سرمایه گذاری در بازار مالی بورس کالا

منبع: با مشارکت سایت باشگاه بلاگ | ایرنا مسئولیتی در خصوص محتوای این خبر یا آگهی تبلیغاتی ندارد

سرمایه گذاری در بازار مالی بورس کالا

آیین‌نامه سرمایه‌گذاری خارجی در بورس‌ها و بازارهای خارج از بورس

تصویب نامه شماره 17793/42459 مورخ 1389/01/29 هیأت وزیران

" با صلوات بر محمد و آل محمد "
وزارت امور اقتصادی و دارایی- وزارت امورخارجه

هیأت وزیران در جلسه مورخ 1389/01/29 بنا به پیشنهاد شماره 221159 مورخ 1387/01/22 وزارت امور اقتصادی و دارایی و به استناد بند (3) ماده (4) قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران - مصوب 1384 – آیین‌نامه سرمایه‌گذاری خارجی در بورس‌ها و بازارهای خارج از بورس را به شرح زیر موافقت نمود:

ماده 1 - اصطلاحات و واژه‌های اختصاری تعریف شده در این آیین‌نامه دارای معانی زیر است:

1. قانون: قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران- مصوب -1384 - .
2. شورا: شورای عالی بورس و اوراق بهادار.
3. بورس: بورس اوراق بهادار دارای مجوز از شورا.
4. بازار خارج از بورس: بازار خارج از بورس دارای مجوز از شورا.
5. سازمان: سازمان بورس و اوراق بهادار، موضوع ماده (5) قانون.
6. شخص خارجی: هر یك از اشخاص زیر شخص خارجی محسوب می‌شود:

الف) شخص حقیقی كه تابعیت ایران را نداشته باشد.

ب) هر شخص حقوقی كه در كشوری غیر از ایران به ثبت رسیده باشد.

ج) هر سرمایه گذاری در بازار مالی بورس کالا شخص حقوقی ثبت شده در ایران كه مجموع سهام اشخاص موضوع قسمت‌های (الف) و (ب) در سرمایه آن بیش از پنجاه درصد (50%) باشد.در صورتی‌ كه صندوق سرمایه ‌گذاری با سرمایه متغیر، شخص خارجی قلمداد شود، تا زمانی كه سهم اشخاص موضوع قسمت‌های (الف) و (ب) در سرمایة آن به چهل درصد (40%) تنزل نیابد، همچنان خارجی تلقی خواهد شد.

1. متقاضی: شخص خارجی یا شخص ایرانی با سرمایه منشأ خارجی كه طبق ماده (4 ) تقاضای دریافت مجوز معامله را به سازمان ارائه داده است.
2. مجوز معامله: مجوزی كه براساس این آیین‌نامه به منظور خرید، فروش یا خرید و فروش اوراق بهادار در هر بورس یا بازار خارج از بورس از سوی سازمان به متقاضی اعطا می‌شود.
3. سرمایه‌گذار خارجی: شخص خارجی كه مجوز معامله را از سازمان دریافت نموده باشد.
4. سرمایه‌گذار خارجی راهبردی : سرمایه‌گذار خارجی كه قصد تملك بیش از ده درصد(10 %) سهام یك شركت پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس را دارد، یا پس از تملك سهام یك شركت پذیرفته ‌شده در بورس یا بازار خارج از بورس یك كرسی هیأت مدیره آن شركت را در اختیار بگیرد.
5. وجوه قابل انتقال: مبلغی است به ریال كه بر اساس تبصره (1) ماده (10) محاسبه و اعلام می‌شود.
6. عایدات سرمایه‌ای: تفاوت قیمت فروش اوراق بهادار با قیمت خرید آن است.

ماده 2 - اشخاص خارجی با رعایت این آیین‌نامه و پس از دریافت مجوز معامله، مجاز به معامله اوراق بهادار در بورس یا بازار خارج از بورس در حدود قید شده در مجوز معامله می‌باشند. سایر مقررات حاكم بر معامله و فعالیت اشخاص خارجی در بورس یا بازار خارج از بورس، همان مقررات حاكم بر اشخاص ایرانی خواهد بود.

ماده 3 – سرمایه‌گذار خارجی مجاز است تا سقف‌های تعیین ‌شده در قانون تشویق و حمایت سرمایه‌گذاری خارجی –مصوب 1380- در بورس یا بازار خارج از بورس سرمایه‌گذاری كند، مگر اینكه شورا در برخی موارد محدودیت‌هایی را در نظر بگیرد.

ماده 4 - اشخاص خارجی برای دریافت مجوز معامله اوراق بهادار در هر بورس یا بازار خارج از بورس باید اطلاعات و مدارك لازم را به همراه تقاضانامه‌ای بر اساس فرم‌های سازمان به سازمان ارائه نمایند.

تبصره 1 - اشخاص ایرانی می‌توانند به‌‌منظور استفاده از تسهیلات و مزایای پیش ‌بینی شده در مادة (10) این آیین‌نامه، برای سرمایه‌گذاری آن بخش از سرمایه‌های خود كه منشأ خارجی دارد، در بورس یا بازار خارج از بورس، با ارایه اطلاعات، مدارك و تقاضانامه‌ موضوع این ماده به سازمان، مجوز معامله دریافت نمایند.

تبصره 2 - متقاضی مكلف است هرگونه تغییر در اطلاعات ارائه شده را به سازمان منعكس نماید.

تبصره 3 - مدارك موضوع این ماده باید به زبان فارسی یا انگلیسی ارائه شوند و به ترتیبی كه سازمان تعیین می‌كند به تائید مراجع صلاحیت‌دار برسند.

ماده 5 - سازمان موظف است ظرف هفت روز كاری پس از دریافت اطلاعات و مدارك كامل موضوع ماده(4)، مجوز معامله را صادر و به متقاضی یا نماینده‌ وی اعلام ‌كند.

ماده 6 - شخصی كه مجوز معامله دریافت می‌كند موظف است به درخواست سازمان اطلاعات، اسناد و مدارك لازم را به سازمان، بورس یا بازار خارج از بورس یا مراجع دیگر ارائه نماید.در صورتی كه وی اطلاعات و مدارك مربوط را به موقع به اشخاص تعیین شده تسلیم نكند، سازمان می‌تواند مجوز معامله سرمایه‌گذار خارجی را در خصوص خرید اوراق بهادار، تعلیق یا لغو نماید.در آن صورت سرمایه‌گذار خارجی در دوران تعلیق یاد شده پس از لغو مجوز خرید فقط دارای حق فروش اوراق بهاداری كه به نام خود خریده است، می باشد.

ماده 7 - محدودیت تملك سهام توسط سرمایه‌گذاران خارجی غیر‌ راهبردی در هر بورس یا بازار خارج از بورس، به شرح زیر است:

1. تعداد سهام در مالكیت مجموع سرمایه‌گذاران خارجی نباید از بیست درصد (20% ) مجموع تعداد سهام شركت‌های پذیرفته‌ شده در بورس یا بازار خارج از بورس یا بیست درصد (20%) تعداد سهام هر شركت پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس بیشتر باشد.
2. تعداد سهام در مالكیت هر سرمایه‌گذار خارجی در هر شركت پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس نمی‌تواند از ده درصد (10%) تعداد سهام آن شركت بیشتر باشد.

تبصره 1 - بورس یا بازار خارج از بورس ضمن اطلاع‌ رسانی موظف است ابزارهای لازم به‌ منظور اجرای این ماده را فراهم نماید.

تبصره 2 - در صورتی ‌كه سازمان پس از بررسی، تشخیص دهد كه نصاب بند (2) این ماده در اثر فعل سرمایه‌گذار خارجی غیر‌راهبردی نقض شده است، سرمایه‌گذار خارجی به عنوان سرمایه‌گذار راهبردی تلقی می‌شود.

تبصره 3 – محدودیت‌های اعمال شده برای تملك سهام بانك‌ها و نهادها و واسطه‌های پولی، موضوع ماده ‌(5) قانون اجرای سیاست‌های كلی اصل چهل وچهارم (44) قانون اساسی- مصوب 1387- در این آیین‌‌نامه نیز لازم‌ الرعایه است.

ماده 8 - سرمایه‌گذار خارجی راهبردی پس از خرید سهام نمی‌تواند تا دو سال بدون مجوز سازمان، اصل سهام خریداری شده را بفروشد.فروش این گونه سهام مستلزم رعایت مقررات معاملات عمده سهام در بورس یا بازار خارج از بورس می‌باشد.

تبصره 1 - در صورتی‌كه به علت افزایش سرمایه شركت مربوط، درصد مالكیت سرمایه‌گذار خارجی راهبردی به ‌گونه‌ای كاهش یابد كه وی از شمول تعریف بند (9) ماده (1) خارج گردد، مقررات سرمایه‌گذار خارجی غیر راهبردی بر وی حاكم خواهد شد.

تبصره 2 - فروش حق‌ تقدم سهام از محدودیت‌های این ماده مستثنی است.

ماده 9 - معامله سهام شركت‌های پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس توسط نهاد مالی كه شخص خارجی محسوب می‌شود، مشمول محدودیت‌های این آیین‌نامه نیست و مشمول همان محدودیت‌هایی است كه نهادهای مالی مشابه ایرانی دارند، مشروط به اینكه:

1. نهاد مالی یادشده مجوز تأسیس یا فعالیت خود را طبق قانون و مقررات مربوط به آن، از سازمان دریافت كرده باشد.
2. معاملات یادشده به تشخیص سازمان و به منظور ارایه خدمات تخصصی نهاد مالی از قبیل تعهد خرید سهام صورت پذیرد.

ماده 10 - اشخاص خارجی یا ایرانی با دریافت مجوز معامله، مجاز به افتتاح حساب‌های ارزی و ریالی، انتقال ارز به داخل ایران و تبدیل آن به ریال و بالعكس در بانك‌های ایرانی برای انجام عملیات بانكی و سرمایه‌گذاری خود هستند. انتقال اصل سرمایه، عایدات سرمایه‌ای و سودهای نقدی دریافتی توسط اشخاص دارای مجوز معامله، به خارج از ایران با رعایت مقررات ارزی كشور و سایر ضوابط و مقررات مربوط مجاز خواهد بود.بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران موظف است، معادل ارزی وجوه قابل انتقال را كه به شرح تبصره (1) محاسبه و اعلام می‌شود، در صورت تك‌نرخی بودن ارز به نرخ رایج در شبكه رسمی كشور و در غیر این صورت به نرخ بازار آزاد، در اختیار سرمایه‌گذار خارجی یا سرمایه‌گذار ایرانی دارای مجوز قرار دهد. در شرایط خاص به تشخیص بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران مبلغ یادشده طی یكسال و به فاصله چهار ماه و در اقساط برابر قابل پرداخت است. دستورالعمل لازم برای اجرای این ماده ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه، به تصویب وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران خواهد رسید.

تبصره1 - وجوه قابل انتقال به درخواست سرمایه‌گذار خارجی یا سرمایه‌گذار ایرانی دارای مجوز معامله، توسط سازمان محاسبه و به بانك مركزی اعلام می‌گردد. ضوابط مربوط به چگونگی تعیین منشأ خارجی سرمایه و چگونگی محاسبه وجوه قابل انتقال به پیشنهاد سازمان به تصویب شورا می‌رسد.

تبصره2 - هرگونه ممنوعیت انتقال ارز از كشور كه در مقررات وضع شده یا می‌شود، شامل وجوه قابل انتقال نمی گردد.

تبصره3 - در صورتی كه شخصی ایرانی دارای سرمایه با منشأ خارجی یا سرمایه‌گذار خارجی مجوز سرمایه‌گذاری خارجی موضوع قانون تشویق و حمایت سرمایه‌گذاری خارجی – مصوب 1380 - را دریافت نموده باشد، علاوه بر تسهیلات موضوع این ماده، از مزایا و تسهیلات پیش‌ بینی شده در قانون یادشده از جمله تسهیلات پیش ‌بینی شده برای نقل و انتقال سرمایه خود به داخل یا خارج از ایران نیز برخوردار است.

ماده 11 - موارد زیر از شمول مواد (7) و (8) خارج است و مقررات لازم در مورد آنها براساس بندهای (13)، (14) و (15) ماده(4) قانون بازار اوراق بهادار، به تصویب شورا می‌رسد:

1. سهام ناشران ایرانی پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس كه هم‌زمان در بورس یا بازار خارج از بورس كشور دیگری پذیرفته شده‌اند.
2. آن بخش از سهام ناشران ایرانی پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس كه برای معامله اشخاص خارجی در كشور دیگر به هر طریق اختصاص یابد.
3. اوراق بهادار صادره توسط ناشر خارجی كه در بورس یا بازار خارج از بورس ایرانی پذیرفته شده باشند.
4. آن بخش از سهام ناشران ایرانی پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس كه بصورت ارزی معامله می‌شوند.

ماده 12 - تملك سایر اوراق بهادار از قبیل اوراق مشاركت برای سرمایه‌گذار خارجی تابع سقف‌های تعیین‌ شده توسط شورا خواهد بود.

ماده 13- دستورالعمل اجرایی این آیین‌نامه به تصویب شورا می‌رسد، در دستورالعمل اجرایی این آیین‌نامه، تمام یا برخی از وظایف و اختیارات سازمان، قابل تفویض به بورس‌ها، بازارهای خارج از بورس، كانون‌ها، شركت‌های سپرده‌گذاری مركزی اوراق بهادار و تسویه وجوه و كارگزاران می‌باشد. در صورت تفویض، سازمان موظف است بر عملكرد اشخاص یادشده نظارت نماید.

ماده 14 - از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه، آیین‌نامه اجرایی بند (ج) ماده (15) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران -مصوب 1383 - موضوع تصویب نامه شماره 15619/ت 33070هـ مورخ 1384/03/16 لغو می‌گردد .

بورس چیست؟ و چگونه در آن سرمایه گذاری کنیم؟

بازار بورس یکی از بسترهای مناسب سرمایه‌گذاری در ایران است و از بخش‌های متنوعی تشکیل شده تا علاقه‌مندان بتوانند بنا بر سلایق و دانش خود در این بخش‌های مختلف سرمایه‌گذاری کنند.

همواره فرآیند سرمایه‌گذاری به عنوان عاملی ثروت‌ساز یکی از ملزومات زندگی بشر بوده است. افراد بخشی از نقدینگی خود را به سرمایه‌گذاری اختصاص می‌دهند و به دنبال جستجوی اخبار مربوط به آن هستند تا بهترین روش برای سرمایه‌گذاری را پیدا کنند. بازار بورس یکی از بسترهای مناسب سرمایه‌گذاری در ایران است و از بخش‌های متنوعی تشکیل شده است تا علاقه‌مندان بتوانند بنا بر سلایق و دانش خود در این بخش‌های مختلف سرمایه‌گذاری کنند. در این سرمایه گذاری در بازار مالی بورس کالا مطلب برای کسانی که آشنایی کافی نسبت به بازار بورس ندارند توضیح خواهیم داد که بورس چیست و سرمایه گذاری در بورس چگونه انجام می‌گیرد. با ما همراه باشید.

بورس چیست؟

در ایران تاریخچه پیدایش بورس به سال ۱۳۱۵ هجری برمی‌گردد. زمانی که شخص بلژیکی تبار به نام «لان لوترفلد» بعد از تحقیقات فروان در حوزه‌های مالی ایران، فرآیندهای مربوط به تأسیس بورس در ایران را تدوین و به مسئولان مربوطه ارجاع داد. بعد از جنگ جهانی دوم در سال ۱۳۴۱، موافقت‌نامه اولیه بورس سهام در مجلس شورا تصویب شد و با تاخیر یک ساله در سال ۱۳۴۶ به طور رسمی و با انجام چندین معامله روی سهام بانکی و معدنی سرمایه گذاری در بورس ایران آغاز شد.

در پاسخ به این سوال که بورس چیست؟ می‌توان گفت بورس یک بازار مالی برای سرمایه‌گذاری افراد جامعه با هر میزان سرمایه و با تنوع وسیعی از سهم‌ها است. مهمترین و معروف‌ترین بخش این بازار، بورس اوراق بهادار است. در بورس اوراق بهادار همان طور که از نام آن مشخص است، سهام شرکت‌های بورسی معامله می‌شود. خرید و فروش این اوراق با توجه به دانش افراد، می‌تواند برای آن‌ها کسب درآمد و سود کند. شرکت‌های ارائه‌کننده اوراق و برگه سهام‌ها، برای پذیرفته شدن در این بازار باید از فیلترهای سازمان بورس و اوراق بهادار عبور کند زیرا هر آن چه که در بازار بورس می‌گذرد تحت نظارت سازمان بورس است.

انواع بازار بورس در ایران

در راستای دانستن همه چیز درباره بورس لازم است با انواع بازارهای بورس ایران آشنا باشیم زیرا هرکدام از آن‌ها، فعالیت‌های مختص به خود را دارند. این بازار از ۴ بخش مهم تشکیل می‌شود که عبارت‌اند از:

۱- بورس اوراق بهادار

. بورس اوراق بهادار تهران: در این بخش برگه‌های سهام شرکت‌های بورسی و همچنین اوراقی نظیر اوراق مشارکت، خرید و فروش می‌شوند و مهمترین بخش که حجم زیادی از معاملات بورس ایران را شکل می‌دهد، بورس اوراق بهادار است.

. فرابورس: سهام شرکت‌هایی که به هر دلیل توانایی ورود به بازار بورس را ندارند، در فرابورس معامله می‌شود. زیرا قوانین ثبت شرکت‌ها در فرابورس بسیارساده‌تر از پروسه ثبت در خود بورس است.

. بورس کالا: در بورس کالا، افراد می‌توانند سهام کالاهای مختلف را خرید و فروش کنند. محصولات بعد از پروسه قیمت‌گذاری و تشخیص ارزش‌شان در این بازار عرضه می‌شوند. این محصولات به طور معمول شامل محصولات خام نظیر فلزات، گندم، پنبه، زیره، زعفران و. است.

. بورس انرژی: یکی از بخش‌های بورس کالا، بورس انرژی است؛ با این تفاوت که در بازار فیزیکی کالاها مورد معامله قرار می‌گیرند اما در بازار مشتقه بورس انرژی، اوراق مبتنی بر کالا معامله می‌شوند. در بورس انرژی امکان معامله حامل‌های انرژی و اوراق بهادار فراهم ‌شده است.

اگر سوال شما این باشد که نقش صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بورس چیست؟ باید گفت این صندوق‌ها نیز بخش دیگری از بازار بورس هستند و از دارایی‌هایی چون سپرده‌های بانکی، سهام و. تشکیل شده‌اند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری توسط کارشناسان مدیریت می‌شوند و در حقیقت به جای این که خود شخص به معامله در بازار سهام بپردازد، با خرید واحدهای صندوق، ریسک کمتری را برای سرمایه گذاری در بورس می‌پذیرد و مدیریت دارایی خود را به دست افراد حرفه‌ای می‌سپارد.

بهترین روش سرمایه‌گذاری در بورس چیست؟

برای ورود به بورس و دانستن این که بورس چیست؟ اولین اقدام دریافت کد بورسی است. همه افراد با دریافت کد بورسی و داشتن حداقل سرمایه ۵۰۰ هزار تومان به راحتی می‌توانند فعالیت خود را در بورس آغاز کنند. برای این کار نیز راه پیچیده‌ای پیش روی شما نیست. ابتدا وارد سامانه سجام شوید، فرم‌های مربوطه را تکمیل کنید، احراز هویت شوید و کد بورسی خود را از طریق پیامک دریافت کنید.

یکی از اقدامات مهم و اولیه دیگر به ‌منظور شروع فعالیت شما در حوزه معاملات بورس، بررسی و ارزیابی کارگزاری‌ها است. زیرا برای انجام معاملات خود باید از سامانه‌های آنلاین کارگزاری‌های مجاز در کشور استفاده کنید و در این بین برخی از کارگزاری‌ها از امتیازات و سابقه بیشتری نسبت به بقیه برخوردار هستند. یکی از این کارگزاری‌های شناخته شده و دارای رتبه الف در کشور، کارگزاری آگاه است.

کارگزاری آگاه شرایطی را برای ثبت نام هم‌زمان و رایگان در سامانه سجام و سایت کارگزاری فراهم کرده است که در طی آن، شما تنها یک بار تمامی فرم‌ها را پر می‌کنید و در آخر کد بورسی و کد سامانه معاملاتی آگاه را در دو پیامک مجزا دریافت می‌کنید. برای این کار به سامانه اکسپرس آگاه مراجعه کنید و گزینه «ثبت نام رایگان دریافت کد بورسی» را کلیک کنید. احراز هویت سجام و کارگزاری نیز به صورت همزمان در دفاتر پیشخوان دولت منتخب آگاه یا شعبه‌های این کارگزاری انجام می‌شود. برای طی این مرحله به صورت غیر حضوری، لازم است به سامانه سجام مراجعه کنید و از طریق درگاه‌های معرفی‌شده احراز هویت آنلاین را انجام دهید. سپس می‌توانید با مراجعه به سامانه آگاه اکسپرس، ثبت نام و احراز هویت آنلاین کارگزاری را نیز به اتمام برسانید.

جمع‌بندی

در این مقاله با تعریف ساده‌ای گفتیم که بورس چیست چه بخش‌هایی دارد. همچنین تاریخچه آن را در ایران معرفی کردیم، انواع بازار بورس ایران را نام بردیم، روش سرمایه‌گذاری در بورس را شرح دادیم و خدمات کارگزاری آگاه را معرفی کردیم. در این میان لازم است بگوییم که بسته به میزان دانشی که دارید می‌توانید بهترین سرمایه‌گذاری در بورس را انجام دهید. در نتیجه کسب دانش و مهارت را در اولویت قرار دهید و پس از آن سرمایه خود را به این بازار تزریق کنید.

منبع: با مشارکت سایت باشگاه بلاگ | ایرنا مسئولیتی در خصوص محتوای این خبر یا آگهی تبلیغاتی ندارد

روند رو به رشد بورس ترکیه

قانون و قواعد سرمایه گذاری در بورس ترکیه

امروزه ترکیه به یکی از بهترین مقاصد مهاجرتی برای ایرانیان مبدل شده است. سرمایه گذاری در بورس ترکیه یکی از شیوه های کسب اقامت در این کشور آسیایی-اروپایی است. شرایط خاصی جهت خرید بورس و سهام در کشور ترکیه وجود دارد که اغلب آن‌ها با شرایط خرید سهام در سایر کشورها یکسان است، اما بد نیست پیش از ورود به این عرصه اطلاعات جامعی را در خصوص بازار بورس و تاریخچه آن به همراه ورود این بازار به ترکیه به دست آوریم.

در این مقاله سعی کرده‌ایم پس از بررسی تاریخچه بورس و خرید سهام در سراسر جهان، به قوانین تکمیلی در خصوص خرید بورس ترکیه اشاره نماییم. شما نیز اگر قصد خرید بورس از بازار سهام ترکیه را دارید بد نیست که با مطالعه این مقاله ما را همراهی کرده و اطلاعات مورد نیاز را به دست آورید. ما در این مقاله تمامی‌قوانین ریز و درشت حاکم بر بازار بورس ترکیه را برای شما بیان می‌کنیم.

روند بورس ترکیه رو به رشد است

این روز ها شاهد خبر هایی هستیم که شاخص بورس در ایران رو به رشد است و بر خلاف بقیه سهام ها در کشور های دیگر در تهران این رشد مثبت است، اما این اتفاق فقط در ایران نیست که در حال جریان است بلکه شاخص های بورس کشور ترکیه هم رو به رشد است.

شاخص «بیست-۱۰۰» بورس استانبول امروز پنجشنبه ۳۰ آوریل معاملاتش را با رشد ۰٫۴۶ درصدی و در سطح ۱۰۲,۰۶۵٫۹۶ واحد آغاز کرد.

در این راستا، شاخص بخش بانکداری بورس استانبول با ۰٫۴۴ درصد و شاخص هلدینگ‌ ها نیز با ۰٫۶۶ درصد افزایش ارزش مواجه شدند.

شاخص بخش بیمه با ۱٫۶۳ درصد ارتقا بیشترین سود را برای سرمایه‌ گذاران به همراه داشت.

اما از سوی دیگر شاخص بخش فلزات با ۰٫۸۵ درصد کاهش بیشترین افت را در بین شاخص‌ های دیگر داشت.

تاریخچه بازار بورس و سهام از بلژیک تا ترکیه

زمانی که از سرمایه گذاری در بازار بورس ترکیه سخن می‌گوییم، اولین گزینه‌ای که به ذهن افراد خطور می‌کند خرید اوراق بهادار است. بورس این اوراق به عنوان بخش جدایی ناپذیر بازارهای مالی در جهان امروز به قرن ۱۷ و ۱۸ میلادی باز می‌گردد. طبق روایات مختلف اولین اوراق بهادار در خصوص بدهی های عمومی‌و خصوصی در بورس سهام Antewerp و در کشور بلژیک تاسیس شد که به سال ۱۵۳۱ میلادی باز می‌گردد.

اما بورس اوراق بهادار با هدف حفظ ارزش پول برای اولین بار در آمستردام هلند تاسیس شد. این تاریخ به سال ۱۶۰۲میلادی باز می‌گردد. بورس کالای شیکاگو نیز اولین بورس کالا به معنای مدرن است که شامل بازارهای نقدی و آتی بود و تاسیس آن به قرن نوزدهم میلادی باز می‌گردد؛ یعنی تقریبا دو قرن بعد از تاسیس اولین بازار بورس اوراق بهادار در هلند!

اولین بازار بورس در کشور ترکیه نیز در چاودارحیصار منطقه کوتاهیا درسال های پایانی دویست سال پس از میلاد مسیح و به دستوردیئولئتیانوس امپراطور رم تاسیس شد. این بازار غیر مدرن و کاملا سنتی با نام Aizanoi در آن زمان به عنوان بازار گندم استفاده می‌شد و قیمت های تعیین شده را بر روی سنگ های این مکان حک می‌کردند، اما تاسیس بورس اوراق بهادار استانبول به سال ۱۹۲۶ باز می‌گردد که در سال ۲۰۱۳ با ادغام بورس طلا و بورس معاملات مدت دار و آتی به کار خود ادامه داد. اکنون این بازار در فضای مجازی و به راحتی در دسترس قرار گرفته است و شما نیز می‌توانید عضوی از آن باشید.

اما سرمایه گذاری در بورس کشور ترکیه به چه صورت است ؟

سرمایه گذاری در بورس ترکیه

بورس اوراق بهادار استانبول در سال ۱۹۸۶ افتتاح شد و ISE تنها بازار اوراق بهادار ترکیه است که تسهیلات معاملاتی را برای اوراق سهام، اوراق قرضه، اوراق بهادار بخش خصوصی، اوراق بهادار خارجی و گواهینامه‌ های معاملات املاک فراهم می ‌کند.

در حال حاضر حدود ۵ هزار شرکت خارجی در چرخه اقتصادی ترکیه به ‌طور فعال مشارکت دارند و بخش بانکداری ترکیه نیز در سال‌ های اخیر و همراه اصلاحات اقتصادی، پیشرفت قابل توجهی داشته تا اقتصاد ترکیه به سمت آزادی پولی و مالی بیشتری حرکت کرده و خود بانک‌ ها نیز در زمینه ساختارهای سازمانی و کیفیت خدمات تغییرات مهمی را به نمایش گذارند.

با کمک کمیته دایمی همکاری های اقتصادی و تجاری سازمان همکاری های اسلامی (COMCEC)، تا ژوئیه ۲۰۱۷، عملیات اجرایی کامل شد و هم اکنون کارگزاران سهام می توانند سهام همه پروژه های املاک و مستغلات از جمله زمین، مراکز خرید یا فضاهای عمومی را که تائیدیه تجاری دریافت کرده اند، معامله کنند.

بورس استانبول ترکیه از سال ۲۰۰۷ تا سال ۲۰۱۷ یعنی در طی ۱۰ سال گذشته از ۴۰ هزار واحد به ۱۰۰ هزار واحد افزایش یافته است.

در آینده نزدیک ایده استقرار بورس بین المللی اوراق بهادار املاک و مستغلات ترکیه را انجام می شود و گواهینامه ها جایگزین بخش مالی می شوند و خریداران در بسیاری از کشورها واجد شرایط سرمایه گذاری در املاک و مستغلات ترکیه خواهند شد.

می توانید از طریق سرمایه گذاری در ترکیه در بخش سهام نیز به تابعیت ترکیه دست یابید. در این روش باید حداقل مبلغ ۵۰۰ هزار دلار آمریکا سهام خریداری کنید.

ابزار های مشتقه مورد معامله این بازار بورس در ترکیه عبارتند از: فیوچرز ارز (دلار آمریکا)، فیوچرز ارز (یورو)، فیوچرز اوراق خزانه داری ترکیه” TurkDEX-T-Benchmark”، قرارداد آتی شاخص ISE-30، قرارداد آتی شاخص ۱۰۰-ISE، قرارداد آتی پنبه، قرارداد آتی گندم، قرارداد آتی طلا

بازار سهام یا بورس سهام به چه معناست؟

پاسخ این سوال برای کسانی مناسب است که چندان از بورس سردر نمی‌آوردند، اما می‌دانند که سرمایه گذاری در بازار بورس ترکیه یکی از ساده‌ترین شیوه های کسب اقامت در این کشور است. در خصوص تعریف بازار بورس باید بگوییم که:

• بورس اوراق بهادار یک نام عمومی‌و پذیرفته شده است که به بازارهای منظم و تحت نظارت اطلاق می‌گردد که در آن اسناد ارزشمندی تحت عنوان اوراق بهادار مانند سهام، اوراق قرضه و صندوق های سرمایه گذاری و کالاهای منقول مانند نفت، طلا و قهوه خرید و فروش می‌شوند.

در واقع بورس‌ها سکوهایی هستند که در آن ابزارهای سرمایه گذاری مطابق با قوانین خاص و از طریق تطبیق خریداران و فروشندگان رد و بدل می‌شوند و جایی است که سرمایه گذاران سعی می‌کنند از طریق تغییر در قیمت معاملات کوتاه مدت و بلند مدت کسب سود کنند.

انواع بازارها در بورس استانبول

در بورس اوراق بهادار ترکیه انواع مختلفی از بازارها وجود دارد که همه آنها در یک دسته بندی اصلی سه ‌تایی جای می‌ گیرند عبارتند از:

بازار سهام

بازار سهام که خود شامل چندین زیر مجموعه می باشد:

بازار ملی‌National Market‌، بازار ملی ثانویه ‌Second National Market‌، بازار اقتصاد جدید‌، بازار ETF، بازار شرکت ‌های تحت نظر و مراقبت ‌watching list‌، بازار عمده فروشی، بازار کوپن حق تقدم‌ Rights Coupon Market‌

بازار بین‌ المللی

در سال ۱۹۹۷، با پذیرش اوراق قرضه بین ‌المللی منتشره توسط «نایب رئیس خزانه ‌داری» جهت داد و ستد در خارج از کشور، «بازار اوراق قرضه و اسناد بین‌ا لمللی» کار خود را شروع کرد و سپس «بازار رسید های سپرده‌ گذاری» بازار بین‌ المللی بورس استانبول با داد و ستد رسید های سپرده‌ گذاری سهام منتشره در سطح جهان فعالیت خود را آغاز کرد و در حال حاضر رسید های سپرده ‌گذاری بزرگترین بانک قزاقستان به نام (Kazkommertsbank) در« بازار رسید های سپرده‌ گذاری بین ‌المللی» و اوراق قرضه اروپا به نام (Eurobond) که توسط دولت جمهوری ترکیه منتشر می‌شود در «بازار اوراق قرضه و اسناد بین ‌المللی» معامله می‌شود. تمام عملیات این بازار برحسب دلار آمریکا بوده و امور تسویه آن از طریق Citibank و Euroclear و از طریق سپرده ‌گذاری مرکزی ترکیه به نام تاکاس بانک صورت می‌ گیرد.

بازار اوراق قرضه و اسناد

«بازار اوراق قرضه و اسناد»، بازار متشکلی را برای داد و ستد اوراق بهاداری که درآمد ثابت دارند خود شامل ۳ بخش است: بازار موافقتنامه ‌های باز خرید و باز خرید معکوس، بازار خرید و فروش یکجا، بازار دارایی‌ های غیر منقول و مستغلات

بورس ابزار مشتقه ترکیه‌

بورس ابزار مشتقه ترکیه Turkish Derivatives Exchange که مراحل تاسیس آن به سال ۲۰۰۲ بر می گردد، با نام اختصاری TURKDEX در سال ۲۰۰۵ شروع به کار کرد. این بورس به ‌دنبال ایجاد، ابداع و گسترش ابزارهای مالی است که کار پوشش ریسک را برای سرمایه ‌گذاران انجام دهد.

ابزارهای سرمایه گذاری در بازار بورس ترکیه

در بورس سهام یا بازارهای سهام ابزارهای خاصی برای دریافت سود و منفعت وجود دارد. این ابزارها همان کالاها یا مصداق هایی هستند که برای سرمایه گذاری انتخاب می‌شوند و عبارتند از:

• بورس اوراق بهادار که شامل اوراق قرضه، سهام، قبض، صندوق های سرمایه گذاری می‌شوند.
• بورس های تجاری که شامل فلزات گران بها، محصولات کشاورزی، منابع طبیعی و … هستند.
• معاملات آتی، پیمان آتی و اختیار معامله نیز بر اساس دارایی زیربنایی در بازارهای معاملات مدت دار خریداری و فروخته می‌شوند.

هرچند ابزارهای سرمایه گذاری بسیاری در بورس های گوناگون وجود دارد، اما زمانیکه از اصطلاح بورس در ترکیه سخن می‌گوییم منظور ما همان بورس اوراق بهادار استانبول است که به اختصار ۱۰۰ BIST نام دارد.

چگونه در بورس ترکیه سرمایه گذاری کنیم؟

اولین کاری که باید برای سرمایه گذاری در بورس ترکیه انجام دهید یافتن یک موسسه واسطه و افتتاح یک حساب سرمایه گذاری در بانکی است که دارای مجوز ازSPK (هیئت مدیره‌ی بازار بورس) ترکیه باشد.

حداقل سرمایه مورد نیاز برای ورود به بازار سهام در ترکیه ۵۰۰ هزار دلار امریکاست. این مبلغ تا چندی پیش به میزان دو میلیون دلار امریکا بود، اما با افزایش نرخ ارز و دلار به میزان ۵۰۰ هزار دلار امریکا کاهش یافت.

حال سوال این است که چگونه می‌توانیم این حساب بانکی را در یکی از بانک های مجاز افتتاح کنیم؟ این سوال را در ادامه پاسخ می‌دهیم.

1. به وب سایت رسمی‌SPK (هیئت مدیره بازارهای بورس) مراجعه کنید.
2. لیست فعلی موسسات واسطه‌ای و بانک های دارای مجوز SPK را مشاهده نمایید.
3. شرایط خدمات کارگزاری، کارمزد معامله، نرخ کمیسیون و سایر هزینه‌ها و کسر خانه های کارگزاری هر کدام از واسطه‌ها و بانک‌ها را مقایسه کنید.
4. کارگزاری را انتخاب نمایید که مناسب‌ترین شرایط ممکن را برای شما فراهم می‌کند.

نکته‌ای که باید به آن دقت کنید این است که حساب سرمایه گذاری شما زمانی فعال می‌شود که شخصاً به شعبه‌ای از کارگزاری انتخاب شده مراجعه نمایید و موافقت نامه موجود در خصوص چارچوب خدمات کارگزاری و فرم اطلاع رسانی ریسک را برای معاملات بازار سرمایه مطالعه کنید و در صورت پذیرش آن را امضا نمایید. شما زمانی می‌توانید سفارشات خود را در سکوی سرمایه گذاری شرکت کارگزاری مذکور و تجارت در بورس کالای استانبول وارد کنید که مبلغ مورد نیاز را به حساب خود واریز کنید. حال مسئله ضروری در این بخش آشنایی با فرم اطلاع رسانی ریسک است که برخلاف تصور برخی از افراد، تهیه آن برای عضویت در بورس ترکیه اختیاری نیست و کاملا اجباری است.

آشنایی با فرم اطلاع رسانی ریسک

آشنایی با فرم اطلاع رسانی ریسک برای همه کسانی که در بازار بورس ترکیه سهام دارند ضروری است و با توجه به وجه تسمیه خود برای اطلاع از خطرات مربوط به کسب و کار و ضررهای احتمالی در بورس سهام کشور ترکیه راه اندازی شده است.

در واقع این فرم‌ها اسنادی هستند که برای اطلاع رسانی به سرمایه گذار در خصوص خطرات مرتبط با ابزارهای مختلف بازار بورس کشور ترکیه تهیه شده‌اند. بنیاد هیئت مدیره بازار بورس ترکیه یا همانSPK نیز اجباری بودن تفهیم و امضاء فرم های گزارش ریسک توسط سرمایه گذاران را اجباری نموده است.

این فرم‌ها برای کسانی که می‌خواهند در ابزارهای مشتق و ضمانت سرمایه گذاری کنند به صورت فرم های اعلام خطر مربوط به ابزارهای مشتق و ضمانت نامه تهیه شده و امضا می‌شوند.

بورس کالای ترکیه

یکی دیگر از ابزارهای بازار بورس سهام در ترکیه، بورس کالاست که البته نسبت به اوراق بهاردار طرفداران کمتری دارد. سرمایه گذاران داخلی و خارجی باید در بورس اوراق بهادار، سفارشات خود را اعم از سفارشات خرید و فروش از طریق سکوی معاملات آنلاین سرمایه گذاری که توسط کارگزاری انجام می‌دهند اجرا کنند و یا اینکه از شیوه ثبت سفارشات خودکار بر اساس مقدار و قیمت آن‌ها را انجام دهند.

در این خصوص ارسال سفارشات از طریق تلفن، فکس و سایر شیوه های غیر حضوری و در برخی از موارد به صورت حضوری صورت می‌گیرد.

در این خصوص برای اینکه سفارش خرید منتقل گردد و توسط یک سرمایه گذار تحقق پیدا کند باید سفارش فروش حداقل با همان قیمت و مقدار ثبت شده باشد. بنابراین گونه‌ای همخوانی تقاضا و عرضه نیاز است که قدری فعالیت در بازار بورس کالا را دشوار می‌کند. سرمایه گذار در این زمینه تعیین می‌کند که عرضه سهام و دریافت سفارشات در طول شب برقرار باشند یا به روزهای آتی موکول شوند.

کسب در آمد در بورس کالا و در کشور ترکیه

در این خصوص باید سپرده و سرمایه منفعل خود را به یک حساب کاربری سرمایه گذاری انتقال دهید و بعد از انتخاب یک ابزار سرمایه گذاری اعم از طلا، نقره، پلاتین، نفت، گندم، قهوه، پارچه و … روند بازارهای بورس را برای دریافت سود و منفعت مالی دنبال کنید که در این خصوص هیچ گونه تفاوتی میان بازار بورس ترکیه، ایران و سایر کشورهای جهان نیست.

پیشنهاد ما این است که یک سبد متعادل از انواع سرمایه گذاری‌ها داشته باشید. این گونه می‌توانید با مدیریت بهتر خطرات موجود را به حداقل ممکن رسانده و سود بیشتری را کسب نمایید. در این خصوص بهتر است پیش از انتخاب ابزارها و تکمیل سبد خود نگاهی به حرکت قیمت سهام در بازارهای مربوطه داشته باشید و با دقت در مورد داده های مالی شرکت‌ها، رشد و سود آوری بیشتری را تجربه نمایید.

آشنایی با انواع بازارهای مالی و بازار سرمایه

وقتی از بازارهای مالی حرف می‌زنیم، بیشتر افراد تصویر بازار شلوغ بورس نیویورک یا معامله‌گران عصبانی تالار معاملات آتی شیکاگو را به یاد می‌آورند. البته این تصاویر دیگر قدیمی شده‌اند، زیرا این روزها معاملات آنلاین جای مبادلات رو در رو را گرفته‌اند. صرافی‌های ارز دیجیتال تنها بخشی از بازارهای مالی هستند؛ زیرا این بازارها مدت‌ها پیش از وجود صرافی‌ها و کارگزاری‌ها به شکل امروزی وجود داشته‌اند. بازارهای مالی از زمانی که بشر به کشاورزی و داد و ستد آن با دیگران روی آورد، وجود داشته اند. اگر کشاورزان برداشت مناسبی نداشتند باید برای کاشت محصول در سال بعد بذر به‌دست می‌آوردند. اگر هم برداشت خوبی داشتند باید تصمیم می‌گرفتند که محصولات مازاد خود را ذخیره یا مبادله کنند. این شرایط آنها را مجبور می‌کرد تا برای به‌دست آوردن بذر یا غذای ذخیره با دیگران معامله کنند.

درآمد ماهیگیران نیز به مقدار صید، نوع ماهی‌ها و آب و هوا وابسته و بی‌ثبات بود. در حقیقت، تصمیمات و مبادلات تمامی آن کشاورزان و ماهیگیران بود که اساس بازارهای مالی و بازار سرمایه امروزی را تشکیل داد. داد و ستد هایی که هدف آن بسیار شبیه بازارهای امروزی است. در این مقاله شما با مفهوم بازار مالی و انواع بازارهای مالی و بازار سرمایه آشنا خواهید شد.

بازارهای مالی چیست؟

بازار مالی (Financial Market) بستری است که افراد و نهادها از آن برای انجام معاملات با انواع دارایی‌ها مانند اوراق بهادار، ارزهای دیجیتال و دیگر دارایی‌های قابل تعویض استفاده می‌کنند. بازار براساس قرار گرفتن فروشندگان و خریداران در یک مکان کار می‌کند و قانون عرضه و تقاضا نیز قیمت‌ها را در بازار مشخص می‌کند. در حقیقت، انواع بازارهای مالی به افراد کمک می‌کند تا به راحتی یکدیگر را پیدا کنند؛ آنها با این کار انجام معامله میان کاربران را تسهیل می‌کنند.

بازارهای مالی انواع مختلفی دارند؛ ویژگی‌های دارایی مورد معامله و نیازهای کاربران است که مشخصات هرکدام از این بازارها را تعیین می‌کند. بازار سهام، بازار فارکس، بازار ارزهای دیجیتال، بازار پول، بازار اوراق قرضه، بازار کالا و بازار مشتقه از محبوب‌ترین شکل‌های بازارهای مالی هستند. این بازارها بستری هستند که کسب و کارهای مختلف برای جذب سرمایه مورد نیاز خود برای توسعه، از آن استفاده می‌کنند. در واقع، بازارهای مالی مانند کانال‌هایی هستند که جریان سرمایه‌ را از عرضه‌کنندگان به سمت تقاضاکنندگان هدایت می‌کنند.

بازار سرمایه (Capital Market) نیز بخشی مهم از بازارهای مالی است که معاملات ابزارهای مالی مانند سهام، اوراق بدهی، صندوق‌های قابل معامله (ETF) و غیره را تسهیل می‌کند. همچنین، منبع جذب سرمایه برای افراد، شرکت‌ها و دولت‌های است و نقش مهمی در تقسیم منابع و ایجاد نقدینگی برای کارکارآفرینان بازی می‌کند. انواع بازارهای مالی را می‌توان براساس نوع دارایی مورد معامله و زمان سررسید آنها تقسیم‌بندی کرد.

انواع بازارهای مالی

بازارهای مالی بسیار زیادی در سراسر جهان وجود دارند و هر کشوری حداقل از یکی از انواع آنها استفاده می‌کند. برخی از این بازارها کوچک‌تر هستند و سرمایه در گردش کمی دارند، برخی دیگر نیز مانند «بازار بورس نیویورک» که روزانه تریلیون دلار معامله در آن انجام می‌شود در سطح بین‌المللی شناخته شده هستند. در ادامه این مقاله ۶ نوع از شناخته‌شده‌ترین انواع بازارهای مالی را بررسی می‌کنیم:

بازار سهام (Stock Market)

بازار سهام یا بازار بورس، شناخته‌شده‌ترین شکل از بازارهای مالی است. در این بازار سهام شرکت‌ها (سهامی عام) توسط معامله‌گران و سرمایه‌گذاران خرید و فروش می‌شود. هر سهم قیمتی دارد که براساس عواملی مانند ارزش بازار، دارایی‌های شرکت و عرضه و تقاضا و .. مشخص می‌شود. زمانی که قیمت این سهم‌ها به دلیل عوامل اقتصادی یا تجاری افزایش می‌یابد، سرمایه‌گذاران می‌توانند با فروش آنها کسب درآمد کنند. در این بازار خرید سهام برای سرمایه‌گذاران ساده است، اما چالش واقعی انتخاب سهامی است که در نهایت سودآور باشد. در واقع، زمانی که سهام را با قیمت کمتر می‌خرید و با قیمت بالاتر می‌فروشید می‌توانید کسب درآمد کنید.

بسیاری از شرکت‌ها از بازار سهام برای جذب سرمایه استفاده می‌کنند؛ آنها این کار را از طریق بازار اولیه یا عرضه اولیه عمومی (IPO) انجام می‌دهند. بازار اولیه (Primary Market) زمانی شکل می‌گیرد که دارایی شرکت برای اولین بار عرضه و فروخته شود. در این بازار، شرکت سرمایه مورد نیاز خود را به طور مستقیم و از طریق فروش سهام به سرمایه‌گذاران تامین می‌کند. معامله‌گران پس از لیست شدن شرکت و عرضه آن در بازار اولیه، معامله‌گران می‌توانند سهام شرکت را در بازار ثانویه خرید و فروش کنند. در حقیقت، تمامی معاملات سهام در بازار بورس، درون بازار ثانویه (Secondary Market) انجام می‌شوند.

نکته جالب اینجاست که بازار بورس اوراق بهادار از قرن‌ها پیش و زمانی که هیچ فناوری در کار نبوده، وجود داشته است. بزرگترین بازارهای سهام که در کشورهای توسعه یافته مانند آمریکا و ژاپن به شکل امروزی از قرن ۱۹ یا ۲۰ ایجاد شده‌اند.

بازار اوراق قرضه (Bond Market)

بازار اوراق قرضه که با نام بازار درآمد ثابت نیز شناخته می‌شوند، شکل دیگری از بازارهای مالی است. شرکت‌ها، سازمان‌ها و دولت‌ها با فروش اوراق قرضه در این بازار سرمایه مورد نیاز خود برای توسعه را به‌دست می‌آورند. بسیاری از شهرداری‌ها نیز برای تامین مالی مخارج مورد نیاز خود برای ساخت پروژه های عمومی مانند مدرسه، ایستگاه آتش نشانی، پارک‌ها و جاده‌ها اوراق قرضه منتشر می‌کنند. ارواق قرضه (Bond) نوعی سرمایه‌گذاری است که در آن سرمایه‌گذار از طریق خرید اوراق پول قرض می‎‌دهد؛ در مقابل شرکت یا نهاد فروشنده متعهد می‌شود تا اعتبار دریافتی را در بازه زمانی مشخص و با پرداخت سود دوره‌ای ثابت بازپرداخت کند.

اوراق قرضه شبیه توافقی میان وام‌دهنده و وام‌گیرنده است که جزییات وام مانند مقدار سرمایه، زمان بازپرداخت و سود پرداختی در آن مشخص شده است. به همین دلیل گاهی اوقات به بازار اوراق قرضه بازار بدهی یا بازار اعتباری نیز می‌گویند. بیشتر معاملات بازار اوراق قرضه در بازار اولیه انجام می‌شود؛ جایی که در آن سرمایه‌گذاران اوراق قرضه را از فروشندگان (وام‌گیرندگان) خریداری می‌کنند. معامله‌گران می‌توانند اوراق بهاداری را که قبلا منتشر شده در بازار ثانویه خرید و فروش کنند. معمولا این معاملات از طریق بازار بورس یا فرابورس انجام می‌شود، البته که حجم سرمایه معامله شده در بازارهای اوراق قرضه بسیار بیشتر از بازارهای سهام است.

مهم‌ترین مزیت بازار اوراق قرضه نسبت به بازار سهام، ریسک پایین‌‌تر سرمایه‌گذاری است. همین ویژگی باعث می‌شود تا اوراق قرضه نسبت به سهام بازدهی و سودآوری کمتری نیز داشته باشد. همچین این نکته را در نظر داشته باشید، با اینکه اوراق قرضه شرکتی نرخ بهره بالاتری دارند اما اوراق تحت حمایت دولت از امنیت بیشتری برخوردار هستند. ورشکستگی بدترین سناریویی است که سرمایه‌گذاران می‌توانند تجربه کنند؛ در این شرایط شرکت‌ها معمولا می‌توانند بخشی از سرمایه را پس بدهند.

بازار کامودیتی (Commodity Market)

بازار کامودیتی یکی دیگر از انواع بازارهای مالی است که تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان در آن به معامله کالای اساسی می‌پردازند. در یک تعریف ساده، کامودیتی کالایی است که می‌توان آن را با کالاهای مشابه دیگر معامله کرد. در این بازار کالاهای اساسی را به دو دسته کلی کامودیتی سخت و کامودیتی نرم تقسیم می‌کنند. کالاهای انرژی مانند نفت و گاز و فلزات گران‌بها مانند طلا، نقره و پلاتین در دسته کامودیتی‌‌های سخت قرار می‌گیرند. کالاهای کشاورزی مانند گندم، ذرت و سویا و محصولاتی مانند پنبه، قهوه و شکر را می‌توان در دسته کامودیتی‌های نرم قرار داد. فلزات اساسی مانند آلومینیوم، مس، روی و آهن نیز در دسته کامودیتی‌های جای می‌گیرند.

معاملات در بازار کامودیتی به دو دسته تقسیم می‌شود: معاملات اسپات (Spot) و معاملات آتی یا فیوچر (Future). در بازار اسپات، کالاهای اساسی با پول مبادله می‌شوند. در بازار آتی نیز کالاهای اساسی در تاریخی از پیش تعیین شده و با قیمتی مشخص معامله می‌شوند. بیشتر معاملات کالاهای اساسی در بازارهای مشتقه و به شکل معاملات اسپات انجام می‌شود. معامله‌گران همچنین می‌توانند کامودیتی‌ها را بازار بورس، فرابورس و صرافی‌های لیست شده به شکل آتی معامله کنند. بورس کالای شیکاگو (CME) و اینترکانتیننتال اکسچنج (ICE) دو کارگزاری بزرگ برای انجام معاملات کامودیتی در جهان هستند.

بازارهای کامودیتی قدمتی به اندازه تاریخ تمدن بشری دارند، این بازارها یک بستری متمرکز و با قدرت نقدشوندگی بالا برای تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان ایجاد می‌کنند. برای مثال، این بازارها می‌توانند تجارت محصولات کشاورزی را کارآمدتر و هماهنگ‌تر کنند. معاملات آتی بازار کامودیتی، با ایجاد یک مکانیسم خرید تضمین‌شده به بسیاری از کشاورزان کوچک کمک می‌کند.

بازار ارزهای دیجیتال (Crypto Market)

گسترش فناوری بلاک چین در سال‌های گذشته باعث شده تا ارزهای دیجیتال به عنوان یک دارایی ارزشمند مورد توجه بسیاری قرار بگیرند. از سال ۲۰۱۸ بازارهای ارزهای دیجیتال به عنوان بخشی از بازارهای مالی رشد بسیار سریعی را تجربه کرده‌اند. بیت کوین (BTC)، اتریوم (ETH) و سایر رمز ارزها، همگی دارایی‌های دیجیتال غیر متمرکز مبتنی بر بلاک چین هستند. در حال حاضر، نزدیک به ۱۴ هزار کوین و توکن متفاوت در حدود ۵۰۰ صرافی ارز دیجیتال در سراسر جهان معامله می‌شوند. معامله‌گران و سرمایه‌گذاران بازار رمز ارزها برای خرید و فروش و نگهداری این دارایی‌ها دیجیتالی نیاز به استفاده از یک کیف پول ارز دیجیتال خواهند داشت.

ماهیت دیجیتال و ناشناس بازارهای دیجیتال باعث می‌شود تا بستر مناسب‌تری برای انجام پروژه‌های پانزی یا کلاهبرداری باشد. در این بازار، صرافی‌هایی که از آنها برای انجام معاملات استفاده می‌شود به دوسته صرافی‌های متمرکز (CEX) و صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) تقسیم می‌شوند. صرافی‌های متمرکز همانطور که از نامشان پیداست پلتفرم‌های متمرکزی برای معامله رمز ارزها هستند. صرافی‌های غیرمتمرکز بدون هیچ مرجع مرکزی کار می‌کنند؛ این صرافی امکان مبادله بدون واسطه و همتا به همتا (P2P) ارزهای دیجیتال را برای کاربران خود فراهم می‌کنند.

با اینکه بازار کریپتوکارنسی یک بازار مالی بسیار جوان است اما در دهه گذشته به طور شگفت انگیزی گسترش یافته است. بر طبق گزارش وب‌سایت coinmarketcap، ارزش کل بازارهای ارزهای دیجیتال بیش از ۲.۵ تریلیون دلار است. برخی افراد عقیده دارند که عدم وجود یک سیستم قانون‌گذاری مشخص، بزرگ‌ترین مشکل این بازار است. کشورهای مختلف قوانین متفاوتی در رابطه با استفاده از رمز ارزها دارند؛ در حقیقت بسیاری از کشورها بازار ارزهای دیجیتال را به‌جای نوآوری یک خطر برای اقتصاد خود می‌دانند.

بازار فارکس (Forex Market)

فارکس (Forex) مخفف عبارت Foreign Exchange به معنی تبادل ارزهای خارجی است. بازار فارکس مهم‌ترین نوع بازارهای مالی است؛ این بازار امکان انجام معاملات جفت ارزهای مختلف را برای معامله‌گران فراهم می‌کند. سرمایه‌گذاران خرد، بانک‌ها، شرکت‌ها، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و شرکت‌های مدیریت سرمایه گذاری همگی از بازار فارکس برای انجام سفته‌بازی و پوشش ریسک (Hedging) استفاده می‌کنند. برخلاف تصور بسیاری از افراد، اولین شکل از بازارهای فارکس قرن‌ها قدمت دارند و به دوره بین النهرین باز می‌گردند.

معامله‌گران می‌توانند ۱۷۰ جفت ارز مختلف را در بازار فارکس معامله کنند. امروزه، حجم معاملات روزانه بزرگترین بازار مالی چیزی در حدود ۶.۶ تریلیون دلار و بیش از مجموع بازارهای سهام، بازارهای مشتقه و بازار ارزهای دیجیتال است. فارکس یک بازار مالی گسترده است، در واقع شبکه گسترده‌ای از کامپیوترها و واسطه‌ها در سراسر جهان این بازار را تشکیل داده‌اند. همچنین، کارگزاران فارکس می‌توانند به عنوان بازارساز (Market Maker) عمل کنند و قیمت‌های بید (Bid) و اسک (Ask) پیشنهاد دهند که با قیمت رقبا در بازار متفاوت است.

بازار فارکس را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد: بازار بین بانکی و بازار خارج بورس (OTC). بازار بین‌ بانکی (Interbank Market) شبکه‌ای جهانی است که بانک‌ها و موسسات مالی از آن برای مبادله ارزها و سایر مشتقات ارزی میان خود استفاده می‌کنند. سرمایه‌گذاران و معامله‌گران نیز می‌توانند با استفاده از کارگزاری‌ یا بروکر‌ها به معامله در بازار خارج از بورس (OCT) فارکس بپردازند.

بازار مشتقه (Derivatives Market)

بازار مشتقه یکی از مدرن‌ترین انواع بازارهای مالی است. به زبان ساده، بازار مشتقه بستری را فراهم می‌کند که در آن خریداران و فروشندگان دارایی مورد نظر خود را بر روی یک قیمت توافقی پیش خرید یا پیش فروش می‌کنند. در این بازار، دارایی‌ها و کالاها به شکل اوراق مشتقه‌ مانند قراردادهای آتی و اختیار معامله، مورد خرید و فروش قرار می‌گیرند. این قراردادهای مالی ارزش خود را از یک کالای اساسی یا گروهی از دارایی‌ها مانند سهام، اوراق قرضه، ارزها و غیره به‌ دست می‌آورند به همین علت به اوراق مشقه، اوراق ثانویه نیز می‌گویند.

سرمایه‌گذاران از اوراق مشتقه برای پوشش ریسک (Hedge)، کاهش ریسک و با سفته‌بازی استفاده می‎‌کنند. به این معنی که آنها ریسک با انتظار پاداش می‌پذیرند. بسیاری از افراد سرمایه‌گذاری در بازار مشتقه را به عنوان شکلی پیشرفته از سرمایه‌گذاری در نظر می‌گیرند. قراردادهای اوراق مشتقه به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: لاک (Lock) و آپشن (Option). در قراردادهای لاک مانند قراردادهای آتی، طرفین معامله از ابتدا در مورد شرایط و مدت زمان قرارداد متعهد می‌شوند. در قراردادهای آپشن یا اختیار معامله مانند قراردادهای سهام، به طرفین این اجازه را می‌دهند تا پیش از پایان زمان قرارداد، حق خرید یا فروش دارایی خود را داشته باشند.

سوالات متداول

سهم بازار کریپتو و فارکس از بازار مالی چقدر است؟

یبشتر از ۹۹ درصد حجم بازار در اختیار مارکت فارکس و حدود ۰.۱ درصد در بازار کریپتوکارنسی‌ در حال گردش است.

معاملان مشتقات چیست؟

به مجموع معاملات آپشن و مارجین معاملات مشتقات می‌گویند.

نکته: توجه داشته باشید این مقاله صرفا با هدف راهنمایی و آشنایی شما با بازارهای مالی نوشته شده است و آکادمی ارز تودی مسئولیتی در مقابل تصمیمات یا عواقب مالی آن برای افراد ندارد.

سرمایه گذاری در بورس

صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت بهترین گزینه برای افراد ریسک گریز

ریسک در بازارهای مالی امری است اجتناب‌ناپذیر که نمی‌توان به شکل کامل آن را محو کرد و از بین برد. اما می‌توان آن‌ها را تا حد مطلوبی کم کرد و این همان…

۱۰ استراتژی معاملاتی روزانه برای تازه‌کاران

معاملات روزانه عملی است که معامله‌گران طی آن یکی از ابزارهای مالی را طی یک روز می‌خرند و می‌فروشند. حتی ممکن است عمل خرید و فروش چندین مرتبه در یک روز انجام…

درآمد غیرفعال چیست؟ در خواب هم درآمد کسب کنید!

خیلی از ما در برهه‌ای از زندگی از اینکه ساعات متوالی را باید کار کنیم شکایت داریم. آن هم در شرایطی که فکر می‌کنیم به اندازه‌ی حق‌مان درآمد نداریم. این یکی از…

بدترین پیش بینی های بازار سهام در طول تاریخ؛ حتی وارن بافت هم اشتباه می‌کند

همه‌ی ما دوست داریم وقتی چیزی را پیش‌بینی می‌کنیم به واقعیت بپیوندد. این مسئله در بازار سهام بسیار پررنگ‌تر است. سرمایه گذاران مطابق پیش‌بینی‌های خود یا سایر افراد برجسته در این بازار،…

متنوع سازی سبد سهام؛ در باتلاق ساده‌ سازی و تنوع بیش از حد فرو نروید

معمولا سرمایه‌ گذاران باتجربه از متنوع سازی پرتفوی (Over-Diversifying Portfolio) سرمایه گذاری در بازار مالی بورس کالا زیاد حرف می‌زنند. این کار باعث افزایش امنیت سرمایه و در واقع کاهش ریسک سرمایه‌ گذاری خواهد شد. اما این مسئله که…

آموزش سواد مالی به کودکان؛ سرمایه‌گذاری را از سنین پایین به فرزندان خود بیاموزید

احتمالا جملات زیادی شنیده‌اید در مورد آموزش فرزندان از سنین کودکی. مثلا آموزش زبان که می‌گویند بهتر است از سنین کودکی به آن پرداخته شود. حتی بسیاری از والدین پیش از ورود…

بهترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال برای سرمایه‌گذاری روی کامودیتی کدام‌اند؟

ابزارهای مختلفی برای سرمایه‌گذاری روی دارایی‌های مختلف همچون کامودیتی وجود دارند اما اگر نتوانیم از این ابزارها به درستی استفاده کنیم، نمی‌توانیم توقع دریافت نتیجه‌ای مطلوب را داشته باشیم. در این مقاله…

سرمایه‌گذاری سبز؛ تامین مالی مشاغل فعال در زمینه‌ی حفاظت از محیط زیست

کره‌ی زمین خانه‌ی حقیقی ماست. خانه‌ای که در قبال آن وظایفی داریم. زمین بیش از همه چیز نیاز به آن دارد که نفس بکشد. صنعتی شدن برای انسان‌ها پیشرفت‌های متعددی داشته و…

۶ راهکار طلایی برای افزایش بازده سبد سهام بورس

سرمایه‌گذاران بازار بورس اکنون همگی به دنبال راه‌هایی برای افزایش بازده سبد سهام خود هستند. در اینجا چند راهکار را با هم بررسی می‌کنیم که تا کنون امتحان‌شان را پس داده‌اند. این…

چطور تحلیل‌گر سهام خود باشیم و از روی دست بقیه کپی نکنیم؟

اگر شما هم یک سرمایه‌گذار هستید و دوست دارید روی پای خودتان بایستید، باید به تحلیل‌گر اختصاصی سهام خود تبدیل شوید. وقتی می‌خواهید از تحلیل‌گران دیگر کمک بگیرید، معمولا در خصوص اعتبار…