منظور از نسبت ریسک به ریوارد چیست؟

سبد سهام چیست و چه کاربردی دارد؟

شناسایی و استفاده از اصول احتمالات در معاملات

پیش بینی ریاضی، فرآیند بسیار مهمی در ترید است. شما میتوانید این علم رابه نفع خودتان بکار ببرید و یا اجازه دهید بازار از آن به نفع خویش استفاده کند. همانطور که قبلا گفته شد برای موفقیت در بازار و کسب سود مداوم به سه عامل کلی نیاز داریم، نقش و اهمیت سه عامل بالا تا حدی می باشد که ایراد و نقصان در اجرای هر کدام از آنها منجر به از دست رفتن کل حساب خواهد شد. به عنوان مثال در صورتی که تریدر به دو عامل “دانش و تجربه” و “نگرش و روانشناسی” تسلط کافی داشته باشد ولی اصول مدیریت سرمایه را برای تعیین حجم معاملات در نظر نگیرد، پس از مدت کوتاهی سرمایه اش را از دست خواهد داد. عامل دیگری که شانس کسب در آمد و افزایش حساب را برای معامله گران کمتر می کند میزان اسپرد و تفاوت نرخ خرید و فروش می باشد. اگر شما به صورت کاملا اتفاقی در بازی شیر یا خط شرکت کنید شانس پیروزی و بخت شما کاملا برابر و ۵۰ درصد می باشد حال آنکه در بازار های مالی شما شانسی برابر ۵۰ در صد ندارید و بابت هر معامله مبلغی را به عنوان کارمزد (اسپرد) به کارگزار خود می پردازید. در این صورت حتی اگر شانس موفقیت سیستم تحلیل و پیش بینی شما ۵۰ در صد باشد باز هم در بلند مدت شما یازنده خواهید بود چرا که به مرور سرمایه شما تحلیل می رود. بنابراین باید سیستمی را پیدا کنید که شانس موفقیت تان را به بیش از ۵۰ در صد برساند. مساله دیگر میزان سرمایه ای می باشد که بر اساس آن معامله می کنید. دوباره به مثال شیر یا خط بر میگردیم من ۱ دلار و شما ۱۰ دلار دارید با هر شیر من یک سنت برنده و با هر خط یک سنت می بازم در صورتی من کل پولم را از دست می دهم که شما ۱۰۰ خط متوالی بیاورید و شما در صورتی می بازید که من ۱۰۰۰ خط متوالی بیاورم. در صورتی که بین ما کسی مانند بروکر کارمزد نگیرد. حال اگر هر شیر ۲۵ سنت مرا برنده و هر خط ۲۵ سنت مرا بازنده کند چه اتفاقی روی می دهد؟ بعد از چهار خط متوالی من سرمایه ام را از دست می دهم و بعد از ۴۰ شیر متوالی شما سرمایه خود را از دست می دهید، شانس چهار احتمال متوالی بیشتر است یا ۴۰ احتمال متوالی؟ کاملا معلوم است که احتمال از دست رفتن سرمایه من ۱۰ برابر احتمال سرمایه شما می باشد. احتمالات این بازی در بازار مبادلات ارز کاملا عینیت دارد و در صورت استفاده از سرمایه کم یا لوریج بالا احتمال بازنده شدن و از دست رفتن سرمایه بسیار زیاد می باشد. برای این منظور غیر از تلاش برای افزایش شانس موفقیت در معاملات، با سرمایه زیاد یا لوریج کمی وارد بازار شوید تا احتمال بازنده شدن شما در مقابل بازار کاهش یابد.

افت سرمایه (Drawdown) چیست و چگونه باید کنترل شود؟

تمام معامله‌گران دوست دارند که تمام معاملات آنها موفق باشد. با این حال، این اتفاق همیشه ممکن نیست. ضرر کردن یک امر بسیار رایج در معامله‌گری است. حتی معامله‌گرانی که سود سرشاری از معاملات خود کسب می‌کنند نیز گاهی در دوره‌هایی کاهش زیادی در سرمایه خود تجربه می‌کنند.

در این میان درک «افت سرمایه» و نحوه مدیریت آن بسیار مهم است. به خصوص اینکه در شرایط ناپایدار اقتصادی ممکن است حتی بهترین سیستم‌های معاملاتی نیز دچار مشکل شوند.

منظور از افت سرمایه، کاهش ارزش سبد سرمایه‌گذاری یا پرتفولیو یک سرمایه‌گذار نسبت به ماکزیمم مقدار آن در یک دوره زمانی مشخص است که به صورت درصد اندازه‌گیری می‌شود. با استفاده از این تعریف، تنها زمانی می توان افت سرمایه را محاسبه کرد که پورتفولیو پس از یک افت، مجدداً شروع به افزایش کند. از این رو برخی از مدیران سرمایه‌گذاری، از افق‌های زمانی مشخص برای اندازه‌گیری کاهش سرمایه‌هایی که در دوره‌های سالانه یا فصلی رخ داده، استفاده می‌کنند.

استفاده از روش محاسبه ۹۰ روزه یا سه‌ماهه برای افت سرمایه، معامله‌گران را قادر می‌سازد میزان کاهش سرمایه خود را در دوره‌های زمانی مختلف با یکدیگر مقایسه کنند. این نوع تجزیه و تحلیل یک تحلیل دوره‌ای است، که در آن دوره‌ها می توانند از یک روز معین در طول عمر صندوق سرمایه‌گذاری یا در ابتدای هر ماه شروع شوند. در این شرایط، یک مدیر سرمایه‌گذاری به دنبال بدترین افت سرمایه، در طول یک دوره مشخص مثلاً سه‌ماهه است، که حداکثر افت سرمایه (Maximum Drawdown) نامیده می‌شود. برخی از مدیران سرمایه‌گذاری، حتی حداکثر افت سرمایه را در یک دوره خاص، از زمان شروع آن دوره در نظر می‌گیرند.

همچنین شما می‌توانید با استفاده از حداکثر افت سرمایه، میزان ریسک یک صندوق سرمایه‌گذاری را تعیین کنید. به عنوان مثال یک صندوق‌ پوشش ریسک که به طور معمول ماهانه یک درصد سود کسب می‌کند، اگر در یک دوره پنج‌ساله حداکثر افت سرمایه آن ۲۰ درصد باشد، پرچم قرمز دریافت کرده و به عنوان صندوق پرریسک در نظر گرفته می‌شود. همچنین سرمایه‌گذاری در صندوق‌هایی که به طور کلی بی‌ثبات بوده و حداکثر افت سرمایه زیادی دارند، ریسک بالایی دارد.

البته از آنجایی‌که حداکثر افت سرمایه وابسته به زمان است، یک شاخص کامل برای اندازه‌گیری ریسک نیست. معامله‌گر برای تعیین میزان ریسک باید فرکانس و اندازه کاهش سرمایه را نیز در نظر بگیرد. بعلاوه، اگرچه افت سرمایه یک رویداد مربوط به گذشته است، اما می‌تواند به شما نشان دهد که مدیر سرمایه‌گذاری تا چه حد ریسک‌پذیر است.

چرا افت سرمایه مهم است؟

فرض کنید یک سیستم معاملاتی دارید که ۷۰ درصد سود آور است. یعنی از هر ۱۰۰ معامله ۷۰ معامله سودآور خواهد بود. بنابراین شما سود خوبی خواهید کرد. اما اگر تمام ۳۰ معامله زیان‌ده در ابتدا رخ بدهد چه می‌شود؟ ممکن است بگویی در ادامه باز هم ۷۰ معامله سودآور خواهد داشت. اما آیا تا آن زمان هنوز سرمایه‌ای برای معامله دارید؟

حتی معامله‌گران حرفه‌ای نیز ممکن است با چنین شکست‌های وحشتناکی روبرو می‌شوند. اما تفاوت این است که آنها در نهایت به سود می‌رسند. دلیل آن است که معامله‌گران حرفه‌ای به خوبی مدیریت ریسک را انجام می‌دهند.

بسیاری از معامله‌گران در درک صحیح افت سرمایه ناتوان هستند. آنها تصور می‌کنند که اگر به عنوان مثال ۱۰ درصد ضرر کنند، می‌توانند با ۱۰ درصد سود به نقطه اولیه باز گردند. اما این گونه نیست. در جدول زیر رابطه بین مقدار سرمایه کاهش یافته در برابر میزان سرمایه مورد نیاز برای رسیدن به نقطه اولیه نشان داده شده است.

همانطور که می‌بینید، هرچقدر افت سرمایه بیشتر باشد، جبران آن سخت‌تر خواهد شد. هرچقدر پول بیشتری از دست بدهید، مجبورید تلاش بیشتری برای بازگرداندن آن انجام دهید، بنابراین بهترین کار این است که تا حد امکان افت سرمایه را کنترل کنید.

انواع افت سرمایه و نحوه محاسبه آن

در بازار فارکس چندین نوع افت سرمایه وجود دارد که در ادامه به برخی از مهم‌ترین آنها می‌پردازیم:

افت سرمایه مطلق

در روش محاسبه افت سرمایه مطلق از مقدار اولیه سرمایه شما به عنوان نقطه مرجع استفاده می‌شود. فرض کنید ۵۰ هزار دلار سرمایه اولیه داشته باشید. پس از آن پورتفوی شما به ۶۰ هزار دلار افزایش یابد که به آن «اوج ارزش سهام» می‌گویند. سپس پورتفولیوی شما به ۴۰ هزار دلار کاهش یابد. به این نقطه «کمینه ارزش سهام» می‌گویند. در روش محاسبه افت سرمایه مطلق، تنها مقدار اولیه سرمایه در نظر گرفته می‌شود. در این مثال افت سرمایه مطلق شما ۱۰ هزار دلار خواهد بود.

حداکثر افت سرمایه

در روش حداکثر افت سرمایه، بیشترین مقدار افت سرمایه در نظر گرفته می‌شود. در مثالی که گفته شد، سرمایه شما از اوج خود در ۶۰ هزار دلار به ۴۰ هزار دلار کاهش یافته است. در اینجا حداکثر افت سرمایه ۲۰ هزار دلار خواهد بود. وقتی شما افت سرمایه مطلق را محاسبه می‌کنید، متوجه می‌شوید که چقدر از سرمایه اصلی خود را از دست داده‌اید. اما حداکثر افت سرمایه به شما می‌گوید چقدر از پول نقدی را که می‌توانستید داشته باشید، از دست داده‌اید.

افت سرمایه نسبی

افت سرمایه نسبی به عنوان «درصد حداکثر افت سرمایه » نیز شناخته می‌شود. در این روش، حداکثر افت سرمایه را بر اوج ارزش سهام تقسیم کرده و نتیجه را در ۱۰۰ ضرب می‌کنیم. در مثال بالا، حداکثر افت سرمایه ۲۰ هزار و حداکثر ارزش سهام ۶۰ هزار دلار است. با تقسیم این دو عدد بر یکدیگر به عدد ۰.۳۳۳ می‌رسید. با ضرب در ۱۰۰ به عدد ۳۳.۳ درصد می‌رسیم. یعنی افت سرمایه ۳۳.۳ درصد از کل پورتفو هزینه داشته است.

چگونه افت سرمایه را کنترل کنیم؟

ضرر در معامله و کاهش سرمایه قسمتی از مدیریت پورتفولیو است. هنگامی که یک سرمایه‌گذار اشتباه می‌کند، مدت زمانی طول می‌کشد تا پورتفولیوی وی ضررها را جبران کند. نکته این است که تا می‌توانید ضررها را محدود کرده و به سراغ یک معامله دیگر بروید. با توجه به این نکته، سرمایه‌گذار باید در مورد نتایج احتمالی ناشی از افت سرمایه و چگونگی مدیریت معاملات و ریسک‌ها فکر کند.

یکی از اولین مواردی که باید در مورد آن فکر کنید، حداکثر ضرر در مقابل سود مورد انتظار ( Risk/Reward Ratio ) است که مایلید قبل از توقف استراتژی معاملاتی و یا پایان معامله بپذیرید. این درصد باید بر اساس میزان درآمد شما باشد و بر اساس این فرآیند یک استراتژی مدیریت ریسک طراحی کنید.

یک سرمایه‌گذار باید کاهش سرمایه را به صورت سالانه و ماهانه، بررسی کرده و مدیریت نماید. در بررسی حداکثر کاهش سرمایه ماهانه، می‌توان انعطاف‌پذیر عمل کرد اما باید با سود مورد انتظار هماهنگ باشد. اگر استراتژی شما دستیابی به سود سالانه ۲۰ درصد است، سود ماهانه باید به طور متوسط ۱.۶۶ درصد باشد. برای مدیریت سرمایه، کاهش سرمایه شما به صورت سالانه نباید به بالای ۲۰ درصد برسد و افت سرمایه ماهانه نیز باید کمتر از ۱.۶۶ درصد باشد.

اما هنگامی که پرتفوی سرمایه‌گذار، بیش از مبلغ برنامه‌ریزی شده ماهانه ضرر می‌کند، یک مدیر باید چه عکس‌العملی نشان دهد؟ در چنین مواردی تعدادی تکنیک وجود دارد که شامل کاهش پرتفو (winding down)، پوشش ریسک (hedging) پرتفو یا فروش (unwinding) دارایی‌های پرریسک پرتفو است.

درک مفهوم افت سرمایه‌ پرتفولیو سرمایه‌گذاری در یک افق زمانی، برای ایجاد سودآوری مداوم، بسیار مهم است. تمام استراتژی‌های سرمایه‌گذاری که قصد دارند بازدهی بالاتر از نرخ بهره بدست آورند باید ریسک‌ها را در پورتفولیوی خود لحاظ کنند. هرچه ریسک بیشتر باشد، سود مورد انتظار نیز بیشتر خواهد بود.

در ادامه پنج مرحله برای کنترل افت سرمایه ارائه می‌کنیم.

مرحله ۱: احساسات خود را کنترل کنید

احتمالا این توصیه را هزاران بار شنیده‌اید. اما اگر هزار بار دیگر هم بر روی این موضوع تاکید شود، باز هم کم است. ضرر کردن دشوار است. هنگامی که ۲۰ درصد از سرمایه شما کاهش پیدا کرده است، آسان نیست که به احساسات خود مسلط باشید. اما اگر نتوانید این کار را انجام دهید، به سمت معاملات پرریسک‌تر سوق داده می‌شوید.

در این شرایط یک نفس عمیق بکشید. کمی قدم بزنید، مدیتیشن کنید، خاطرات خود را یادداشت کنید، حمام کنید. هیچ معامله‌ای انجام ندهید و قدری از بازار دور باشید. هنگامی که کاملا آرام شدید دوباره به معاملات باز گردید.

مرحله ۲: ریسک‌ها را کاهش دهید

افت سرمایه زمان بسیار خوبی برای تجزیه و تحلیل ریسک شما است. اگر ۲۰ بار معاملات شما زیان‌ده شود چه می‌شود؟ درصدی را که در هر معامله ریسک می‌کنید را در نظر بگیرید و آن را در ۲۰ ضرب کنید. اگر پاسخ شما بیش از ۱۰۰ باشد، به این معنی است که پس از ۲۰ معامله زیان‌ده کل پورتفوی شما از بین خواهد رفت.

با بررسی میزان ریسک خود می‌توانید تصمیمات خود را بهینه‌تر کنید.

مرحله ۳: در صورت ادامه زیان، باز هم ریسک را کاهش دهید

برخی معامله‌گران برای جبران زیان‌های خود اقدام به افزایش ریسک می‌کنند. آنها مقادیر غیرمسئولانه‌ای از اهرم را منظور از نسبت ریسک به ریوارد چیست؟ به کار می‌گیرند تا به نوعی از بازار «انتقام» بگیرند. این گونه معاملات تقریبا هرگز به درستی پیش نمی‌روند. برای کاهش افت سرمایه باید از هرگونه معامله احساسی و بدون منطق جلوگیری کرد. در عوض باید با کاهش ریسک و اهرم، کاری کنید که پورتفوی شما بیشتر کاهش نیابد. فراموش نکنید که بدون داشتن سرمایه معامله‌ای هم در کار نخواهد بود.

مرحله ۴: یک سقف برای خود قرار دهید

در نظر گرفتن یک سقف برای افت سرمایه به شما کمک می‌کند تا بر معاملات خود تسلط بیشتری داشته باشید. این استراتژی به این صورت است که اگر پورتفوی شما از مقدار منظور از نسبت ریسک به ریوارد چیست؟ معینی بیشتر کاهش یافت، موقتا از معامله خودداری کنید. به عنوان مثال فرض کنید که در هر معامله ۲ درصد از پورتفوی خود را ریسک می‌کنید، ممکن است در یک ماه زیان شما به ۱۰ درصد برسد. در اینجا بهتر است معامله کردن را متوقف کرده و به بهبود استراتژی خود بپردازید، دلایل اشتباه خود را یادداشت کنید و معاملات خود را عمیق‌تر بررسی کنید. همچنین این دور شدن از معامله به تسلط شما بر احساساتتان کمک می‌کند.

مرحله ۵: از بازار دور شوید

این سخت‌ترین مرحله است. زمانی که شما چندین معامله شکست خورده دارید و مقدار قابل توجهی از سرمایه خود را از دست داده‌اید، دو راهکار دارید یا با استرس بالا و نگرانی از پول از دست رفته، به سراغ معاملات بعدی بروید، یا از بازار دور شوید و اوضاع را بدتر نکنید. اگر چند روز یا یک هفته از بازار دور باشید، پس از بازگشت از اتفاقی که رخ می‌دهد، شگفت زده خواهید شد.

سخن پایانی:

وارن بافت می‌گوید برای سرمایه‌گذاری اول باید پول داشته باشید. اگر قرار باشد سرمایه خود را از دست بدهید، دیگر نمی‌توانید سرمایه‌گذاری یا معامله‌گری کنید. به همین خاطر است که باید در وهله اول مراقب افت سرمایه خود باشید. در بازار فارکس مهم‌ترین چیز این است که سرمایه خود را از دست ندهید چرا که بدون سرمایه نمی‌توانید معامله کنید. ضرر کردن طبیعی است. در واقع هیچ سیستم معاملاتی به صورت صد در صد عمل نمی‌کند. شما باید این موضوع را بپذیرید و سعی کنید که تا حد امکان افت سرمایه خود را محدود کنید. پس از آن است که می‌توانید به فکر سودآوری در معاملات خود باشید.

منبع: fxempire

برای پیگیری اخبار روز و فوری فارکس و بازارهای جهانی به کانال تلگرام UtoFX بپیوندید.

منظور از نسبت سود به زیان (ریسک به ریوارد) چیست؟

نسبت ریسک به ریوارد به صورت مخفف و لاتین R/R نامیده می شود یک نسبت بسیار مهم در بازار معاملات فارکس است که لازم است هر تریدر و یا معامله گر در حین انجام معاملات به آن توجه ویژه داشته باشد.

به گزارش صدای ایران، در برخی از مواقع نسبت ریسک به ریوارد تحت عنوان نسبت سود و زیان نیز یاد می گردد. شاید شما نیز بسیار زیاد این جمله را شنیده باشید که فلان کار و یا فلان موضوع انجام دادن آن به ریسک کارش می ارزد. این جمله ای است که مردم در مکالمات روزانه برای کسی که می خواهند او را به انجام کاری تشویق نمایند و یا از انجام کاری باز دارند استفاده می کنند.

اگر بخواهیم این جمله را که معاملات فارکس چیست در بازار معاملات فارکس بسط دهیم باید بگوییم که این جمله به گونه‌ای تعریف نسبت ریسک به ریوارد در بازار معاملات فارکس می باشد. در صورتی که شما منظور از نسبت ریسک به ریوارد چیست؟ می خواهید اطلاعاتی مناسبی در مورد موضوع نسبت ریسک به ریوارد و یا همان نسبت سود زیان کسب کنید با ما در ادامه مقاله همراه باشید و مطالب ارائه شده در این مقاله را تا انتها با دقت مطالعه نمایید:

مفهوم نسبت ریسک به ریوارد
نسبت سود به زیان و یا همان نسبت ریسک به ریوارد یک مفهوم بسیار ساده بوده که در بازار معاملات فارکس به آن توجه ویژه می‌شود و پیچیدگی زیادی ندارد. این مفهوم در تمامی بازارهای مالی دیگر دقیقاً مانند بازار معاملات فارکس دارای کاربرد بوده و در انواع مختلف و بازارهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. در طی انجام یک معامله در بازار معاملات فارکس هر تریدر می تواند مقداری از سرمایه خود را در دسترس قرار دهد تا مقدار مشخصی سود کسب کند که به همان نسبت ریسک به ریوارد شناخته می‌شود و اگر بخواهیم این موضوع به عبارت دیگر عنوان کنیم باید بگوییم که یک فرد در ازای دریافت چه مقدار سود چه مقدار از سرمایه خود را وارد معامله نمایند. توجه ویژه داشته باشیم این است که پیش بینی هایی که در مورد قیمت جفت ارزها در بازار معاملات فارکس توسط ابزارهای مختلف ارائه می گردد معمولاً حالت غیر قطعی داشته و به صورت احتمالی بیان می‌شود با توجه به این موضوع یکسری ضرر و آسیب احتمالی در حین انجام معاملات برای فرد معامله‌گر در اثر پیش بینی های غلط وجود دارد که در نتیجه میزان بازدهی یا میزان ضرر را در حین معاملات فارکس افزایش می‌دهد.

میزان قطعیت در پارامتر ریسک به ریوارد
یک موضوع بسیار مهم در مورد نسبت ریسک به ریوارد وجود دارد که هر فرد تریدر باید به آن توجه کنند و آن این است که این پارامتر تنها یک درصد و عدد بوده و خود بر اساس یک سری پارامترها و مقادیر احتمالی و غیر قطعی به وجود می آید.

در واقع باید بگوییم مهم‌ترین کاربردی که نسبت ریسک به ریوارد یا همان نسبت سود به زیان در بازار معاملات فارکس برای فرد معامله گر یا تریدر ایجاد می نماید اولویت بندی کردن پوزیشن های معامله و یا خرید می باشد. اگر این موضوع را بیشتر توضیح دهیم باید اینطور عنوان کنیم که زمانی که فرد مورد نظر برای انجام دو معامله دارای تردید می باشد می‌تواند با توجه به شاخص ریسک به ریوارد انتخاب مناسبی کرده و در نهایت معامله‌ای که از درصد برد و در عین حال درصد خطای کمتری برخوردار است استقبال نمایند. موضوع دیگری که منظور از نسبت ریسک به ریوارد چیست؟ باید در نظر داشت این است که همیشه بهتر است یک معامله به صورت بنیادی مورد بررسی قرار دهید و آن را تجزیه و تحلیل و آنالیز نماید و در صورتی که طبق تحلیل تکنیکال و همچنین تحلیل فاندامنتال و بنیادی مورد تایید بود نسبت به خرید ارز مورد نظر و یا شرکت در معامله تصمیم گیری نمایید. در بسیاری از مواقع پیش می آید که در بازار معاملات فارکس فرد معامله گر تعداد بسیار زیادی معامله با وضعیت تکنیکی و بنیادی خوب پیدا می‌کند در این موقعیت می‌توان به شاخص نسبت سود به زیان رجوع کرده و با استفاده از آن یک تصمیم گیری مطمئن انجام دهد.

منظور از نسبت ریسک به ریوارد چیست؟

ePortfolios are a place to demonstrate your work. They are made of sections and pages. The list of sections are along the left side of the window (show me). Each section can have multiple pages, shown on the right side of the window (show me).

Sections are listed along the left side of the window (show me). Each section can have multiple pages inside of it. To organize or add sections, click the "Organize Sections" link (show me).

You can rename any section by clicking on the icon that appears, rearrange sections by clicking and dragging them, or delete sections by clicking the icon.

Sections have multiple pages. You can see the list of pages for the current section on the right side of the window (show me). To organize or add pages, click the "Organize/Manage Pages" منظور از نسبت ریسک به ریوارد چیست؟ link (show me).

You can rename any page by click on the icon that appears, delete a page by clicking the × icon, or rearrange the order of pages by click and dragging them.

The content you see on a page is the same content any visitors will see. To edit this content, click the " Edit This Page" link (show me) and the page will change to editing mode.

Now you're editing! Rename the page or change commenting options (show me) if you like. You can save, preview or cancel your changes at any time by clicking the button منظور از نسبت ریسک به ریوارد چیست؟ on the right side (show me).

Content is divided into subsections, which each have a dotted border. You can delete or edit the contents of a subsection by clicking the or icons at the top right corner of the subsection.

To add new subsections, find and click the type of content منظور از نسبت ریسک به ریوارد چیست؟ you want to add in the options list on the right side of the page (show me).

To change the settings for your ePortfolio, click the "ePortfolio Settings" link (show me). You can rename the portfolio and also change whether it is public or private. Private portfolios are only visible to those to whom you grant access.

سبد سهام چیست و چه کاربردی دارد؟

سبد سهام چیست و چه کاربردی دارد؟

«همه تخم‌مرغ‌ها را در یک سبد نگذار»؛ این شاید پرتکرارترین اصطلاحی باشد که به عنوان یک فعال بازار سرمایه شنیده‌اید و احتمالا دیگر از آن خسته شده باشید. اما این عبارت از کدام سبد صحبت می‌کند و تخم‌مرغ‌های آن چیست؟ سبد سهام که به آن پرتفوی یا پرتفولیو (Portfolio) نیز گفته می‌شود، یکی از مفاهیم ابتدایی برای ورود به بازار بورس است. تعریف کلی سبد سهام، مجموع سهامی است که هر سرمایه‌گذار خریداری می‌کند؛ اما با توجه به ریسک سرمایه‌گذاری در بازار بورس، انتخاب سهام برای خرید کار بسیار دشواری است. بنابراین برای تشکیل بهترین ترکیب سبد سهام باید نکات مختلفی در نظر گرفته شود. در این مطلب همه نکاتی را که برای تشکیل یک پرتفوی مناسب به آن نیاز دارید، بررسی خواهیم کرد.

سبد سهام چیست؟

منظور از سبد سهام، پرتفوی یا پرتفولیو؛ مجموعه سهام خریداری شده یا دارایی هر فرد در بازار بورس است. ترکیب سبد سهام در میزان سود و ضرر شما نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. برای آن که بهتر متوجه شوید اهمیت تشکیل سبد سهام چیست، ابتدا به بررسی تفاوت بازار بورس با دیگر انواع سرمایه‌گذاری می‌پردازیم.

مهم‌ترین وجه تمایز بازار بورس، در ریسک سرمایه‌گذاری و بازدهی آن نهفته است. به عنوان مثال سپرده بانکی، سرمایه‌گذاری بدون ریسک محسوب می‌شود که بازدهی محدود و مشخصی دارد. ولی بازار بورس به همان اندازه که ریسک سرمایه‌گذاری بالایی دارد، می‌تواند بازدهی بسیار خوبی هم داشته باشد. در واقع در بازار بورس، تحلیل ارزش سهام و پیش‌بینی سود یا ضرر آن اهمیت زیادی دارد زیرا سرمایه‌گذار بر مبنای همین اطلاعات باید برای خرید سهام و به اصطلاح چینش ترکیب سبد سهام خود تصمیم‌گیری کند.

بنابراین اگر فردی دانش و تجربه تحلیل بازار را داشته باشد و در انتخاب پرتفوی خود موفق منظور از نسبت ریسک به ریوارد چیست؟ عمل کند، به بازدهی خوبی می‌رسد. در مقابل، ترکیب غلط سبد سهام و خرید سهام نامناسب می‌تواند منجر به ضرر و حتی از دست رفتن سرمایه شود. یک سرمایه‌گذار موفق در بازار بورس باید سهامی با بازدهی بالا و ریسک کم را در سبد سهام خود جای دهد. ابزارهای تحلیلی خاصی مانند نسبت ریسک به ریوارد بخشی از دانش تحلیل بازار هستند که سرمایه‌گذار را در انتخاب بهتر یاری می‌کنند.

تشکیل سبد سهام چه مزایایی دارد؟

ثبات در استراتژی

سبد سهام را می‌توان به یک تیم تشبیه کرد. در یک تیم، گروهی از افراد حضور دارند و همگی آن‌ها ملزم به رعایت قوانین هستند. در شرایط خاص و غلبه هیجانات، اعضای تیم نقص و اشتباه یکدیگر را پوشش می‌دهند. حتی ممکن است یک عضو بسیار قوی، مانع اثرگذاری ضعف دیگر اعضای تیم شود و از افول تیم جلوگیری کند. همچنین هدف، قوانین و راهبردهای تیم، نسبت به فرد به سادگی قابل تغییر نیست و استراتژی‌ای که در ابتدا برای آن تعریف شده است، تا پایان حفظ خواهد شد. سبد سهام نیز به سرمایه‌گذار کمک می‌کند تا استراتژی خود را در سرمایه‌گذاری حفظ کند.

کاهش ریسک

همانطور که اشاره شد، سرمایه‌گذاری در بورس در قالب سبد سهام ریسک معاملات ما را به شدت کاهش می‌دهد. چراکه در سبد سهام، شرکت‌های مختلف از صنایع گوناگون حضور دارند. به بیان ساده‌تر، اگر ارزش سهام یکی از شرکت‌ها کاهش پیدا کند، شرکت‌های دیگر آن را جبران می‌کنند و ضرر کمتری متوجه ما خواهد شد.

به‌کارگیری تحلیل‌های متنوع

تحلیل ما از هر سهم در مقیاس زمانی متفاوت است. این تحلیل ممکن است با نگاه بلندمدت، میان‌مدت و کوتاه‌مدت انجام شود. به همین جهت می‌توان سهام شرکت‌های مختلف را با تفاوت در نگاه زمانی در سبد سهام گنجاند.

با سرمایه‌گذاری در بازه‌های زمانی مختلف، امکان کسب سود در هر کدام و برنامه‌ریزی برای سرمایه‌گذاری در یکی دیگر از بازه‌های مذکور وجود دارد. به عنوان مثال، در صورت رشد سهامی که نگاه بلندمدت به آن داریم و توقف سهم در یک سقف قیمتی، می‌توان سرمایه‌گذاری با نگاه کوتاه‌مدت را به طور موقت در سبد سهام جایگزین نمود.

سود حداکثری

سبد سهام با کاهش ریسک، حداکثر سود را به همراه دارد. یکی از راه‌های افزایش سوددهی در بازار سرمایه و حتی مهم‌ترین آن‌ها، کاهش ریسک و جلوگیری از ضرر است. چراکه در صورتی که دچار زیان شویم، بخشی از سرمایه خود را از دست می‌دهیم و با کاهش سرمایه، از سود نیز کاسته خواهد شد. بنابراین زمانی طولانی برای جبران ضرر لازم است. سبد سهام با کاهش ریسک سرمایه‌گذاری، از احتمال ضرر نیز می‌کاهد.

بهترین ترکیب سبد سهام

یک سرمایه‌گذار هرگز تمام دارایی خود را در یک بخش یا صنعت خاص سرمایه‌گذاری نمی‌کند. به عبارت بهتر، برای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری، بهتر است که سبد سهام خود را با سهام و اوراق بهادار متنوع پر کنید. اما منظور از تنوع در سبد سهام چیست؟ در این جا منظور تنوع سهام از لحاظ ریسک سرمایه‌گذاری است.

برای مثال، اگر بخشی از سرمایه خود را به خرید سهامی با ریسک بالا و به امید بازدهی بالا اختصاص دادید، بخشی از آن را نیز به خرید سهامی با ریسک سرمایه‌گذاری کم مانند خرید از صندوق‌های سرمایه‌گذاری اختصاص دهید. در این میان، سرمایه‌گذاری در صندوق‌های ETF از مواردی است که می‌توان گفت برای هر سبد سهامی لازم هستند.

نکات مهم برای تشکیل یک سبد سهام مناسب

هرگز تک‌سهم نباشید

اشتباه رایجی که در میان افراد تازه‌کار وجود دارد همان مثل تخم‌مرغ و سبد است. برخی از افراد وقتی از خرید یک سهم سود می‌کنند یا به هر دلیل بازدهی بسیار خوبی برای یک سهم پیش‌بینی می‌کنند، تمام سرمایه خود را به خرید آن سهم اختصاص می‌دهند و به اصطلاح تک‌سهم می‌شوند. این تصمیم ریسک بسیار زیادی دارد که نمونه‌های شکست‌های سنگین آن هم در بازار بورس کم نیست. لازم است بدانید که پیش‌بینی رشد سهام بر اساس تحلیل بازار و میزان عرضه و تقاضا صورت می‌گیرد که در هر یک از آن‌ها احتمال خطای انسانی وجود دارد. علاوه بر آن حوادث غیرمترقبه ممکن است فرایند رشد سهام را متوقف کند.

نمونه عینی آن اتفاقی است که برای سهام شرکت “های‌وب” در بورس رخ داد. عرضه اولیه این شرکت با استقبال سرمایه‌گذاران روبه‌رو شد. خیلی زود، اخباری مبنی بر قراردادهای مهم این شرکت سبب رشد سهام شرکت شد؛ تا جایی که بازدهی سهام به بیش از صد درصد رسید. اما پس از مدت کوتاهی، نماد سهم این شرکت برای شش ماه بسته شد. پس از بررسی مشکلات ناشی از شناسایی منابع درآمد شرکت، سهام با افت ۳۰ درصدی به بازار برگشت. در نتیجه هرگز نمی‌توان دلایل متقنی برای سرمایه‌گذاری تک‌سهمی در بازار بورس ارائه کرد.

بهترین ترکیب سبد سهام از ۵ تا ۱۰ سهم تشکیل می‌شود

همانطور که گفتیم ترکیب سبد سهام از لحاظ مدیریت ریسک سرمایه‌گذاری اهمیت دارد. در بازار بورس دو نوع ریسک وجود دارد:

• ریسک سرمایه‌گذاری سیستماتیک: به طور کلی مسائل کلان اقتصادی و سیاسی بر بازار بورس اثرگذار هستند. این نوع ریسک سرمایه گذاری کلیت بازار را تحت تأثیر قرار داده و به سهام خاصی اختصاص ندارد.
• ریسک سرمایه‌گذاری غیرسیستماتیک: در این مورد، اتفاقات و شرایط خاصی که برای یک شرکت خاص رخ می‌دهد و بر سهام آن تأثیر می‌گذارد، مد نظر است. مثلاً آتش‌سوزی در انبار شرکت.

به گفته کارشناسان بازار سرمایه، اگر در سبد سهام، پنج تا ۱۰ سهم وجود داشته باشد، ریسک سرمایه‌گذاری غیرسیستماتیک به حداقل می‌رسد.

بیشتر بخوانید

حداقل در دو صنعت مختلف سرمایه‌گذاری کنید

لزوم رعایت تنوع در سبد سهام محدود به تعداد سهام نمی‌شود. بلکه باید توجه کرد که زمینه و حوزه فعالیت سهامی که قصد قرار دادن آن در سبد سهام خود را داریم چیست. خرید سه سهم که هر سه متعلق به یک صنعت هستند، تفاوتی با تک‌سهم بودن ندارد. بنابراین ترکیب سبد سهام باید با سهامی متعلق به صنایع مختلف انتخاب شود. بدیهی است که در میان صنایع مختلف باید صنایع پربازده را انتخاب کنید.

تناسب را در وزن سرمایه‌گذاری رعایت کنید

انتخاب سهام متنوع از صنایع گوناگون در صورتی ریسک سرمایه‌گذاری شما را کاهش می‌دهد که این ترکیب را در وزن سرمایه‌گذاری نیز رعایت کنید. به عنوان مثال، ساده‌ترین روش این است که اگر پنج سهم انتخاب کردید، به هر یک از آن‌ها ۲۰ درصد سرمایه خود را اختصاص دهید.

اگر ۸۰ درصد سرمایه به یک سهم و ۲۰ درصد آن را به چهار سهم باقی‌مانده اختصاص دهید، سبد سهام شما ترکیب مناسبی ندارد و ریسک سرمایه‌گذاری آن بسیار زیاد است. به عبارت ساده‌تر رعایت تنوع در سبد سهام به منظور جبران ضرر احتمالی صورت می‌گیرد. یعنی اگر یکی از سهام ضرر کرد، بازدهی سهام دیگر بتواند آن زیان را جبران نماید. به همین خاطر سهام مختلف از نظر وزن سرمایه‌گذاری نیز باید متعادل باشند.

تحولات اقتصادی و سیاسی را در نظر بگیرید

همانطور که گفتیم، شرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بر بازار بورس تأثیرگذارند. قبل از تصمیم گیری برای خرید یا فروش سهام، اخبار مهم و رویدادهای جاری کشور و دنیا را بررسی کنید. افزایش یا کاهش قیمت جهانی نفت، انرژی، فلزات و دیگر شاخص‌های کلان اقتصادی بر بازار بورس تأثیر بسزایی دارند.

بیشتر بخوانید

مراقب شایعات و هیجانات کاذب باشید

یکی از ترفندهای بازار بورس ایجاد هیجانات کاذب از طریق نشر شایعات و اخبار کذب است. برخی از افراد به منظور افزایش ارزش سهام یک شرکت، اخبار دروغی درباره موفقیت‌های شرکت و برنامه‌های آن منتشر می‌کنند تا بازار را به نفع خود هدایت کنند. مراقب باشید گرفتار شایعات نشوید و اخبار را تنها از منابع معتبر پیگیری کنید.

علاوه بر این، سرمایه‌گذاری در بورس را به عنوان یک سرمایه‌‌گذاری بلندمدت بپذیرید. اگر به دنبال سود کلان در کوتاه مدت باشید هیجانات بازار خیلی زود شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد و ضرر می‌کنید.

جمع‌بندی

سبد سهام یا پرتفوی مجموع سهامی است که هر سرمایه‌گذار خریداری می‌کند. تشکیل سبد سهام شخصی نیاز به بررسی و تحلیل مداوم بازار دارد. یعنی سرمایه‌گذار باید همواره تعادل و تنوع پرتفوی خود را حفظ کند. با این کار ریسک سرمایه‌گذاری تا حد قابل توجهی کنترل شده و خسارت سنگینی را در سرمایه‌گذاری خود متحمل نخواهید شد. البته حجم سرمایه و روحیه فرد از نظر میزان ریسک‌پذیری نیز بر این موضوع تأثیر بسزایی دارد ولی بدون شک، حفظ تعادل و تنوع سبد سهام یکی از عوامل موفقیت در بازار بورس است.

در تشکیل سبد سهام باید توجه داشت که تقسیم وزن سرمایه‌گذاری به صورت متعادل انجام شود و سهامی که برای خرید انتخاب می‌کنید از صنایع و شرکت‌های متنوع گزینش منظور از نسبت ریسک به ریوارد چیست؟ شوند. دیدگاه زمانی سرمایه‌گذار نسبت به بازده سرمایه‌گذاری نیز از نکاتی است که باید به آن توجه داشت و بر مبنای آن سبد سهام را مدیریت کرد. سهامدار همچنین باید میزان ریسک‌پذیری خود را در ترکیب سبد سهام در نظر بگیرد و با توجه به آن در سهام مختلف سرمایه‌گذاری کند.