زیان شرکت پتروشیمی زاگرس محدودیت‌هایEPS در محاسبه سود سهام را مشاهده می‌فرمایید.

مدل TTM چیست؟

همان‌طور که می‌بینید سود خالص پس از کسر مالیات در دوره ۹ ماهه سال ۱۳۹۷ معادل ۳۳۴۴۲ میلیارد ریال بوده است. سود هر سهم نمایانگر عملکرد یک شرکت بورسی است که از تقسیم سود خالص پس از کسر مالیات به تعداد سهام شرکت به دست می‌آید. از آنجایی که تعداد سهام شرکت پتروشیمی زاگرس ۲٫۴ میلیارد سهم است سود هر سهم آن ۱۳۹۳۴ ریال خواهد بود.

۳۳۴۴۲۲۰۳۰۰۰۰۰۰ / ۲۴۰۰۰۰۰۰۰۰ = ۱۳۹۳۴

حال که با مفهوم EPS آشنا شدید بایستی به این نکته توجه داشته باشید که تمامی معامله گران به دنبال برآورد سود هر سهم سال آینده یک شرکت هستند تا در صورتی که احتمال افزایش سود هر سهم وجود داشته باشد اقدام به خرید سهام این شرکت‌ها نمایند و تحلیلگران بنیادی با استناد به مجموعه‌ای از داده‌های اقتصادی و پیش‌بینی آینده شرکت‌ها, سود هر سهم محدودیت‌هایEPS در محاسبه سود سهام سال‌های آتی شرکت‌ها را برآورد می‌کنند. اهمیت این موضوع باعث شده است که در صفحه هر نماد بورسی اطلاعاتی در مورد سود هر سهم(EPS) آن شرکت درج گردد.

★ نسبت قیمت به درآمد هر سهم یا P/E چیست؟

این نسبت همان‌طور که از نام آن پیداست از تقسیم قیمت جاری( اصطلاحاً به آن قیمت تابلوی سهم می‌گویند) سهم بر سود هر سهم به دست می‌آید.لازم به ذکر است که در تمام دنیا استفاده از نسبت قیمت به درآمد هر سهم رایج است و به نوعی جزو ابزار رایج نزد تمامی معامله گران است. عموماً معامله گران از نسبت قیمت به درآمد هر سهم(Price/Earnings) میانگین بازار در محاسبه ارزش ذاتی شرکت‌ها استفاده می‌کنند. هم‌چنین در بازار بورس ایران نیز استفاده از این نسبت به عنوان ابزار رایج تحلیلگران بنیادی یاد می‌شود و همواره در کنار برآورد دقیق سود هر محدودیت‌هایEPS در محاسبه سود سهام سهم به عنوان اصلی‌ترین فاکتور, تلاش می‌کنند تا با تخمین دقیق نسبت P/E بتوانند دقیق‌ترین برآورد را از ارزش ذاتی شرکت‌ها داشته باشند. توجه داشته باشید که رایج‌ترین شیوه ارزش‌گذاری در بین تحلیلگران بنیادی از رابطه زیر به دست می‌آید:

سود هر سهم برآوردی * قیمت به درآمد هر سهم برآوردی = ارزش ذاتی سهم

بنابراین همان‌طور که از متون فوق برداشت می‌شود نسبت P/E نیز به عنوان یکی دیگر از متغیرهای اثرگذار مطرح است. حال که با مفهوم و اهمیت جایگاه تحلیلی EPS و P/E نزد تحلیلگران آشنا شدید به روند تغییرات این دو می‌پردازیم.

★ سود هر سهم در مدل TTM

قبل از بهمن ۱۳۹۶ سازمان بورس شرکت‌های بورسی را ملزم کرده بود تا گزارش پیش‌بینی عملکرد خود را منتشر نمایند. به همین دلیل شرکت‌های بورسی و فرابورسی در چندین مرحله این گزارش را منتشر می‌کردند. در گام اول یک ماه مانده به شروع دوره مالی جدید پیش‌بینی از عملکرد سال مالی بعد خود منتشر می‌کردند و پس از آن متناسب با هر گزارش میان‌دوره‌ای گزارش پیش‌بینی خود را بازنشر می‌کردند و بسته به شرایط سود هر سهم پیش‌بینی خود را افزایش( تعدیل مثبت ) و یا کاهش( تعدیل منفی) می‌دادند و با هر تغییر در گزارش پیش‌بینی شرکت‌ها، در صورتی که تغییر بااهمیت بیش از ۲۰ درصدی انجام می‌شد نماد را بسته و بدون محدودیت نوسان بازگشایی می‌شد و در نتیجه عموماً تغییرات سنگینی را شاهد می‌بودیم. این موضوع در حالی که سادگی محاسبات را برای سرمایه‌گذاران در پی داشت اما به دلیل اینکه دیدگاه شرکت در آن دخیل بود و بعضاً ممکن بود شرکتی با نیت خاصی گزارش خود را تغییر دهد موجب گمراهی سرمایه‌گذاران را فراهم می‌آورد.

توجه فرمایید تا زمانی که قانون انتشار گزارش پیش‌بینی برای شرکت‌ها پابرجا بود آخرین سود هر سهم پیش‌بینی گزارش‌شده از سوی شرکت مبنای EPS گزارش‌شده سازمان بورس قرار می‌گرفت. اما از بهمن‌ماه ۱۳۹۶ مصوبه‌ای نزد سازمان بورس تصویب شد که پیرو آن شرکت‌ها از آن تاریخ به بعد مجاز به انتشار گزارش‌های پیش‌بینی عملکرد خود نبودند و هرگونه آثار مالی احتمالی در عملیات شرکت را مجبور بودند در گزارش جداگانه‌ای تحت عنوان گزارش تفسیری مدیریت و یا در قالب شفاف‌سازی ارائه کنند. بنابراین چون در این حالت از EPS پیش‌بینی‌شده خبری نبود، مجبور شدند که از مبنای دیگری جهت گزارش EPS در سایت TSETMC استفاده کنند. یکی از فرمت‌های جهانی گزارش EPS روشی تحت عنوان Trailing Twelve Months(دوازده ماهه گذشته) یا به اختصار TTM بوده است. اما منظور از EPS به روش TTM چیست؟ بر طبق الزامات سازمان بورس، شرکت‌های بورسی ملزم هستند تا در هر دوره سه ماهه صورت‌های مالی خود را گزارش نمایند. بنابراین می‌توان به سود هر سهم دوره‌های سه ماهه شرکت‌ها دسترسی پیدا کرد. مدل TTM چنین بیان می‌کند که شرکت‌ها را می‌توان بر اساس EPS دوازده ماه گذشته آن(۴ دوره سه ماهه) ارزیابی کرد. برای مثال تصویر زیر مربوط به صفحه سایت بورس برای شرکت پتروشیمی زاگرس با نماد زاگرس است که در تاریخ ۵ فروردین ماه ۱۳۹۸ گرفته شده است.

EPS به روش TTM

از آنجایی که در آن تاریخ صورت مالی ۹ ماهه شرکت منتشر شده است, بنابراین برای محاسبه سود هر سهم(EPS) 12 ماهه گذشته بایستی به ۹ ماهه ۱۳۹۷ و ۳ ماهه چهارم(فصل زمستان) سال ۱۳۹۶ شرکت مراجعه کرد. همان‌طور که پیش از این نیز رؤیت شد پتروشیمی زاگرس در دوره ۹ ماهه ۱۳۹۷ سود هر سهم ۱۳۹۳۴ ریالی را محقق کرده است. بر طبق محاسبات ذیل نیز سود هر سهم فصل زمستان ۱۳۹۶ شرکت نیز معادل ۳۵۶۶ ریال بوده است.

سود هر سهم ۱۲ ماهه ۱۳۹۶ : ۸۱۲۴ ریال

سود هر سهم ۹ ماهه ۱۳۹۶: ۴۵۵۸ ریال

سود هر سهم ۳ ماهه چهارم سال ۱۳۹۶:

۸۱۲۴ – ۴۵۵۸ = ۳۵۶۶

سود هر سهم ۹ ماهه ۱۳۹۷ : ۱۳۹۳۴ ریال

سود هر سهم به روش TTM

۱۳۹۳۴ + ۳۵۶۶ = ۱۷۵۰۰

همان‌طور که مشاهده می‌فرمایید سود هر سهم گزارش‌شده در سایت بورس اوراق بهادار ۱۷۵۰۰ ریال گزارش شده است. این رویه برای تمامی شرکت‌ها انجام می‌شود.

★ نسبت p/e هر سهم به روش TTM

حال که شیوه برآورد سود هر سهم به روش TTM را فراگرفتید، به توضیح نسبت قیمت به درآمد هر سهم در این روش می‌پردازیم. همان‌طور که پیش از این نیز مطرح شد نسبت P/E از تقسیم قیمت جاری سهم به سود هر سهم به دست می‌آید. تا قبل از اجرایی شدن مدل TTM از سود هر سهم پیش‌بینی‌شده که شرکت‌ها ارائه می‌دادند استفاده می‌شد. اما با اجرایی شدن مدل TTM از سود به‌دست‌آمده ناشی از روش مزبور, استفاده می‌شود. در مثال ما, قیمت پتروشیمی زاگرس ۶۱۱۹۰ ریال بوده است. ازآنجایی‌که سود هر سهم به روش جدید ۱۷۵۰۰ ریال به دست آمده است نسبت P/E در تاریخ ۵ فروردین ۱۳۹۸ برای پتروشیمی زاگرس برابر ۳٫۴۹ می‌شود:

قیمت جاری سهم پتروشیمی زاگرس : ۶۱۱۹۰ ریال

سود هر سهم به روش TTM : 17500 ریال

نسبت قیمت به درآمد هر سهم پتروشیمی زاگرس:

۶۱۱۹۰ / ۱۷۵۰۰ = ۳٫۴۹

✖ نکات مهمی که باید در رابطه با مدل TTM بدانید

یکی از مزیت‌های مدل TTM این است که به ما مقدار سود هر سهم را با فرض عدم‌تغییر شرایط در آینده نشان می‌دهد. در نتیجه اگر شرایط بهتری رقم بخورد قطعاً سود هر سهم در روش TTM افزایش پیدا خواهد کرد و این موضوع نمایانگر پتانسیل‌های صعود در آینده خواهد بود. همان‌طور که گفتیم این روش مجموع سودهای هر سهم چهار دوره سه ماهه گذشته سهم را نشان می‌دهد. بنابراین اگر در دوره سه ماهه اخیر عملکرد شرکت بهبود پیدا کند مقدار EPS گزارش‌شده افزایش پیدا خواهد کرد.

این روش برای شرکت‌هایی که روند سودسازی آن‌ها با نوسان زیادی همراه است کارا نیست. برای مثال شرکتی مانند سایپا که در برهه‌ای سود هر سهم محدود و در برهه‌ای دیگر زیان می‌سازد قطعاً این روش کارایی خود را از دست می‌دهد.

این روش برای شرکت‌هایی که با دگرگونی بزرگی در فعالیتشان روبه‌رو می‌شوند، کارایی خود را از دست می‌دهد. برای مثال شرکت صنعتی دریایی ایران با نماد خصدرا تا سال‌های متمادی زیانده بوده است. اما با تغییرات بنیادی که در شرکت رخ داد، این شرکت در سال ۱۳۹۵ سودآور شد. اگر این روش در آن سال نیز حکم‌فرما بود نمی‌توانست اطلاعات تحلیلی مناسبی را به سرمایه‌گذاران مخابره کند.

محاسبه سود به روش TTM چگونه است؟

سود هر سهم یا EPS چیست؟

EPS مخفف عبارت Earning Per Share، به معنی سود به ازای هر سهم است. اگر شرکت‌ها در پایان هرسال مالی، درآمد کل را بر تعداد کل سهام شرکت تقسیم کنند، سود هر سهم یا EPS به دست می‌آید. به‌طور ساده‌تر‌، EPS یک شرکت میزان سودی است که شرکت به ازای هر سهم به دست می‌آورد. EPS یکی از موضوعات بسیار مهمی است که به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم بر قیمت سهام شرکت‌ها در بازار بورس تأثیر می‌گذارد. برای مثال فرض کنید که شرکتی در پایان سال مالی خود، ۱.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال درآمد داشته باشد و تعداد سهام شرکت نیز ۱ میلیون باشد. EPS شرکت برابر است با ۱،۰۰۰ ریال.

به سودی که شرکت پس از یک سال مالی کسب می‌کند، EPS محقق شده نیز می‌گویند.

نسبت P/E چیست؟

اگر در بازار بورس فعال باشید نام نسبت P/E را شنیده‌اید. زمانی که بحث ارزش‌گذاری سهام پیش می‌آید، نسبت قیمت به سود هر سهم (پی بر ای) از قدیمی‌ترین و پراستفاده‌ترین معیارهاست. P/E خلاصه‌شده نسبت قیمت سهم P مخفف Price به سود هرسهم EPS مخفف Earning Per Share است. همان‌طور که از نام آن مشخص است برای محاسبه P/E، قیمت فعلی سهم را بر درآمد هر سهم (EPS) تقسیم می‌کنیم.

سود هر سهم در مدل TTM

قبل از بهمن ۱۳۹۶ سازمان بورس شرکت‌های بورسی را ملزم کرده بود تا گزارش پیش‌بینی عملکرد خود را منتشر نمایند. به همین دلیل شرکت‌های بورسی و فرابورسی در چندین مرحله این گزارش را منتشر می‌کردند. در گام اول یک ماه مانده به شروع دوره مالی جدید پیش‌بینی از عملکرد سال مالی بعد خود منتشر می‌کردند و پس از آن متناسب با هر گزارش میان‌دوره‌ای گزارش پیش‌بینی خود را بازنشر می‌کردند و بسته به شرایط سود هر سهم پیش‌بینی خود را افزایش( تعدیل مثبت ) و یا کاهش( تعدیل منفی) می‌دادند و با هر تغییر در گزارش پیش‌بینی شرکت‌ها، در صورتی که تغییر بااهمیت بیش از ۲۰ درصدی انجام می‌شد نماد را بسته و بدون محدودیت‌هایEPS در محاسبه سود سهام محدودیت نوسان بازگشایی می‌شد و در نتیجه عموماً تغییرات سنگینی را شاهد می‌بودیم. این موضوع در حالی که سادگی محاسبات را برای سرمایه‌گذاران در پی داشت اما به دلیل اینکه دیدگاه شرکت در آن دخیل بود و بعضاً ممکن بود شرکتی با نیت خاصی گزارش خود را تغییر دهد موجب گمراهی سرمایه‌گذاران را فراهم می‌آورد.

توجه فرمایید تا زمانی که قانون انتشار گزارش پیش‌بینی برای شرکت‌ها پابرجا بود آخرین سود هر سهم پیش‌بینی گزارش‌شده از سوی شرکت مبنای EPS گزارش‌شده سازمان بورس قرار می‌گرفت. اما از بهمن‌ماه ۱۳۹۶ مصوبه‌ای نزد سازمان بورس تصویب شد که پیرو آن شرکت‌ها از آن تاریخ به بعد مجاز به انتشار گزارش‌های پیش‌بینی عملکرد خود نبودند و هرگونه آثار مالی احتمالی در عملیات شرکت را مجبور بودند در گزارش جداگانه‌ای تحت عنوان گزارش تفسیری مدیریت و یا در قالب شفاف‌سازی ارائه کنند. بنابراین چون در این حالت از EPS پیش‌بینی‌شده خبری نبود، مجبور شدند که از مبنای دیگری جهت گزارش EPS در سایت TSETMC استفاده کنند. یکی از فرمت‌های جهانی گزارش EPS روشی تحت عنوان Trailing Twelve Months(دوازده ماهه گذشته) یا به اختصار TTM بوده است.

محاسبه سود به روش TTM چیست؟

TTM مخفف عبارت Trailing Twelve Months به معنی دوازده ماه گذشته است. در این روش سهامداران و تحلیلگران می‌توانند بر اساس EPS دوازده ماه گذشته (۴ دوره ۳ ماهه) به ارزیابی یک شرکت بپردازند. طبق الزامات سازمان بورس و اوراق بهادار، شرکت‌ها باید صورت‌های مالی سه‌ماهه خود را منتشر کنند؛ بنابراین سود هر سهم در دوره‌های سه‌ماهه، در دسترس سرمایه‌گذاران خواهد بود.

مزیت روش TTM این است که قیمت سهم بر اساس قیمت واقعی آن تعیین می‌شود. درواقع ارزش‌گذاری سهم توسط سود پیش‌بینی‌شده شرکت انجام نمی‌شود و سرمایه‌گذاران با استفاده از اطلاعات واقعی می‌توانند عملکرد شرکت را ارزیابی کنند و نتایج بهتری به دست آورند.

بنابراین برای درک ساده‌تر می‌توان گفت EPS یک سهم بر اساس سود خالص ۱۲ ماه گذشته محاسبه می‌شود. درصورتی‌که در پایان سال مالی یک شرکت گزارش تفسیری آن را بررسی کنیم، سود (زیان) خالص کل در پایان آن سال تقسیم‌بر تعداد کل سهام شرکت، EPS سهم می‌شود؛ اما درصورتی‌که در میان سال مالی باشیم با توجه به آخرین گزارش ارائه‌شده توسط شرکت می‌توان EPS را به دست آورد.

برای مثال، اکنون‌که در نیمه دوم سال هستیم، EPS یک شرکت برابر با مجموع سود (زیان) خالص ۶ ماهه اول امسال به‌اضافه ۶ ماهه سال گذشته تقسیم‌بر تعداد کل سهام شرکت است.

برای نمونه اطلاعات زیر را درباره سهمی خاص در نظر بگیرید.

سود خالص به ازای هر سهم در پایان سال مالی قبل : ۶،۰۰۰ ریال
سود خالص به ازای هر سهم در ۶ ماهه اول سال قبل : ۴،۰۰۰ ریال
سود خالص به ازای هر سهم در ۶ ماهه اول امسال : ۳،۰۰۰ ریال
سود خالص به ازای هر سهم در ۶ ماهه دوم سال قبل: ریال ۲،۰۰۰ = ۴،۰۰۰ – ۶،۰۰۰
۵،۰۰۰ = ۳،۰۰۰ + ۲،۰۰۰

نکات مهمی رابطه با مدل TTM

یکی از مزیت‌های مدل TTM این است که به ما مقدار سود هر سهم را با فرض عدم‌تغییر شرایط در آینده نشان می‌دهد. در نتیجه اگر شرایط بهتری رقم بخورد قطعاً سود هر سهم در روش TTM افزایش پیدا خواهد کرد و این موضوع نمایانگر پتانسیل‌های صعود در آینده خواهد بود. همان‌طور که گفتیم این روش مجموع سودهای هر سهم چهار دوره سه ماهه گذشته سهم را نشان می‌دهد. بنابراین اگر در دوره سه ماهه اخیر عملکرد شرکت بهبود پیدا کند مقدار EPS گزارش‌شده افزایش پیدا خواهد کرد.



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.